0112-KDIL2-1.4011.341.2023.2.AK - Rozliczanie PIT w związku ze zwróceniem odprawy przez pracownika przywróconego do pracy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 14 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 14 czerwca 2023 r. (wpływ 14 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

30 kwietnia 2021 r. pracodawca rozwiązał z Panem umowę o pracę i wypłacił Panu z tego tytułu odprawę, od której został odprowadzony podatek. Odwołał się Pan do rejonowego sądu pracy, który w październiku 2021 r. swoją decyzją przywrócił Pana do pracy. W październiku 2022 r. w związku z potwierdzeniem przez okręgowy sąd pracy wyroku rejonowego sądu pracy, pracodawca zażądał zwrotu otrzymanej odprawy.

17 października 2022 r. dokonał Pan wpłaty na konto pracodawcy kwoty brutto otrzymanej w 2021 r. odprawy - kwota ta nie został rozliczona z Pana bieżących przychodów. W 2021 r. dokonał Pan wspólnego rozliczenia z małżonką, stawka podatku wynosiła w odniesieniu do Pana dochodów 17%, od 2022 r. stawka podatku wynosi 12%. W 2022 r. osiągnął Pan dochód, który pozwala Panu odliczyć od niego część zwróconej odprawy, natomiast nie pozwala uzyskać żadnego zwrotu zapłaconego podatku, przy rozliczaniu się wspólnie z małżonką.

Od 9 stycznia 2023 r. jest Pan zarejestrowany jako bezrobotny i otrzymuje Pan zasiłek dla bezrobotnych.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy w związku z rozliczeniem w zeznaniu podatkowym kwoty otrzymanej przez Pana odprawy - jako nienależnie pobranego świadczenia - będzie przysługiwało Panu prawo do nadpłaty, wynikającej z pobranego przez płatnika podatku?

Pana stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)

W Pana ocenie, powinien Pan otrzymać pełną kwotę pobranego przez płatnika w 2021 r. podatku od odprawy, gdyż zwrócił Pan całą kwotę brutto odprawy, po przywróceniu Pana do pracy po prawomocnym wyroku sądu. Nie może odzyskać Pan pobranego podatku od odprawy w rozliczeniu podatkowym za rok 2022, ponieważ osiągnął Pan dochód, który pozwala Panu odliczyć od dochodu część zwróconej odprawy (jako zwrot nienależnie pobranego świadczenia), natomiast nie pozwala Panu uzyskać żadnego zwrotu zapłaconego podatku, przy rozliczaniu się wspólnie z małżonką (która nie posiada żadnego dochodu).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z przepisem art. 31 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r.):

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z opisu sprawy wynika, że w związku z rozwiązaniem 30 kwietnia 2021 r. umowy o pracę pracodawca wypłacił Panu odprawę, od której pobrał i odprowadził zaliczkę na podatek dochodowy. W wyniku postępowania sądowego został Pan przywrócony do pracy, w związku z czym pracodawca zażądał od Pana zwrotu kwoty otrzymanej odprawy. 17 października 2022 r. dokonał Pan wpłaty na rachunek bankowy pracodawcy kwoty brutto otrzymanej w 2021 r. odprawy. Kwota ta nie została rozliczona z Pana bieżących przychodów. W 2022 r. nie osiągnął Pan dochodu, który pozwoliłby odliczyć od tego dochodu kwoty zwróconej odprawy. W wyniku rozliczenia osiągniętych dochodów wspólnie z małżonką nie uzyskał Pan żadnej kwoty do zwrotu. Od 9 stycznia 2023 r. jest Pan zarejestrowany jako osoba bezrobotna i uzyskuje Pan zasiłek dla bezrobotnych.

Stosownie do treści art. 410 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.):

Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Należy podkreślić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują wprost, czy zwrot nienależnie pobranych świadczeń powinien być dokonany w kwotach przed potrąceniami (tzw. kwotach brutto), czy też w kwotach uwzględniających potrącenia (tzw. kwotach netto), jednakże precyzują, w jaki sposób można odzyskać podatek od uprzednio opodatkowanego przychodu w sytuacji, gdy dojdzie do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Świadczeniem nienależnym jest cała kwota przychodu, zarówno dla płatnika, który poniósł wydatek na rzecz pracownika, jak również dla pracownika, mimo, że ten otrzymał "fizycznie" kwotę po potrąceniu zaliczki.

W sytuacji dokonania w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobieranych świadczeń w całości, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, rozliczenie tego zwrotu następuje poprzez zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań: przez płatnika na podstawie art. 41b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub przez podatnika na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

I tak, w myśl art. 41b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2022 r.):

Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczki) płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 35 i 41, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką).

Powyższy przepis realizuje zasadę uwzględniania podatnikowi kwot przez niego zwróconych w możliwie najkrótszym czasie, czyli w rozliczeniach związanych z obliczeniem zaliczek na podatek. Zatem, płatnik, któremu podatnik zwrócił na skutek różnych okoliczności kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, obowiązany jest pomniejszyć miesięczny dochód ustalany dla celów obliczenia zaliczki, o dokonany przez pracownika zwrot począwszy od miesiąca, w którym on nastąpił. Jeżeli kwota dokonanego zwrotu przekracza dochód danego miesiąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego pomniejszenia. Przy czym, powyższe pomniejszenia mogą być stosowane przez płatnika wyłącznie w tym roku podatkowym, w którym podatnik dokonał zwrotu.

Wskazał Pan we wniosku, że zwrócona przez Pana kwota nie została rozliczona z bieżących przychodów. Wypłata odprawy na Pana rzecz miała miejsce w 2021 r., natomiast zwrot tej odprawy jako nienależnego świadczenia miał miejsce w 2022 r., tj. w kolejnym roku podatkowym.

Niemniej jednak, brak możliwości rozliczania przez płatnika kwoty zwrotu w latach następnych nie oznacza, iż powyższa kwota podatnikowi przepada. Oprócz procedury polegającej na odejmowaniu przez płatnika od dochodu kwoty zwróconej przez podatnika ustawodawca umożliwia dokonywanie takich odliczeń przez podatnika.

Jeżeli więc płatnik nie odliczy dokonanego przez podatnika zwrotu od bieżących dochodów podatnika, na skutek upływu roku podatkowego bądź osiągania przez niego niewielkich dochodów lub ustania źródła przychodu, wówczas odliczenia dokonuje sam podatnik na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który dokona tego poprzez odliczenie świadczenia od dochodu w zeznaniu rocznym, składanym za rok podatkowy, w którym dokonał zwrotu nienależnie pobranego wynagrodzenia.

Zgodnie z przepisem art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zgodnie z którym - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:

Podstawę odstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g i art. 30j-30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Wobec powyższego podatnik może odliczyć od dochodu wydatki związane ze zwrotem nienależnie pobranych świadczeń które:

* zwiększyły wcześniej dochód podlegający opodatkowaniu,

* nie zostały potrącone przez płatnika.

Stosownie natomiast do art. 26 ust. 7h ww. ustawy:

Kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 5, przekraczająca kwotę dochodu, o którym mowa w ust. 1, może być odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych.

Należy podkreślić, że zarówno art. 41b, jak i art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy sytuacji, w której zwracane przez podatnika nienależnie pobrane świadczenia uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, dlatego też zwrot ten dokonywany powinien być w kwocie brutto, tj. łącznie z pobranymi przez płatnika zaliczkami na podatek dochodowy, co gwarantuje odzyskanie przez podatnika kwoty tych zaliczek.

Z powyższego wynika, że uprawnienie do rozliczenia zwróconych, nienależnie pobranych świadczeń przysługuje samemu podatnikowi. Podatnik po dokonaniu takiego zwrotu może na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, zmniejszyć dochód przed opodatkowaniem o kwotę dokonanego na rzecz płatnika zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Jeżeli podatnik dokonuje odliczenia samodzielnie, a kwota dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń jest wyższa od kwoty uzyskanego dochodu, to może być przez podatnika odliczona zgodnie z ww. przepisem art. 26 ust. 7h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu uzyskanego przez niego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych. Odliczeniu podlegają świadczenia faktycznie zwrócone do wysokości wynikającej z informacji bądź decyzji organu potwierdzone dowodem wpłaty (przekaz, przelew itp).

Odliczenie dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń należy wykazać w PIT/O w części B w pozycji "Zwrot nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nie zostały one potrącone przez płatnika" i przenieść do PIT-37, PIT-36 lub PIT-28.

W sytuacje, gdy zastosowanie art. 26 ust. 7h wspomnianej ustawy jest niewystarczające bądź niemożliwe, np. z racji nieosiągania żadnych dochodów, wówczas kwota podatku zapłaconego od świadczenia, które zostało zwrócone jako nienależne, przy braku możliwości odliczenia jej na zasadach określonych w ustawie, staje się nadpłatą, a podatnik ma prawo złożyć wniosek do urzędu skarbowego o jej stwierdzenie w trybie art. 74a ustawy - Ordynacja podatkowa. Organ podatkowy po złożeniu przez podatnika wniosku, wydaje decyzję określającą wysokość nadpłaty.

Końcowo wskazuję, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 259 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).