0112-KDIL2-1.4012.45.2017.1.UG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 18 maja 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL2-1.4012.45.2017.1.UG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2017 r. (data wpływu 21 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego odszkodowania w ugodzie,

* stawki podatku VAT i sposobu dokumentowania otrzymanego odszkodowania

jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego odszkodowania w ugodzie oraz stawki podatku VAT i sposobu dokumentowania otrzymanego odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 1 stycznia 2012 r. została zawarta na okres 4 lat między Firmą X (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), a Spółka jawną (dalej jako: A) umowa menedżerska (dalej jako "Umowa"). Obydwie Firmy przez cały okres obowiązywania Umowy, aż do sporządzenia niniejszego wniosku, pozostają czynnymi podatnikami VAT. Na podstawie postanowień Umowy była zobowiązana do wskazania i oddelegowania osoby, która miała pełnić funkcję Prezesa Zarządu Firmy X. Przedmiot i tytuł faktur wystawianych na podstawie Umowy stanowiło świadczenie usług doradztwa w zakresie zarządzania.

Wynagrodzenie za świadczone usługi składało się z:

1.

bazowego wynagrodzenia rocznego ustalanego na każdy rok w drodze negocjacji między stronami;

2.

nagrody rocznej określanej jako procent rocznego wynagrodzenia bazowego. Kryterium wypłaty nagrody stanowiło osiągnięcie przez Firmę X określonych wyników ekonomicznych.

Obydwa składniki wynagrodzenia były wypłacane A na podstawie wystawianych przez nią faktur VAT, z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT.

W dniu 10 czerwca 2014 r. Firma X, bez przedstawienia wiarygodnych powodów, rozwiązała w trybie natychmiastowym Umowę z A Jednocześnie Firma X odmówiła wypłaty na rzecz A wynagrodzenia i odszkodowania z następujących tytułów:

1.

przewidziane w Umowie odszkodowanie z tytułu rozwiązania Umowy przez Firmę X, stanowiące równowartość rocznego wynagrodzenia otrzymanego przez A w roku poprzednim;

2.

wynagrodzenie dodatkowe z tytułu powstrzymywania się przez A od działalności konkurencyjnej przez okres 12 miesięcy od dnia rozwiązania Umowy;

3.

wynagrodzenie należne za okres od dnia 10 czerwca 2014 r. do dnia 30 września 2014 r. w przypadku, gdyby Umowa została rozwiązana z zachowaniem okresu wypowiedzenia;

4.

nagrody rocznej należnej A za rok 2013;

5.

natychmiastowy tryb rozwiązania Umowy uniemożliwił Prezesowi Zarządu delegowanemu przez A uzyskania dochodu poprzez sprzedaż opcji na akcje koncernu - właściciela Firmy X.

A nie zgodziła się na rozwiązanie Umowy w trybie natychmiastowym i wniosła pozew do Sądu przeciwko Firmie X o zapłatę odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu bezpodstawnego rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym.

Równolegle z toczącą się przed Sądem sprawą, strony w wyniku negocjacji osiągnęły porozumienie i podpisały ugodę pozasądową. Na jej podstawie Firma X tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń A, w tym opisanych powyżej, zobowiązuje się zapłacić na rzecz A odszkodowanie w określonej w ugodzie wysokości, zaś A zobowiązuje się cofnąć pozew i zrzec się w całości wszystkich roszczeń w sprawie prowadzonej przeciwko Firmie X.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy odszkodowanie określone w ugodzie stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?

2. Jeżeli odpowiedź na Pytanie 1 jest pozytywna, to jaką stawkę podatku od towarów i usług należy zastosować do odszkodowania określonego w ugodzie?

3. Czy z tytułu zawarcia ugody i otrzymania określonego w niej odszkodowania A powinna wystawić Firmie X fakturę VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Odnośnie pytania 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. z dnia 10 maja 2016 r., Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zdaniem Wnioskodawcy, opisany stan faktyczny nie odnosi się do świadczenia usług, ze względu na brak beneficjenta Umowy, który w wyniku spełnienia świadczenia odnosiłby korzyść o charakterze majątkowym.

Ugoda między A i Firmą X naprawia szkody poniesione przez A w wyniku natychmiastowego rozwiązania Umowy oraz rekompensuje korzyści, które A mogłaby osiągnąć, gdyby Umowa nie została rozwiązana w trybie natychmiastowym. Z tej racji ugoda ma charakter wyłącznie odszkodowawczy, zatem kwota należna A na jej podstawie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie pytania 2.

Wobec uznania przez Wnioskodawcę, że kwota należna A na podstawie ugody nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pytanie 2 staje się bezprzedmiotowe.

Odnośnie pytania 3.

Wnioskodawca uznaje, że wobec niespełnienia przez określone w ugodzie odszkodowanie dyspozycji artykułów I06a i 106b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, A nie ma obowiązku wystawienia faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Świadczenie usług na gruncie podatku od towarów i usług ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Odnośnie odpłatności za ww. świadczenie należy zauważyć, że ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie "odpłatności" pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin "zapłata" stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie natomiast wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność "podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy".

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w dniu 1 stycznia 2012 r. została zawarta na okres 4 lat między Firmą X a A umowa menedżerska. Obydwie Firmy przez cały okres obowiązywania Umowy, aż do sporządzenia niniejszego wniosku, pozostają czynnymi podatnikami VAT. Na podstawie postanowień Umowy A była zobowiązana do wskazania i oddelegowania osoby, która miała pełnić funkcję Prezesa Zarządu Firmy X. Przedmiot i tytuł faktur wystawianych na podstawie Umowy stanowiło świadczenie usług doradztwa w zakresie zarządzania.

Wynagrodzenie za świadczone usługi składało się z bazowego wynagrodzenia rocznego ustalanego na każdy rok w drodze negocjacji między stronami; nagrody rocznej określanej jako procent rocznego wynagrodzenia bazowego. Kryterium wypłaty nagrody stanowiło osiągnięcie przez Firmę X określonych wyników ekonomicznych.

Obydwa składniki wynagrodzenia były wypłacane A na podstawie wystawianych przez nią faktur VAT, z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT.

W dniu 10 czerwca 2014 r. Firma X, bez przedstawienia wiarygodnych powodów, rozwiązała w trybie natychmiastowym Umowę z A. Jednocześnie Firma X odmówiła wypłaty na rzecz A wynagrodzenia i odszkodowania z następujących tytułów:

1.

przewidziane w Umowie odszkodowanie z tytułu rozwiązania Umowy przez Firmę X, stanowiące równowartość rocznego wynagrodzenia otrzymanego przez A w roku poprzednim;

2.

wynagrodzenie dodatkowe z tytułu powstrzymywania się przez A od działalności konkurencyjnej przez okres 12 miesięcy od dnia rozwiązania Umowy;

3.

wynagrodzenie należne A za okres od dnia 10 czerwca 2014 r. do dnia 30 września 2014 r. w przypadku, gdyby Umowa została rozwiązana z zachowaniem okresu wypowiedzenia;

4.

nagrody rocznej należnej A za rok 2013;

5.

natychmiastowy tryb rozwiązania Umowy uniemożliwił Prezesowi Zarządu delegowanemu przez A uzyskania dochodu poprzez sprzedaż opcji na akcje koncernu - właściciela Firmy X.

A nie zgodziła się na rozwiązanie Umowy w trybie natychmiastowym i wniosła pozew do Sądu przeciwko Firmie X o zapłatę odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu bezpodstawnego rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym.

Równolegle z toczącą się przed Sądem sprawą, strony w wyniku negocjacji osiągnęły porozumienie i podpisały ugodę pozasądową. Na jej podstawie Firma X tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń A w tym opisanych powyżej, zobowiązuje się zapłacić na rzecz A odszkodowanie w określonej w ugodzie wysokości, zaś A zobowiązuje się cofnąć pozew i zrzec się w całości wszystkich roszczeń w sprawie prowadzonej przeciwko Firmie X.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą w pierwszej kolejności kwestii opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego odszkodowania w ugodzie.

Zatem, w przedmiotowej sprawie zagadnieniem wymagającym interpretacji jest m.in. ustalenie czy otrzymana przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało - jako usługa - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przystępując do rozstrzygnięcia ww. kwestii należy wyjaśnić w kontekście wątpliwości Wnioskodawcy, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia odszkodowania. W tym zakresie należy zatem posiłkować się przepisami prawa cywilnego.

Kwestie odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459), zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.

Z treści art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 Kodeksu cywilnego).

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika oraz na istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

W myśl art. 917 Kodeksu cywilnego przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Tak więc istotą ugody jest czynienie sobie wzajemnie ustępstw w zakresie oczekiwanych rezultatów stosunku prawnego, które należy zaliczyć do przedmiotowo istotnych elementów ugody (wyrok SN z dnia 24 lipca 2002 r., sygn. akt I CKN 915/00, LEX nr 56895).

W związku z omówionym wyżej pojęciem "świadczenia" oraz ugody w kontekście przedstawionego opisu sprawy, konieczne jest przeprowadzenie osobnej analizy w stosunku do otrzymanego przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej Ugody wynagrodzenia tytułem usług doradztwa w zakresie zarządzania.

Ustalanie statusu wypłaconego odszkodowania, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

W wyroku z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie C-277/05 Société thermale d'Eugénie-les-Bains, TSUE wskazał, że pierwsze rozwiązanie zawarte w pytaniu prejudycjalnym (tj. kwoty wypłacone tytułem zadatku przez klienta na rzecz przedsiębiorstwa hotelarskiego powinny zostać uznane za podlegające podatkowi VAT) można zaakceptować jedynie wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego, w którym dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych (pkt 19 ww. wyroku).

W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że bez znaczenia pozostaje nazwa danej płatności. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie czy też jest odszkodowaniem. Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Odwołując się zatem do art. 361 i art. 471 Kodeksu cywilnego, należy stwierdzić, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie występuje świadczenie w zamian za wynagrodzenie, a zatem otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Także w przypadku, gdy odszkodowanie wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jego istota sprowadza się do naprawienia wyrządzonej w związku z tym szkody. Innymi słowy, przesłanką odszkodowania przewidzianego w art. 471 Kodeksu cywilnego jest nie samo niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, a spowodowanie tym szkody w rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego.

Uwzględniając powyższe w kontekście okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące szkody nie mają zastosowania. Bowiem przepisy art. 361 Kodeksu cywilnego dotyczą szkody wyrządzonej na majątku, a art. 471 Kodeksu cywilnego dotyczy szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Działanie Wnioskodawcy polegające na podpisaniu Ugody, w której to Strony postanowiły, że przedmiotowa Ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia Stron związane z zakresem przedmiotowym określonym w Ugodzie wypełnia wskazaną przesłankę uznania tej czynności za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zauważyć należy, że zrzeczenie się roszczeń wobec Zamawiającego jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, jak również dokonaniem faktycznych czynności na skutek podpisanej Ugody.

Beneficjentem tej usługi, odnoszącym wymierną korzyść polegającą na braku obowiązku zapłaty jakiejkolwiek kwoty z tytułu roszczeń Wnioskodawcy jest Firma X. Za powstrzymanie się od działań (zrzeczenie się roszczeń) Ugoda przewiduje wypłatę przez Firmę X wynagrodzenia. Zatem, Ugoda łącząca Strony ma niewątpliwie charakter zobowiązaniowy - Wnioskodawca zobowiązał się bowiem do zrzeczenia możliwości dochodzenia swoich praw i roszczeń za odpłatnością.

W konsekwencji należy stwierdzić, że przedmiotowe wynagrodzenie, które zostanie wypłacone Wnioskodawcy stanowi wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Przechodząc do kwestii stawki podatku VAT należy wskazać, że kwestie dotyczące stawki podatku VAT zostały uregulowane w Dziale VIII ustawy w Rozdziale 1- Stawki.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 13 ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Natomiast w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Należy zaznaczyć, że obok ww. stawki ustawodawca przewidział w ustawie oraz przepisach wykonawczych opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 23%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę, w oparciu o art. 41 ust. 13 w zw. z powołanym wyżej art. 146a pkt 1 ustawy.

Podsumowując, w analizowanej sprawie otrzymana przez Wnioskodawcę kwota będzie opodatkowana wg 23% stawki podatku VAT stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146 pkt 1 oraz art. 41 ust. 13 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym odszkodowanie opisane powyżej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie kwestii sposobu dokumentowania otrzymywanej ww. opłaty za świadczoną przez Wnioskodawcę ww. usługę, należy wskazać, że zasady wystawiania faktur zostały uregulowane w Dziale XI ustawy w Rozdziale 1 - Faktury.

Stosownie do art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1.

sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;

2.

dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a.

państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b.

państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1.

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2.

sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

3.

wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4.

otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Natomiast ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury, zostały określone w art. 106e ust. 1 ustawy.

Jak stanowi art. 2 pkt 31 ustawy - ilekroć w jej przepisach jest mowa o fakturze - rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

W konsekwencji, otrzymana przez Wnioskodawcę (będącego czynnym podatnikiem VAT) kwota odszkodowania - która będzie stanowiła wynagrodzenie za świadczoną przez Niego usługę w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności - powinna być udokumentowana fakturą wystawioną przez Wnioskodawcę Firmie X zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Zainteresowany nie ma obowiązku wystawienia faktury również należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl