0112-KDIL1-3.4012.514.2017.2.PR - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów towarów i usług związanych z realizacją prac projektowych konstrukcji stalowych obiektu w Niemczech.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2017 r. (data wpływu 30 października 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. (data wpływu 20 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów towarów i usług związanych z realizacją prac projektowych konstrukcji stalowych obiektu w Niemczech - jest prawidłowe.

W dniu 30 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów towarów i usług związanych z realizacją prac projektowych konstrukcji stalowych obiektu w Niemczech. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. (data wpływu 20 grudnia 2017 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz stanowiska własnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 7 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca założył działalność gospodarczą w zakresie projektowania konstrukcji stalowych. Podpisał umowę z kontrahentem z Polski o podwykonawstwo projektowe. Projekt dotyczy obiektu w Niemczech. Kontrahent poinformował Wnioskodawcę, że ma obowiązek wystawiać mu fakturę ze stawką "nie podlega VAT" według art. 28e ustawy o VAT. Kontrahent Wnioskodawcy wystawia swojemu kontrahentowi faktury VAT z adnotacją odwrotne obciążenie. Na chwilę obecną Wnioskodawca nie posiada więcej umów i wystawia tylko faktury ze stawką "NP". Jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Przy prowadzeniu firmy ponosi koszty związane z wykonywaną działalnością. Usługę wykonuje w Polsce.

Wnioskodawca w piśmie z dnia 20 grudnia 2017 r. udzielił następujących odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Jakie towary i usługi importowane bądź nabywane przez Wnioskodawcę są przedmiotem pytania?

Odp. Towary i usługi zakupione przez Wnioskodawcę były tylko na terytorium kraju (w Polsce), nie importował towarów i usług, ani nie nabywał w trybie WNT.

2. Czy importowane lub nabywane towary i usługi będące przedmiotem pytania dotyczą świadczenia usług projektowych przez Wnioskodawcę i posiada on dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi usługami?

Odp. Nabywane towary i usługi będące przedmiotem pytania dotyczą świadczenia usług projektowych przez Wnioskodawcę i posiada on dokumenty potwierdzające świadczenie usług projektowych obiektu w Niemczech. Towary i usługi zakupione stanowią koszty pośrednie świadczonych usług projektowych (odliczenia VAT według struktury - w tym wypadku struktura 100%, ponieważ nie posiada innych zleceń - art. 90 ustawy o VAT).

3. Czy projektowanie konstrukcji stalowych stanowi opracowanie planów budynku lub jego części przeznaczonych na określoną działkę znajdującą się na terytorium Niemiec?

Odp. W tym wypadku projektowanie konstrukcji stalowej polegało na opracowaniu statyki węzłowej i dokumentacji warsztatowej części budynku. Obiekt ten to stalownia w mieście Duisburg, Niemcy. Zakres prac projektowych dotyczył konstrukcji stalowej o łącznej masie około 600 ton. Konstrukcja ma być na stałe utwierdzona w gruncie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałej sytuacji Wnioskodawca ma prawo odliczać VAT (...)?

Stanowisko Wnioskodawcy ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 20 grudnia 2017 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT ma on prawo wnioskować o zwrot naliczonego VATu od towarów i usług związanych pośrednio z realizacją prac projektowych konstrukcji stalowych obiektu w Niemczech w sytuacji, gdy wystawia faktury ze stawką "NP", która nie wchodzi do deklaracji VAT-7 (brak podatku należnego).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia (opodatkowania) danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy - na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą.

Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej wynikającej z art. 15 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Zatem z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika, w rozumieniu art. 28a ustawy, dla których ustawodawca nie przewidział szczególnych zasad ustalania miejsca świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej.

Jednakże w odniesieniu do pewnych kategorii usług, przepisy dotyczące podatku od towarów i usług wprowadzają szczególne regulacje dotyczące miejsca świadczenia. Jedną z takich kategorii są usługi związane z nieruchomościami.

I tak, stosownie do art. 28e ustawy - miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Przepisowi art. 28e ustawy odpowiada zapis art. 47 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) - zwanej dalej dyrektywą 2006/112/WE - zgodnie z którym, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług rzeczoznawców i agentów nieruchomości, usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub w miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości oraz usług związanych z przygotowywaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak usługi architektów i biur nadzoru budowlanego, jest miejsce, w którym znajduje się dana nieruchomość.

Ustawa nie zawiera definicji pojęcia "nieruchomość" oraz pojęcia "usługi związanej z nieruchomościami". Niemniej jednak ustawodawca unijny wychodząc naprzeciw oczekiwaniom państw członkowskich wprowadził rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 1042/2013 z dnia 7 października 2013 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 284 z 26 października 2013 r., s. 1) zmianę do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.) - zwanego dalej rozporządzeniem 282/2011 - pojęcie "nieruchomość", jak również wyjaśnił, na czym polegają "usługi związane z nieruchomościami". Art. 13b, 31a rozporządzenia 282/2011 stosuje się od dnia 1 stycznia 2017 r. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Jak stanowi art. 13b rozporządzenia 282/2011 - do celów stosowania dyrektywy 2006/112/WE za "nieruchomość" uznaje się:

W myśl art. 31a ust. 1 rozporządzenia 282/2011 - usługi związane z nieruchomościami, o których mowa w art. 47 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują jedynie te usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach:

Rozwiązania wprowadzone powyższym rozporządzeniem mają na celu doprowadzić w całej Unii Europejskiej do wspólnej wykładni i spójnego stosowania przepisu szczególnego, jakim jest art. 47 dyrektywy 2006/112/WE.

