0113-KDIPT2-2.4011.624.2019.2.AKR - PIT w zakresie ulgi prorodzinnej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 12 lutego 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT2-2.4011.624.2019.2.AKR PIT w zakresie ulgi prorodzinnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2019 r. (data wpływu 25 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 stycznia 2020 r. (data wpływu 8 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 października 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 12 grudnia 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.624.2019.1.AKR, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1-2 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 12 grudnia 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 27 grudnia 2019 r.). W dniu 8 stycznia 2020 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 3 stycznia 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Po rozwodzie orzeczonym w Sądzie Okręgowym w dniu 29 października 2014 r. Sąd powierzył sprawowanie władzy rodzicielskiej nad córkami Wnioskodawczyni i zasądził alimenty na obydwie córki ojcu. Ojciec dzieci mieszkał po rozwodzie z Wnioskodawczynią i córkami do dnia 1 maja 2015 r., teoretycznie. W praktyce wyglądało to zupełnie inaczej. Do tego momentu mieszkał razem z Wnioskodawczynią i córkami jednak nie interesował się dziećmi i nie sprawował nad nimi opieki. Często wyjeżdżał i prawie w ogóle nie przebywał w domu. Kiedy Wnioskodawczyni złożyła PIT-37 za 2014 r. z odliczeniem całej ulgi na dwie córki, ojciec Jej córek także złożył PIT, zwracając się o przyznanie mu ulgi na obie córki, zgodnie z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Urząd Skarbowy po rozpatrzeniu zeznania podatkowego Wnioskodawczyni PIT-37 za 2014 r. oraz ojca Jej córek PIT za 2014 r. zobligował Wnioskodawczynię do zwrotu ulgi na jedną córkę wraz z odsetkami i poinformował, że ojciec dzieci może sobie odliczać jedną córką w rozliczeniu rocznym.

Ojciec córek Wnioskodawczyni co roku zwraca się do Urzędu Skarbowego o zwrot ulgi na jedną córkę, chociaż z brzmienia art. 27f ww. ustawy wynika, że miał prawo do odliczenia ulgi tylko za okres, w którym zamieszkiwał wraz z Wnioskodawczynią i córkami w ich domu (nawet nie sprawując fizycznie opieki nad dziećmi), tj. do dnia 1 maja 2015 r. mógł także odliczyć okresy faktycznego fizycznego sprawowania opieki nad córkami po wyprowadzce z domu, które to określono w wyroku Sądu Okręgowego. Ojciec córek Wnioskodawczyni świadomie ignoruje wyrok Sądu i nie sprawuje władzy rodzicielskiej zgodnie z zapisami, więc nie powinien odliczać sobie ulgi na jedną z córek. Ojciec dzieci interpretuje wyrok Sądu w taki sposób, że on nie musi, ale może, tylko wówczas kiedy to on będzie miał ochotę na kontakt z córkami. Ojciec córek Wnioskodawczyni wyprowadził się w dniu 1 maja 2015 r. i od tego dnia utrzymuje tylko sporadyczne kilkugodzinne kontakty z córkami i to w dodatku nie w równym wymiarze z obydwiema. Jeżeli już zabiera do siebie to zazwyczaj tylko starszą córkę nie pytając się nawet młodszej czy chce do niego jechać. Zabiera córki do siebie średnio raz na 3-4 miesiące na jedną noc, zazwyczaj w sobotę po obiedzie, a odwozi w niedzielę przed obiadem, aby zaoszczędzić pieniądze na ich wyżywieniu. Nie spędza z nimi ferii, wakacji czy świąt. Kompletnie zaniedbuje takie ważne dni jak urodziny córek. Nie daje im żadnych prezentów. Pieniądze, które pobiera co roku z Urzędu Skarbowego, odpisując sobie ulgę na jedną z nich, przeznacza wyłącznie na własne zachcianki. Córki z tych pieniędzy nie dostają nawet złotówki. Ojciec córek Wnioskodawczyni w ogóle nie interesuje się swoimi dziećmi i nie obchodzą go ich potrzeby. Poza alimentami nie wspomaga ich w żaden inny sposób finansowo. Nie dokłada się do wyprawek szkolnych, do odzieży sezonowej czy jakichkolwiek innych potrzeb typowych dla nastolatek. Nie interesuje go stan zdrowia dzieci. Nie uczestniczy w życiu szkolnym. Nie wie jakie mają osiągnięcia w nauce i życiu osobistym, ani z jakimi problemami się borykają.

W uzupełnieniu wniosku stwierdzono, że Sąd wyrokiem z dnia 29 października 2014 r. w pkt II powierza powódce Wnioskodawczyni wykonywanie władzy rodzicielskiej nad wspólnymi, małoletnimi dziećmi stron P.W. córką ur. 6 marca 2001 r. i A.Ł. ur. 21 listopada 2004 r., ograniczając władzę rodzicielską M.J. do ogólnego wglądu w wychowanie, sposobu leczenia i wykształcenia dzieci. Zgodnie z pkt III obowiązkiem utrzymania małoletnich dzieci obciąża obie strony i z tego tytułu zasądza od pozwanego M.M. na rzecz małoletnich P. W. alimenty w kwocie 1 250 zł miesięcznie i na rzecz A. Ł. alimenty w kwocie 1 000 zł miesięcznie. Łącznie 2 350 zł miesięcznie płatnych do rąk matki dzieci Wnioskodawczyni do dnia 15 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, zaś powódkę zobowiązuje do ponoszenia pozostałych kosztów utrzymania i wychowania dzieci. Stosownie do pkt IV ustala osobiste kontakty pozwanego M. J. z małoletnimi dziećmi stron P. W. i A. Ł. w każdą środę tygodnia po szkole do godz. 19.00 oraz drugi i czwarty weekend miesiąca od godz. 17.00 w piątek do niedzieli do godz. 18.00, a nadto Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych i święta Wielkanocne po nich następujących od godz. 10.00 w pierwszy dzień świąt do godz. 19.00, w drugi dzień świąt, a także w czasie tygodnia ferii zimowych i miesiąca wakacji letnich po uzgodnieniu przez strony. A. Ł. w latach szkolnych 2015/2016 - 2016/2017 uczęszczała do kl. V i VI do Szkoły Podstawowej im. (...) w Z. W latach 2017/2018 - 2018/2019 uczęszczała do kl. VII i VIII do Szkoły Podstawowej z (...) im. (...) w... W. M. w roku szkolnym 2015/2016 uczęszczała do kl. II do Szkoły Podstawowej im. (...) w..., w roku 2016/2017 do kl. III gimnazjum nr (...) im. (...) w..., w latach 2017/2018 - 2018/2019 do kl. I i II, Liceum Ogólnokształcącego im. (...) w.

Dochód Wnioskodawczyni wyniósł:

* w 2016 r. - 36 096 zł 42 gr,

* w 2017 r. - 41 465 zł 85 gr,

* w 2018 r. - 41 577 zł 48 gr.

Ww. dochody Wnioskodawczyni uzyskała z tytułu umowy o pracę w (...) (opodatkowane podatkiem dochodowym dla osób samotnie wychowujących dzieci, pierwszy próg podatkowy).

Córki P. W. i A. Ł. w latach 2016-2018 nie osiągnęły dochodów na podstawie art. 27 i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W latach 2016-2018 w stosunku do Wnioskodawczyni i Jej córek nie miały zastosowania przepisy art. 30 ww. ustawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawczyni ma prawo do odliczeń od podatku na dwie córki za lata 2016-2018?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie w art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387) oraz wytycznymi umieszczonymi na portalu Ministerstwa Finansów, portal podatkowy, podatki.gov.pl - "warunkiem zastosowania tej ulgi jest faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem. Polega to na sprawowaniu pieczy nad dzieckiem (jego majątkiem) oraz wychowywaniu dziecka. Posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy płacenie alimentów, nie wystarcza do zastosowania ulgi", ulga na obydwie córki należy się wyłącznie Jej, ponieważ M. M. utrzymuje tylko sporadyczne, kilkugodzinne kontakty z dziećmi. Nie wypełnia on także wyroku Sądu Okręgowego odnośnie kontaktów z córkami. W myśl przepisów prawa obowiązującego obecnie w Polsce ulga, o którą co roku ubiega się M. M., nie przysługuje mu.

Ponadto Wnioskodawczyni powołuje wynikające z ww. ustawy przepisy dotyczące odliczenia od podatku na małoletnie dziecko.

W myśl art. 27f ust. 1 ww. ustawy, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 (skala podatkowa), pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b (obniżenie kwoty podatku), podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1.

wykonywał władzę rodzicielską;

2.

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3.

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1.

jednego małoletniego dziecka - kwota 92 zł 67 gr, jeżeli dochody podatnika:

a.

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b.

niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 (zasady opodatkowania małżonków) ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2.

dwojga małoletnich dzieci - kwota 92 zł 67 gr na każde dziecko;

3.

trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a.

92 zł 67 gr odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b.

166 zł 67 gr na trzecie dziecko,

c.

225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27 (skala podatkowa), art. 30b (podatek zryczałtowany od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, instrumentów finansowych) i art. 30c (podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej), pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (podstawa obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1.

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2.

wstąpiło w związek małżeński.

Stosownie do art. 27f ust. 2d ww. ustawy za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1.

osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2.

osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ww. ustawy).

Z przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 (termin i tryb składania zeznania podatkowego), podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1.

odpis aktu urodzenia dziecka;

2.

zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3.

odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4.

zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Artykuł 27f ust. 6 ww. ustawy stanowi zaś, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 (zasady opodatkowania małżonków), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 (zasady opodatkowania małżonków) stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Zgodnie z art. 27f ust. 8 ww. ustawy, jeżeli kwota przysługującego odliczenia na podstawie ust. 2, 3 i 4 jest wyższa od kwoty odliczonej z tytułu, o którym mowa w ust. 1, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 (termin i tryb składania zeznania podatkowego), podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym.

W świetle art. 27f ust. 9 ww. ustawy kwota stanowiąca różnicę, o której mowa w ust. 8, nie może przekroczyć kwoty składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (podstawa obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych), oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w art. 27b ust. 1 i 2 (obniżenie kwoty podatku):

1.

podlegających odliczeniu, pomniejszonych o składki odliczone w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 2 (podstawa obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych), lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

2.

zapłaconych ze środków podatnika od przychodów zwolnionych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 (zwolnienia przedmiotowe).

Zgodnie z art. 27f ust. 10 ww. ustawy w przypadku odliczenia z tytułu, o którym mowa w ust. 1, przysługującego pozostającym przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim obojgu:

1.

rodzicom,

2.

opiekunom prawnym dziecka,

3. rodzicom zastępczym - do ustalenia wysokości składek, o których mowa w ust. 9, przyjmuje się łączną kwotę ich składek.

Przepis ust. 10 stosuje się również do podatnika, który zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, i którego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego (art. 27f ust. 11 ww. ustawy).

Kwotę stanowiącą różnicę, o której mowa w ust. 8, podatnik wykazuje w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 (termin i tryb składania zeznania podatkowego) - art. 27f ust. 12 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1.

wykonywał władzę rodzicielską;

2.

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3.

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r., odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1.

jednego małoletniego dziecka - kwota 92 zł 67 gr, jeżeli dochody podatnika:

a.

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b.

niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2.

dwojga małoletnich dzieci - kwota 92 zł 67 gr na każde dziecko;

3.

trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a.

92 zł 67 gr odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b.

166 zł 67 gr na trzecie dziecko,

c.

225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1.

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2.

wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ww. ustawy).

Z przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1.

odpis aktu urodzenia dziecka;

2.

zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3.

odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4.

zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r., sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r., sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r., zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Stosownie do art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r. zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zatem, zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi prorodzinnej w stosunku do dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie).

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.) dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską (art. 92 ww. Kodeksu). Władza rodzicielska, co do zasady, przysługuje obojgu rodzicom (art. 93 ww. Kodeksu). Obejmuje ona w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka (art. 95 ww. Kodeksu). Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. W myśl art. 96 § 1 ww. Kodeksu rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (art. 97 § 1 ww. Kodeksu).

