0112-KDIL2-1.4011.105.2020.2.DJ - Zwolnienie z PIT wydatków poniesionych na zakup i montaż fotowoltaiki poniesionych ze środków wspólnych małżonków.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 28 stycznia 2020 r. (data wpływu 28 stycznia 2020 r.), uzupełnionym pismami z dni: 28 stycznia 2020 r. (data wpływu 28 stycznia 2020 r.), 27 lutego 2020 r. (data wpływu 28 lutego 2020 r.), 28 lutego 2020 r. (data wpływu 28 lutego 2020 r.) i 27 lutego 2020 r. (data wpływu 2 marca 2020 r.) oraz 19 marca 2020 r. (data wpływu 19 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i 14b § 4 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 26 lutego 2020 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.105.2020.1.DJ, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem, nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano 26 lutego 2020 r., skutecznie doręczono w dniu 27 lutego 2020 r., natomiast w dniu 28 lutego 2020 r. oraz w dniu 2 marca 2020 r. do tut. organu wpłynęły pisma będące odpowiedzią na ww. wezwanie.

We wniosku złożonym przez:

* Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

(...);

* Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania:

(...);

przedstawiono następujący stan faktyczny.

(...) (dalej jako: Wnioskodawca) wraz z żoną (...) (dalej jako: Zainteresowana) wspólnie prowadzą dom, wspólnie się rozliczają, mają współwłasność małżeńską, wspólne konto.

W dniu 29 stycznia 2016 r. Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał w darowiźnie od teściów mieszkanie. Zgodnie z umową darowizny teściowie darowali małżonkom mieszkanie do ich majątku wspólnego. W ww. umowie darowizny Wnioskodawca z żoną wspólnie oświadczyli, że powyższą darowiznę przyjmują i wyjaśnili, że w ich małżeństwie obowiązuje ustawowy ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Wkrótce małżonkowie postanowili o budowie domu, na którą zaciągnęli wspólny kredyt hipoteczny. Po zakończeniu budowy i przeprowadzce, podjęli decyzję o sprzedaży mieszkania.

W dniu 28 września 2018 r. podpisano umowę przedwstępną sprzedaży. Na jej podstawie zobowiązano się do wpłaty zadatku w wysokości (...) zł, którą Wnioskodawca oraz Zainteresowana otrzymali w gotówce. Następnie, tuż przed podpisaniem umowy sprzedaży w dniu 28 listopada 2018 r., kupujący wpłacili na konto Wnioskodawcy i jego żony (...) zł - kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł (była to pierwotna data podpisania umowy u notariusza, spotkanie z przyczyn notariusza zostało odwołane). W tym samym dniu kwotę tę małżonkowie przelali na konto na poczet wcześniejszej spłaty kredytu.

W dniu 3 grudnia 2018 r. małżonkowie podpisali akt notarialny umowy sprzedaży mieszkania za kwotę (...) zł. Po otrzymaniu pieniędzy w dniu 5 grudnia 2018 r. kwotę (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł) małżonkowie niezwłocznie wpłacili na spłatę kredytu. W dniu 14 lutego 2019 r. dodatkowo małżonkowie przelali na spłatę kredytu (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł). Pozostałą kwotę w wysokości (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłat za transakcję (...) zł) Wnioskodawca wraz z Zainteresowaną postanowili przeznaczyć na zakup i montaż fotowoltaiki i przedłożyli w urzędzie skarbowym fv wystawioną na Wnioskodawcę w wysokości (...) zł.

Kwota wpłacona na spłatę kredytu w dniu 28 listopada 2018 r. w wysokości (...) zł nie została uwzględniona przez pracownika urzędu skarbowego - nie uznano, że została ona przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, ponieważ małżonkowie otrzymali te pieniądze od kupującego przed podpisaniem umowy sprzedaży. Zdaniem pracownika urzędu skarbowego małżonkowie powinni wspólnie od tej kwoty zapłacić podatek dochodowy.

Pracownik urzędu skarbowego uznał także, z racji tego, że fv za fotowoltaikę została wystawiona tylko na Wnioskodawcę (nie na Wnioskodawcę i żonę), że żona nie ponosiła kosztów i nie można uznać, że żona także przeznaczyła te pieniądze na własne cele mieszkaniowe, a zatem Zainteresowana powinna od pozostałej kwoty zapłacić podatek dochodowy.

