0112-KDIL1-3.4012.681.2017.2.KM - Korekta VAT - wyłączenie z opodatkowania darowizny gospodarstwa rolnego synowi.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 grudnia 2017 r. (data wpływu 22 grudnia 2017 r.) uzupełnionym dnia 6 lutego 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokonania korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę w związku z przekazaniem w formie darowizny gospodarstwa rolnego synowi - jest prawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokonania korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę w związku z przekazaniem w formie darowizny gospodarstwa rolnego synowi. Wniosek został uzupełniony dnia 6 lutego 2018 r. o dokonanie wpłaty brakującej kwoty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 29 grudnia 2017 r. Wnioskodawca jako czynny podatnik VAT zamierza przekazać w formie darowizny gospodarstwo rolne stanowiące zorganizowaną całość na rzecz syna następcy prawnego darczyńcy. W akcie notarialnym wg opinii notariusza będzie klauzula, że przekazanie składników majątkowych gospodarstwa nastąpi w terminie do 31 grudnia 2017 r.

Obdarowany prowadzący własne gospodarstwo rolne w dniu 20 grudnia 2017 r. złożył w Urzędzie Skarbowym wniosek o zarejestrowanie w podatku od towarów i usług składając dokument rejestracyjny VAT-R, tym samym wyraził zgodę na kontynuację działalności rolniczej w tym samym zakresie produkcji, a zakupione towary od których podatek naliczony podlegał odliczeniu, będą nadal wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych po przekazaniu przez darczyńcę gospodarstwa rolnego następcy.

Darczyńca jako podatnik czynny VAT w okresie prowadzenia gospodarstwa rolnego, odliczył VAT naliczony od zakupionych maszyn i urządzeń rolniczych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy rolnik czynny podatnik VAT, przekazując gospodarstwo rolne jak w przedstawionym stanie prawnym, gospodarstwo jako zorganizowaną całość, a który odliczył VAT naliczony od zakupionych maszyn i urządzeń rolniczych - na rzecz syna następcy prawnego, który wyraził zamiar kontynuacji w prowadzeniu działalności rolniczej w tym samym zakresie produkcji i zostanie zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a zakupione towary od których podatek podlegał odliczeniu, będą nadal wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - będzie zwolniony z obowiązku zwrotu VAT (...)?

Zdaniem Wnioskodawcy, rolnik podatnik VAT czynny przekazując gospodarstwo rolne w tym maszyny i urządzenia rolnicze od których odliczono VAT naliczony przy zakupie (gospodarstwo jako zorganizowaną całość) na rzecz następcy prawnego, syna, który będzie kontynuował prowadzenie działalności rolniczej w tym samym zakresie produkcji i zostanie zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a zakupione maszyny i urządzenia rolnicze będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - jest zwolniony z obowiązku zwrotu podatku VAT naliczonego.

Interpretacja indywidualna z dnia 30 grudnia 2016 r. nr 2461-IBPP3.4512.770.2016.1.KS Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stanowisko pytającego wynika wprost z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również z art. 19 Dyrektywy 2016/12/WE. (...)

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przepisu art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z treścią art. 6 pkt 1 ustawy - przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia", należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów", w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu). Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy ustawy nie definiują terminu "przedsiębiorstwo". Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia "przedsiębiorstwo" wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.) - zwanej dalej Kodeksem cywilnym - który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zgodnie natomiast z art. 55²2 Kodeksu cywilnego - czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 55³ Kodeksu cywilnego - za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Wprawdzie w przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, to jednak można przyjąć, że spełnia ono określone w tej ustawie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Zatem należy przyjąć, że gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania zarówno w ustawie, jak i w Kodeksie cywilnym), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

W zakresie transakcji zbycia przedsiębiorstwa jako wyłączonej z opodatkowania podatkiem od wartości dodanej wypowiedział się również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, TSUE w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01 Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tj. odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy - po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy - w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Szczegółowy sposób dokonywania korekt określa art. 91 ust. 3-9 ustawy.

Jak stanowi natomiast art. 91 ust. 9 ustawy - w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jako czynny podatnik VAT w dniu 29 grudnia 2017 r. zamierza przekazać w formie darowizny gospodarstwo rolne stanowiące zorganizowaną całość na rzecz syna (następcy prawnego). W akcie notarialnym wg opinii notariusza będzie klauzula, że przekazanie składników majątkowych gospodarstwa nastąpi w terminie do 31 grudnia 2017 r. Obdarowany prowadzący własne gospodarstwo rolne złożył w dniu 20 grudnia 2017 r. w Urzędzie Skarbowym wniosek o zarejestrowanie w podatku od towarów i usług składając dokument rejestracyjny VAT-R, tym samym wyraził zgodę na kontynuację działalności rolniczej w tym samym zakresie produkcji, a zakupione towary od których podatek naliczony podlegał odliczeniu, będą nadal wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych po przekazaniu przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego następcy. Wnioskodawca jako podatnik czynny VAT w okresie prowadzenia gospodarstwa rolnego, odliczył VAT naliczony od zakupionych maszyn i urządzeń rolniczych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy i powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie przekazanie przez Wnioskodawcę synowi całego gospodarstwa rolnego wraz ze składnikami majątkowymi gospodarstwa, które spełniać będzie definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ i 55³ Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy będzie stanowiło zbycie przedsiębiorstwa, a związku z tym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z powołanego art. 91 ust. 9 ustawy ewentualnych korekt podatku, o których mowa w art. 91 ustawy dokonuje nabywca przedsiębiorstwa lub nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego przy nabyciu maszyn i urządzeń rolniczych zakupionych do gospodarstwa rolnego, które zamierza przekazać w formie darowizny synowi.

Reasumując, Wnioskodawca przekazując gospodarstwo rolne jako zorganizowaną całość (a który odliczył VAT naliczony od zakupionych maszyn i urządzeń rolniczych), na rzecz syna następcy prawnego, który wyraził zamiar kontynuacji w prowadzeniu działalności rolniczej w tym samym zakresie produkcji i zostanie zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a zakupione towary od których podatek podlegał odliczeniu, będą nadal wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - będzie zwolniony z obowiązku zwrotu VAT.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w zakresie dokonania korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę w związku z przekazaniem w formie darowizny gospodarstwa rolnego synowi. Natomiast w zakresie dokonania korekty podatku naliczonego przez syna Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem w formie darowizny gospodarstwa rolnego zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania z dnia 21 lutego 2018 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.700.2017.1.KM.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.