0112-KDIL2-2.4012.422.2017.2.AKR - VAT w związku z realizowanymi przez miasto projektami dotyczącymi energii i oświetlenia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2017 r. (data wpływu 29 września 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 listopada 2017 r. (data wpływu 6 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 1 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 1 - jest prawidłowe,

* braku opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 2 oraz stawki podatku VAT na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pellet lub olej realizowanych w ramach zadania nr 2 - jest nieprawidłowe,

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców związanych z realizacją zadania nr 2 oraz stawki podatku VAT na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pellet lub olej realizowanych w ramach zadania nr 2- jest prawidłowe,

* opodatkowania nieodpłatnego przekazania pieców na rzecz mieszkańców po zakończeniu okresu trwałości zadania nr 2 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 2 - jest prawidłowe,

* opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 3 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 3 - jest prawidłowe.

W dniu 29 września 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadań nr 1, 2 i 3; stawki podatku VAT na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pellet lub olej realizowanych w ramach zadania nr 2, opodatkowania nieodpłatnego przekazania pieców na rzecz mieszkańców po zakończeniu okresu trwałości zadania nr 2 oraz odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 1, 2 i 3. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 6 grudnia 2017 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, przeformułowanie pytań, własne stanowisko Wnioskodawcy oraz o opłatę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - Miasto - będzie ubiegać się o środki z Unii Europejskiej na realizację projektu pn.: "Strategie niskoemisyjne na terenie miasta..." w ramach poddziałania 5.4.1.

Strategie niskoemisyjne z wyłączeniem BOF z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, składającego się z 3 zadań, tj.:

1. "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetleniem na terenie Miasta...".

Miasto ze środków własnych i otrzymanego dofinansowania z UE dokona:

W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym. Wymienione, nowe oprawy będą stanowiły własność Miasta.

2. "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych".

Miasto z dofinansowania z UE, oraz wpłat mieszkańców na rachunek bankowy Miasta, (stanowiących wkład własny Miasta) planuje opłacić całość zadania, w tym: rozbiórkę starych pieców, zakup i montaż nowych pieców z podłączeniem tego pieca. Dofinansowanie z UE i otrzymane wpłaty od mieszkańców będą finansować koszty (wydatki) zadania. W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym.

Przez czas realizacji zadania w ramach ww. projektu oraz trwałości projektu wymieniony piec będzie stanowił własność Miasta. Na okres trwania projektu (ok. 7 lat: 2 lata okres realizacji i 5 lat okres trwałości projektu) będzie zawarta z mieszkańcami - uczestnikami projektu umowa nieodpłatnego użyczenia dotycząca użytkowania kotłów (pieców) w ich domach. Po zakończeniu projektu Miasto ostatecznie przekaże nieodpłatnie piec właścicielowi domu, w którym będzie montowany piec.

3. "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń".

Miasto ze środków własnych i otrzymanego dofinansowania z UE zakupi system do monitoringu zanieczyszczenia powietrza, zwłaszcza pyłów PM10 i PM 2,5. W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym. System pomiaru będzie stanowił własność Miasta.

Wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną. Zgodnie z przepisami prawa, a w szczególności ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, jako zadania własne, polegające na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej czyli mieszkańców gminy. Działalność Miasta obejmuje zarówno czynności niestanowiące działalności gospodarczej, jak i czynności spełniające definicję działalności gospodarczej wynikające z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z uwagi na wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług Miasto jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Wydatki poniesione na realizację zadań, tj. zadania nr 1 o nazwie "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetlenia na terenie Miasta..." oraz zadania nr 3, o nazwie "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń" nie będą służyć Wnioskodawcy do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

2.

a. Faktury będą wystawiane na Wnioskodawcę. Wnioskodawca w zadaniu nr 2 dokonał już weryfikacji w terenie, sporządzenie uproszczonego audytu energetycznego, dokumentacji uproszczonej oraz wykonanie przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego i ofertowego, w drodze rozpoznania cenowego. Wykonawca zostanie wyłoniony w drodze przetargu na kompleksową usługę, tj. rozbiórka starego pieca węglowego, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej, faktury zostaną wystawione na Miasto. Usługi związane z pełnieniem funkcji inspektora nadzoru w trybie rozpoznania cenowego. Faktura zostanie wystawiona na Wnioskodawcę.

b. Wnioskodawca w drodze przetargu wyłoni wykonawcę robót,

3. Prace i roboty budowlane realizowane w zakresie zadania nr 2 wykonywane będą w obiektach budownictwa mieszkaniowego - objętych społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.

4. Wskazane w pkt 2 prace realizowane będą wyłącznie w bryle budynku.

5. Realizacja zadania nr 1 nr 3 związana jest z wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875).

6. a) i b) Zadanie nr 3 ma na celu stworzenie systemu pomiaru, jak też informowania mieszkańców o stopniu zanieczyszczenia w mieście. W tym celu planowany jest zakup 10 szt. sensorów, które są w stanie odczytać w czasie rzeczywistym serię parametrów m.in. PM1, PM2, 5 PM10, temperaturę, ciśnienie, wilgotność powietrza. Są to niewielkie urządzenia montowane na elewacjach budynków zlokalizowanych na działkach, których właścicielem jest Wnioskodawca. Utworzenie takiego systemu niewątpliwie przyczyni się do ustalenia stopnia zanieczyszczenia powietrza i umożliwi podjęcie skutecznych działań władzom miasta i uaktywni niewątpliwie lokalną społeczność w działaniach na rzecz czystego powietrza w mieście.

c) Pomiary powietrza z poszczególnych sensorów będzie można obserwować na bieżąco na stronie internetowej Miasta oraz za pomocą aplikacji mobilnej. Informacja o pomiarze zanieczyszczenia będzie przekazywana nieodpłatnie.

d) wydatki poniesione na realizację zadania nr 3 nie będą służyć Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Miasto w zadaniu nr 1 pn.: "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetlenia na terenie Miasta":

2. Czy Miasto w zadaniu nr 2 pn.: "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych":

3. Czy Miasto w zadaniu nr 3 pn.: "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń":

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1a

Miastu w zadaniu nr 1 pn.: "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetlenia na terenie Miasta..." otrzymane dofinansowanie z UE nie będzie podlegało opodatkowaniu, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Włączenie do podstawy opodatkowania VAT dotacji ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi (nie jest to pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensaty z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych).

Ad. 1b

W świetle art. 86 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług poniesione przez Miasto, na podstawie wystawionych przez wykonawcę faktur VAT koszty inwestycji dotyczące ww. zadania związane są z czynnościami nieopodatkowanymi VAT, zatem Miastu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Ad. 2a

Miasto w zadaniu nr 2 pn.: "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych" uważa, że wpłaty z tytułu wkładu własnego mieszkańców, będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie usług, tj. za dostawę, demontaż i montaż pieców, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.). Ww. świadczenia będą realizowane w oparciu o umowy cywilnoprawne oraz faktem, że otrzymane wpłaty będą pozostawały w bezpośrednim związku ze świadczoną przez Miasto usługą. Zdaniem Wnioskodawcy dofinansowanie ww. projektu jest przeznaczone na pokrycie kosztów projektu, a nie mające bezpośredni wpływ na cenę towarów lub usług. Mieszkaniec biorący udział w zadaniu nr 2 w ramach projektu nie otrzyma bezpośredniego dofinansowania. Otrzymane przez Miasto, dofinansowanie ogólne przeznaczone jest na pokrycie kosztów związanych z realizacją projektu.

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie ww. prac w 70 budynkach mieszkalnych o powierzchni do 300 m² objętych społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy zastosowanie znajdzie 8% stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2.

Ad. 2b

Wnioskodawca uważa, iż czynność przekazania nieodpłatnie kotła (pieca) przez Miasto na rzecz mieszkańców (uczestników projektu) nie będzie podlegała podatkowi VAT (zadanie nr 2). Przez czas realizacji zadania nr 2 w ramach ww. projektu oraz trwałości projektu wymieniony piec będzie stanowił własność Miasta. Po zakończeniu projektu, mniej więcej po 7 latach (2 lata okres realizacji i 5 lat okres trwałości projektu), Miasto przekaże piece, bez konieczności dokonywania przez nich dodatkowych płatności na rzecz Miasta, właścicielom domu, w którym będzie montowany piec. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jednym kompleksowym świadczeniem na rzecz mieszkańców, tym samym przeniesienie własności pieców nie będzie odrębną czynnością podlegającą opodatkowaniu, lecz będzie stanowiło element całościowego świadczenia wnioskodawcy na rzecz mieszkańca.

