0113-KDIPT1-3.4012.98.2020.2.MWJ - VAT przy sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2020 r. (data wpływu 11 lutego 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 kwietnia 2020 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 kwietnia 2020 r. (data wpływu) w zakresie doprecyzowania opisu sprawy, pytania oraz stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe

(ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).

(1)

Wnioskodawca oraz jego małżonka, jako osoby prywatne mające miejsce zamieszkania na terytorium kraju, są - na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej - właścicielami gruntu rolnego oznaczonego geodezyjnie nr 1 o pow. 0,8478 ha w miejscowości..., dla której Sąd Rejonowy w... prowadzi księgę wieczystą o nr.... Przedmiotową nieruchomość Wnioskodawca nabył do majątku osobistego od rodziców w dniu 19 czerwca 1987 r. w ramach umowy przekazania gospodarstwa rolnego (akt not. rep....). Do chwili obecnej przedmiotowy grunt ma charakter rolny i jest rolniczo wykorzystywany.

Powyższy grunt stanowi część większego areału (w ramach gospodarstwa rolnego) o łącznej powierzchni 7,43 ha.

W dniu 16 kwietnia 2012 r. Wnioskodawca, z uwagi na stan zdrowia, który uniemożliwiał mu dalsze prowadzenie gospodarstwa rolnego, w ramach sprawowania zarządu nad majątkiem wspólnym małżonków wydzierżawił grunt o pow. 7,43 ha osobie trzeciej (rolnik) na potrzeby prowadzonej przez tą osobę trzecią działalności rolniczej (w ramach gospodarstwa rolnego tej osoby trzeciej). Umowa została zawarta na okres 10 lat. Podatek rolny od dzierżawionych gruntów uiszcza Dzierżawca.

Dodać należy, iż przedmiotem dzierżawy była wyłącznie część działki gruntu o nr 1o pow. 0,80 ha; pozostała część o pow. 0,05 ha znajdowała się w posiadaniu Wnioskodawcy i była przez niego wykorzystywana na potrzeby osobiste.

W dniu 17 kwietnia 2019 r. Wnioskodawca zawarł ze spółką prawa handlowego Umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości (warunkową), przedmiotem której jest działka gruntu o pow. 0,8478 ha oznaczona ewidencyjnie nr 1. Nabywca nieruchomości zainteresowany jest wybudowaniem na ww. gruncie obiektu o funkcji handlowo-usługowej.

Również w dniu 17 kwietnia 2019 r. Wnioskodawca i dotychczasowy dzierżawca gruntu rolnego dokonali zmiany w umowie dzierżawy w ten sposób, że z dzierżawy wyłączono grunt o nr ewid. 1 o pow. 0,80 ha.

W umowie przedwstępnej sprzedaży nieruchomości Strony postanowiły, iż w sytuacji jeżeli w dacie zawarcia umowy przyrzeczonej, która ma nastąpić w terminie do dnia 17 kwietnia 2020 r. czynność sprzedaży działki gruntu o nr 1 podlegać będzie podatkowi od towarów i usług wówczas kupujący, w ramach ceny, taki podatek uiści. Kupujący zastrzegł jednak warunek (celem ograniczenia ryzyka prawnopodatkowego), iż w tej kwestii Wnioskodawca musi dysponować interpretacją indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z której wynikać będzie, iż odpłatna dostawa działki gruntu o nr 1 przez Wnioskodawcę i jego małżonkę podlega podatkowi od towarów i usług.

Dodać należy, iż do zawarcia umowy ze spółką prawa handlowego doszło z inicjatywy tej spółki. Wnioskodawca nie prowadził bowiem jakichkolwiek działań mających na celu podział gruntu na mniejsze działki, czy też uzyskania decyzji administracyjnej w sprawie warunków zabudowy dla posiadanego gruntu; nie prowadził również działań cechujących pośredników nieruchomości zmierzających do sprzedaży nieruchomości.

(2)

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż przez niego i jego małżonkę ww. działki gruntu o nr ewid. 1 na rzecz spółki prawa handlowego nie jest objęta systemem podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej). Jednakże celem uniknięcia ryzyka prawnopodatkowego zainteresowany jest uzyskania potwierdzenia tej okoliczności przez organ interpretacyjny.

W piśmie z dnia 9 kwietnia 2020 r., będącym uzupełnieniem wniosku, wskazano:

Ad. 1

Wnioskodawca nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Grunt o nr ewid. 1 o pow. 0,8478 ha stanowi majątek prywatny na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej Wnioskodawcy oraz jego małżonki.

Ad. 2, Ad. 3, Ad. 4, Ad. 5

Działka o nr 1 była wykorzystywana do 2006 r. do produkcji płodów rolnych (zboża, rzepak okopowe) w ramach działalności rolniczej Wnioskodawcy. Działalność ta wypełniała definicję produkcji rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 u.VAT, a tym samym definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.VAT. Wnioskodawca w tym czasie rozpoznawał siebie jako rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 u.VAT, i produkty rolne pochodzące z działalności rolniczej Wnioskodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 20 u.VAT dostarczał do punktu skupu. Dostawa produktów rolnych stanowiła czynność zwolnioną przedmiotowo od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 u.VAT.

W okresie od 16 kwietnia 2012 r. do 17 kwietnia 2019 r. grunt ten (o pow. 0,8000 ha) był przedmiotem dzierżawy na podstawie umowy zawartej z rolnikiem (sąsiadem), który użytkował ten grunt dla celów produkcji rolniczej. Część gruntu o pow. 0,0478 ha nie była objęta dzierżawą albowiem wykorzystywana była na potrzeby osobiste Wnioskodawcy i jego rodziny (tzw. ogródek warzywny).

Ad. 6.

Ad. (a) Ad. (b)

Przedmiotem umowy sprzedaży jest gruntu o nr ewid. 1, o pow. 0,8478 ha.

Zgodnie z § 3 umowy przedwstępnej sprzedaży pod warunkiem (sprzedaż nieruchomości - działki nr 1), akt not. rep. A-nr... z dnia 17 kwietnia 2019 r. zawarcie umowy przyrzeczonej nastąpi pod następującymi warunkami:

Ponadto Wnioskodawca zobowiązał się do:

Wnioskodawca w zakresie statusu prawnopodatkowego był dotychczas przekonany, że sprzedaż przez niego Nieruchomości, która stanowi majątek prywatny następuje poza systemem podatku od wartości dodanej i Kupujący zobowiązany będzie do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umowy rozporządzającej (umowy sprzedaży Nieruchomości).

Ad. (c)

Badanie gruntu, badania stanu prawnego Nieruchomości oraz uzyskanie wszelkich pozwoleń administracyjno-prawnych o jakich mowa powyżej odbywało się na ryzyko i koszt Kupującego. W tym celu Wnioskodawca udostępnił grunt Kupującemu w zakresie niezbędnym do uzyskania takich pozwoleń, a także udzielał wszelkich niezbędnych wyjaśnień.

Wnioskodawca nie wywoływał postępowań administracyjnych ani nie uczestniczył w czynnościach faktycznych. W jego imieniu, w postępowaniach administracyjnych wywołanych przez Kupującego, uczestniczył ustanowiony przez niego pełnomocnik zatrudniony przez Kupującego. Ten sam pełnomocnik występował również o wydanie niezbędnych zaświadczeń na potrzeby zawarcia umowy sprzedaży (np. zaświadczenia od Zarządzającego co do statusu gruntu, aktualnego wyciągu z ewidencji gruntu, etc.).

Ad. (d)

Z informacji jakie posiada Wnioskodawca wynika, że w dniu 23 marca 2020 r. Starosta wydał na wniosek Kupującego decyzję zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą Kupującemu pozwolenie na budowę.

Ad. (e)

W związku z czynnościami planowanym na dzień 16 kwietnia 2020 r. Wnioskodawca zobowiązany będzie do podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego gruntu niezbędnego do jego wydania na rzecz Kupującego oraz stawienia się do aktu notarialnego - umowy przyrzeczonej.

Wcześniej Wnioskodawca wyłączył z dzierżawy grunt będący przedmiotem umowy (17 kwietnia 2019 r.) oraz udostępnił nieruchomość Kupującemu do ograniczonego posiadania m.in. celem umożliwienia przeprowadzenia badania geotechnicznego gruntu oraz przeprowadzenia procedur niezbędnych do przygotowania inwestycji (m.in. uzyskania niezbędnych aktów administracyjno-prawnych).

Ad. 7

Działka o nr ewid. 1 położona jest na obszarze oznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (dalej: mpzp) symbolami: 7U - tereny usług i bezpośrednio przylega do 1 KDZ - tereny dróg publicznych zbiorczych, 1 KDL - tereny dróg publicznych lokalnych. Plan ten został uchwalony Uchwałą nr. Rady Gminy...w z dnia 30 stycznia 2007 r. Procedura planistyczna została wywołana z urzędu; Wnioskodawca nie był inicjatorem ani aktywnym uczestnikiem tego postępowania.

Ad. 8.

Z uwagi na obowiązywanie mpzp nie wszczynano postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla ww. terenu.

Ad. 9, Ad. 10.

Wszelkie czynności administracyjno-prawne niezbędne do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości (działki o nr ewid. 1) miały miejsce po dacie zawarcia przedwstępnej warunkowej umowy sprzedaży - akt not. rep. A-... z dnia 17 kwietnia 2019 r.

Z uwagi, że wszelkie decyzje administracyjne jak również niezbędne uzgodnienia budowlane odbywają się na wniosek Kupującego (i z jego inicjatywy) Wnioskodawca nie posiada pełnej wiedzy nt. stanu tych działań.

Kupujący zgłosił gotowość zawarcia umowy przyrzeczonej (umowy rozporządzającej) na dzień 16 kwietnia 2020 r. a tym samym należy przyjąć, iż Kupujący uzyskał niezbędne zgody i pozwolenia na realizację przez niego inwestycji na zakupionym gruncie.

W odpowiedzi na tytanie nr 11 wezwania o treści: "Należy wskazać jakie czynności Wnioskodawca podejmował/będzie podejmował w związku z planowaną sprzedażą.", wskazano:

"Ad. 11.

Odpowiedź została udzielona w Ad.6 (e) jak wyżej."

Ad. 12.

Działka o nr ewid. 1 posiada dostęp do drogi publicznej.

Ad. 13.

Działka o nr ewid. 1 jest gruntem rolnym, i do czerwca 2019 r. była faktycznie rolniczo użytkowana na potrzeby produkcji rolniczej. Po tej dacie produkcja rolnicza została zaprzestana jednakże działka nadal posiada charakter rolny i objęta jest podatkiem rolnym. Teren nie jest uzbrojony, ani nie dokonano podziału tego gruntu na mniejsze działki. Wnioskodawca nie zamierza w przyszłości dokonywać jakichkolwiek działań mających na celu zwiększenie wartości gruntu o nr ewid. 1 lub mających wpływ na sposób użytkowania gruntu albowiem zabrania to jemu ww. umowa przedwstępna sprzedaży z dnia 17 kwietnia 2019 r.