Natomiast, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka (art. 106 ww. Kodeksu). Zgodnie zaś z treścią art. 107 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 ww. Kodeksu).

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej". Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka (postanowienia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, stwierdzając: "(...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...)."

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to dziecko.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego w latach 2016-2018 Wnioskodawczyni była matką dwóch małoletnich córek. Wyrokiem Sądu z dnia 29 października 2014 r. zostało rozwiązane małżeństwo Wnioskodawczyni. Wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało powierzone Wnioskodawczyni, natomiast w stosunku do byłego współmałżonka władza rodzicielska została ograniczona do ogólnego wglądu w wychowanie, sposobu leczenia i wykształcenia dzieci do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dziecka związanych z leczeniem, nauką i wypoczynkiem. Od dnia 1 maja 2015 r. Wnioskodawczyni i Jej były mąż mieszkają oddzielnie. Córki mieszkają z Wnioskodawczynią. Od tego dnia ojciec utrzymuje tylko sporadyczne kilkugodzinne kontakty z córkami i to w dodatku nie w równym wymiarze z obydwiema. Zabiera do siebie to zazwyczaj tylko starszą córkę nie pytając się młodszej czy chce do niego jechać. Zabiera córki do siebie średnio raz na 3-4 miesiące na jedną noc, zazwyczaj w sobotę po obiedzie, a odwozi w niedzielę przed obiadem. Nie spędza z nimi ferii, wakacji czy świąt. Kompletnie zaniedbuje takie ważne dni jak urodziny córek. Nie daje im żadnych prezentów. Córki nie dostają nawet złotówki z pieniędzy uzyskanych przez niego z ulgi prorodzinnej, z której korzysta na jedna z córek. Nie interesuje się swoimi córkami i nie obchodzą go ich potrzeby. Poza alimentami nie wspomaga ich w żaden inny sposób finansowo. Nie dokłada się do wyprawek szkolnych, do odzieży sezonowej czy jakichkolwiek innych potrzeb typowych dla nastolatek. Nie interesuje go stan zdrowia dzieci. Nie uczestniczy w życiu szkolnym. Nie wie jakie mają osiągnięcia w nauce i życiu osobistym, ani z jakimi problemami się borykają. Sąd osobiste kontakty ojca z małoletnimi córkami Wnioskodawczyni ustalił w sposób następujący: w każdą środę tygodnia po szkole do godz. 19.00 oraz drugi i czwarty weekend miesiąca od godz. 17.00 w piątek do niedzieli do godz. 18.00, a nadto Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych i święta Wielkanocne po nich następujących od godz. 10.00 w pierwszy dzień świąt do godz. 19.00 w drugi dzień świąt, a także w czasie tygodnia ferii zimowych i miesiąca wakacji letnich po uzgodnieniu przez strony.

Z powyższego wynika, że ojciec córek Wnioskodawczyni nie wykonywał władzy rodzicielskiej nawet w zakresie wyznaczonym przez Sąd.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że w latach 2016-2018 główny ciężar związany z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do małoletnich córek spoczywał na Wnioskodawczyni, która wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica. Wykonywania obowiązku alimentacyjnego przez ojca oraz sporadycznych spotkań z córkami nie sposób uznać za wystarczających dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, tylko Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia ulgi z tytułu wychowywania małoletnich córek w pełnej wysokości za poszczególne lata w ww. okresie. Odliczenie przysługuje przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ww. ustawie.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni uznane zostało za prawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, ponieważ do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może bowiem prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym w postępowaniu kontrolnym, czy podatkowym prowadzonym w oparciu o konkretną dokumentację. W związku z powyższym dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji przez tut. Organ w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Zatem, w interpretacji indywidualnej Organ nie może dokonać oceny zastosowanej przez Wnioskodawczynię ulgi prorodzinnej w załączonych do wniosku zeznaniach podatkowych PIT-36 za 2016 r., PIT-37 za 2017 r. i PIT-37 za 2018 r. Szczegółowe ustalenia w powyższym zakresie mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego, to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. W rezultacie w wydanej interpretacji Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię - jednego z rodziców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców - byłego męża Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl