0113-KDIPT1-1.4012.513.2017.1.RG - Dokumentacja nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2017 r. (data wpływu 8 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę faktury dokumentującej usługi świadczone na rzecz samego siebie - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę faktury dokumentującej usługi świadczone na rzecz samego siebie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą opodatkowaną liniowym podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest między innymi przebudowa lub remont istniejących budynków mieszkalnych.

Zainteresowany zakupił budynek mieszkalny na cele niezwiązanie z prowadzoną działalnością gospodarczą i zamierza go wyremontować.

Ze względu na charakter działalności gospodarczej, Wnioskodawca do remontu domu zamierza wykorzystać zasoby własnej firmy, ewentualnie część robót podzleci, tzn. Zakład Elektroniki Profesjonalnej..., której Wnioskodawca jest właścicielem wykona usługę remontu dla... jako osoby prywatnej.

Podwykonawcy za wykonane roboty wystawią faktury na rzecz..., a firma... całą usługę udokumentuje fakturą VAT ze stawką 8% oraz zarejestruje na kasie fiskalnej na prywatne dane Wnioskodawcy, od której zostanie odprowadzony należny podatek VAT oraz podatek dochodowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (we wniosku oznaczone nr 2).

Czy w przedstawionej sytuacji podatnik, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą może za wykonaną usługę wystawić na swoje nazwisko fakturę VAT ze stawką 8%?

Zdaniem Wnioskodawcy (we wniosku ad. 2), za wykonaną usługę firma wystawi fakturę VAT ze stawką 8% oraz do kopii faktury dołączy paragon fiskalny, ponieważ odbiorcą usługi jest osoba prywatna. Remont będzie dotyczył budynku mieszkalnego jednorodzinnego o powierzchni użytkowej poniżej 300 m² a więc zgodnie z art. 42 ust. 12 ustawy o VAT do tego typu usług stosuje się stawkę 8% VAT. Od tak udokumentowanej sprzedaży zostanie odprowadzony należny podatek VAT, a zastosowana cena usługi nie będzie odbiegała od cen stosowanych dla pozostałych klientów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę faktury dokumentującej usługi świadczone na rzecz samego siebie.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlegają opodatkowaniu VAT.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Pojęcie "świadczenie" - składające się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Świadczenie zakłada istnienie podmiotu będącego jego odbiorcą (konsumentem usługi). Musi to być podmiot inny niż wykonujący usługę. Świadczenie na własną rzecz nie jest więc usługą, gdyż nie występuje wówczas konsument usługi (odbiorca świadczenia).

O tym, że usługa musi być wykonywana na rzecz podmiotu innego niż świadczący usługę, świadczy również brzmienie art. 27 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L, Nr 347), zgodnie z którym aby zapobiec zakłóceniom konkurencji i po konsultacji z Komitetem ds. VAT, państwa członkowskie mogą uznać za odpłatne świadczenie usług świadczenie przez podatnika usługi do celów działalności jego przedsiębiorstwa, w przypadku gdy VAT od takiej usługi, gdyby była świadczona przez innego podatnika, nie podlegałby w całości odliczeniu.

Skoro nie ma takich wyjątkowych regulacji w ustawie, to dokonywanie świadczeń na rzecz swojej własnej działalności nie stanowi usługi. Nie dotyczy to przypadków, gdy usługa bądź towar zostały przekazane na potrzeby osobiste, o których mowa w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

W myśl art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Stosownie do treści art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak stanowi art. 106e ust. 1 pkt 1-5 ustawy, faktura powinna zawierać m.in.:

W świetle przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki) i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest między innymi przebudowa lub remont istniejących budynków mieszkalnych. Zainteresowany zakupił budynek mieszkalny na cele nie związanie z prowadzoną działalnością gospodarczą i zamierza go wyremontować. Ze względu na charakter działalności gospodarczej, Wnioskodawca do remontu domu zamierza wykorzystać zasoby własnej firmy, ewentualnie część robót podzleci, tzn...., której Wnioskodawca jest właścicielem wykona usługę remontu dla... jako osoby prywatnej. Podwykonawcy za wykonane roboty wystawią faktury na rzecz..., a firma... całą usługę udokumentuje fakturą VAT ze stawką 8% oraz zarejestruje na kasie fiskalnej na prywatne dane Wnioskodawcy, od której zostanie odprowadzony należny podatek VAT oraz podatek dochodowy.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia czy Wnioskodawca, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą może za wykonaną usługę wystawić na swoje nazwisko fakturę VAT ze stawką 8%?

Opierając się na przepisach działu II ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.) stwierdzić należy, że na gruncie polskiego prawa cywilnego cechą każdej umowy jest dwustronność. Aby umowa mogła zostać skutecznie zawarta niezbędny jest udział dwóch stron - składającego ofertę zawarcia umowy oraz przyjmującego ofertę. Po zawarciu umowy tworzy się zobowiązanie, którego jedna ze stron staje się wierzycielem, a druga dłużnikiem. Każda ze stron zobowiązania ma swoje prawa i obowiązki wynikające z charakteru zawartej umowy.

Tak więc na gruncie prawa cywilnego niedopuszczalna jest sytuacja, w której zobowiązanym do świadczenia, jak i przyjmującym świadczenie byłaby jedna i ta sama osoba (jeden podmiot).

Zwrócić uwagę należy również na to, że z umową sprzedaży usługi remontowo-budowlanej mamy do czynienia wówczas, gdy przez umowę zlecenia zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać na rzecz zleceniodawcy usługę, a zleceniodawca zobowiązuje się zaakceptować wykonaną usługę i zapłacić zleceniobiorcy za wykonane prace. Umowa zlecenia, jak i umowa sprzedaży ma charakter czynności dwustronnej.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że umowa sprzedaży usługi remontowo-budowlanej może być skuteczna wyłącznie wtedy, jeżeli jest zawarta przez dwie strony. Sprzedaż usługi remontowo-budowlanej "samemu sobie" jest czynnością prawnie bezskuteczną - może mieć jedynie charakter wykonania usługi na potrzeby osobiste.

Ponadto należy wskazać, iż zgodnie z cytowanym wyżej art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, natomiast w przedmiotowej sprawie nabywcą i sprzedawcą byłby ten sam podmiot, z tym samym numerem za pomocą którego nabywca oraz sprzedawca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Jak wcześniej wykazano aby doszło do świadczenia usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie następujące przesłanki:

Mając na uwadze cytowane przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie zostaną spełnione ww. warunki. Bowiem wskazana we wniosku czynność - remont budynku nie jest czynnością wykonywaną na rzecz innej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jak wywiedziono czynność ta jest świadczona bowiem w ramach tego samego podmiotu. Również płatność samemu sobie nie może być uznana, że w sprawie występuje odpłatność za świadczone usługi. Zatem w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W konsekwencji czynność ta nie podlega udokumentowaniu, zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, fakturą.

W świetle okoliczności sprawy oraz powołanych przepisów uznano, iż w niniejszej sprawie występuje nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika.

Zauważyć należy, iż przepisy dotyczące podatku VAT nie zakazują wykonywania przez Podatnika usług na jego majątku prywatnym, pozostającym bez związku z prowadzoną przez niego działalnością, w zakresie w jakim profesjonalnie świadczy on usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wręcz przeciwnie, z brzmienia art. 8 ust. 2 ustawy: "(...) nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika (...)" należy wnioskować, że ustawodawca przewidział taką możliwość.

Zatem w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, o której mowa w art. 8 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na fakt, że od 1 stycznia 2014 r. uchylono art. 106 ust. 7 ustawy umożliwiający podatnikom dokumentowanie określonych nim czynności za pomocą faktur wewnętrznych, w przypadku czynności wymienionych w art. 8 ust. 2, taką podstawą może być odpowiedni dowód księgowy wystawiony przez Wnioskodawcę, który będzie potwierdzał dokonanie tego świadczenia. Odejście od obowiązku dokumentowania wskazanych w uchylonym przepisie art. 106 ust. 7 ustawy czynności fakturami wewnętrznymi, oznacza możliwość prowadzenia przez podatnika dowolnej dokumentacji, która takie czynności będzie odzwierciedlać. Podatnicy nadal mogą wystawiać faktury wewnętrzne, jeśli taka będzie ich wola. Brak jest zatem przeszkód, aby Wnioskodawca wystawił fakturę wewnętrzną lub inny dokument, który będzie zawierał wszystkie dane, które w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. zawierała faktura wewnętrzna.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że proponowany przez podatnika sposób udokumentowania przedmiotowej usługi w sposób taki jak w przypadku każdej innej usługi "zewnętrznej" nie może być uznany za prawidłowy, gdyż w takim przypadku uprawnionym jak i zobowiązanym byłby ten sam podmiot (osoba fizyczna).

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy wydana interpretacja indywidualna traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Niniejszą interpretacją rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast wniosek w pozostałym zakresie zostanie rozpatrzony odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.