0112-KDWL.4011.3.2020.3.TW - PIT w zakresie opodatkowania użyczenia nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2020 r. (data wpływu 30 marca 2020 r.), uzupełnionym w dniu 15 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania użyczenia nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania użyczenia nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym pismem z dnia 29 maja 2020 r. nr 0112-KDWL.4011.3.2020.2.TW, 0111-KDIB3-3.4012.185.2020.3.PJ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Wniosek uzupełniono w dniu 15 czerwca 2020 r. (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 12 czerwca 2020 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - Pani (...), w miesiącu lutym 2020 r. otrzymała wspólnie z siostrą darowiznę kamienicy w (...) od swojego ojca (...).

Przed dokonaniem darowizny ojciec Wnioskodawcy prowadził w kamienicy, która była przedmiotem darowizny, działalność gospodarczą w zakresie najmu pomieszczeń biurowych i pomieszczeń mieszkalnych. Po dokonaniu darowizny, córki użyczyły swojemu ojcu w drodze umowy użyczenia rzeczoną kamienicę w której on dalej prowadzi działalność gospodarczą w zakresie najmu powierzchni mieszkaniowych i biurowych. Córki nie otrzymują od swojego ojca żadnej zapłaty za użyczenie kamienicy. Nie ponoszą też żadnych kosztów utrzymania tej nieruchomości. Zgodnie z umową użyczenia wszelkie koszty ponosi ich ojciec.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy z tytułu nieodpłatnego użyczenia przez wnioskodawczynię nieruchomości swojemu ojcu, który prowadzi w niej działalność gospodarczą w zakresie wynajmu biur i mieszkań u Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych otrzymanych w ten sposób nieodpłatnych świadczeń?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej p.d.o.f.) wynika, że nieodpłatne świadczenia otrzymane przez przedsiębiorcę zaliczane są do przychodów z działalności gospodarczej.

Prawodawca przewidział jednak wyjątek od tej zasady. Mianowicie przychodu z działalności gospodarczej nie stanowi wartość nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez przedsiębiorcę od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn (art. 14 ust. 2 pkt 8). Wobec czego po stronie Wnioskodawcy nie powstaną nieodpłatne świadczenia, które mógłby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z siostrą użyczyły swojemu ojcu w drodze umowy użyczenia stanowiącą ich własność (otrzymaną w drodze darowizny od ojca) kamienicę, w której biorący do używania prowadzi działalność gospodarczą w zakresie najmu powierzchni mieszkaniowych i biurowych. Córki nie otrzymują od swojego ojca żadnej zapłaty za użyczenie kamienicy. Nie ponoszą też żadnych kosztów utrzymania tej nieruchomości. Zgodnie z umową użyczenia wszelkie koszty ponosi biorący do używania.

Użyczenie jest uregulowane w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.). Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy, w zakresie przewidzianym umową i przepisami prawa.

Cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność oraz motyw bezinteresowności.

Z uwagi na fakt, że z tytułu umowy użyczenia zobowiązanym do spełnienia świadczenia jest tylko użyczający, umowę tę należy uznać za jednostronnie zobowiązującą. Użyczenie nie jest też umową wzajemną.

Biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej i nie może żądać zwrotu kosztów od użyczającego. Zwykłe koszty utrzymania rzeczy to wydatki i nakłady pozwalające zachować rzecz w stanie niepogorszonym, utrwalającym jej właściwości i przeznaczenie, np. koszty konserwacji, bieżących remontów, drobnych napraw itp.

Za zwykłe koszty utrzymania rzeczy nie można uznać kosztów obciążających dłużnika niezależnie od istnienia stosunku użyczenia (np. podatków, kosztów ubezpieczenia rzeczy, opłat i innych publiczno-i prywatnoprawnych ciężarów związanych zwykle z własnością lub posiadaniem rzeczy). Stosownie zatem do powyższego, jeżeli na podstawie umowy użyczenia biorący w użyczenie ponosi opłaty, które to opłaty użyczający musiałby ponieść bez względu na fakt zawarcia umowy użyczenia, to fakt ten wywoła określone skutki podatkowe.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl zaś art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem ust. 2g i art. 21 ust. 1 pkt 125 i 125a.

Treść ww. art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Zwolnienie, o których mowa m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 125 nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 (art. 21 ust. 20).

Przez pojęcie "otrzymane" należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Otrzymane pieniądze (z uwagi na istnienie wielu form rozliczeń) to nie tylko wypłacona gotówka, ale również środki pieniężne, którymi np. regulowane są, zobowiązania podatnika, np. zobowiązania i ciężary zapłacone przez biorącego w używanie za użyczającego.

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, stwierdzić należy, że samo nieodpłatne przekazanie kamienicy do używania, po stronie osoby użyczającej - Wnioskodawcy, nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponoszenie przez biorącego w używanie zwykłych kosztów utrzymania również nie stanowi po stronie Wnioskodawcy jakiegokolwiek przychodu. Wnioskodawca nie ponosiłby tych kosztów, gdyby nie to, że korzysta z tego lokalu korzystający.

Natomiast kwota kosztów ponoszonych przez biorącego do używania, niestanowiących wydatków z tytułu zwykłych kosztów utrzymania, stanowi dla Wnioskodawcy przychód. Przychód ten (niezależnie od źródła przychodu) jednak w opisanym we wniosku przypadku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy jest zwolniony z opodatkowania (użyczenie na rzecz ojca). Wyłączenie zwolnienia wskazane w art. 21 ust. 20 nie znajdzie w przedmiotowej sprawie zastosowania, bowiem z przedstawionego opisu nie wynika, aby zachodziły przesłanki opisane w tym przepisie.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca uznał, że w analizowanej sprawie nie powstaną po stronie Zainteresowanego nieodpłatne świadczenia, które mogłyby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca powołał przy tym art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko to należy uznać za nieprawidłowe. Tut. Organ wprawdzie zgadza się z Wnioskodawcą co do faktu, że w omawianej sprawie na użyczającym nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku z tytułu użyczenia ojcu kamienicy, jednakże z innej przyczyny niż to wskazano we własnym stanowisku.

Prawidłowym bowiem jest w badanej sprawie stanowisko, wskazujące, że u użyczającego nie powstanie przychód z tytułu samego faktu użyczenia kamienicy jak również w przypadku ponoszenia przez biorącego do używania kosztów zwykłego utrzymania nieruchomości. Natomiast w przypadku ponoszenia przez biorącego do używania wydatków przekraczających zakres zwykłych kosztów utrzymania (według opisanych wyżej wskazań), u Wnioskodawcy powstanie przychód, korzystający jednak ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 125.

W związku z tym, pomimo że Wnioskodawca wywiódł prawidłowy skutek prawny w postaci braku obowiązku zapłaty za bezpłatne użyczenie swojemu ojcu kamienicy, to ze względu na odmienną argumentację od zawartej w niniejszej interpretacji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.