Ad. 14.

W zakresie sprawowania zarządu majątkiem prywatnym Wnioskodawca (i jego małżonka) dokonał w dniu 12 grudnia 2000 r. sprzedaży działki o nr ewid. 2 o pow. 1,7000 ha oraz w dniu 12 września 2016 r. sprzedaży działki o nr 3 o pow. 1,0379 ha. Każdorazowo stroną umowy byli okoliczni rolnicy, i zakup gruntu odbywał się na powiększenie gospodarstwa rolnego Kupującego. Sprzedaż gruntu podyktowana była trudną sytuacją finansową Wnioskodawcy, i środki pochodzące ze sprzedaży przeznaczone głównie były na pokrycie kosztów jego leczenia lub leczenia jego małżonki (u Wnioskodawcy zdiagnozowano nowotwór a małżonka choruje na schorzenie, którego nie można wyleczyć). Środki ze sprzedaży działki nr 1 również zostaną przeznaczone na pokrycie kosztów leczenia oraz utrzymania gospodarstwa domowego.

Ad. 15.

Wnioskodawca posiada w swoim majątku działki rolne o nr 4, 5, 6 o łącznej pow. 5,3853 ha oraz działki siedliskowe o nr 7 i 8. Nie planuje sprzedaży ww. gruntu. Wspólnie z małżonką postanowili przekazać ten grunt na rzecz swojej córki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).

Czy odpłatna dostawa (sprzedaż) niezabudowanego gruntu rolnego oznaczonego ewidencyjne nr 1 o pow. 0,8478 ha stanowiącego część gospodarstwa rolnego, wchodzącego w skład majątku osobistego Wnioskodawcy i jego małżonki, podlega opodatkowaniu na podst. art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i w związku z powyższym Wnioskodawca powinien rozpoznać siebie jako podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.VAT w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.VAT, czy też sprzedaż tego gruntu (nieruchomości) stanowi rozporządzanie majątkiem prywatnym i pozostaje poza systemem podatku od towarów i usług ?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku).

1. W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż nieruchomości gruntowej (gruntu rolnego) oznaczonego ewid. nr 1, o pow. 0,8478 ha na rzecz spółki prawa handlowego nie jest objęta systemem podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej). Do sprzedaży dochodzi bowiem w następstwie sprawowania zarządu nad majątkiem prywatnym Wnioskodawcy i jego małżonki, poza sferą obrotu gospodarczego (działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.VAT), a tym samym Wnioskodawca i/lub jego małżonka przy czynności sprzedaży gruntu nie nabywa statusu podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.VAT.

UZASADNIENIE PRAWNE STANOWISKA:

2. Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2). Przepis ten odpowiada art. 9 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. "Działalność gospodarcza" w rozumieniu definicji art. 9 (1) Dyrektywy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Warto podkreślić, iż polska wersja językowa art. 9 (1) Dyrektywy 2006/112 odnosi się do działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie. Wersja angielska używa pojęcia "independently" co należy tłumaczyć jako prowadzenie działalności niezależnie. W doktrynie wskazuje się, iż polska wersja językowa zawiera błąd, mający kluczowe znaczenie na wykładnię przepisu art. 9 (1) Dyrektywy: istnieje bowiem różnica znaczeniowa pomiędzy prowadzeniem działalności samodzielnie a prowadzeniem jej w sposób niezależny (Por. T. Michalik, VAT. Komentarz, wyd. 15, Warszawa 2019, Nb.6, s.303). Podatnikami podatku od wartości dodanej są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą (zgodnie z definicją zawartą w art. 15 ust. 2 u.VAT) bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jest to o tyle istotne, iż oznacza, że zarówno cel prowadzenia działalności gospodarczej, jak i osiągnięty rezultat (względnie jego brak) nie mogą być przesłankami determinującymi istnienie statusu podatnika bądź jego brak. W tej mierze, na gruncie art. 4 ust. 1 VI dyrektywy (Szósta Dyrektywa Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145, s.l Dz. Urz.UE; Polskie wydanie specjalne, rozdz. 9, t. I, s. 23 z późn. zm.), wielokrotnie wypowiadał się TSUE, podkreślając, iż status podatnika nie może być zdeterminowany przez cel i rezultat prowadzonej działalności (zob. wyrok TSUE z 29 lutego 1996 r. w sprawie C-110/94 Intercommunale voor zeewaterontzilting (INZO) v. Belgische Staat (Zb.Orz. 1996, s. 1-857) oraz z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 Belgische Staat v. Ghent Coal Terminal NV (Zb.Orz. 1998, s. I-1). Oznacza to, że czynnikiem istotnym dla uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest charakter jego działalności (działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.VAT), nawet jeżeli jest to działalność nienastawiona na osiągnięcie zysku. Jednak podmiot prowadzący stale i wyłącznie działalność nieodpłatną nie może być uznany za podatnika (Tak: TSUE w wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie 89/81 Staatssecretaris van Financien v. Hong-Kong Trade Development Council (Zb.Orz. 1982, s. 1277). Jak wskazano wyżej, status podatnika podatku od wartości dodanej związany jest podmiotowo z wykonywaniem przez tego podatnika działalności gospodarczej, która jest rozumiana szerzej, niż definicja działalności gospodarczej w znaczeniu nadanym art. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców (Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.); wcześniej działalność gospodarczą zdefiniowano w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 z późn. zm.), która utraciła moc z dniem 30 kwietnia 2018 r.). Działalność gospodarcza obejmuje także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły za wynagrodzeniem. Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca - przed zawarciem Przedwstępnej Umowy Sprzedaży - wydzierżawił w dniu 16 kwietnia 2012 r. posiadane przez siebie gospodarstwo rolne (grunt o łącznej pow. 7,43 ha) na rzecz osoby trzeciej (rolnika) na potrzeby działalności rolniczej w ramach gospodarstwa rolnego tej osoby trzeciej (produkcja roślinna). Dzierżawa spowodowana była bowiem wiekiem Wnioskodawcy i uciążliwością związaną z prowadzeniem gospodarstwa rolnego (prowadzeniem produkcji rolniczej). Jednakże część działki gruntu o nr 1 i o pow. ok. 0,05 ha Wnioskodawca nadal użytkuje rolniczo, na potrzeby osobiste oraz członków jego rodziny (nie była przedmiotem dzierżawy). Nie ulega wątpliwości, iż czynność wydzierżawienia gruntów tworzących gospodarstwo rolne o łącznej pow. 7,43 ha nie była i nie jest związana w sposób ciągły z celem zarobkowym lecz z racjonalnym sprawowaniem zarządu w ramach majątku osobistego. Głównym motywem dzierżawy była bowiem ochrona gruntu przed jego degradacją - nieuprawiany grunt (gleba) traci bowiem swoje właściwości fizykochemiczne. Ponadto - w oczach Wnioskodawcy - grunt leżący tzw. odłogiem stanowi niedopuszczalne marnotrawstwo. Zważywszy, że pojęcie "majątku prywatnego" nie zostało zdefiniowane w systemie podatku od wartości dodanej uzasadnionym jest odwołanie się do poglądu judykatury. WSA w Poznaniu, w wyroku z dnia 8 listopada 2017 r. sygn. I SA/Po 501/17 przyjął, że "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej." Sąd - odwołując się do wyroku TSUE z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht - przyjął, że "podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego." Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), w wyroku z dnia 15 września 2011. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby v. Minister Finansów oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć v. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, wskazał natomiast na kryteria jakie powinny być spełnione aby transakcję sprzedaży nieruchomości gruntowej można było uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu podatku od wartości dodanej (Zb. Orz.2011, s.1-08461). NSA, w wyroku z dnia 3 marca 2015 r. sygn. I FSK 1859/13, określił pewne cechy charakterystyczne (okoliczności), które - jeżeli zachodzą łącznie - mogą wskazywać na to, że zbywca nieruchomości przy sprzedaży gruntu powinien zostać rozpoznany jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Do takich okoliczności Sąd zaliczył:

* doprowadzenie z własnej inicjatywy do podziału zakupionego niezabudowanego gruntu rolnego o powierzchni kilku hektarów na kilkadziesiąt niezabudowanych działek,

* wydzielenie dróg wewnętrznych,

* podjęcie czynności w celu uzyskania decyzji o warunkach zabudowy,

* wybudowanie sieci wodno-kanalizacyjnych, dostępnej dla wydzielonych działek, oraz

* podjęcie działań informacyjnych o sprzedaży działek.

Wskazać należy, iż do sprzedaży gruntu przez Wnioskodawcę i jego małżonkę nie dochodzi wskutek aktywnych działań podobnych do takich jakie wykonują pośrednicy w obrocie nieruchomościami (np. czynności opisanych w ww. wyroku NSA sygn. I FSK 1859/13). Do transakcji dochodzi bowiem z inicjatywy kupującego, który zainteresowany lokalizacją gruntu sam zwrócił się do Wnioskodawcy z propozycją sprzedaży działki o nr 1. Transakcję uzależnił jednak od wcześniejszego uzyskania od właściwego organu władzy samorządu terytorialnego decyzji o warunkach zabudowy. W tym celu kupujący, we własnym imieniu i na swoją rzecz (na własne ryzyko), podjął czynności prawne celem uzyskania stosownej decyzji o warunkach zabudowy.

3. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 u.VAT) niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2). Poprzez "towary" rozumie się rzeczy (w tym budynki i budowle, grunty) oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 u.VAT); poprzez "sprzedaż" rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 u.VAT). Poprzez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste jak i zbycie tego prawa (vide art. 7 ust. 1 zd.1 oraz pkt 6 i pkt 7 u.VAT). Za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 u.VAT uważa się także sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków, a także czynność dokonywaną przez organ egzekucyjny w trybie art. 18 u.VAT. Wskazać należy, iż definicja art. 7 ust. 1 u.VAT nawiązuje do definicji art. 14 ust. 1 Dyrektywy 2006/112, który to przepis przewiduje, iż "dostawa towarów oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel" (ang. the transfer of the right to dispose of tangible propertyas owner). W orzecznictwie TSUE wypracowany został pogląd, iż dla uznania czynności za dostawę towaru, o której mowa w art. 14 ust. 1 Dyrektywy nie ma znaczenia, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju (por. wyrok C-320/88 Shipping and Forwarding Enterprise Safe B.V., wyrok C-185/11 Auto Lease Holland B.V.). "Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzenia towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje, de facto, możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności" (M. Michalik. Ustawa VAT. Komentarz, Wyd. 15, Warszawa 2019, Nb 2, s. 154). W judykaturze krajowej oraz doktrynie utrwalił się pogląd, iż pojęcie "przeniesienie własności" powinno być rozumiane w ujęciu ekonomicznym, a nie sensu stricte prawnym (por: wyrok NSA z dnia 31 października 2018 r. sygn. I FSK 1139/18).

PODSUMOWANIE:

4. Do odpłatnej dostawy towaru w rozumieniu ww. przepisów art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.VAT dochodzi wówczas, kiedy sprzedający (tutaj: Wnioskodawca) dokonuje takiej czynności, występując w charakterze podatnika podatku od wartości dodanej w znaczeniu nadanym art. 15 ust. 1 u.VAT w związku z wykonywaniem czynności o jakich mowa w ust. 2 tego przepisu. Skoro zatem, na co wskazano powyżej, Wnioskodawca i jego małżonka zamierzają sprzedać działkę gruntu o nr ewid. 1 o pow. 0,8478 ha w ramach sprawowania zarządu nad majątkiem osobistym (własnym i małżonki), to w takiej sytuacji nie mają zastosowania postanowienia art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.VAT. Sprzedaż tego gruntu nie następuje bowiem w wykonywaniu działalności gospodarczej o jakiej mowa w art. 15 ust. 2 u.VAT; Wnioskodawca nie może więc uzyskać przy sprzedaży gruntu statusu podatnika podatku od towarów i usług w znaczeniu nadanym art. 15 ust. 1 u.VAT. W tej sytuacji czynność sprzedaży nieruchomości odbędzie się poza systemem podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej). Na uwagę zasługuje wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dn. 17 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 1229/08. Sąd zwrócił uwagę, iż sprzedaż gruntu rolnego, po uprzednim wycofaniu jego z produkcji rolniczej (tutaj: po wycofaniu z produkcji rolniczej oraz po wyłączeniu z dzierżawy, co nastąpiło w dniu 17 kwietnia 2019 r.), jest traktowana jako sprzedaż majątku osobistego. Sąd podkreślił, iż wprawdzie działalność rolnika jest działalnością gospodarczą, jeśli jednak grunt rolny został nabyty do majątku prywatnego rolnika i nie służy dostawom produktów rolnych, lecz prywatnym potrzebom rolnika i członków jego rodziny, to rolnik dokonujący dostawy takiego gruntu (nawet jeśli został on podzielony na działki) nie ma statusu podatnika (zob. również wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 listopada 2009 r. sygn. I SA/Po 699/09). Końcowo wskazać należy, iż zarówno w doktrynie jak i judykaturze krajowej wskazuje się, iż Polska nie implementowała regulacji zawartej w art. 12 Dyrektywy VAT i tym samym okazjonalna dostawa terenów niezabudowanych (w ramach zarządzania majątkiem prywatnym) nie może być objęta regulacją art. 15 ust. 2 u.VAT (Por. A. Bartosiewicz, VAT Komentarz, Wyd. 13, Nb. 17, s. 260 Wolters Kluwer, W-wa 2019).

Zdaniem Wnioskodawcy, ostatecznie przedstawionym w piśmie z dnia 9 kwietnia 2020 r., będącym uzupełnieniem wniosku, wskazano:

W kontekście pytań przedstawionych przez organ interpretacyjny w wezwaniu z dnia 27 marca 2020 r. Wnioskodawca ponownie przywołuje prawomocny wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 marca 2009 r. sygn. I SA/Wr 1229/08. Wyrok został wydany w zbliżonym stanie faktycznym. Sprawa bowiem obejmowała czynność wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej (nabytego uprzednio w drodze darowizny) oraz następczej sprzedaży tego gruntu (jako terenu budowlanego) na cele inwestycyjne. Sąd wskazał, iż "nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług wycofanie składnika majątku (gruntu) z działalności rolniczej i przekazanie na cele osobiste, gdyż wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia z tytułu zakupu gruntu, z którego wydzielono działki budowlane przeznaczone do sprzedaży. Natomiast stanowiąca następstwo ww. czynności (wycofania gruntów z działalności rolniczej) sprzedaż działek budowlanych nie będzie opodatkowana VAT, gdyż jako dotycząca majątku osobistego strony skarżącej jest poza zakresem zastosowania tego przepisu." (emfaza JD). Wyrok ten został zaskarżony do NSA przez Ministra Finansów (organ interpretacyjny) jednakże NSA - wyrokiem z dnia 12 stycznia 2012 r. sygn. akt I FSK 1865/11 - oddalił skargę kasacyjną. W uzasadnieniu wyroku sąd przypomniał, że "zbywane działki budowlane nabyte przez skarżącego w drodze darowizny od rodziców były uprzednio wykorzystywane na potrzeby działalności rolniczej a następnie na części z nich skarżący zaprzestał działalności rolniczej, zaś w 2007 r. zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego grunty utraciły charakter rolny."

W stanie faktycznym objętym niniejszym wnioskiem, Wnioskodawca nabył gospodarstwo rolne od swoich rodziców w dniu 19 czerwca 1987 r. w ramach umowy przekazania gospodarstwa rolnego. Powierzchnia gruntu obejmowała wówczas 7,43 ha (później dokonano aktualizacji geodezyjnej). Grunt ten był uprawniany bezpośrednio przez Wnioskodawcę do 2006 r. w ramach działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 u.VAT (produkcja rolnicza - roślinna). W tym też czasie Wnioskodawca posiadał status rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 u.VAT. Po zaprzestaniu działalności rolniczej (z uwagi na stan zdrowia Wnioskodawcy oraz jego małżonki), Wnioskodawca użytkował grunt o areale ok. 0,05 ha na działce nr 1 na własne potrzeby osobiste (jako tzw. ogródek warzywny). Działka gruntu o nr 1 o pow. ok. 0,80 ha była przedmiotem dzierżawy w okresie 04.2012-06.2019 r. na rzecz rolnika, który jest właścicielem gruntów położonych nieopodal działki nr 1 w celu powiększenia areału produkcyjnego dzierżawcy.

(2)

Nie ulega zatem wątpliwości, iż zarówno wcześniejsza dzierżawa działki nr 1, jak i planowana sprzedaż na rzecz Inwestora branżowego, który zamierza na tym gruncie wybudować pawilon handlowy, odbywa się w ramach sprawowania zarządu majątkiem prywatnym poza systemem podatku od wartości dodanej.

Wnioskodawca bowiem nie wykonuje czynności przekraczających standardowe sprawowanie zarządu, a które są charakterystyczne dla przedsiębiorcy budowlanego, pośrednika w obrocie nieruchomościami czy też dewelopera. Znamiennym jest, iż do zawarcia umowy sprzedaży gruntu doszło z inicjatywy Kupującego, który - zainteresowany rozwojem własnej sieci sklepów - wyszukuje lokalizacje spełniające jego kryteria biznesowe, a następnie kontaktuje się bezpośrednio z właścicielem wybranego gruntu (celem uniknięcia pośredników w obrocie nieruchomościami).

(3)

Końcowo wskazuje się, iż Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, w wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 r., sygn. I FSK 578/19 dokonał przeglądu poglądów orzeczniczych oraz przedstawił kryteria jakie powinny być uwzględnione przy dokonaniu oceny prawnej w zakresie podatku od wartości dodanej skutków sprzedaży nieruchomości przez osobę fizyczną. Dodać należy, iż wyrok zapadł w związku z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w sytuacji uznania przez organ interpretacyjny, że podatnik przy sprzedaży nieruchomości, uprzednio podzielonej na mniejsze działki, i dla których uzyskał decyzję administracyjną o warunkach zabudowy (teren nieuzbrojony) powinien rozpoznać siebie jako podatnika podatku VAT z uwagi na to, że przy sprzedaży zachowywał się jak handlowiec.

NSA uchylił w tym zakresie w całości wyrok sądu I instancji (WSA w Łodzi, sygn. I SA/Łd 896/16) oraz zaskarżoną interpretację Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2016 r. nr 1061-IPTPP3.4512.197.2016.2.IŻ. W uzasadnieniu wyroku NSA odwołał się do motywów rozstrzygnięcia TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10, a także do poglądów orzeczniczych Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wskazał, że w orzecznictwie NSA, po wspomnianym wyżej wyroku TSUE, "przyjmuje się, że przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomość, należy uwzględnić wszystkie etapy tej aktywności." w ich całokształcie a nie osobno. "Należy przede wszystkim uwzględnić te elementy aktywności, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym" (por. wyroki NSA z 11 czerwca 2015 r. sygn. I FSK 716/14, z 3 marca 2015 r. sygn. I FSK 1859/13, z 9 października 2014 r., sygn. I FSK 2145/13, z 29 listopada 2016 r. sygn. I FSK 636/15) - pkt 8.5. "Kwestia przeznaczenia uzyskanych środków pieniężnych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych jest zdarzeniem obojętnym z punktu widzenia oceny, czy dana osoba sprzedając grunty działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 VATU. Nie mają też znaczenia zamiar czy motywy, jakimi kieruje się podmiot rozpoczynając działalność gospodarczą ani jakie potrzeby zaspokaja z uzyskanych środków pieniężnych. Istotne znaczenie mają obiektywne, a nie subiektywne przesłanki pozwalające odróżnić działania noszące cechy profesjonalności, od tych które mieszczą się w granicach dysponowania majątkiem prywatnym. Dla oceny, czy dany podmiot sprzedając gruntu działa w charakterze podatnika nie ma też znaczenia w jakich celach grunt ten został nabyty." - pkt 8.6. "Nie można zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, że całokształt działań podejmowanych przez skarżącego w stosunku do nieruchomości, które stanowiły jego własność, tj. podział nieruchomości na 7 mniejszych działek, wydzielenie drogi wewnętrznej, utwardzenie tej drogi, wystąpienie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, dowodzi, że skarżący działa jak osoba prowadząca działalność w zakresie handlu nieruchomościami, angażując własne środki pieniężne." - pkt 9.2. "W świetle przedstawionych okoliczności nie można stwierdzić, że skarżący podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców, usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112. Należy zauważyć w szczególności, że pomiędzy nabyciem nieruchomości a sprzedażą poszczególnych działek upływa relatywnie długi czas. Skarżący, poza dokonaniem podziału działki i wystąpieniem o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, która ostatecznie stała się bezprzedmiotowa i wygasła, nie podejmuje żadnych innych działań. Nie można zatem stwierdzić, że podejmuje on aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. Dokonanie podziału nieruchomości w celu jej stopniowej sprzedaży mieści się natomiast w ramach zarządu majątkiem prywatnym skarżącego." - pkt 9.4.

Podobny pogląd wyraził WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 8 maja 2019 r., sygn. I SA/Bd 190/19, rozstrzygając sprawę na tle negatywnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (Sąd uchylił interpretację). W uzasadnieniu wyroku Sąd bardzo mocno zaakcentował wnioski płynące z orzecznictwa TSUE (wyrok w sprawach C-180/10 i C-181/10) oraz sądów krajowych na gruncie stosowania przepisów art. 15 ust. 2 w zw. z ust. 1 u.VAT oraz art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 w zakresie ustalenia podmiotowości prawnopodatkowej w zakresie VAT w przypadku zarządzania majątkiem prywatnym.

Odwołując się do wyroku TSUE, WSA w Bydgoszczy zwrócił uwagę, że "Trybunał stwierdził, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego. Dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny sama w sobie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast - w ocenie Trybunału - w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE. Takie aktywne działania mogą polegać przykładowo na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności."

"W świetle powyższego przyjęcie, iż dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności. Motywy przy tym jakimi kieruje się podmiot rozpoczynając działalność gospodarczą, czy pierwotny cel albo zamiar jakie mu towarzyszą przy nabywaniu nieruchomości nie są same w sobie okolicznościami decydującymi o uznaniu sprzedającego działki za czyniącego to w charakterze podatnika VAT albo za nie działającego w takim charakterze. Istotne znaczenie mają obiektywne, a nie subiektywne przesłanki pozwalające odróżnić działania noszące cechy zawodowe, od tych, które mieszczą się w granicach dysponowania majątkiem prywatnym (por. wyrok NSA z dnia 24 listopada 2017 r., I FSK 172/16; wyrok NSA z dnia 9 maja 2018 r., I FSK 1136/16)".

"Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik VAT wymaga każdorazowo oceny dokonanej na gruncie stanu faktycznego konkretnej sprawy, albowiem odmienność stanów faktycznych zezwala jedynie na sformułowanie pewnych ogólnych wskazań, bez możliwości tworzenia uniwersalnych wzorców kontroli. W każdej sprawie konieczne jest ustalenie, że w odniesieniu do danej czynności podmiot występował w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu. Istotna jest więc ocena, czy z dokonanych w danej sprawie ustaleń wynika, że strona dokonując sprzedaży gruntów zachowywała się tak, jak handlowiec."

(4)

Podsumowując powyższe rozważania w kontekście pytań zawartych w wezwaniu organu interpretacyjnego z dnia 27 marca 2020 r. oraz odpowiedzi na te pytania należy jednoznacznie stwierdzić, iż działania Wnioskodawcy związane ze zwykłym sprawowaniem zarządu majątkiem osobistym (wykonywaniem praw własności), na które składają się m.in. grunty rolne wchodzące w skład jego gospodarstwa rolnego (w rozumieniu podatku rolnego), i wyłączone z produkcji rolniczej prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę, w tym działania związane ze sprzedażą działki o nr ewid. 1 nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 w zw. z ust. 1 u.VAT, a tym samym transakcja sprzedaży Nieruchomości odbywa się poza systemem podatku od wartości dodanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą" opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Dostawa towaru mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej "Dyrektywą 2006/112/WE", państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy - Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 2086).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zatem, zgodnie z powołanymi przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Należy zauważyć, że dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - art. 15 ust. 2 ustawy.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie "majątku prywatnego" nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z opisu sprawy wynika, że w okresie od 16 kwietnia 2012 r. do 17 kwietnia 2019 r. działka nr 1 (grunt o pow. 0,8000 ha) był przedmiotem dzierżawy.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego/wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy/dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia "działalność gospodarcza", w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Istota umowy dzierżawy wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz dzierżawcy. Dzierżawca za oddaną mu w dzierżawę rzecz płaci umówiony czynsz. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W konsekwencji, dzierżawa nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i świadczona jest w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Sam charakter stosunku prawnego jaki kształtuje umowa dzierżawy wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

Zatem, wykorzystanie przez Wnioskodawcę działki nr 1 (grunt o pow. 0,8000 ha) będącej we współwłasności małżeńskiej w działalności polegającej na dzierżawie, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, czynność ta będzie wypełniać określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy należy wskazać, że w przypadku sprzedaży działki nr 1 (grunt o pow. 0,8000 ha), będącej we współwłasności małżeńskiej, Wnioskodawca nie będzie zbywał majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Jak zostało wskazane powyżej, majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego.

Wydzierżawianie przez Wnioskodawcę działki nr 1 (grunt o pow. 0,8000 ha), będącej we współwłasności małżeńskiej, powoduje, że utraciła ona charakter majątku prywatnego. Wykorzystywanie przez Wnioskodawcę w sposób ciągły dla celów zarobkowych nieruchomości gruntowej powoduje, że jest ona wykorzystywana w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości podejmował/będzie podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Odnosząc się natomiast do sprzedaży działki, należy wskazać, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ww. ustawa - Kodeks cywilny.

Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży - przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę (art. 535 Kodeksu cywilnego).

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego - umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego - umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia

(art. 389 § 2 ww. ustawy).

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego - umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto, należy zwrócić uwagę, na kwestię udzielania pełnomocnictw, która to została uregulowana w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. W świetle § 2 tego artykułu, czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 ww. Kodeksu, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Stosownie do art. 98 ww. Kodeksu, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Na mocy art. 108 ww. Kodeksu, pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 ww. Kodeksu wynika, że przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo - to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem działki nr 1 o pow. 0,8478 ha, będącej we współwłasności małżeńskiej. W dniu 17 kwietnia 2019 r. Wnioskodawca zawarł ze spółką prawa handlowego Umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości (warunkową) działki gruntu o pow. 0,8478 ha oznaczonej ewidencyjnie nr 1. Nabywca nieruchomości zainteresowany jest wybudowaniem na ww. gruncie obiektu o funkcji handlowo-usługowej.

Wnioskodawca w Umowie zobowiązał się do sprzedaży przedmiotowej nieruchomości pod następującymi warunkami: uzyskania przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego, w tym budowę pawilonu handlowego oraz wjazdu z drogi publicznej; niestwierdzenia ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji; uzyskania przez Kupującego pozytywnego wyniku badania geotechnicznego, oraz warunków technicznych koniecznych przyłączy; potwierdzenia charakteru nierolnego działki poprzez wpisanie do ewidencji gruntów i budynków zmiany użytku rolnego; skutecznego rozwiązania umowy dzierżawy działki nr 1; podpisania przez Wnioskodawcę, najpóźniej w dacie zawarcia umowy przyrzeczonej protokołu wydania przedmiotu sprzedaży.

Ponadto, Wnioskodawca udostępnił grunt Kupującemu w celu uzyskania wszelkich pozwoleń administracyjno-prawnych, badania gruntu i stanu prawnego Nieruchomości, a także udzielał wszelkich niezbędnych wyjaśnień.

W imieniu Wnioskodawcy, w postępowaniach administracyjnych wywołanych przez Kupującego, uczestniczył ustanowiony przez niego pełnomocnik zatrudniony przez Kupującego. Ten sam pełnomocnik występował również o wydanie niezbędnych zaświadczeń na potrzeby zawarcia umowy sprzedaży (np. zaświadczenia od Zarządzającego... co do statusu gruntu, aktualnego wyciągu z ewidencji gruntu, etc.). W dniu 23 marca 2020 r. została wydana na wniosek Kupującego decyzja zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca Kupującemu pozwolenie na budowę.

Wszelkie czynności administracyjno-prawne niezbędne do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości (działki o nr ewid. 1) miały miejsce po dacie zawarcia przedwstępnej warunkowej umowy sprzedaży z dnia 17 kwietnia 2019 r. Kupujący zgłosił gotowość zawarcia umowy przyrzeczonej (umowy rozporządzającej) na dzień 16 kwietnia 2020 r. a tym samym należy przyjąć, iż Kupujący uzyskał niezbędne zgody i pozwolenia na realizację przez niego inwestycji na zakupionym gruncie.

W świetle powyższego uznać należy, że Nabywca działki, dokonał/będzie dokonywał szeregu określonych czynności w związku ze sprzedażą przez Wnioskodawcę działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej. Pomimo że ww. czynności dokonywane będą przez przyszłego właściciela, to aby takie czynności mogły być poczynione, faktyczny właściciel nieruchomości musi wystąpić z wnioskiem lub udzielić stosownych pełnomocnictw potencjalnemu przyszłemu właścicielowi, tak aby mógł on działać w jego imieniu. Jak wskazano wyżej, Wnioskodawca udzielił Kupującej Spółce stosownych upoważnień.

Zatem fakt, że ww. działania nie będą podejmowane bezpośrednio przez Wnioskodawcę, ale przez osoby trzecie nie oznacza, że pozostają bez wpływu na sytuację prawną Wnioskodawcy. Po udzieleniu upoważnień czynności wykonane przez osoby trzecie wywołają skutki bezpośrednio w sferze prawnej Wnioskodawcy (mocodawcy). Z kolei osoby trzecie, dokonując ww. działań, uatrakcyjnią przedmiotową działkę stanowiącą nadal współwłasność Wnioskodawcy. Działania te dokonywane za pełną zgodą Wnioskodawcy, wpłyną generalnie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru i wzrost jej wartości. W tym kontekście bez znaczenia pozostaje okoliczność wykonywania ww. czynności przez potencjalnego nabywcę. W efekcie wykonywanych czynności dostawie podlega grunt o zupełnie innym charakterze jak w chwili zawarcia umowy przedwstępnej.

Wobec powyższego, Wnioskodawca dokonując sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie korzystał z przysługującego Mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym, nie jest to bowiem typowe (zwykłe) rozporządzanie prawem własności. Wnioskodawca w taki sposób zorganizował sprzedaż ww. działki, że niejako Jego działania łącznie z działaniami przyszłego nabywcy, stanowią pewnego rodzaju wspólne przedsięwzięcie.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawca podejmując ww. czynności, zaangażował środki podobne do tych jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanych orzeczeniach w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. wykazał aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

W ocenie tut. Organu uznać należy, że podejmowane przez Wnioskodawcę działania oraz dokonane czynności wykluczają sprzedaż przedmiotowej nieruchomości gruntowej w ramach zarządu swoim majątkiem prywatnym. Wobec powyższego, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę ww. nieruchomości będzie dostawą dokonaną w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a Zainteresowany będzie działał jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Z uwagi na powyższe, w tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik majątku osobistego Zainteresowanego, a sprzedaż działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej, będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

W konsekwencji, skoro w przedmiotowej sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę uznania Wnioskodawcy za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to czynność sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków podatkowych dla współwłaściciela gruntu - żony.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy i stanowiska Wnioskodawcy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ zauważa, że publikator ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług wskazany we wniosku przez Wnioskodawcę, tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm. jest nieaktualny. Obecnie tekst jednolity ww. ustawy opublikowany został w Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID - 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 567) dodany przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568)).