0113-KDIPT2-2.4011.480.2018.1.DA - Określenie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z odpłatnym działem spadku.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2018 r. (data wpływu 25 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z odpłatnym działem spadku - jest prawidłowe.

W dniu 25 września 2018 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z odpłatnym działem spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca nabył w drodze dziedziczenia po ojcu udział w spadku w wysokości 1/4 części. Otwarcie spadku nastąpiło w dniu 10 listopada 2014 r., a stwierdzenie nabycia spadku zostało dokonane postanowieniem Sądu Rejonowego w... z dnia 15 czerwca 2015 r., sygn. akt..., prawomocnym z dniem 7 lipca 2015 r. Obok Wnioskodawcy spadek po ojcu nabyli: Jego matka w 1/4 części, a także siostry A. i K., obie po 1/4 części. Łącznie spadek po ojcu Wnioskodawcy nabyło 4 spadkobierców, wszyscy po 1/4 części.

Następnie w wyniku śmierci matki Wnioskodawcy, Wnioskodawca nabył w drodze dziedziczenia udział w spadku po matce w wysokości 1/3 części. Otwarcie spadku nastąpiło w dniu 24 marca 2018 r., a stwierdzenie nabycia spadku zostało dokonane aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia 12 kwietnia 2018 r. przed notariuszem z kancelarii w..., rep. A nr.... Obok Wnioskodawcy spadek po matce nabyły jego siostry: A. i K., obie po 1/3 części. Łącznie spadek po matce Wnioskodawcy nabyło 3 spadkobierców, wszyscy po 1/3 części. Finalnie rodzeństwo: Wnioskodawca, A. i K. stali się współwłaścicielami majątku spadkowego po rodzicach każdy w 1/3 części.

Wnioskodawca dokonał zgłoszeń nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzach SD-Z2 oraz uzyskał zaświadczenia od właściwego naczelnika urzędu skarbowego stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po ojcu i matce nie należy się, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku na podstawie art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

W masie spadkowej po spadkodawcach (rodzicach) znalazła się m.in. nieruchomość, stanowiąca lokal nr... przy ul...., w..., a także środki pieniężne. Środki pieniężne zostały przez spadkobierców podzielone w ten sposób, że każdy spadkobierca otrzymał odpowiednią do jego udziału w spadku kwotę (część) pieniędzy. Natomiast nieruchomość (lokal), która finalnie w wyniku dziedziczenia po matce i ojcu została objęta współwłasnością 3 spadkobierców, każdego z nich w 1/3 części, stała się przedmiotem działów spadków.

Działy spadków nastąpiły umową aktem notarialnym z dnia 2 maja 2018 r. zawartym przed notariuszem w..., rep. A nr.... Na mocy tej umowy spadkobiercy dokonali odpłatnie działów spadków po zmarłych rodzicach, dokonując podziału ich majątku wspólnego obejmującego jedynie ww. nieruchomość, w ten sposób, że własność tej nieruchomości nabyła K., ze spłatą na rzecz Wnioskodawcy w kwocie 83 333,33 zł, a K. oświadczyła, że własność ww. nieruchomości nabywa ze spłatą na rzecz Wnioskodawcy w kwocie 83 333,00 zł, do wspólności ustawowej wraz z mężem. Jednocześnie małżonkowie K. i jej mąż zobowiązali się solidarnie wpłacić tytułem spłaty Wnioskodawcy kwotę 83 333,33 zł.

W wyniku działów spadków K. stała się więc właścicielem całej nieruchomości, w tym 1/3 posiadanej w majątku osobistym (masa spadkowa) i 2/3 posiadanych w ramach bezudziałowej, małżeńskiej wspólności majątkowej. Wnioskodawca otrzymał natomiast spłatę od siostry K. (z jej małżeńskiej, bezudziałowej wspólności majątkowej). Spłata w ww. wysokości 83 333,33 zł odpowiada wartości rynkowej 1/3 udziału w przedmiotowej nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymana przez Wnioskodawcę od siostry K., z jej majątku wspólnego w ramach wspólności ustawowej z mężem, kwota 83 333,33 zł tytułem spłaty wartości udziału spadkowego w nieruchomości w związku z działami spadków po rodzicach, podlega po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze zbycia udziału w nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana kwota 83 333,33 zł nie podlega opodatkowaniu jako przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W sytuacji Wnioskodawcy, działy spadków były konsekwencją nabytych praw w wyniku otrzymania spadków, które podlegały opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Działy nastąpiły za spłatą na rzecz Wnioskodawcy, co powoduje, że umowa działów miała charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia udziału we wchodzącym w skład spadku lokalu. Kwota spłaty nie przekroczyła bowiem wartości przysługującego Wnioskodawcy jako spadkobiercy udziału spadkowego w nieruchomości. W takim przypadku nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż spłata jest ekwiwalentna do posiadanego udziału w spadku, a Wnioskodawca nie uzyskał w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej po rodzicach. Brak jest więc podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Wnioskodawcę spłata podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm., dalej: k.c.).

Zgodnie z art. 922 k.c., spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów kodeksu. W myśl art. 924 k.c., spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 k.c.). Stosownie do art. 1025 § 1 k.c., prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy natomiast do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Art. 1037 § 1 k.c. stanowi, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku (art. 1038 § 2 k.c.).

Okoliczność, że dział spadku następuje ze spłatą na rzecz drugiego spadkobiercy przez spadkobiercę nabywającego na własność, do ustawowej małżeńskiej wspólności majątkowej, składniki majątkowe wchodzące w skład spadku powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji bowiem, w której spłata równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Na poparcie powyższego stanowiska Wnioskodawca wskazuje na indywidualne interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

* z dnia 25 stycznia 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.395.2017.1.EC,

* z dnia 16 marca 2017 r., Nr 0461-ITPB2.4511.15.2017.1.ŁS,

* z dnia 29 marca 2017 r., Nr 0461-ITPB4.4511.88.2017.1.JG,

* z dnia 16 maja 2017 r., Nr 0112-KDIL3-2.4011.49.2017.1.MKA,

* z dnia 9 czerwca 2017 r., Nr 0111-KDIB2-2.4011.78.2017.1.k.k.,

* z dnia 9 czerwca 2017 r., Nr 0111-KDIB2-2.4011.79.2017.1.k.k.,

* z dnia 26 czerwca 2017 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.80.2017.1.ACZ,

* z dnia 28 czerwca 2017 r., Nr 0111-KDIB2-2.4011.105.2017.1.JW,

* z dnia 31 października 2017 r., Nr 0114-KDIP3-2.4011.193.2017.2.MG,

* z dnia 15 maja 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.160.2018.1.MP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy. Jednocześnie należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych spadkobierców.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.