0112-KDIL3-2.4011.17.2018.1.PW - Ulga prorodzinna w rozliczeniach między rodzicami.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2018 r. (data wpływu 11 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

W dniu 11 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wyrokiem Sądu Okręgowego Wydział Cywilny, z dnia 8 grudnia 2015 r. (uprawomocnionym w dniu 30 grudnia 2015 r.) rozwiązano małżeństwo Wnioskodawcy przez rozwód.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad synem ur. 13 lutego 2009 r. powierzono matce, zastrzegając dla Zainteresowanego prawo do współdecydowania w najważniejszych sprawach dotyczących wykonywania i kształcenia dziecka.

Ustalono wysokość alimentów na dziecko w wymiarze 450 zł miesięcznie. Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 23 listopada 2017 r. zmieniono wysokość alimentów na kwotę 600 zł miesięcznie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego syn przebywa u Wnioskodawcy dwa weekendy w miesiącu od piątku do niedzieli, tydzień ferii zimowych, miesiąc w okresie wakacji szkolnych (po dwa tygodnie w lipcu i w sierpniu), kilka dni w okresie Świąt Bożego Narodzenia (od 23 grudnia do 31 grudnia lub od 31 grudnia do 6 stycznia naprzemiennie w kolejnych latach) oraz kilka dni w okresie świąt wielkanocnych (od Wielkiego Piątku do Poniedziałku Wielkanocnego naprzemiennie w kolejnych latach). W 2017 r. syn przebywał pod wyłączną opieką Wnioskodawcy przez 110 dni. W czasie pobytu u Zainteresowanego dziecko jest w pełni na utrzymaniu Wnioskodawcy (ma własny pokój, Wnioskodawca kupuje mu odzież, obuwie, zabawki). Pomimo to, Zainteresowany płaci za cały ten okres alimenty w pełnej wysokości. Wnioskodawca bierze czynny udział w edukacji syna i organizacji wypoczynku w trakcie pobytu dziecka u niego. Zainteresowany pokrywa także w całości koszty przejazdu syna z jego obecnego miejsca zamieszkania do (...), gdzie mieszka Zainteresowany.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo, i w jakiej wysokości, do skorzystania z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2017 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że posiada pełnię praw rodzicielskich (wykonywanie władzy powierzono matce dziecka z uwagi na fakt dzielącej ojca i syna odległości w zamieszkiwaniu) oraz ze względu na to, że Zainteresowany jest finansowo zaangażowany w utrzymanie syna, uważa, że ma prawo do skorzystania z ulgi w wymiarze 50%. Była żona twierdzi, że ulga Wnioskodawcy nie przysługuje, ewentualnie proporcjonalnie do liczby dni sprawowania bezpośredniej opieki, tj. 110 dni w 2017 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

* bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

* do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,

- w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3).

Stosownie do art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Władza rodzicielska - zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 682) - przysługuje obojgu rodzicom, a - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej".

Z treści wniosku wynika, że w 2015 r. małżeństwo Wnioskodawcy uległo rozwiązaniu poprzez rozwód. Zainteresowany jest ojcem małoletniego dziecka, w stosunku do którego władzę rodzicielską powierzono matce, natomiast dla Wnioskodawcy sąd zastrzegł prawo do współdecydowania w najważniejszych sprawach dotyczących wychowania i wykształcenia dziecka. Zainteresowany płaci alimenty w wysokości 600 zł miesięcznie oraz zajmuje się synem w okresach wyznaczonych przez sąd. Wnioskodawca wskazał, że bierze czynny udział w nauce syna oraz organizacji wypoczynku w czasie jego pobytu u Zainteresowanego.

W pierwszej kolejności - przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej - wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy. Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, z tym, że biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania "lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej", tj. po wyrazach "kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych", należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców - z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi - jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców.

Przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego pozwala twierdzić, że w 2017 r. każdemu z rodziców przysługiwała władza rodzicielska oraz każdy z rodziców władzę tę wykonywał w różnym zakresie. Jak bowiem wynika z wniosku wykonywanie władzy rodzicielskiej sąd powierzył matce, natomiast Wnioskodawcy zastrzegł prawo do współdecydowania w najważniejszych sprawach dotyczących wychowania i wykształcenia dziecka oraz zobowiązał Zainteresowanego do alimentów na rzecz syna, które Wnioskodawca płaci. Zainteresowany pozostaje w kontakcie z synem, który przebywa u Wnioskodawcy w okresach określonych przez sąd. W przywołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zdanie drugie), ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Jak już podkreślono - istotne jest, aby odliczona przez oboje rodziców kwota nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców lub w dowolnej proporcji przez oboje rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. W sytuacji natomiast braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do małoletniego dziecka, zarówno Wnioskodawca jak i jego matka wykonywali władzę rodzicielską - oboje są uprawnieni do skorzystania za 2017 r. z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odliczenia należy dokonać - przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ustawie - w proporcji ustalonej z matką dziecka, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem jednego dziecka. Natomiast w sytuacji braku porozumienia z byłą małżonką przysługuje odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi.

Końcowo wyjaśnić należy, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie się różniło od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. W rezultacie w wydanej interpretacji upoważniony organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.