0112-KDIL3-2.4011.353.2018.1.AK - PIT w zakresie opodatkowania sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2018 r. (data wpływu 14 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 14 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Dnia 5 września 2012 r. Wnioskodawca nabył wraz z ówczesną żoną od dewelopera lokal mieszkalny w stanie deweloperskim X, o powierzchni 55,30 m². W tym czasie obowiązywał małżonków ustrój ustawowej wspólności majątkowej.

Z kolei 23 stycznia 2013 r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca zawarł z żoną umowę majątkową małżeńską, na mocy której wprowadzony został w ich małżeństwie ustrój rozdzielności majątkowej. Jednocześnie 23 stycznia 2013 r. u notariusza Zainteresowany dokonał z ówczesną żoną całkowitego podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przedmiotowy lokal mieszkalny X został w całości przeniesiony do jego majątku osobistego, zaś na rzecz żony Wnioskodawcy przeniesiono w całości samochód osobowy marki A rok produkcji 2009, wyposażenie lokalu mieszkalnego Y. Na podstawie całkowitego podziału majątku wspólnego Wnioskodawca zobowiązał się również samodzielnie i w całości spłacić pożyczkę wynikającą z umowy zawartej pomiędzy jego żoną a jej rodzicami, z której zadłużenie na dzień podziału, tj. 23 stycznia 2013 r., wynosiło 124 000,00 zł. Ponadto przejął na siebie zobowiązanie wynikające z umowy leasingu operacyjnego dotyczącego samochodu osobowego marki B rok produkcji 2009 z prawem przeniesienia prawa własności na wyłączną jego własność. Wymieniona umowa o całkowity podział majątku wspólnego była dokonana w celu przeprowadzenia sprawy rozwodowej, która odbyła się 8 kwietnia 2013 r., podczas której sąd orzekł rozwód. W dniu 25 maja 2018 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży przedmiotowego mieszkania X w pełni wyposażonego za kwotę 445 000,00 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego, chcąc być zwolnionym z podatku, Wnioskodawca jest zobowiązany do przeznaczenia 50% wartości sprzedaży przedmiotowej nieruchomości na własny cel mieszkaniowy?

Zdaniem Wnioskodawcy, wobec tego, że od momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości (2012 r.) do momentu sprzedaży (2018 r.) minęło 5 lat, to już w świetle przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Zainteresowany jest zwolniony z podatku i nie ma konieczności przeznaczenia 50% wartości sprzedanego mieszkania na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 wymienionej ustawy o podatku dochodowym, aby skorzystać ze zwolnienia.

Fakt, że w 2013 r. nastąpił podział majątku wspólnego i przeprowadzono w tym samym roku rozwód nie ma zdaniem Wnioskodawcy znaczenia dla sprawy. Istotne jedynie jest to, aby od wspólnego zakupu minęło 5 lat, co ma miejsce w omawianej sytuacji. Każdy bowiem z małżonków staje się właścicielem całej nieruchomości już w chwili jej nabycia do majątku wspólnego. Wspólność majątkowa jest niepodzielna, a nie zmierzona w równych udziałach po 50%. Przy sprzedaży liczy się więc data nabycia. Wnioskodawca zauważa, że podobne stanowisko zawarte jest w najnowszych interpretacjach wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej np.: z dnia 13 lutego 2018 r. (nr 0113-KDIPT-2.4011.12.2018.1.SR), z 8 dnia lutego 2018 r. (nr 0114-KDIP3-2.4011.404.2017.1.AK10), z dnia 11 stycznia 2018 r. (nr 0113-KDIPT2-2.4011.372.2017.2.k.r.), z dnia 9 lutego 2018 r. (nr 0115-KDIT2-3.4011.71.2017.1) i (0115-KDIT2-3.4011.15.2018.2.AD), z dnia 1 lutego 2018 r. (nr 0115-KDIT2.1.4011.346.2017.2.JG).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w 2012 r. nabył wraz z ówczesną małżonką do majątku wspólnego lokal mieszkalny X. W dniu 23 stycznia 2013 r. małżonkowie w formie aktu notarialnego ustanowili ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej, jednocześnie dokonując całkowitego podziału majątku wspólnego w taki sposób, że własność przedmiotowego lokalu przypadła Wnioskodawcy w całości. Małżonce Wnioskodawcy przyznano prawo własności samochodu osobowego marki A rok produkcji 2009 oraz wyposażenie lokalu mieszkalnego, Y. Dodatkowo Wnioskodawca zobowiązał się spłacić w całości pożyczkę wynikającą z umowy zawartej pomiędzy jego żoną a jej rodzicami, z której zadłużenie na dzień podziału, tj. 23 stycznia 2013 r., wynosiło 124 000,00 zł. Zainteresowany przejął również zobowiązanie wynikające z umowy leasingu operacyjnego dotyczącego samochodu osobowego marki B rok produkcji 2009 z prawem przeniesienia prawa własności na wyłączną jego własność. Umowa dotycząca całkowitego podziału majątku wspólnego była dokonana w celu przeprowadzenia sprawy rozwodowej, która odbyła się 8 kwietnia 2013 r. W dniu 25 maja 2018 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży lokalu mieszkalnego, X.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy w związku z odpłatnym zbyciem lokalu mieszkalnego będzie on zobowiązany do przeznaczenia 50% wartości kwoty uzyskanej ze sprzedaży lokalu, aby móc skorzystać ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Stosownie natomiast do art. 47 § 1 zd. 1 Kodeksu, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa), przy czym do ustanowionej umową wspólności majątkowej stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej, z zachowaniem przepisów art. 49-50¹ (art. 48 Kodeksu).

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w uchwale II FPS 2/17 są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w nieruchomości dojdzie po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej (umowa małżeńska majątkowa ustanawiająca ustrój rozdzielności majątkowej, na mocy której nieruchomość weszła w skład majątku osobistego Wnioskodawcy). Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tę datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Innymi słowy, w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej.

Mając powyższe na uwadze w przedmiotowej sprawie za datę nabycia lokalu mieszkalnego X należy uznać datę nabycia tego lokalu do ustawowej wspólności majątkowej, tj. rok 2012.

Zatem sprzedaż przedmiotowego lokalu mieszkalnego nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca 2012 r., w którym nastąpiło nabycie.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony stan faktyczny oraz uchwałę NSA należy stwierdzić, że sprzedaż w 2018 r. przedmiotowego lokalu mieszkalnego nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca 2012 r., w którym nastąpiło nabycie tego lokalu, tj. po dniu 31 grudnia 2017 r. W konsekwencji, kwota uzyskana z tego tytułu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, na Zainteresowanym nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu rzeczonej transakcji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo, w odniesieniu do przywołanych we wniosku przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.