0113-KDIPT1-1.4012.515.2017.1.AK - Brak prawa do odliczania VAT w związku z realizacją projektu przebudowy budynku po byłej szkole na cele socjalne.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2017 r. (data wpływu 16 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "....." - jest prawidłowe.

W dniu 16 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "....".

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina.... jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury związane z realizacją niżej opisanego projektu będą wystawiane na Gminę.... - Gmina.... ma zamiar zrealizować przedsięwzięcie inwestycyjne pn. ".....". Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie projektu ze środków Unii Europejskiej w ramach RPO W.... na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa 7 Sprawne usługi publiczne, Działanie 7.3 Infrastruktura zdrowotna i społeczna.

Realizacja projektu jest związana z realizacją zadań własnych Gminy. Podstawa prawna to ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r., art. 7 ust. 1 pkt 6, 7 i 9, tj. " art. 7 ust. 1 Zaspokajanie potrzeb zbiorowych wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: (...) 6) pomocy społecznej (...), 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego, 9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury (...)".

Roboty budowlane i zakup wyposażenia planowany jest do realizacji w 2017 r. Przedmiotem projektu jest przebudowa oraz wyposażenie budynku po byłej szkole podstawowej, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu z przeznaczeniem na mieszkania socjalne i pomieszczenia świetlicowe w celu realizacji w nim usług aktywizacji społeczno-zawodowej. W ramach realizacji projektu utworzonych zostanie 6 lokali socjalnych z pomieszczeniami przynależnymi (wydzielonymi pomieszczeniami w piwnicach) wyposażonych w podstawowe urządzenia. W części budynku wydzielone zostaną pomieszczenia na świetlicę wiejską administrowaną przez gminę.

Mieszkania zostaną zasiedlone przez osoby spełniające kryteria obowiązujące dla uzyskania lokalu socjalnego. Z osobami tymi (najemcami) zostaną zawarte odpłatne umowy najmu. Najemcy będą wykorzystywać mieszkania socjalne zgodnie z ich przeznaczeniem, to jest wyłącznie na cele mieszkalne. Remontowane lokale będą używane wyłącznie na cele mieszkalne i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Do realizacji projektu Gmina zakupi towary i usługi niezbędne dla osiągnięcia zamierzonego w projekcie celu, czyli adaptacji nieużywanych lokali na mieszkania socjalne.

Wydatki poniesione na przedmiotowy projekt przez Wnioskodawcę to wydatki związane z przygotowaniem projektu budowlanego i wykonawczego zamierzenia inwestycyjnego, natomiast wydatkami koniecznymi do poniesienia przez Wnioskodawcę (wydatki zaplanowane do poniesienia przez Wnioskodawcę) to koszty robót budowlanych w zakresie robót ogólnobudowlanych, instalacyjnych i zagospodarowania terenu, wyposażania w podstawowe urządzenia zawiązane z realizacja projektu, wydatki związane z promocją obiektu.

W części dotyczącej pomieszczeń świetlicowych, wszelkie składniki wchodzące w skład odremontowanych pomieszczeń (tj. towary i usługi związane z realizacją projektu) nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od VAT, ponieważ infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu będzie udostępniania nieodpłatnie mieszkańcom Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Wnioskodawcy, będącemu płatnikiem podatku VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o jego zwrot w oparciu o art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 1579, z późn. zm.) w odniesieniu do realizowanego projektu pn. "....."?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Posiada nadany Numer Identyfikacji Podatkowej (jako Gmina....). Na mocy art. 86 ust. 1 ustawy o VAT ma prawo do obniżania podatku należnego o podatek naliczony tylko w takim zakresie, w jakim towary i usług są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jednakże w przedmiotowym przypadku Gmina nie ma możliwości skorzystać z tego prawa. Projekt realizowany będzie w budynku wykorzystywanym wyłącznie do prowadzenia działalności związanych z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Wnioskodawca obecnie ani jako zdarzenie przyszłe nie będzie prowadzić działalności opodatkowanej VAT, z realizacji której służyłyby wydatki poniesione w związku z projektem ".....". Wnioskodawca nie będzie osiągał żadnych dochodów z tytułu zrealizowanego projektu.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 1579, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. W przedmiotowym przypadku - w związku z wykorzystaniem towarów do czynności zwolnionych od podatku, nie ma możliwości dokonania odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, przy nabyciu towarów i usług związanych z adaptacją lokali na mieszkania socjalne, które zostaną zasiedlone na podstawie umów najmu przez osoby spełniające kryteria do uzyskania mieszkania socjalnego nie będzie przysługiwało prawo do zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony.

Gmina zawierając umowę cywilnoprawną jaką jest umowa najmu, staje się dla tej czynności podatnikiem podatku od towarów i usług, co wynika z treści art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT). Zgodnie z powołanym przepisem nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zauważyć należy, że usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe korzystają ze zwolnienia od podatku, co wprost wynika z treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy VAT.

Czytając zatem a contrario art. 86 ust. 1 ustawy VAT uznać należy, że podatnikowi nie przysługuje prawo do rozliczenia podatku naliczonego od zakupionych towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, lecz zwolnionymi od podatku.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Analizując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy wskazać, że nie wyczerpuje on znamion unormowania regulującego prawo do odliczenia podatku naliczonego przedstawionego w ww. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, iż nabyte towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Rozpatrując kwestię prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnień do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej oraz zwolnionych od podatku. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego nie płacąc podatku należnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnego budownictwa mieszkaniowego (art. 7 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony. Wnioskodawca wskazał w opisie sprawy, iż remontowane lokale będą używane wyłącznie na cele mieszkalne i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W części dotyczącej pomieszczeń świetlicowych, wszelkie składniki wchodzące w skład odremontowanych pomieszczeń (tj. towary i usługi związane z realizacją projektu) nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od VAT, ponieważ infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu będzie udostępniania nieodpłatnie mieszkańcom Gminy. Realizacja projektu jest związana z realizacją zadań własnych Gminy.

W związku z powyższym, należy uznać, iż Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków Zainteresowany nie będzie miał również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 1656, z późn. zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tego warunku, nie będzie miał zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. ".....", ponieważ remontowane lokale będą używane wyłącznie na cele mieszkalne i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Należy zauważyć, iż pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.