0112-KDIL3.4012.458.2022.2.AK - Rozliczanie VAT w związku ze zbyciem praw z umowy deweloperskiej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 listopada 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 17 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących wpłacone zaliczki. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 28 grudnia 2022 r. (wpływ 28 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (...) stycznia 2022 r. zawarł Pan z Panem X umowę deweloperską na zakup mieszkania za cenę (...) zł brutto, płatności ustalone były w transzach na wskazany otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy.

Do dnia (...) września 2022 r. Pan X wpłacił na wskazany otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy łączną kwotę w wysokości (...) zł brutto.

Budowa budynku, w którym znajduje się mieszkanie Pana X, jest realizowana w poszczególnych etapach. Po wybudowaniu każdego z nich bank zwalnia środki zgromadzone na rachunkach powierniczych i przekazuje na Pana konto bankowe. Wystawione zostały odpowiednio do wpłat faktury zaliczkowe wraz z paragonami z drukarki fiskalnej (pozostała kwota do zapłaty wynosiła (...) zł brutto).

W dniu (...) września 2022 r. Pan X, za Pana zgodą, podpisał z Panem Y (w formie aktu) umowę sprzedaży praw oraz umowę o przejęcie obowiązków.

Uczestnikami tej umowy są: Pana firma, Sprzedający i Kupujący.

Zgodnie z umową sprzedaży oraz przeniesienia praw z dnia (...) września 2022 r. Pan Y został zobowiązany do zapłaty pozostałej części ceny zakupu mieszkania (z tytułu umowy deweloperskiej) na Pana rzecz w łącznej wysokości (...) zł, w transzach zgodnie z harmonogramem.

Po podpisanej umowie (w programie (...)) zostały wystawione faktury korygujące do wcześniej wystawionych dla Pana X faktur zaliczkowych na łączną kwotę (...) zł brutto, w uwagach powołując się na umowę sprzedaży praw oraz przejęcia obowiązków z dnia (...) września 2022 r.

Tego samego dnia, dla Pana Y (nowy kupujący), zostało wprowadzone nowe zamówienie w (...) na kwotę (...) zł oraz wystawiono fakturę zaliczkową na kwotę (...) zł brutto, wraz z paragonem z drukarki fiskalnej. Powstała jednak wątpliwość, czy prawidłowo zafakturowano zaistniałe zdarzenie.

W uzupełnieniu do wniosku wskazał Pan następujące informacje:

1. Czy prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze?

Odp.: W zakresie działalności gospodarczej ma Pan wznoszenie budynków mieszkalnych i sprzedaż mieszkań.

2. Czy w wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw dokonanej po wpłacie części zaliczek wynikających z umowy deweloperskiej doszło wyłącznie do modyfikacji istniejącego stosunku zobowiązaniowego poprzez zmianę osoby nabywcy, czy też dochodzi do zmiany umowy, tj. do zawarcia nowego stosunku zobowiązaniowego pomiędzy Panem a Panem Y?

Odp.: W wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw dokonanej po wpłacie części zaliczek wynikających z umowy deweloperskiej doszło wyłącznie do modyfikacji istniejącego stosunku zobowiązaniowego poprzez zmianę osoby nabywcy (Pana Y).

3. Czy w wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw dokonanej po wpłacie części zaliczek wynikających z umowy deweloperskiej dochodzi do zwrotu zaliczek na rzecz ustępującego nabywcy (Pana X), a jeśli tak to kto tego zwrotu dokonuje?

Odp.: W wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw nie doszło do zwrotu wpłaconych zaliczek ustępującemu Panu X.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

Prosi Pan o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących wpłacone zaliczki.

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

Pana zdaniem do dnia umowy przeniesienia praw powinien Pan zostawić wystawione faktury zaliczkowe dla Pana X i nie robić do nich korekt, a od dnia podpisania umowy przeniesienia praw wystawiać faktury zaliczkowe dokonanych przez Pana Y.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

W kwestii obowiązku wystawiania faktur korygujących przez podatnika należy przywołać art. 106j ust. 1 ustawy, który stanowi, że:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury - podatnik wystawia fakturę korygującą.

Faktury korygujące są specyficznym rodzajem faktur. Z przywołanych uregulowań wynika, że celem ich wystawienia jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości. W praktyce bowiem, przy dokumentowaniu obrotu gospodarczego przez podatników podatku od towarów i usług występują zdarzenia, dla których ustawodawca przewidział procedurę korekty.

Z opisu sprawy wynika, że zawarł Pan z Panem X umowę deweloperską na zakup mieszkania, płatności ustalone były w transzach na wskazany otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy. Do dnia (...) września 2022 r. Pan X wpłacił na wskazany otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy łączną kwotę w wysokości (...) zł brutto. Budowa budynku, w którym znajduje się mieszkanie Pana X, jest realizowana w poszczególnych etapach. Po wybudowaniu każdego z nich bank zwalnia środki zgromadzone na rachunkach powierniczych i przekazuje na Pana konto bankowe. Wystawione zostały odpowiednio do wpłat faktury zaliczkowe wraz z paragonami z drukarki fiskalnej (pozostała kwota do zapłaty wynosiła (...) zł brutto). W dniu (...) września 2022 r. Pan X, za Pana zgodą, podpisał z Panem Y (w formie aktu) umowę sprzedaży praw oraz umowę o przejęcie obowiązków. Uczestnikami tej umowy są: Pana firma, Sprzedający i Kupujący. Zgodnie z umową sprzedaży oraz przeniesienia praw z dnia (...) września 2022 r. Pan Y został zobowiązany do zapłaty pozostałej części ceny zakupu mieszkania (z tytułu umowy deweloperskiej) na Pana rzecz w łącznej wysokości (...) zł, w transzach zgodnie z harmonogramem. W wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw dokonanej po wpłacie części zaliczek wynikających z umowy deweloperskiej doszło wyłącznie do modyfikacji istniejącego stosunku zobowiązaniowego poprzez zmianę osoby nabywcy (Pana Y). W wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw nie doszło do zwrotu wpłaconych zaliczek ustępującemu Panu X.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Pana wątpliwości dotyczą obowiązku wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących wpłacone przez Pana X zaliczki w związku z zawartą między Panem X a Panem Y (za Pana zgodą) umową sprzedaży oraz umową o przejęcie obowiązków wynikających z umowy deweloperskiej.

Z cytowanego powyżej art. 106j ustawy o VAT wynika, że podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury korygującej w przypadku, gdy po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że dokument ten zawiera błędy. Istotą faktury korygującej jest udokumentowanie zmian w transakcji, którą dokumentuje faktura pierwotna. Faktura korygująca jest wystawiana w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w wyniku umowy sprzedaży i umowy o przejęcie obowiązków zawartej między Panem X a Panem Y (za Pana zgodą) dochodzi wyłącznie do modyfikacji istniejącego stosunku zobowiązaniowego poprzez zmianę osoby nabywcy. Ponadto w wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw nie doszło do zwrotu zaliczek na rzecz ustępującego nabywcy (Pana X).

Zatem w przypadku, gdy w wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw doszło wyłącznie do modyfikacji w zakresie identyfikacji jednej ze stron umowy (klienta-nabywcy) i nie jest ona związana z fizycznym przepływem środków uprzednio wpłaconych, tj. nie następuje zwrot wpłaconych środków, brak jest obowiązku wystawienia faktury korygującej do otrzymanej faktury dokumentującej otrzymaną część zapłaty. W wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw następuje wyłącznie zmiana stron umowy, natomiast stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Tym samym nie dochodzi do zmiany umowy w ten sposób, że pomiędzy sprzedawcą a nabywcą zawierana jest umowa w szczególności zmieniająca lub wprowadzająca inne elementy, poza zmianą osoby uczestniczącej po stronie nabywcy.

Reasumując, przepisy ustawy nie dają podstaw do skorygowania faktury w sytuacji, gdy w ramach zawartej umowy dochodzi do zmian stron umowy, a przyszła dostawa towaru, na poczet której uiszczono zaliczkę, nie zostanie zrealizowana na rzecz pierwotnej strony umowy, ale na rzecz podmiotu, który ją zastąpił, w przypadku, gdy nie dokonano faktycznego zwrotu zaliczki.

W konsekwencji, brak obowiązku wystawienia faktury korygującej do faktury dokumentującej otrzymaną od pierwotnego nabywcy część zapłaty dotyczy umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw, w wyniku której nie wygasa zawarta umowa, a dochodzi jedynie do zmiany osoby nabywcy.

Podsumowując, nie ma Pan obowiązku wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących wpłacone przez Pana X zaliczki w związku z zawartą między Panem X a Panem Y (za Pana zgodą) umową sprzedaży oraz umową o przejęcie obowiązków wynikających z umowy deweloperskiej.

Tym samym Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, w szczególności informacji, że w wyniku umowy sprzedaży oraz przeniesienia praw nie doszło do zwrotu wpłaconych zaliczek ustępującemu Panu X, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).