W pismach, stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzowano, że podanie kwoty (...) zł (wpłata od kupujących) jest omyłką pisarską. Kupujący wpłacili (...) zł. Taką kwotę (tj. (...) zł) niezwłocznie małżonkowie przelali na konto zaciągniętego kredytu hipotecznego.

Dom, na który małżonkowie zaciągnęli kredyt hipoteczny służy Wnioskodawcy i Zainteresowanej do własnych celów mieszkaniowych (aktualnie małżonkowie w nim zamieszkują, zameldowanie na pobyt stały od 12 października 2018 r.). Dom jest położony w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Kredyt na budowę domu Wnioskodawca z Zainteresowaną zaciągnęli wspólnie w dniu 18 września 2017 r., tzn. przed podpisaniem właściwego aktu notarialnego sprzedaży mieszkania, tj. przed dniem 3 grudnia 2018 r.

Zgodnie z umową kredytu hipotecznego (o którym mowa we wniosku) małżonkowie są zobowiązani do solidarnej spłaty tego kredytu (zgodnie z § 1 pkt 4 Umowy o kredyt hipoteczny nr (...)). Wydatki poniesione na zakup i montaż fotowoltaiki, dotyczyły domu, na którego budowę Wnioskodawca wspólnie z żoną zaciągnęli kredyt hipoteczny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy pieniądze otrzymane od kupującego mieszkanie po podpisaniu przedwstępnej umowy sprzedaży i wpłacone na spłatę kredytu hipotecznego, można uznać, że zostały przeznaczone na własne cele mieszkaniowe?

2. Czy biorąc pod uwagę współwłasność małżeńską, wspólne rozliczanie PIT, wspólne konto itd., należy uznać, że nawet jeżeli fv jest wystawiona na dane jednego współmałżonka, małżonkowie wspólnie ponoszą koszty, obciąża ona po równo wspólne finanse małżonków?

Zdaniem Zainteresowanych, od momentu podpisania przedwstępnej umowy sprzedaży mieszkania do dnia dzisiejszego, pieniądze otrzymane od kupującego w całości, wspólnie z żoną małżonkowie przeznaczyli na własne cele mieszkaniowe (spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na budowę domu oraz zakup fotowoltaiki). Każda fv wystawiona osobno na Wnioskodawcę czy też na żonę, wspólnie po równo obciąża ich wspólny budżet. Zdaniem Zainteresowanych należy uznać, iż fv wystawiona na jednego małżonka, w sytuacji wspólnoty małżeńskiej, wspólnego rozliczania się PIT w równym stopniu obciąża i dotyczy obydwojga małżonków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

c. prawa wieczystego użytkowania gruntów, * jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powołany wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest ono źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia.

Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia "nabycie", nie wskazując, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy. Tym samym, poprzez "nabycie" należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 3 grudnia 2018 r. małżonkowie dokonali sprzedaży mieszkania (w tym dniu podpisano właściwą umowę sprzedaży mieszkania), które w dniu 29 stycznia 2016 r. Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali w darowiźnie do majątku wspólnego.

Biorąc pod uwagę powyższe i dokonując oceny skutków prawnych przedstawionego stanu faktycznego należy uznać, że odpłatne zbycie w dniu 3 grudnia 2018 r. mieszkania, nabytego w dniu 29 stycznia 2016 r. w drodze darowizny, stanowi dla każdego z małżonków źródło przychodu, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem odpłatne zbycie ww. nieruchomości nastąpiło przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie, w związku z tym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym, w myśl art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie, koszty biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, koszt uzyskania wypisu z ksiąg wieczystych itp. Koszty te - jako koszty odpłatnego zbycia - pomniejszają przychód. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć zatem związek przyczynowo-skutkowy. Nie należy ich jednak utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu, zasady ustalania których uregulowane zostały w sposób szczególny w art. 22 ust. 6c i 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa określonym zgodnie z art. 19 ustawy (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

Natomiast, zgodnie z art. 30e ust. 7 tejże ustawy, w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Wskazać należy, że w myśl przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zauważyć należy, że cytowany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia - w warunkach określonych w ustawie - uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych dochodu wyłącznie na własne cele wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 cytowanej ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Z art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Zgodnie z art. 21 ust. 28 ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części - przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Należy wskazać, że zawarte w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że w dniu 28 września 2018 r. podpisano umowę przedwstępną sprzedaży mieszkania, które w dniu 29 stycznia 2016 r. Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali w darowiźnie do majątku wspólnego. Na podstawie umowy przedwstępnej Wnioskodawca oraz Zainteresowana otrzymali zadatek w wysokości (...) zł. Następnie, w dniu 28 listopada 2018 r., kupujący wpłacili na konto Wnioskodawcy i jego żony (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł). W tym samym dniu kwotę tę małżonkowie przelali na konto na poczet wcześniejszej spłaty kredytu, który zaciągnęli w dniu 18 września 2017 r. na budowę domu, w którym obecnie mieszkają. Zgodnie z umową kredytu hipotecznego małżonkowie byli zobowiązani do solidarnej spłaty tego kredytu. W dniu 3 grudnia 2018 r. małżonkowie podpisali akt notarialny umowy sprzedaży mieszkania za kwotę (...) zł. Po otrzymaniu pieniędzy w dniu 5 grudnia 2018 r. kwotę (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł) małżonkowie niezwłocznie wpłacili na spłatę ww. kredytu. W dniu 14 lutego 2019 r. dodatkowo małżonkowie przelali na spłatę kredytu (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłaty za transakcję (...) zł). Pozostałą kwotę w wysokości (...) zł (kwota zaksięgowana po odjęciu opłat za transakcję (...) zł) - Wnioskodawca wraz z Zainteresowaną przeznaczyli na zakup i montaż fotowoltaiki, przy czym fv za fotowoltaikę została wystawiona tylko na Wnioskodawcę.

Uregulowania w zakresie zadatku uregulowano w art. 394 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.) zgodnie z którym:

* w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej (art. 394 § 1);

* w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi (art. 394 § 2);

* w razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (art. 394 § 3).

Zatem jak wskazano powyżej instytucja zadatku służy wzmocnieniu więzi obligacyjnej. Ma motywować strony do należytego wykonania umowy (w przypadku zadatku uiszczanego przy umowie przedwstępnej - do zawarcia umowy przyrzeczonej).

Natomiast, zaliczka nie została uregulowana wprost, tak jak zadatek, w przepisach Kodeksu cywilnego. Z zaliczką mamy do czynienia, gdy na poczet wykonanej w przyszłości usługi lub dostarczonego towaru, zostanie wpłacona określona kwota. Zostaje ona zaliczona a'conto przyszłych świadczeń, które wynikają z umowy zawartej między stronami zdarzenia. Zaliczka nie stanowi formy zabezpieczenia wykonania umowy, a jedynie część ceny. Jeżeli zatem strony transakcji przyjęły, że kupujący wręczył zaliczkę, to w sytuacji gdy umowa nie dojdzie do skutku, druga strona umowy nie może jej zatrzymać. Zaliczka ma zatem charakter zwrotny. Oznacza to, iż zawsze podlega zwrotowi, jeśli transakcja nie zostanie zrealizowana. Nie ma tutaj znaczenia, z czyjej winy tak się stało. Wpłacający zaliczkę, ma prawo ją odzyskać. Jeśli natomiast transakcja zostaje zakończona sukcesem, nabywca musi jedynie dopłacić różnicę między kwotą zaliczki a całkowitą wartością umowy. Najprościej mówiąc zaliczka jest częściową zapłatą za zamówiony towar lub usługę. Nie stanowi ona jednak, w przeciwieństwie do zadatku, zabezpieczenia umowy.

Wskazać należy, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między osobami fizycznymi, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje również Kodeks cywilny. Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego - umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 ww. ustawy, umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Umowę przedwstępną zawiera się wtedy, gdy z jakichkolwiek względów strony nie chcą, czy nie mogą zawrzeć jeszcze umowy definitywnej, a jednocześnie chcą zabezpieczyć swoje interesy.

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej. Samo zawarcie umowy przedwstępnej nie powoduje więc skutków podatkowych, gdyż w tej sytuacji nie możemy mówić o przeniesieniu własności nieruchomości, a jedynie o zobowiązaniu do takiego przeniesienia w określonym terminie.

Z kolei umowa sprzedaży, będąca niewątpliwie formą odpłatnego zbycia nieruchomości, uregulowana została w art. 535 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż w rozumieniu cywilnoprawnym ma więc charakter umowy wzajemnej, do której odnosi się wyrażona w art. 488 Kodeksu cywilnego zasada jednoczesnego wykonania świadczeń, tj. przeniesienia własności nieruchomości i zapłacenia sprzedawcy ceny. Z art. 488 § 1 ww. ustawy wynika bowiem, że świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.