Zatem zgodnie z powołanymi przepisami jedynie świadczenie usług, które pozostaje w wystarczająco bezpośrednim związku z nieruchomością, mieści się w zakresie jego stosowania. Konieczne jest, aby przedmiotem świadczenia usług była sama nieruchomość. Tak dzieje się w szczególności wówczas, gdy nieruchomość określoną w sposób wyraźny należy uznać za konstytutywny element świadczenia usług, jako że stanowi ona centralny i nieodzowny element tego świadczenia. Norma art. 28e ustawy ma zastosowanie, gdy nieruchomość sama stanowi przedmiot świadczenia.

Z opisu spraw wynika, że Wnioskodawca założył działalność gospodarczą w zakresie projektowania konstrukcji stalowych. Podpisał umowę z kontrahentem z Polski o podwykonawstwo projektowe. Projekt dotyczy obiektu w Niemczech. Projektowanie konstrukcji stalowej polegało na opracowaniu statyki węzłowej i dokumentacji warsztatowej części budynku. Obiekt ten to stalownia w Niemczech. Zakres prac projektowych dotyczył konstrukcji stalowej, która ma być na stałe utwierdzona w gruncie.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że wykonana przez Wnioskodawcę usługa projektowa, polegająca na opracowaniu statyki węzłowej i dokumentacji warsztatowej części budynku stalowni znajdującego się w Niemczech (zakres prac projektowych dotyczył konstrukcji stalowej na stałe przytwierdzonej do gruntu), ma charakter usługi związanej z nieruchomością. Tym samym miejsce jej świadczenia ustalane jest na podstawie art. 28e ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usługi związanej z nieruchomością jest miejsce położenia tej nieruchomości, czyli Niemcy.

W związku z powyższym ww. usługa świadczona na nieruchomości położonej na terytorium Niemiec nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.

W przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami w rozumieniu art. 28e ustawy, bez znaczenia jest status ich nabywcy oraz okoliczność, czy jest on podatnikiem mającym siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, czy też jest podatnikiem zagranicznym. Decydujące znaczenie dla ustalenia miejsca świadczenia takiej usługi ma miejsce położenia nieruchomości. Jeżeli zatem nabywcą usługi świadczonej przez Wnioskodawcę, związanej z konkretną nieruchomością położoną na terytorium Niemiec jest podatnik polski (podatnik z siedzibą działalności gospodarczej na terytorium Polski), to nie wpływa to na zmianę miejsca świadczenia takiej usługi dla potrzeb podatku VAT.

O sposobie rozliczania podatku od wartości dodanej i jego wysokości, oraz o podmiocie zobowiązanym do jego rozliczenia przesądzają w takim przypadku przepisy kraju, w którym znajduje się miejsce świadczenia usługi.

Wnioskodawca jest zainteresowany odpowiedzią na pytanie, czy ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z wykonywaną usługą projektową konstrukcji stalowej znajdującej się w Niemczech.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Towary i usługi będące przedmiotem pytania zakupione były przez niego tylko na terytorium kraju i dotyczą świadczenia usług projektowych oraz posiada on dokumenty potwierdzające świadczenie usług projektowych obiektu w Niemczech.

W związku z powyższym należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powołanych przepisów art. 86 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki:

Jednak, jak stanowi art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy - podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

W tym miejscu należy wskazać, że z treści art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy wynika, że podatnik podatku od towarów i usług, który dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, zachowuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, przy spełnieniu określonych warunków. Przepis ten winien być rozumiany w ten sposób, że upoważnia do odliczenia podatku naliczonego nie tyle w sytuacji, gdy podatnik podatku od towarów i usług wykazuje podatek należny z tytułu wykonywania na terytorium kraju czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale gdy wykazuje fakt dostawy towarów lub świadczenia usług, które z uwagi na przepisy dotyczące miejsca świadczenia opodatkowane są poza terytorium kraju.

Przepis ten wprowadza dwa podstawowe warunki, których łączne spełnienie uprawnia do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług związanych z usługami świadczonymi poza terytorium kraju:

W przedmiotowej sprawie powyższe warunki są spełnione. Usługa świadczona przez Wnioskodawcę, gdyby była wykonywana na terytorium kraju, byłaby opodatkowana podatkiem od towarów i usług, wobec tego posiadając stosowne dokumenty, z których wynika związek poniesionych wydatków - nabytych towarów i usług - z usługą projektową świadczoną poza terytorium kraju, Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego na fakturach dokumentujących te zakupy przy założeniu, że nie zachodzą inne ograniczenia przewidziane w art. 86a i 88 ustawy.

Podsumowując, Wnioskodawca ma prawo odliczyć podatek naliczony od nabytych towarów i usług na terytorium kraju, związanych z wykonaniem usługi projektowej niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

Dodatkowo należy poinformować, że zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe, jednak należy zaznaczyć, że w przedmiotowej sprawie ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, a nie ma to związku z wystawianymi przez Wnioskodawcę fakturami.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Tutejszy organ podkreśla, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy oraz stanowiska własnego, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to prawidłowości wystawiania faktur z adnotacją "NP" na rzecz kontrahenta polskiego oraz wykazania w deklaracji VAT-7 świadczonej usługi projektowej.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.