Ad. 2c

Zdaniem Wnioskodawcy, Miastu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupu, tj. za wykonanie weryfikacji w terenie, sporządzenie uproszczonego audytu energetycznego, dokumentacji uproszczonej oraz wykonanie przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego i ofertowego, za rozbiórkę starego pieca węglowego, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej, za usługi związane z pełnieniem funkcji inspektora nadzoru, w świetle art. 86 ust. 1 w związku z art. 15.

Ad. 3a

Miastu w zadaniu nr 3 pn.: "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń" otrzymane dofinansowanie z Unii Europejskiej nie będzie podlegało opodatkowaniu, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Włączenie do podstawy opodatkowania VAT dotacji ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.

Ad. 3b

Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT z faktur zakupu ww. zadania, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 1 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 1 - jest prawidłowe,

* braku opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 2 oraz stawki podatku VAT na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pellet lub olej realizowanych w ramach zadania nr 2 - jest nieprawidłowe,

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców związanych z realizacją zadania nr 2 oraz stawki podatku VAT na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pellet lub olej realizowanych w ramach zadania nr 2 - jest prawidłowe,

* opodatkowania nieodpłatnego przekazania pieców na rzecz mieszkańców po zakończeniu okresu trwałości zadania nr 2 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 2 - jest prawidłowe,

* opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 3 - jest prawidłowe,

* odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 3 - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarami - w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, wynika, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego oraz wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie ubiegać się o środki z Unii Europejskiej na realizację projektu pn.: "Strategie niskoemisyjne na terenie miasta..." w ramach poddziałania 5.4.1.

Strategie niskoemisyjne z wyłączeniem BOF z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, składającego się z 3 zadań, tj.:

1. "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetleniem na terenie miasta...".

Miasto ze środków własnych i otrzymanego dofinansowania z UE dokona:

* remontu istniejących kompletnych opraw ulicznych (wymiany istniejących opraw rtęciowych i sodowych na oprawy w technologii LED, wymiany wyeksploatowanych wysięgników, przewodów do opraw, gniazd bezpiecznikowych),

* montażu opraw oświetleniowych (montaż dodatkowych kompletnych opraw na istniejących słupach nN - oprawa LED, wysięgnik, przewód, gniazdo bezpiecznikowe),

* remontu szaf oświetleniowych (wymiana starych na nowe w celu dostosowania szaf do nowych parametrów pracy i sterowania),

* montażu szaf oświetleniowych (wyniesienia na zewnątrz stacji transformatorowych).

W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym. Wymienione, nowe oprawy będą stanowiły własność Miasta.

2. "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych".

Miasto z dofinansowania z UE, oraz wpłat mieszkańców na rachunek bankowy Miasta, (stanowiących wkład własny Miasta) planuje opłacić całość zadania, w tym: rozbiórkę starych pieców, zakup i montaż nowych pieców z podłączeniem tego pieca. Dofinansowanie z UE i otrzymane wpłaty od mieszkańców będą finansować koszty (wydatki) zadania. W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym.

Przez czas realizacji zadania w ramach ww. projektu oraz trwałości projektu wymieniony piec będzie stanowił własność Miasta. Na okres trwania projektu (ok. 7 lat: 2 lata okres realizacji i 5 lat okres trwałości projektu) będzie zawarta z mieszkańcami - uczestnikami projektu umowa nieodpłatnego użyczenia dotycząca użytkowania kotłów (pieców) w ich domach. Po zakończeniu projektu Miasto ostatecznie przekaże nieodpłatnie piec właścicielowi domu, w którym będzie montowany piec.

3. "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń".

Miasto ze środków własnych i otrzymanego dofinansowania z UE zakupi system do monitoringu zanieczyszczenia powietrza, zwłaszcza pyłów PM10 i PM 2,5. W tym wypadku Miasto będzie nabywcą usług i towarów, a nie sprzedającym. System pomiaru będzie stanowił własność Miasta.

Wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną. Zgodnie z przepisami prawa, a w szczególności ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, jako zadania własne, polegające na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej czyli mieszkańców gminy. Działalność Miasta obejmuje zarówno czynności niestanowiące działalności gospodarczej, jak i czynności spełniające definicję działalności gospodarczej wynikające z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z uwagi na wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług Miasto jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Wydatki poniesione na realizację zadań, tj. zadania nr 1, o nazwie "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetlenia na terenie Miasta..." oraz zadania nr 3, o nazwie "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń" nie będą służyć Wnioskodawcy do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu do zadania nr 2 faktury będą wystawiane na Wnioskodawcę. Wnioskodawca w zadaniu nr 2 dokonał już weryfikacji w terenie, sporządzenie uproszczonego audytu energetycznego, dokumentacji uproszczonej oraz wykonanie przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego i ofertowego, w drodze rozpoznania cenowego. Wykonawca zostanie wyłoniony w drodze przetargu na kompleksową usługę, tj. rozbiórka starego pieca węglowego, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej, faktury zostaną wystawione na Miasto. Usługi związane z pełnieniem funkcji inspektora nadzoru w trybie rozpoznania cenowego. Faktura zostanie wystawiona na Wnioskodawcę. Wnioskodawca w drodze przetargu wyłoni wykonawcę robót. Dokumentacja (weryfikacja w terenie, wykonanie przedmiaru robót, kosztorysów) dotyczy wszystkich wymienionych pieców. Faktura za rozbiórkę dotyczy wszystkich pieców, tj. 70 sztuk. Prace i roboty budowlane realizowane w zakresie zadania nr 2 wykonywane będą w obiektach budownictwa mieszkaniowego - objętych społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy o VAT. Wskazane prace realizowane będą wyłącznie w bryle budynku.

Realizacja zadania nr 1 i nr 3 związana jest z wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym.

Zadanie nr 3 ma na celu stworzenie systemu pomiaru, jak też informowania mieszkańców o stopniu zanieczyszczenia w mieście. W tym celu planowany jest zakup 10 szt. sensorów, które są w stanie odczytać w czasie rzeczywistym serię parametrów m.in. PM1, PM2, 5 PM10, temperaturę, ciśnienie, wilgotność powietrza. Są to niewielkie urządzenia montowane na elewacjach budynków zlokalizowanych na działkach, których właścicielem jest Wnioskodawca. Utworzenie takiego systemu niewątpliwie przyczyni się do ustalenia stopnia zanieczyszczenia powietrza i umożliwi podjęcie skutecznych działań władzom miasta i uaktywni niewątpliwie lokalną społeczność w działaniach na rzecz czystego powietrza w mieście. Pomiary powietrza z poszczególnych sensorów będzie można obserwować na bieżąco na stronie internetowej Miasta oraz za pomocą aplikacji mobilnej. Informacja o pomiarze zanieczyszczenia będzie przekazywana nieodpłatnie. Wydatki poniesione na realizację zadania nr 3 nie będą służyć Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W odniesieniu do przedstawionego zdarzenia wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. kwestii opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego do ww. zadań dofinansowania.

Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

Z powyższego przepisu wynika m.in., że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Cytowany powyżej przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Wskazać należy, że dotacje/subwencje/inne dopłaty o podobnym charakterze pokrywające cześć bieżących kosztów prawie zawsze wpływają na samą cenę towarów dostarczanych i usług świadczonych przez subwencjonowany podmiot. Transakcje te mogą być bowiem realizowane po cenach, których podmiot ten nie mógłby zaoferować, gdyby sam miał pokryć wszystkie koszty i wypracować zysk. Niemniej jednak sam fakt wpływu subwencji na ostateczną cenę towaru lub usługi nie wystarcza dla uznania, że dotacje te podlegają opodatkowaniu. Dla przyjęcia, że subwencja ma bezpośredni związek z ceną niezbędne jest, aby była ona przyznana konkretnemu podmiotowi w celu umożliwienia mu dostarczenia konkretnych dóbr i usług.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia "subwencja bezpośrednio związana z ceną".

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd.v. Commissioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w odniesieniu do zadania nr 1 "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetlenia na terenie miasta..." oraz zadania nr 3 "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń" dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej nie będzie opodatkowane podatkiem VAT. Z wniosku nie wynika, aby dofinansowanie stanowiło dopłatę do ceny, nie jest też wynagrodzeniem związanym z daną usługą lub dostawą towaru.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 1 i zadania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Natomiast, w odniesieniu do zadania nr 2 "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych" stwierdzić należy, że czynnością, jaką Gmina dokona na rzecz właściciela nieruchomości biorącego udział w zadaniu nr 2, będzie wykonanie usługi polegającej na rozbiórce starych pieców, zakupie i montażu nowych pieców z podłączeniem tego pieca na poczet wykonania której mieszkaniec wpłaca na rachunek bankowy Wnioskodawcy określoną wpłatę.

Wpłaty wnoszone przez właścicieli nieruchomości deklarujących uczestnictwo w zadaniu nr 2 nie pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Miasto - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Miasto do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Miasto zawierając umowę z wykonawcą na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej oraz umowy z uczestnikami, wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty otrzymywane przez Miasto od uczestników będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez niego usług na rzecz uczestników zadania nr 2.

Podobnie otrzymane przez Gminę środki w formie dotacji będą mogły zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone działanie, tj. wykonanie konkretnej instalacji na skonkretyzowanej nieruchomości.

Zatem stwierdzić należy, że przekazane dla Wnioskodawcy środki finansowe z Unii Europejskiej na realizację ww. zadania nr 2 otrzymane od osoby trzeciej w formie dotacji mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę ww. usług.

Tym samym uwzględniając w rozpatrywanej sprawie treść ww. art. 29a ust. 1 ustawy, należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Gminę usług będzie nie tylko kwota należna, w postaci wpłaty, którą będzie uiszczał mieszkaniec biorący udział w projekcie zgodnie z zawartą umową, ale także środki otrzymane przez Gminę od podmiotu trzeciego na realizację ww. projektu w części w jakiej dofinansowują one cenę świadczonych na rzecz mieszkańców usług.

W konsekwencji, dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu uczestnictwa w zadaniu nr 2 "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych" dotyczą świadczenia usługi rozbiórki starego pieca, zakupu i montażu nowego pieca na pallet lub olej, co wskazuje, że świadczenia, co do których Miasto zobowiązało się w ramach podpisanych z uczestnikami umów, stanowią odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Również otrzymane przez Wnioskodawcę dofinansowanie na realizację zadania nr 2 "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych" będzie stanowić podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem będzie - co do zasady - podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców związanych z realizacją zadania 2 należało uznać za prawidłowe. Natomiast, za nieprawidłowe należało uznać stanowisko Wnioskodawcy dotyczące braku opodatkowania podatkiem VAT dofinansowania otrzymanego na realizację zadania nr 2

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zauważyć jednak należy, że stosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania stawki obniżonej czy zwolnienia od podatku od towarów i usług.

I tak, zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Przy czym w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (art. 146a pkt 2 ustawy).

Na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (ust. 12a ww. artykułu).

W myśl art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (ust. 12c powołanego artykułu).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do rozumienia tych terminów przyjętego w języku potocznym.

Według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (...). Natomiast "budować" to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie "modernizacja" oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś, natomiast termomodernizacja to modernizacja dotycząca ocieplenia budynku (pierwszy człon wyrazu wskazuje na związek z ciepłem tego, co oznacza człon drugi) - według internetowego słownika języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.).

Ponadto należy wskazać, że również w uchwale z 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził że "czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym. W takim znaczeniu modernizacja oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części".

Natomiast "przebudowa" - zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) - to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

Budowa, modernizacja, przebudowa, podobnie jak w przypadku innych wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy czynności, powinny zatem dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektów lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W znaczeniu słownikowym ("Współczesny słownik języka polskiego", red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), "remont" oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia.

Montaż - według powyższego słownika - to "składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość".

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie "montaż" odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Natomiast w świetle art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2017 r. poz. 130), przez przedsięwzięcie termomodernizacyjne rozumie się przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast budynki mieszkalne to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Dział 11 PKOB obejmuje trzy grupy:

* Budynki mieszkalne jednorodzinne - 111,

* Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe - 112,

* Budynki zbiorowego zamieszkania - 113.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budownictwa nieobjętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m²), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Mając na uwadze opis sprawy oraz przywołane przepisy należy stwierdzić, że w sytuacji gdy realizowane w ramach zadania nr 2, prace polegające na rozbiórce starego pieca, zakupie i montażu nowego pieca na pallet lub olej wykonywane wyłącznie w bryle budynku objętego społecznym programem mieszkaniowym, wówczas będą one opodatkowane 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 12 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy. Tym samym, wpłaty mieszkańców oraz dofinansowanie otrzymane z Unii Europejskiej będą opodatkowane 8% stawką podatku VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie stawki podatku na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej realizowanego w ramach zadania 2 w stosunku do wpłat mieszkańców należało uznać za prawidłowe, natomiast za nieprawidłowe należało uznać stanowisko w zakresie stawki podatku na rozbiórkę starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej realizowanego w ramach zadania 2 w stosunku do dofinansowania otrzymanego z Unii Europejskiej.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia opodatkowania VAT, przekazania, nieodpłatnie mieszkańcom po zakończeniu okresu trwałości zadania pieców.

Wnioskodawca wskazał, że po realizacji zadania piec będzie własnością Miasta przez okres trwałości projektu (ok 7 lat - 2 lata okres realizacji zadania i 5 lat okres trwałości projektu). Po zakończeniu projektu Miasto ostatecznie przekaże nieodpłatnie piec właścicielowi domu, w którym będzie montowany piec.

Wskazać należy, że do zagadnienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych na rzecz mieszkańców przez Wnioskodawcę w ramach projektu trzeba odnieść się w sposób całościowy. Działania Miasta wykonywane po ok 7 latach polegające na przeniesieniu przez Miasto własności przedmiotowych piecy na mieszkańców nie będzie stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie elementem całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

W przedmiotowej sprawie czynnością podlegającą opodatkowaniu nie będzie samo przekazanie przez Miasto po 5 latach od zakończenia zadania nr 2 prawa własności pieca, lecz świadczenie przez Miasto usługi rozbiórki starych piecy, zakup i montaż nowych piecy na pallet lub olej.

W konsekwencji uznać należy, że przekazanie przez Miasto po 5 latach od zakończenia zadania nr 2 prawa własności piecy znajdujących się w budynkach na rzecz mieszkańców Miasta, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania pieców na rzecz mieszkańców po zakończeniu okresu trwałości zadania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 1, 2 i 3.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak już wcześniej wskazano, Miasto będzie uznane za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jej zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jej zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie, z całokształtu działań Wnioskodawcy związanych z zakupionymi towarami i usługami związanymi z realizacją zadania nr 1 i zadania nr 3 wynika, że nie nabywa on ich w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym dokonując zakupów nie działa w charakterze podatnika podatku VAT, lecz jako organ władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany - czyli ustawą o samorządzie gminnym, a efekty realizacji tego zadania nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, w okolicznościach analizowanej sprawy, w związku z realizacją zadania nr 1 "Montaż, instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w zakresie dróg publicznych wraz z systemem sterowania oświetleniem na terenie miasta..." oraz zadania nr 3 "Systemy pomiaru zanieczyszczeń w mieście oraz systemy informowania mieszkańców o poziomach zanieczyszczeń", Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego w fakturach dokumentujących wydatki poniesione w ramach realizacji ww. zadań. Powyższe wynika z faktu, że w tym przypadku nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Zainteresowany nie będzie działał jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyć do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania nr 1 i zadania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do zadania nr 2, wskazać należy, że warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz jak rozstrzygnięto powyżej, rozbiórka starego pieca, zakup i montaż nowego pieca na pallet lub olej, z tytułu których mieszkańcy będą dokonywać wpłat na rzecz Gminy, będą opodatkowane 8% stawką podatku VAT, wobec powyższego wydatki poniesione na realizację przedmiotowego zadania nr 2 będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Miasto będzie miało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z realizacją zadania nr 2 "Modernizacja indywidualnych źródeł ciepła - likwidacja indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych". Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Wnioskodawca będzie działać jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją przedmiotowego zadania będą służyć do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie odliczenia podatku VAT w zawiązku z realizacją zadania nr 2 oceniono jako prawidłowe.

W tym miejscu tutejszy organ wskazuje, że co do zasady Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków z otrzymanych faktur, o ile będą dokumentowały zakup towarów lub usług opodatkowanych na zasadach ogólnych. W przypadku bowiem, gdyby przedmiotem nabycia były usługi podlegające opodatkowaniu na zasadzie odwrotnego obciążenia (art. 17 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 17 ust. 1h ustawy), to podstawą do dokonania odliczenia nie będzie faktura wystawiona przez usługodawcę, lecz odliczenia należy dokonać na zasadach wynikających z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy. Zatem niniejsza interpretacja nie rozstrzyga, czy na gruncie sytuacji opisanej we wniosku ma zastosowanie tzw. odwrotne obciążenie, gdyż Wnioskodawca nie sformułował w tym zakresie pytania ani własnego stanowiska.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.