W myśl art. 3531 Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z ww. przepisu wynika zatem, że strony mogą również ustalić, że przed zawarciem definitywnej umowy sprzedaży kupujący może zapłacić część lub całość ceny.

Małżonkowie powzięli wątpliwość, czy w analizowanej sprawie mają prawo do wydatków poniesionych na realizację własnych celów mieszkaniowych, korzystających ze zwolnienia w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczyć wpłacone kwoty na spłatę kredytu hipotecznego (o którym mowa we wniosku), skoro środki przeznaczone na spłatę tego kredytu są środkami pochodzącymi ze sprzedaży mieszkania, jednakże część tych środków małżonkowie otrzymali od kupującego mieszkanie i wpłacili na poczet spłaty tego kredytu jeszcze przed podpisaniem właściwego aktu notarialnego umowy sprzedaży mieszkania (po podpisaniu przedwstępnej umowy sprzedaży).

Z istoty rozwiązania zawartego w zacytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy cele mieszkaniowe.

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W / P)

gdzie:

* D - dochód ze sprzedaży,

* W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 29 ustawy, w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c, stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a-c oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c.

Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30 ustawy).

Zgodnie z wyżej cytowanym przepisem art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego.

Ponieważ podstawową okolicznością decydującą o prawie do przedmiotowego zwolnienia jest cel zaciągnięcia kredytu (pożyczki), dlatego też z umowy kredytu bankowego powinno wynikać, że kredyt został udzielony na cel mieszkaniowy wymieniony w ustawie. Spłata kredytu stanowi bowiem etap realizacji tego celu. Ważne jest również, aby przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości podatnik przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe nie później niż w okresie dwóch lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonał odpłatnego zbycia.

W tym miejscu należy wskazać, że małżonkowie wyjaśnili we wniosku, że w dniu 28 listopada 2018 r. przelali na konto na poczet wcześniejszej spłaty kredytu, kwotę otrzymaną w tym samym dniu od kupującego, tj. przed podpisaniem właściwej umowy sprzedaży. Wynika z tego, że kwotę wydatkowaną na spłatę kredytu w dniu 28 listopada 2018 r. Wnioskodawca i Zainteresowana sfinansowali (jak sami małżonkowie wskazali we wniosku) przychodem ze sprzedanej w dniu 3 grudnia 2018 r. nieruchomości.

Zgodnie z omawianym zwolnieniem, na spłatę kredytu, o którym mowa w art. 25 ust. 2 lit. a wydatkowane mają zostać środki pochodzące z odpłatnego zbycia nieruchomości, a nie jakiekolwiek środki pieniężne. Wydatkowanie ma dotyczyć środków pochodzących ze sprzedaży nieruchomości, a nie jakichkolwiek środków pozyskanych przez podatnika z jakichkolwiek innych źródeł. W momencie dokonywania wpłaty na poczet kredytu w dniu 28 listopada 2018 r. małżonkowie wydatkowali środki ze sprzedaży nieruchomości, nabytej w darowiźnie, zgodnie z celem określonym w art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Innymi słowy, małżonkowie sfinansowali spłatę tej części kredytu środkami pieniężnymi pochodzącymi ze sprzedaży nieruchomości, mimo, że uzyskanymi jeszcze przed podpisaniem końcowego (właściwego) aktu notarialnego sprzedaży tej nieruchomości. Przeznaczenie na spłatę kredytu środków pieniężnych uzyskanych w związku ze sprzedażą nieruchomości skutkuje zatem zrealizowaniem przez małżonków przesłanek przedmiotowego zwolnienia. Istotne jest bowiem faktyczne wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, a takimi środami były środki wydatkowane przez małżonków na spłatę kredytu (o którym mowa we wniosku).

Nadmienić w tym miejscu bowiem należy, że art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazuje, aby warunkiem uznania za własne cele mieszkaniowe poniesionych wydatków było, aby zarówno środki ze sprzedaży (wydatek) jak i samo nabycie (przeniesienie prawa własności) czy spłata kredytu, zaciągniętego na budowę domu nastąpiły nie wcześniej niż w dniu sprzedaży mieszkania, z której to sprzedaży dochód ma być zwolniony od opodatkowania. Zadatek, zaliczka, czy wpłata części lub całości ceny, które zostały otrzymane tytułem umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości zbywanej, a następnie wydatkowane na cele mieszkaniowe wskazane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży mogą być uznane za wydatki na własne cele mieszkaniowe. Jednakże podkreślić należy - co już wyżej wskazano - że środki przeznaczone na cele mieszkaniowe muszą bezwzględnie pochodzić ze środków uzyskanych ze sprzedanej nieruchomości.

Należy zatem wyjaśnić, że samo poniesienie wydatku na ww. cel nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Podstawowym warunkiem zwolnienia podatkowego jest wydatkowanie przez podatnika przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości na własne cele mieszkaniowe (co miało miejsce w niniejszej sprawie).

Wydatkowanie przychodu (dochodu) na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. "dachu nad głową". Poprzedzenie wyrażenia "cele mieszkaniowe" przymiotnikiem "własne" świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie "własnych" potrzeb mieszkaniowych podatnika, np. na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1 (art. 25 ust. 2 lit. a ww. ustawy) - co ma miejsce w analizowanej sprawie.

Jak wynika bowiem z powołanych wyżej przepisów wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy, jeśli nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia danej nieruchomości lub prawa majątkowego zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.

Zatem, wydatkowanie przez małżonków środków otrzymanych od kupującego mieszkanie - zarówno po podpisaniu przedwstępnej umowy sprzedaży, ale przed podpisaniem właściwej umowy sprzedaży (np. kwoty uzyskanej w dniu 28 listopada 2018 r. od kupującego), a także po podpisaniu właściwego aktu notarialnego sprzedaży tego mieszkania - na spłatę kredytu (przed upływem dwóch lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie) zaciągniętego przez małżonków w 2017 r. na budowę domu, w którym małżonkowie mieszkają - uprawnia małżonków do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwość małżonków budzi również kwestia, czy w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa małżeńska i część przychodu ze sprzedanej nieruchomości została wydatkowana przez małżonków na zakup i montaż fotowoltaiki w domu, na którego budowę Wnioskodawca wspólnie z żoną zaciągnęli kredyt hipoteczny to dla możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku o którym mowa w zacytowanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 25 ust. 1 ważne jest na kogo zostały wystawione faktury dokumentujące poniesione wydatki na zakup fotowoltaiki (tj. czy faktura powinna być wystawiona zarówno na męża jak i żonę, czy też obojętnie na którego z małżonków, aby każdy z nich mógł skorzystać z omawianego zwolnienia).

Zważywszy na fakt, że mieszkanie (będące przedmiotem zbycia w dniu 3 grudnia 2018 r.) zostało nabyte przez małżonków w drodze darowizny do wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się do przepisu art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 2086, z późn. zm.), zgodnie z którym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zatem, skoro wydatki poniesione na zakup i montaż fotowoltaiki zostały poniesione ze środków wspólnych małżonków, bowiem zostały sfinansowane przychodem uzyskanym ze sprzedaży mieszkania, które zostało nabyte w 2016 r. w drodze darowizny do majątku wspólnego małżonków - to dla możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy przez Wnioskodawcę i Zainteresowaną bez znaczenia jest fakt, że faktura wystawiona została wyłącznie na Wnioskodawcę (a nie na Wnioskodawcę i jego żonę).

Wskazać bowiem należy, że skoro przedmiotowe wydatki ponoszone były w okresie, gdy Wnioskodawca z Zainteresowaną pozostawali w związku małżeńskim, w którym istniała i istnieje obecnie ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, to faktura może stanowić dowód poniesienia wydatku zarówno przez Wnioskodawcę, jak i jego żonę (Zainteresowaną), bez względu na którego z małżonków została wystawiona. Na tym polega ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, że nie ma potrzeby, aby faktury dokumentujące wydatki ponoszone z majątku wspólnego małżonków były wystawiane na nazwisko zarówno jednego, jak i drugiego z małżonków, skoro środki na te wydatki pochodzą z majątku wspólnego małżonków. Powyższe oznacza, że oboje małżonkowie mają równe prawo do odliczenia ponoszonych w trakcie trwania małżeństwa wydatków.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Końcowo, w odniesieniu do przedstawionych kwot podanych we wniosku, należy wskazać, że ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tut. organu. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa, a więc istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy Wnioskodawca prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony przez niego stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. Podkreślenia wymaga, że organ interpretacyjny nie jest uprawniony do dokonywania obliczenia podstawy opodatkowania czy też zobowiązania podatkowego. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. Stąd też organ interpretacyjny nie analizował i nie może odnieść się do wskazanych przez Wnioskodawcę kwot.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r. § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platw formie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.