0112-KDIL3.4012.336.2022.2.MBN - Ustalenie możliwości zastosowania prewspółczynnika zakładu gospodarki komunalnej do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą w ramach zadania

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 9 listopada 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL3.4012.336.2022.2.MBN Ustalenie możliwości zastosowania prewspółczynnika zakładu gospodarki komunalnej do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą w ramach zadania

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania prewspółczynnika Zakładu Gospodarki Komunalnej do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą w ramach zadania pn. " (...)". Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 2 listopada 2022 r. (wpływ 3 listopada 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT. Od dnia 1 stycznia 2017 r. dokonała centralizacji rozliczeń VAT Gminy i jej jednostek organizacyjnych, w tym zakładu budżetowego - Zakładu Gospodarki Komunalnej i od tej daty dla potrzeb VAT rozlicza się wspólnie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi. Gmina posiada osobowość prawną i zdolność do czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z ww. ustawą do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym obejmujące między innymi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie kanalizacji, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych i zaopatrzenia w wodę. W ramach realizacji zadań własnych Gmina sukcesywnie rozbudowuje sieć kanalizacyjną oraz wodociągową oraz inną infrastrukturę sanitarną na terenie Gminy (...).

Zadania w zakresie uzdatniania i dostarczania wody, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych Gmina realizuje poprzez Zakład Gospodarki Komunalnej (Zakład), który został powołany Uchwałą Nr (...) Rady Gminy (...) w sprawie utworzenia samorządowego zakładu budżetowego pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej w (...). Zakład budżetowy jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Wykonuje zadania własne Gminy o charakterze użyteczności publicznej w zakresie gospodarki komunalnej, do których należą między innymi: zbiorowe zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków jak też bieżąca eksploatacja, konserwacja czy remonty istniejącej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. Zrealizowane inwestycje w tym zakresie Gmina przekazuje nieodpłatnie na podstawie protokołu przekazania w eksploatację na rzecz Zakładu, który realizuje zadania Gminy wykorzystując użyczony majątek do świadczenia usług opodatkowanych oraz nieopodatkowanych podatkiem VAT. Zakład wykonuje usługi na podstawie umów cywilnoprawnych. Odbiorcami usług są osoby fizyczne, przedsiębiorcy jak też jednostki organizacyjne Gminy czy też instytucje.

Obecnie Gmina w ramach wykonywania zadań własnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.) realizuje zadanie inwestycyjne pn. " (...)". Zakres robót tego zadania obejmuje również wykonanie kanalizacji sanitarnej. Inwestycja będzie finansowana zarówno ze środków własnych gminy jak również ze środków zewnętrznych. Gmina otrzymała dofinansowanie zadania ze środków z Programu Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Wydatki związane z wykonaniem kanalizacji sanitarnej w tym podatek VAT Gmina opłaciła częściowo z własnych środków. W ramach tej inwestycji ulegnie poprawie gospodarka ściekowa w Gminie (...) poprzez budowę sieci kanalizacji sanitarnej. Powstała inwestycja zostanie oddana nieodpłatnie w używanie na rzecz Zakładu i wykorzystywana będzie do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców) jak też do czynności nieopodatkowanych (usługi na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy). W związku z powyższym nie będzie możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych wykonywanych przez zakład budżetowy czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W uzupełnieniu do wniosku, udzielili Państwo odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Jaką metodę (wzór) przyjęto do obliczenia prewspółczynnika, na podstawie, którego dokonywać będą państwo odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych? Czy na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), czy inną - jaką?

Do obliczenia prewspółczynnika, na podstawie, którego gmina dokonywać będzie odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych, przyjęto metodę zgodną z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), na podstawie danych właściwych dla tej jednostki organizacyjnej.

2. Przesłanki, jakimi kierują się Państwo, uznając że wskazany we wniosku sposób obliczenia proporcji jest najbardziej reprezentatywny - najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Państwa działalności oraz dokonywania nabyć w związku z prowadzoną działalnością.

Gmina realizując zadania własne zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym obejmujące zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych i zaopatrzenia w wodę poprzez Zakład wykorzystuje przedmiotową sieć kanalizacyjną do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, niepodlegających opodatkowaniu oraz zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT (ustawa o VAT z dnia 11 marca 2004 r. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.).

Stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5, w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, tak zwanym sposobem określenia proporcji. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)

obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5, w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Dlatego też zastosowanie prewspółczynnika stosowanego do nabyć towarów i usług jednostki, która wykonuje określony rodzaj działalności będzie najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez gminę działalności tylko w sytuacji gdy zastosujemy prewspółczynnik tejże jednostki tj. zakładu budżetowego zgodnie ze wzorem określonym w § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999).

3. Jeżeli wybrali Państwo metodę inną niż z ww. rozporządzenia, to należy wskazać przesłanki potwierdzające Państwa ocenę, że sposób określenia proporcji wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999) jest mniej reprezentatywny od zaproponowanego we wniosku.

Nie dotyczy.

4. Czy przedmiotowa Inwestycja służy w jakiejś części celom przeciwpożarowym? Jeśli tak, to w jaki sposób, przy użyciu jakich urządzeń (aparatura pomiarowa, wodomierze, inne - jakie?) dokonywane są pomiary ilości dostarczanej wody/odbioru ścieków na cele przeciwpożarowe? Czy urządzenia te pozwalają na precyzyjne określenie ilości metrów sześciennych wody pobranej na cele przeciwpożarowe? Jeśli pomiar wody/ścieków na cele przeciwpożarowe nie jest dokonywany przez Państwo, prosimy o wskazanie, kto dokonuje tego pomiaru?

Przedmiotowa Inwestycja służy również celom przeciwpożarowym. Hydranty, z których pobierana woda zużywana jest w akcjach gaśniczych (zużycie wody na cele przeciwpożarowe) nie są wyposażone w urządzenia pomiarowe.

5. Czy przedmiotowa Inwestycja jest wykorzystywana do celów technologicznych? Jeśli tak, to w jaki sposób, przy użyciu jakich urządzeń (aparatura pomiarowa, wodomierze - inne, jakie?) dokonują Państwo pomiaru ilości dostarczanej wody na cele technologiczne? Czy pomiar zużycia wody na cele technologiczne opiera się na jednoznacznych i obiektywnych wskazaniach?

Przedmiotowa inwestycja nie jest wykorzystywana do celów technologicznych.

6. Czy woda wykorzystywana co celów przeciwpożarowych oraz technologicznych jest uwzględniana w opisanym sposobie określania proporcji? Jeśli tak, to prosimy wskazać w jaki sposób (czy zwiększa licznik/mianownik proporcji lub czy ich nie zwiększa).

Woda wykorzystywana do celów przeciwpożarowych nie jest uwzględniana w opisanym sposobie określania proporcji.

7. Czy wskazany przez Państwa sposób obliczenia proporcji będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane?

Wskazany przez gminę sposób obliczenia proporcji zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.

8. Czy wskazany przez Państwa sposób obliczania proporcji obiektywnie będzie odzwierciedlał część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, od których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

Wskazany przez gminę sposób obliczenie proporcji obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5, w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

9. Czy przedmiotowa infrastruktura opisana we wniosku w ramach działalności gospodarczej będzie wykorzystywana przez Państwa, wraz z podległymi jednostkami organizacyjnymi, zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT jak i czynności zwolnionych pod podatku VAT?

Infrastruktura kanalizacyjna, która powstanie w trakcie realizacji inwestycji, przekazana zostanie w używanie samorządowemu zakładowi budżetowemu - Zakładowi Gospodarki Komunalnej w (...), który wykorzystywać ją będzie w imieniu Gminy (...) zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców oraz osób prowadzących działalność gospodarczą) jak też niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (nieopodatkowana sprzedaż na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy).

10. W przypadku, gdy w ramach działalności gospodarczej przedmiotowa infrastruktura opisana we wniosku będzie wykorzystywana zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to należy wskazać czy Państwo mają/będą mieć obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?

Gmina nie ma obiektywnej możliwości odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT.

11. Należy wskazać czy aparatura pomiarowa, przy użyciu której Państwo dokonują pomiaru dostarczonej wody, spełnia wymagane warunki techniczne, tj. czy posiada stosowane atesty, czy jest dopuszczona do użytkowania?

Aparatura pomiarowa, przy użyciu której Zakład dokonuje pomiaru dostarczonej wody spełnia wymagane warunki techniczne, tj. posiada stosowne atesty oraz jest dopuszczona do użytkowania.

Pytanie

Czy Gmina jest uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych (opłaconych z własnych środków) związanych z infrastrukturą kanalizacyjną w ramach zadania " (...)", która będzie wykorzystywana przez Gminę za pośrednictwem Zakładu zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT właściwego dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej wskazaną infrastrukturę, tj. Zakładu Gospodarki Komunalnej, wyliczonego zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 999), na podstawie danych właściwych dla tej jednostki organizacyjnej.

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy brak jest jednoznacznego uregulowania przez ustawodawcę stosowania prewspółczynnika, w przypadku będącym przedmiotem zapytania, przy dokonywaniu wydatków (w tym inwestycyjnych) przez Gminę. Przepisy nie wskazują wprost, który prewspółczynnik Gminy (urzędu) czy zakładu budżetowego należałoby przy przedmiotowej inwestycji zastosować.

Z treści zapisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) wynika, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi przy nabyciu, których, podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Obie wyżej wymienione przesłanki w odniesieniu do przedmiotowej inwestycji realizowanej przez Gminę zostały spełnione, a tym samym Gmina będzie miała możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na realizację inwestycji. Infrastruktura kanalizacyjna, która powstanie w trakcie realizacji inwestycji przekazana zostanie w używanie samorządowemu zakładowi budżetowemu - Zakładowi Gospodarki Komunalnej w (...), który wykorzystywać ją będzie w imieniu Gminy (...) zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców oraz osób prowadzących działalność gospodarczą) jak też niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (nieopodatkowana sprzedaż na rzecz jednostek organizacyjnych gminy). Zgodnie z treścią art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych, niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalność gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2 oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, sposobem proporcji. Dla jednostek samorządu terytorialnego sposób ten został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 999), w którym zapisano również, że sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego (§ 3 ust. 1 ww. rozporządzenia). Gmina z dniem 1 stycznia 2017 dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT ze swoimi jednostkami organizacyjnymi, w tym z zakładem budżetowym. Każda z tych jednostek wykonuje w imieniu gminy jej zadania własne. Dlatego też zastosowanie prewspółczynnika stosowanego do nabyć towarów i usług jednostki, która wykonuje określony rodzaj działalności będzie najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez gminę działalności tylko w sytuacji gdy zastosujemy prewspółczynnik tejże jednostki tj. zakładu budżetowego zgodnie ze wzorem określonym w § 3 ust. 4 ww. rozporządzenia. Zakład budżetowy wykonuje zadania własne gminy w zakresie gospodarki komunalnej w tym: zbiorowe zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków jak też bieżącą eksploatację, konserwację czy remonty istniejącej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej.

W związku z powyższym Gmina ma możliwość do odzyskania podatku VAT od inwestycji związanej z infrastrukturą kanalizacyjną w ramach zadania " (...)" (w zakresie opłaconym z własnych środków) z zastosowaniem prewspółczynnika zakładu budżetowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą". W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Artykuł 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)

nabycia towarów i usług,

b)

dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Artykuł 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj.:

- gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz

- gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z art. 86 ust. 1 wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)

obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)

średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)

średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)

roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)

średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem, które:

1)

określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej "sposobem określenia proporcji";

2)

wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Zgodnie z § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego - rozumie się przez to:

a)

urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,

b)

jednostkę budżetową,

c)

zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden "całościowy" sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.

W kolejnych ustępach § 3 rozporządzenia przedstawione zostały wzory, według których należy ustalać sposoby określenia proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku zakładu budżetowego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100 / P

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez zakład budżetowy, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

P - przychody wykonane zakładu budżetowego.

Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:

Przez obrót rozumie się podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:

a)

dokonywanych przez podatników:

- odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,

- odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,

- eksportu towarów,

- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)

odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

W myśl § 2 pkt 11 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o przychodach wykonanych zakładu budżetowego - rozumie się przez to przychody zakładu budżetowego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, w tym dotacje przekazane temu zakładowi z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty dotacji, które zostały zwrócone, wynikające ze sprawozdania z wykonania planu finansowego, z których zakład ten pokrywał koszty swojej działalności wykonując przypisane mu zadania jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem odsetek od środków na rachunkach bankowych zaliczonych do przychodów z mienia tego zakładu budżetowego oraz odszkodowań należnych temu zakładowi innych niż odszkodowania stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:

1)

dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego - używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;

2)

transakcji dotyczących:

a)

pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,

b)

usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Wyłączenie powyższych transakcji z przychodów wykonanych zakładu budżetowego (mianownik proporcji) zapewnia spójność z wyłączeniem tych transakcji z obrotu z działalności gospodarczej (licznik proporcji) i ma na celu "oczyszczenie" kwoty przychodów przyjmowanej do wyliczenia proporcji z danych, które mogłyby zniekształcić proporcję.

Zaproponowana metoda ma charakter "obrotowy", polegający na ustaleniu udziału "obrotów" z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym "obrocie" z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.

Wskazali Państwo, że obecnie Gmina, w ramach wykonywania zadań własnych, realizuje zadanie inwestycyjne pn. " (...)". Zakres robót tego zadania obejmuje również wykonanie kanalizacji sanitarnej. Inwestycja będzie finansowana zarówno ze środków własnych Gminy jak również ze środków zewnętrznych. Gmina otrzymała dofinansowanie zadania ze środków z Programu Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Wydatki związane z wykonaniem kanalizacji sanitarnej, w tym podatek VAT, Gmina opłaciła częściowo z własnych środków.

Powstała inwestycja zostanie oddana nieodpłatnie w używanie na rzecz zakładu budżetowego i wykorzystywana będzie do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców) jak też do czynności nieopodatkowanych (usługi na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy).

Nie będą Państwo mieli możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych, wykonywanych przez zakład budżetowy, czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy Gmina jest uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych (opłaconych z własnych środków) związanych z infrastrukturą kanalizacyjną w ramach zadania " (...)", która będzie wykorzystywana przez Gminę za pośrednictwem Zakładu zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT właściwego dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej wskazaną infrastrukturę, tj. Zakładu Gospodarki Komunalnej, wyliczonego zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 999), na podstawie danych właściwych dla tej jednostki organizacyjnej.

W analizowanej sprawie treść wniosku wskazuje, że inwestycja, będzie wykorzystywana zarówno do działalności gospodarczej (czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług) oraz do działalności pozostającej poza zakresem opodatkowania ww. podatkiem, czyli do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, w związku z centralizacją rozliczeń podatku VAT dla Gminy i jej jednostek organizacyjnych, jeżeli ponoszą Państwo wydatki inwestycyjne związane z inwestycją, której efekty będą za pośrednictwem zakładu budżetowego, wykorzystywane jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej podatkiem VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (czynności niepodlegających VAT), to przy odliczeniu podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków inwestycyjnych dotyczących przedmiotowej inwestycji, mogą Państwo zastosować sposób określenia proporcji właściwy dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej inwestycję, tj. zakładu budżetowego. Zatem mogą Państwo dokonać odliczenia przy użyciu proporcji określonej na podstawie art. 86 ust. 2a-2 h ustawy, w związku z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników, określonych odrębnie dla tej jednostki organizacyjnej, tj. zakładu budżetowego.

Podatnik może odstąpić od stosowania uregulowań rozporządzenia, z tym jednak zastrzeżeniem, że w ich miejsce musi zastosować bardziej reprezentatywny sposób obliczania proporcji.

Podsumowując, odpowiadając na Państwa wątpliwość, Gmina jest uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych (opłaconych z własnych środków), związanych z infrastrukturą kanalizacyjną, w ramach zadania " (...)", która będzie wykorzystywana przez Gminę, za pośrednictwem Zakładu, zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT właściwego dla jednostki organizacyjnej, wykorzystującej wskazaną infrastrukturę, tj. Zakładu Gospodarki Komunalnej, wyliczonego zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 999), na podstawie danych właściwych dla tej jednostki organizacyjnej.

Zatem Państwa stanowisko, w zakresie zadanego pytania, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl