0112-KDIL3-3.4011.408.2019.1.AA - Ustalenie możliwości uznania poniesionych wydatków za koszty uzyskania przychodu z tytułu odsetek.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2019 r. (data wpływu 25 października 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości uznania poniesionych wydatków za koszty uzyskania przychodu z tytułu odsetek - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości uznania poniesionych wydatków za koszty uzyskania przychodu z tytułu odsetek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 12 czerwca 2019 r. sygn. akt (...) dokonał na rzecz Wnioskodawcy wypłaty należności z tytułu zaległego wynagrodzenia za zrealizowany w ramach umowy cywilnoprawnej wniosek racjonalizatorski. Zasądzona tym wyrokiem kwota dotyczyła należności głównej w wysokości (...) zł oraz odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 Kodeksu Cywilnego) w wysokości (...) zł. Od należności głównej zakwalifikowanej do źródła przychodu określonego w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.). (...) jako płatnik pobrał zaliczkę na podatek dochodowy, uwzględniając do obliczenia dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania - 20% zryczałtowane koszty uzyskania przychodu. Natomiast należność stanowiąca odsetki została Wnioskodawcy wypłacona w kwocie brutto. Wypłacający poinformował Wnioskodawcę pisemnie o konieczności samodzielnego opodatkowania tej należności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Uwzględniając zatem okoliczności, że wypłacone Wnioskodawcy odsetki stanowią zgodnie z art. 10 pkt 9 i art. 20 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z innych źródeł, powstała wątpliwość, czy - obliczając dochód z tego tytułu - Wnioskodawca może uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu wartość wynagrodzenia wypłaconego reprezentującym go w tym sporze kancelariom prawnym? Wnioskodawca poniósł na ten cel wydatki w kwocie (...) zł, na co posiada faktury i dowody zapłaty. Wydatki te nie były i nie będą mu zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Zdaniem Wnioskodawcy poniesione przez niego wydatki na pomoc prawną, które udokumentowane są wystawionymi przez kancelarie prawne fakturami, spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów określoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ były faktycznie poniesione w celu osiągnięcia przychodu i nie zostały wymienione w katalogu art. 23 tej ustawy. W tej sytuacji, wyliczając dochód do opodatkowania z tytułu wypłaconych odsetek w kwocie (...) zł za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (tj. wypłaty zaległego wynagrodzenia za wniosek racjonalizatorski), w pełni zasadnym jest pomniejszenie przychodu o wartość należności zapłaconych przez Wnioskodawcę kancelariom prawnym w kwocie (...) zł.

Powyższe stanowisko potwierdzone jest przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 3 czerwca 2019 r. nr 0115-KDIT2-1.4011.144.2019.2.MST, która mówi cyt.: "Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odsetek można zaliczyć wydatki poniesione na pomoc prawną, udokumentowane wystawioną przez kancelarię prawną fakturą oraz dokonać pomniejszenia ww. przychodu o wskazane wydatki".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie natomiast do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy: przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 omawianej ustawy: kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Przy czym związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Koszty poniesione w celu uzyskania przychodów to te, które zostały poniesione z zamiarem uzyskania przychodu. Ten zamiar (cel) musi być, po pierwsze - obiektywnie realny, po drugie - istniejące okoliczności faktyczne muszą wskazywać na to, że dany wydatek w istocie mógł podatnikowi pozwolić na przewidywanie osiągnięcia przychodu. Natomiast koszty ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, to wydatki mające na celu ochronę źródła przychodu tak, by źródło to istniało w stanie niepogorszonym.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła, a nie jakiekolwiek przychody. Koszty uzyskania przychodu są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów. Aby bowiem w ogóle mogło dojść do powstania kosztu uzyskania przychodu, podatnik musi ponieść faktyczny wydatek (ekonomiczny ciężar) związany ze zdarzeniem prawnym mającym wpływ na uzyskanie przychodu lub zachowanie bądź zabezpieczenie źródła przychodu.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Odnosząc się do możliwości uznania poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków na pomoc prawną za koszty uzyskania przychodu z tytułu odsetek, należy dokonać oceny, czy w niniejszej sprawie zostało spełnione kryterium celowości wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, zgodnie z wyrokiem sądu dokonano na rzecz Wnioskodawcy wypłaty należności z tytułu zaległego wynagrodzenia za zrealizowany w ramach umowy cywilnoprawnej wniosek racjonalizatorski. Zasądzona tym wyrokiem kwota dotyczyła należności głównej oraz odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Od należności głównej - zakwalifikowanej do źródła przychodu określonego w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - płatnik pobrał zaliczkę na podatek dochodowy, uwzględniając do obliczenia dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania 20% zryczałtowane koszty uzyskania przychodu. Natomiast należność stanowiąca odsetki została wypłacona Wnioskodawcy w kwocie brutto, a wypłacający poinformował Wnioskodawcę o konieczności samodzielnego opodatkowania tej należności.

Mając na uwadze powyższe, Organ zauważa, że 20% zryczałtowane koszty uzyskania przychodów mają zastosowanie do należności głównej na podstawie dyspozycji zawartej w art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem: koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 - w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 10 ww. ustawy: jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Wątpliwość Wnioskodawcy w niniejszej sprawie budzi natomiast kwestia, czy - obliczając dochód z tytułu odsetek - może uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu wartość wynagrodzenia wypłaconego reprezentującym go kancelariom prawnym.

W odniesieniu do powyższego należy zauważyć, że koszty wynagrodzenia wypłaconego kancelariom prawnym zostały poniesione przez Wnioskodawcę nie tylko w celu uzyskania odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, ale przede wszystkim w celu wyegzekwowania należności głównej z tytułu zaległego wynagrodzenia.

To oznacza, że w świetle powołanych przepisów do kosztów uzyskania przychodów z tytułu wypłaconych odsetek nie może zostać zaliczona cała kwota wynagrodzenia na rzecz kancelarii prawnych, ponieważ nie tylko w celu uzyskania odsetek wydatek ten był poniesiony.

Reasumując - w celu obliczenia dochodu z tytułu odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego Wnioskodawca może uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów z tego tytułu jedynie część udokumentowanych wydatków poniesionych na wynagrodzenie reprezentujących go kancelarii prawnych, tj. w wysokości odpowiadającej proporcji przychodu z tytułu odsetek w ogólnej kwocie świadczeń zasądzonych na rzecz Wnioskodawcy na podstawie wyroku sądu.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji należy stwierdzić, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.