0113-KDIPT1-2.4012.646.2019.3.AM - Zwolnienie z VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2019 r. (data wpływu 21 października 2019 r.), uzupełnionym pismami z dnia 20 grudnia 2019 r. (data wpływu 23 grudnia 2019 r.) i z dnia 29 stycznia 2020 r. (data wpływu 31 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zwolnienia od podatku VAT sprzedaży nieruchomości

* obowiązku wystawienia faktury przy sprzedaży nieruchomości

- jest nieprawidłowe.

W dniu 21 października 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT sprzedaży nieruchomości oraz obowiązku wystawienia faktury VAT przy sprzedaży ww. nieruchomości.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 20 grudnia 2019 r. i z dnia 29 stycznia 2020 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy oraz uiszczenie dodatkowej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest właścicielką nieruchomości w..., powiat..., o pow....ha. Na nieruchomości tej znajdują się budynki gospodarcze, budynek mieszkalny oraz hala produkcyjna. Budynki te ponad 20 lat temu były wykorzystywane na firmę produkcyjną ojca Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni jest właścicielką tej działki od 2005 r. Od tego też czasu, jako osoba fizyczna, wynajmuje część budynków firmom pod działalność gospodarczą.

Wnioskodawczyni jest podatnikiem VAT i podatku ryczałtowego. Nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni planuje sprzedaż całej nieruchomości...ha wraz z zabudowaniami.

Budynki znajdują się na działce około...ha rolno-budowlanej. Pozostała część terenu to las, działki rolne i leśne.

Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o następujące informacje:

1. Na pytanie: "Czy Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług", odpowiedziała: "Tak".

2. Na pytanie: "Z ilu wyodrębnionych geodezyjnie działek składa się nieruchomość, o której mowa we wniosku? Należy wskazać numery ewidencyjne działki/działek będących przedmiotem planowanej sprzedaży", Wnioskodawczyni odpowiedziała: "11 działek: nr 1 (obręb...), 2 (obręb...), 3 (obręb...), 4 (obręb...), 5 (obręb...), 6 (obręb...), 7 (obręb...), 8 (obręb...), 9 (obręb...), 10 (obręb...), 11 (obręb...)".

3. Zabudowana jest tylko działka 1 (obręb...), pozostałe działki są niezabudowane.

4. Tylko działka nr 1 (obręb...) jest zabudowana. Obiekty:

A. dom mieszkalny, drewniany, wybudowany w 1921 r., 150 m²,

B. budynek gospodarczy (niemieszkalny) z 1984 r., ok 150 m²,

C. budynek gospodarczy (niemieszkalny) z 1989 r., ok 900 m²,

D. budynek niemieszkalny z 1989 r., ok 350 m².

5. Wszystkie obiekty to budynki.

6. Budynki te są trwale związane z gruntem.

7. Na pytanie: "W przypadku gdy przedmiotem sprzedaży będzie/będą działka/działki zabudowane, należy wskazać:

8. Dotyczy działek nr 2, 3, 4 (obręb...), 5, 6 (obręb...), 7, 8, 9, 10, 11.,

9. Babcia Wnioskodawczyni w 2004 r. oddała jej aktem darowizny 1/10 część działki... (obecnie podzielona na... i 1). Następnie na postanowienia sądowego o zrzeczeniu się współwłasności przekazała jej pozostałą część, tzn. 9/10 części działki..., wyrok prawomocny od... 2005 r. Następnie po śmierci babci Wnioskodawczyni, w 2012 r. przekazała jako zachowek synowi babci działkę nr... (wyodrębnioną z działki...). W ten sposób Wnioskodawczyni pozostała działka nr 1. Pozostałe działki tj. 2, 3, 4 (obręb...), 5, 6 (obręb...), 7, 8, 9, 10, 11 Wnioskodawczyni otrzymała na skutek dziedziczenia po babci w 2012 r. Wnioskodawczyni posiada w nich współwłasność.

10. Nabycie (odziedziczenie, darowizna i zrzeczenie się współwłasności) nie było opodatkowane podatkiem VAT. Podatek był wykazany, ale nastąpiło zwolnienie na drodze przepisów od spadków i darowizn.

11. Na pytanie: "Czy Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem działki/działek będących przedmiotem planowanej dostawy?", odpowiedziała: "Nie".

12. Działki nr 2, 3, 4 (obręb...), 5, 6 (obręb...), 11 to łąki, tereny zalewane, niewykorzystywane. Działki nr 7, 8, 9, 10 to las, niewykorzystywany. Działka nr 1 to:

* las...ha (niewykorzystywany),

* rola...ha nieużytkowany stary sad),

* leśno-rolna...ha (nieużytkowana),

* budowlano-rolna...ha (z budynkami częściowo wynajmowanymi).

Działka 1 była wykorzystywana i jest nadal na cele działalności niezwolnionej od podatku VAT. Dotyczy to budynków niemieszkalnych.

13. Na pytanie: "W związku z informacją, że " (...) Jako osoba fizyczna wynajmuję część budynków pod działalność gospodarczą firmom. (...)", należy wskazać:

c. Wnioskodawczyni odpowiedziała: "Była to kontynuacja poprzedniej właścicielki (mojej babci) umowy podpisanej z firmą. Ja podpisałam pierwszą umowę....2005 r. Tych umów na przestrzeni 15 lat było 8, wszystkie miały charakter odpłatny i wszystkie były na czas nieokreślony z możliwością 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Obecnie mam jedną trwającą umowę o wynajem podpisaną dnia....2019 r."

d. nr ewidencyjny działki/działek będących przedmiotem najmu.Wnioskodawczyni odpowiedziała: "1 (obręb...)".

14. Ewentualny nabywca działek/działki będzie osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Ponadto pismem z dnia 29 stycznia 2020 r. Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o następujące informacje:

Działki niezabudowane nie były wykorzystywane przed podmioty wynajmujące.

Na pytanie "Czy do dnia sprzedaży działek niezabudowanych, o których mowa w piśmie z dnia 20 grudnia 2019 r., Wnioskodawczyni:

Wnioskodawczyni wskazała, że nie podejmowała tych działań dla żadnej z niezabudowanych działek.

Na pytanie "W związku z informacją, że działka nr 1 jest zabudowana m.in. budynkiem mieszkalnym, należy wskazać:

Na pytanie: W związku z informacją, że na działce nr 1 znajdują się:

należy jednoznacznie wskazać, które dokładnie z ww. budynków były wynajmowane i czy na przestrzeni 15 lat umów najmu były jakieś części tych budynków, które nie były przedmiotem najmu? Jeżeli tak, to należy wskazać który z ww. budynków nie był wynajmowany w całości.",

Wnioskodawczyni odpowiedziała:

a. był wynajmowany w całości w latach 2005-2009; częściowo w 2010-2019, obecnie niewynajmowany.

b. Był wynajmowany tylko częściowo w latach 2005-2009 i 2016-2018 oraz od... 2019 do chwili obecnej, również tylko część (170 m²).

c. był wynajmowany w całości w latach 2005-2008 i 2010-2019, obecnie niewynajmowany."

Na pytanie: W związku z informacją zawartą w uzupełnieniu, że Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i z informacją zawartą we wniosku, że nie prowadzi działalności gospodarczej, należy wskazać:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

1. Czy sprzedając działki Wnioskodawczyni jest zobowiązana wystawić kupującemu fakturę VAT?

2. Jeśli tak, to czy Wnioskodawczyni będzie zwolniona z tego podatku? Dotyczy działek nr: 1 (obręb...) bud-rolna, 2 (obręb...) łąka, 3 (obręb...) łąka, 4 (obręb...) łąka, 5 (obręb...) łąka, 6 (obręb...) łąka, 7 (obręb...) las, 8 (obręb...) las, 9 (obręb...) las, 10 (obręb...) las, 11 (obręb...) łąka.

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu),

1. Wnioskodawczyni uważa, że jest zobowiązana, gdyż jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

2. Wnioskodawczyni uważa, że będzie zwolniona z tego podatku, gdyż budynki nie były ulepszane od początku użytkowania. Wnioskodawczyni nie poniosła wydatków z tym związanych, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej (dot. działki 1).

Pozostałe działki leśne i rolne nie są w żaden sposób związane z wynajmowanymi budynkami, dlatego nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary - stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Należy podkreślić, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawczyni, w celu dokonania sprzedaży działek podejmowała aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s.1, z późn. zm.) (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny nie wystarczy, że jako taki został nabyty (darowany), istotny jest również sposób jego wykorzystania w całym okresie posiadania oraz działania podejmowane w celu jego sprzedaży. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych co stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy przytoczyć orzeczenie z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, z którego wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W pierwszej kolejności należy ustalić, czy dokonując sprzedaży działek, Wnioskodawczyni działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem od towarów i usług. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać 11 nieruchomości - 10 niezabudowanych nr 2 (obręb...), 3 (obręb...), 4 (obręb...), 5 (obręb...), 6 (obręb...), 7 (obręb...), 8 (obręb...), 9 (obręb...), 10 (obręb...), 11 (obręb...) i 1 zabudowaną nr 1 (obręb...). Przedmiotowe nieruchomości Wnioskodawczyni nabyła w wyniku darowizny, zrzeczenia się współwłasności oraz dziedziczenia.

Nieruchomości niezabudowane to łąki i lasy, niewykorzystywane przez Wnioskodawczynię do działalności gospodarczej. W odniesieniu do działek niezabudowanych brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie wydano również dla tych działek decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wnioskodawczyni również nie składała wniosków o takie decyzje. Wnioskodawczyni nie dokonywała podziału ani nie uzbrajała ww. nieruchomości.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, iż w odniesieniu do nieruchomości niezabudowanych o numerach geodezyjnych 2 (obręb...), 3 (obręb...), 4 (obręb...), 5 (obręb...), 6 (obręb...), 7 (obręb...), 8 (obręb...), 9 (obręb...), 10 (obręb...), 11 (obręb...) brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Zainteresowanej w przedmiocie zbycia tych działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku nieruchomości niezabudowanych wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nie podjęła takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Zainteresowana, sprzedając niezabudowane nieruchomości, korzysta z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zatem uznać, że Wnioskodawczyni dokonując sprzedaży nieruchomości niezabudowanych o numerach geodezyjnych 2 (obręb...), 3 (obręb...), 4 (obręb...), 5 (obręb...), 6 (obręb...), 7 (obręb...), 8 (obręb...), 9 (obręb...), 10 (obręb...), 11 (obręb...) będzie korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Zainteresowaną cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży nieruchomości niezabudowanych, a dostawę - czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Reasumując, Wnioskodawczyni w stosunku do sprzedaży nieruchomości niezabudowanych 2 (obręb...), 3 (obręb...), 4 (obręb...), 5 (obręb...), 6 (obręb...), 7 (obręb...), 8 (obręb...), 9 (obręb...), 10 (obręb...), 11 (obręb...) nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy, a dostawa tych działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu natomiast do dostawy działki zabudowanej o numerze 1 (obręb...) należy zauważyć, że na tej działce znajdują się 4 budynki - 1 mieszkalny i 3 niemieszkalne. Budynek mieszkalny nie był wynajmowany i był wykorzystywany tylko do celów mieszkaniowych babci Wnioskodawczyni. Pozostałe budynki były częściowo wynajmowane. I tak:

* budynek gospodarczy (niemieszkalny) z 1984 r. był wynajmowany w całości w latach 2005-2009; częściowo w 2010-2019, obecnie niewynajmowany,

* budynek gospodarczy (niemieszkalny) z 1989 r., Był wynajmowany tylko częściowo w latach 2005-2009 i 2016-2018 oraz od....2019 do chwili obecnej, również tylko część (170 m²),

* budynek niemieszkalny z 1989 r., był wynajmowany w całości w latach 2005-2008 i 2010-2019, obecnie niewynajmowany.

Jak wynika z opisu sprawy wszystkie umowy miały charakter odpłatny.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia, określoną w art. 15 ust. 2 ustawy, definicję działalności gospodarczej, bez względu na to czy najem prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni w odniesieniu do wynajmowanych budynków tj. budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1984 r., budynku niemieszkalnego z 1989 r. oraz części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., wykorzystuje przedmiotową nieruchomość zabudowaną w prowadzonej działalności gospodarczej i tym samym dostawa budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1984 r., budynku niemieszkalnego z 1989 r., a także części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., wraz z przynależnym im gruntem dotyczy budynków wykorzystywanych do działalności gospodarczej (najem) i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towaru w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a Wnioskodawczynię przy sprzedaży tej części nieruchomości zabudowanej należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W odniesieniu natomiast do budynku mieszkalnego wykorzystywanego wyłącznie do zaspokojenia celów osobistych babci Wnioskodawczyni i części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., która nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej (najem), Wnioskodawczyni nie będzie działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i ich dostawa nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii czy dostawa nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Kwestię wysokości opodatkowania reguluje art. 41 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

Jak stanowi art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku (podmiotowe lub przedmiotowe).

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Definicja pierwszego zasiedlenia, o której mowa powyżej została zawarta w art. 2 pkt 14 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2019 r., przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków - możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia "budynku". W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.).

I tak, w myśl art. 3 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro jak wyżej wskazano dostawa budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1984 r., budynku niemieszkalnego z 1989 r., a także części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to dostawa w tej części będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jak wynika bowiem z okoliczności sprawy, od momentu pierwszego zasiedlenia ww. budynków minęły 2 lata, a Wnioskodawczyni nie ponosiła wydatków na ulepszenie ww. budynków przekraczających 30% ich wartości początkowej.

W konsekwencji, w odniesieniu do sprzedaży budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1984 r., budynku niemieszkalnego z 1989 r., a także części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, umożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT.

Jednocześnie należy stwierdzić, że skoro dostawa części budynków znajdujących się na działce nr 1 (obręb...) korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, natomiast dostawa budynku mieszkalnego i części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również dostawa gruntu na działce nr 1 (obręb...) będzie w części korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz w części nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawczyni winna dokonać odpowiedniego przyporządkowania gruntu działki nr 1 (obręb...) odrębnie do części, która nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i odrębnie do części, która będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku.

Tym samym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie zwolnienia od podatku VAT dostawy przedmiotowych nieruchomości należało uznać za nieprawidłowe. Wnioskodawczyni nie uwzględniła bowiem, że oprócz działek leśnych i rolnych także część z budynków nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się zaś do kwestii obowiązku wystawienia faktury przez Wnioskodawczynię należy wskazać, że zasady wystawiania faktur zostały uregulowane w Dziale XI ustawy w Rozdziale 1 - Faktury.

Z kolei stosownie do zapisu art. 87 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

W myśl art. 2 pkt 31 ustawy, ilekroć mowa o fakturze - rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

Jak wynika z art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Zgodnie z treścią art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,

2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę, bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z powyższego fakturę wystawia się w celu udokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi na okoliczność, że - jak wyżej wskazano - w odniesieniu do nieruchomości niezabudowanych oraz do budynku mieszkalnego i części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., wraz z przynależnym tym budynkom gruntem, Zainteresowana nie będzie działała jako podatnik, a dostawa ww. nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to tym samym Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż nieruchomości w tej części.

W odniesieniu natomiast do obowiązku wystawienia faktury przy sprzedaży budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1984 r., budynku niemieszkalnego z 1989 r. oraz części budynku gospodarczego (niemieszkalnego) z 1989 r., wraz z przynależnym im gruntem stwierdzić należy, że skoro dostawa ww. nieruchomości w tej części będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, a ponadto - jak wskazała Zainteresowana - nabywcą będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, to Wnioskodawczyni również nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury.

Jednakże, zgodnie z treścią art. 106b ust. 3 ustawy, w stosunku do dostawy korzystającej ze zwolnienia i dokonanej na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej Zainteresowana będzie zobowiązana wystawić fakturę dokumentującą tę sprzedaż, jeżeli żądanie jej wystawienia zostanie zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie obowiązku wystawienia faktury VAT przy sprzedaży przedmiotowych nieruchomości należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej-rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl