0112-KDIL3-3.4010.1.2017.1.DS - Powstanie przychodu z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów wspólnika bez wynagrodzenia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2017 r. (data wpływu 17 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów wspólnika bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 17 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów wspólnika bez wynagrodzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą prawną posiadającą miejsce siedziby i zarządu na terytorium Polski oraz podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako Spółka).

Udziałowcami w Spółce są cztery osoby fizyczne podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Polski.

Zgromadzenie Wspólników Spółki planuje w przyszłości podjęcie decyzji o dobrowolnym umorzeniu udziałów jednego ze wspólników za jego zgodą i bez wynagrodzenia. Umorzenie udziałów będzie przeprowadzone w formie dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia zgodnie z przepisami art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych.

Po uzyskaniu zgody wspólnika, którego udziały mają być umorzone, Spółka nabędzie jego prawa do udziałów nieodpłatnie, a następnie je umorzy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dobrowolne umorzenie udziałów należących do jednego ze wspólników Spółki bez wynagrodzenia spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym?

Zdaniem Wnioskodawcy dobrowolne umorzenie udziałów należących do jednego ze wspólników bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Regulację dotyczącą problematyki umorzenia udziałów zawiera ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (dalej jako "k.s.h."). Umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi unicestwienie praw udziałowych przysługujących wspólnikowi, związanych z posiadaniem przez niego udziałów. Umorzenie jest więc sposobem zakończenia bytu prawnego udziału i skutkuje definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.

Zgodnie z treścią art. 199 k.s.h.:

* § 1: Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

* § 2: Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

* § 3: Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

* § 4: Umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.

* § 5: W przypadku ziszczenia się określonego w umowie spółki zdarzenia, o którym mowa w § 4, zarząd powinien powziąć niezwłocznie uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, chyba że umorzenie udziału następuje z czystego zysku.

* § 6: Umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego.

* § 7: W razie umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego.

Z powyższego przepisu jasno wynika, że zasady zbywania udziałów w celu ich umorzenia pozostawione zostały swobodnemu uznaniu stron. Strony mogą zatem uzgodnić brak wynagrodzenia z tytułu zbycia udziałów w celu ich umorzenia, co wynika bezpośrednio z art. 199 § 3 k.s.h.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako "ustawa o p.d.o.p.") przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Przepisy ustawy o p.d.o.p. nie zawierają ogólnej definicji przychodu podatkowego. Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. zawiera jedynie otwarty katalog źródeł przychodów. A zatem, określając, czy dane zdarzenie prawne będzie powodowało powstanie przychodu, należy oprzeć się na przepisie art. 12 ust. 1 i art. 12 ust. 4 ustawy o p.d.o.p., który zawiera katalog kategorii stanowiących i niestanowiących przychodu.

Przedstawione przez Wnioskodawcę dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie jest wymienione w katalogu z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. Zdaniem Wnioskodawcy pomimo faktu, że katalog wymieniony w tym przepisie nie jest katalogiem zamkniętym, umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu. W związku z umorzeniem Spółka nie uzyska bowiem żadnego realnego przysporzenia ani korzyści - nie wpłyną do niej dodatkowe zewnętrzne środki finansowe. Wartość jego aktywów i pasywów pozostanie bez zmian.

Nie ulega wątpliwości, że umorzenie udziałów bez wynagrodzenia, nie jest również związane z otrzymaniem przez Wnioskodawcę jakichkolwiek nieodpłatnych lub częściowo nieodpłatnych rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o p.d.o.p. Umorzenie udziałów nie spowoduje zmiany łącznej wartości kapitałów własnych Wnioskodawcy.

Co więcej, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o p.d.o.p., który wskazuje jako przychód wartość umorzonych zobowiązań. Objęcie przez wspólnika udziałów nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy żadnego zobowiązania finansowego wobec wspólnika, które miałoby zostać następnie umorzone. A zatem dobrowolne umorzenie udziałów wspólnika bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania przychodu z tytułu umorzonych zobowiązań po stronie Wnioskodawcy.

Reasumując z powyższej analizy przepisów, oceniając skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, należy uznać, że w wyniku tej operacji nie powstanie w Spółce przychód w rozumieniu ustawy o p.d.o.p., a tym samym zdarzenie to pozostanie bez wpływu na dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym po stronie Wnioskodawcy.

Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, wśród których dla przykładu można wymienić:

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 stycznia 2017 r. (nr 2461-IBPB-1-3.4510.952.2016.1.MST),

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 7 lipca 2016 r. (nr ILPB3/4510-1-210/16-2/JG),

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 stycznia 2016 r. (nr IBPB-1-1/4510-19/16/ESZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Ponadto w odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.