0112-KDIL1-3.4012.186.2020.2.AKR - Rozliczanie VAT przez gminę w związku z inwestycją w zakresie OZE.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2020 r. (data wpływu 25 maja 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 lipca 2020 r. (data wpływu 27 lipca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* stawki podatku dla otrzymanej przez Gminę dotacji - jest nieprawidłowe,

* metody obliczenia kwoty podatku od otrzymanej przez Gminę dotacji - jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku dla otrzymanej przez Gminę dotacji oraz metody obliczenia kwoty podatku od otrzymanej przez Gminę dotacji. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 27 lipca 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Inwestycja

Gmina (...) (dalej: "Gmina" lub "Wnioskodawca") jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca realizuje inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii polegającą na zakupie i montażu paneli fotowoltaicznych (dalej jako: "Instalacje") na/przy/w budynkach stanowiących własność mieszkańców Gminy (dalej: "Mieszkańcy" lub "Właściciele nieruchomości").

Zakup i montaż Instalacji został zrealizowany w ramach projektu partnerskiego pn. " (...)" (dalej: "Projekt"), na którego realizację Gmina otrzymała dofinansowanie (dotację) z Województwa (...) (dalej: "instytucja dofinansowująca") ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej (...) Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 (dalej: "RPO"). Liderem Projektu jest Gmina (...) (dalej: "Lider").

Co do zasady elementy Instalacji będą zainstalowane na/w budynkach należących do Mieszkańców. Gmina dopuszcza również możliwość zainstalowania niektórych Instalacji przy budynkach należących do Mieszkańców, tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców.

Instalacje (panele fotowoltaiczne) stanowią zdaniem Gminy mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Budynki mieszkalne objęte przedmiotową inwestycją (na/przy/w których zamontowane zostaną Instalacje) będą budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Ponadto, zgodnie z powołaną powyżej klasyfikacją wspomniane budynki stanowią jednorodzinne budynki mieszkalne (sklasyfikowane w PKOB pod grupą 111). Powierzchnia użytkowa budynków nie będzie przekraczać 300 m².

Inwestycja w Instalacje obejmować będzie nieruchomości należące do Mieszkańców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza. Zamontowane Instalacje wykorzystywane będą tylko do celów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego.

Instalacje nie będą również realizowane na budynkach użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynkach należących do Gminy (lub jej jednostek organizacyjnych objętych centralizacją rozliczeń VAT).

Montaż poszczególnych instalacji został zrealizowany na podstawie kontraktu na roboty budowlane z wyłonionym wykonawcą (dalej: "Wykonawca"), u którego zakupione zostały usługi dostosowania instalacji wewnętrznej oraz dostarczenia i zainstalowania całej Instalacji. Wykonawca wystawiał na poszczególnych nabywców (Gminę oraz pozostałe gminy partnerskie, w tym Lidera, realizujące Projekt) odrębne faktury VAT, tytułem wykonania usług na rzecz poszczególnych nabywców.

Dofinansowanie (dotacja)

W związku z realizacją Projektu, Lider wraz z gminami partnerskimi (w tym z Gminą) wystąpił z wnioskiem o uzyskanie dofinansowania na realizację Projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020, dla osi priorytetowej: (...). Wniosek o dofinansowanie został rozpatrzony pozytywnie i wraz z innymi gminami partnerskimi Gmina uzyskała dofinansowanie na realizację Projektu z Województwa (...) (dalej również "instytucja dofinansowująca"), co zostało udokumentowane stosowną umową o dofinansowanie zawartą w dniu 29 grudnia 2017 r. (dalej: "umowa o dofinansowanie").

Dofinansowanie zostało udzielone na pokrycie stosownej części kosztów kwalifikowalnych Projektu, w tym na pokrycie kosztów związanych z zakupem i montażem Instalacji oraz usługami inspektora nadzoru.

Kwoty dofinansowania uzyskanego w ramach umowy o dofinansowanie przekazywane będą bezpośrednio przez instytucję finansującą na rzecz Lidera i Partnerów, w części ich dotyczącej.

VAT w przedmiotowym projekcie jest kosztem niekwalifikowalnym.

Zgodnie z przepisami regulującymi zasady przyznawania dofinansowania, umowa o dofinansowanie określa szczegółowe zasady, tryb i warunki, realizacji i rozliczania wydatków w ramach projektu. Okres trwałości Projektu wynosi 5 lat, licząc od dnia przekazania kwoty dofinansowania na rachunek bankowy, co jest zgodne z przepisami regulującymi zasady przyznania dofinansowania od instytucji dofinansowującej. Gmina pozostanie właścicielem instalacji powstałych na jej terenie oraz podmiotem odpowiedzialnym za ich eksploatację przez cały okres trwałości Projektu, tj. przez okres 5 lat licząc od dnia zakończenia Projektu (od końcowej płatności instytucji dofinansowującej).

Kwoty dofinansowania będą przekazywane Gminie przed upływem okresu trwałości Projektu.

Umowy z Mieszkańcami

W związku z realizacją ww. inwestycji Gmina zawarła z Mieszkańcami umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji (dalej: "Umowy"). Zawarcie Umów było konieczne ze względu na montaż Instalacji na terenie nieruchomości Mieszkańców, które to Instalacje pozostają własnością Gminy.

Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Gminy. Ponadto, Mieszkańcy zobowiązani będą do opłacenia wkładu własnego w odpowiedniej wysokości, powiększonego o podatek VAT. W przypadku zwiększenia kosztów realizacji projektu z mocy umowy zmianie ulegnie również kwota udziału finansowego (wkład własny) mieszkańca.

Zgodnie z Umowami, Mieszkańcy obowiązani są do wpłaty na rachunek bankowy Gminy w określonych terminach rat wynagrodzenia obejmującego wkład własny. Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców.

Zgodnie z Umową, Mieszkaniec m.in.: użycza część nieruchomości będącej jego własnością do przeprowadzenia montażu Instalacji zgodnie z indywidualną koncepcją montażu przedstawioną przez Wykonawcę; na własny koszt dostosuje instalację elektryczną/wodną/centralnego ogrzewania do wymagań Instalacji; wykona niezbędne prace remontowo-odtworzeniowe (takie jak uzupełnienie okładzin podłóg, malowanie, uzupełnianie tynku, etc.); zobowiązuje się do właściwej eksploatacji Instalacji, ponoszenia kosztów tej eksploatacji wraz z kosztami ubezpieczenia; zobowiązuje się do umożliwienia przeprowadzenia kontroli/inwentaryzacji/pomiarów liczników przez uprawnionych pracowników Gminy. Z kolei zobowiązania Gminy polegają na zabezpieczeniu rzeczowej realizacji projektu, tj. zapewnieniu odpowiedniego Wykonawcy, ustaleniu harmonogramu montażu Instalacji, sprawowania bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, przeprowadzenia odbiorów końcowych oraz rozliczenia finansowego.

Po upływie 5 letniego okresu trwania Projektu (licząc od dnia zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji Projektu), własność całości Instalacji zostanie przekazana na własność Mieszkańca bez dodatkowego wynagrodzenia.

W uzupełnienie wniosku Gmina wskazała, że Wykonawca dnia 30 sierpnia 2019 r. zakończył prace związane z montażem paneli fotowoltaicznych przy budynkach mieszkalnych należących do mieszkańców Gminy, tj. na gruncie i na budynkach gospodarczych należących do mieszkańców.

Instalacje o których mowa we wniosku zostały zrealizowane przez Wnioskodawcę w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), tj. termomodernizacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w celu ustalenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku VAT należnego kwotę otrzymanego dofinansowania należy potraktować jako kwotę brutto, tj. kwota podatku VAT należnego od kwoty dotacji powinna zostać skalkulowana metodą "w stu"?

2. Czy kwota podatku VAT należnego, o której mowa w pytaniu 1, powinna zostać skalkulowana według stawki VAT obowiązującej w dniu wpływu dotacji na rachunek Gminy, tj. w przypadku wpływu dotacji od dnia 23 listopada 2019 r. według obniżonej stawki VAT w wysokości 8%, również w odniesieniu do dotacji do Instalacji montowanych poza obrębem opisanych w stanie faktycznym budynków mieszkalnych (tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców) funkcjonalnie związanych z tymi budynkami, nawet jeżeli opłacenie wkładu własnego przez Mieszkańca miało miejsce przed 23 listopada 2019 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

W celu ustalenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku VAT należnego kwotę otrzymanego dofinansowania należy potraktować jako kwotę brutto, tj. kwota podatku VAT należnego od kwoty dotacji powinna zostać skalkulowana metodą "w stu".

Ad 2.

Kwota podatku VAT należnego, o której mowa w pytaniu 1, powinna zostać skalkulowana według stawki VAT obowiązującej w dniu wpływu dotacji na rachunek Gminy, tj. w przypadku wpływu dotacji od dnia 23 listopada 2019 r. według obniżonej stawki VAT w wysokości 8%, również w odniesieniu do dotacji do Instalacji montowanych poza obrębem opisanych w stanie faktycznym budynków mieszkalnych (tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców) funkcjonalnie związanych z tymi budynkami, nawet jeżeli opłacenie wkładu własnego przez Mieszkańca miało miejsce przed 23 listopada 2019 r.

UZASADNIENIE STANOWISKA GMINY

Ad 1.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Z kolei zgodnie z art. 29a ust. 6 podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku VAT.

W przypadku otrzymywanego przez Gminę dofinansowania na pokrycie wydatków kwalifikowanych związanych z Projektem, kwota otrzymanego dofinansowania nie będzie powiększana o żaden podatek, tzn. instytucja finansująca wypłaci jedynie uzgodnioną kwotę wyliczoną w oparciu o kwoty netto wykazane na fakturach zakupowych otrzymanych przez Gminę w związku z Projektem i przedłożonych wraz z wnioskami o płatność.

Mając powyższe na uwadze, logiczną konsekwencją takiego podejścia powinno być uznanie, że podstawą opodatkowania dla świadczonej przez Gminę usługi modernizacji elektroenergetycznej będzie przewidziana w Umowach kwota netto wynagrodzenia należna Gminie od Mieszkańca oraz kwota otrzymanego dofinansowania pomniejszona o przypadający na nie należny podatek VAT. Innymi słowy Gmina będzie zobowiązana wyliczyć wartość należnego VAT od dofinansowania tzw. metodą "w stu", traktując wysokość uzyskanego dofinasowania jako kwoty brutto, tj. obejmujące już należny podatek VAT.

Wnioskodawca podkreśla, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych DKIS. Jako przykład wskazać można interpretację z dnia 26 listopada 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.553.2018.1.MG, w której uznano, że "podstawą opodatkowania z tytułu świadczenia Gminy na rzecz Mieszkańców jest/będzie kwota należna w postaci wpłaty, którą uiścili Mieszkańcy biorący udział w projekcie zgodnie z zawartymi Umowami oraz środki otrzymane od podmiotu trzeciego na realizację ww. Projektu. Prawidłowy będzie sposób obliczenia podstawy opodatkowania przy zastosowaniu metody "w stu", bowiem otrzymane dofinansowanie oraz wynagrodzenie od Mieszkańców - jako wszystko co stanowi zapłatę za świadczenie usług - obejmuje wartość podatku od towarów i usług".

Podobne stanowisko DKIS zajął w interpretacji indywidualnej z: 20 listopada 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.706.2018.2.WN, 31 grudnia 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.707.2018.2.RSZ oraz 25 listopada 2019 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.674.2019.1.ICZ.

Reasumując, zdaniem Gminy w celu ustalenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku VAT należnego kwotę otrzymanego dofinansowania należy potraktować jako kwotę brutto, tj. kwota podatku VAT należnego od kwoty dotacji powinna zostać skalkulowana metodą "w stu".

Ad 2.

Usługi Gminy jako usługi opodatkowane VAT

Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Z kolei na podstawie art. 7 ustawy o VAT przez "dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)", natomiast zgodnie z art. 8 - "przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (...)".

Gmina w ramach zawartych z Mieszkańcami Umów o charakterze cywilnoprawnym nie przeniesie własności Instalacji, a nawet nie będzie mogła tego zrobić w okresie 5 lat z uwagi na wymogi instytucji dofinansowującej w związku z planowanym zawarciem przez Gminę umowy o dofinansowanie. Również Umowy zawierane z Mieszkańcami będą wprost stwierdzać, że w okresie ich obowiązywania Instalacje pozostaną własnością Gminy, a Mieszkańcy dostaną je jedynie do korzystania zgodnie z ich przeznaczeniem do zakończenia trwania poszczególnych Umów. Z treści Umów wynikać będzie jednocześnie, że dopiero wraz z upływem okresu ich trwania własność Instalacji przejdzie na Mieszkańca.

W konsekwencji, należy uznać, że realizując swoje zobowiązania wobec Mieszkańców wynikające z Umów, Gmina nie będzie dokonywać dostawy towarów w rozumieniu przepisów o VAT. W okresie obowiązywania Umów nie dojdzie bowiem do przeniesienia własności Instalacji na rzecz Mieszkańców.

Jednocześnie, Gmina bezsprzecznie będzie wykonywać określone w Umowach świadczenia na rzecz Mieszkańców. W szczególności Gmina zobowiąże się do montażu Instalacji, przekazania ich Mieszkańcom do korzystania, a następnie na własność. Tym samym, w oparciu o art. 8 ustawy o VAT należy stwierdzić, że będziemy mieć w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem usług przez Gminę na rzecz Mieszkańców.

Nie budzi też wątpliwości, że usługom świadczonym przez Gminę odpowiadać będzie określone wynagrodzenie, do którego zapłaty zobowiązani są Mieszkańcy. Obowiązek zapłaty wynagrodzenia będzie wynikać z Umów, gdzie strony określą, jakie konkretnie świadczenia ma obowiązek świadczyć Gmina w zamian za otrzymane wynagrodzenie. Umowa ta będzie wprost przewidywać, że Mieszkaniec zobowiązuje się do uiszczenia na konto bankowe Gminy określonej kwoty stanowiącej wynagrodzenie. Jednocześnie brak wpłaty ze strony Mieszkańca będzie podstawą do odstąpienia przez Gminę od niniejszej umowy, tj. Gmina nie będzie świadczyć na jego rzecz żadnych usług.

Tym samym należy uznać, że w związku z zawieranymi z Mieszkańcami Umowami Gmina będzie realizować odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy tu także zaznaczyć, że realizując przedmiotowe usługi Gmina będzie występować w charakterze podatnika VAT, gdyż usługi te wykonywać będzie na podstawie zawartych z Mieszkańcami umów cywilnoprawnych. Zgodnie zaś z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT "nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej (...) w zakresie realizowanych zadań (...), dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych".

Konkluzje Gminy potwierdza praktyka organów podatkowych zaprezentowana m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2015 r. o sygn. IPTPP3/4512-184/15-4/OS, czy interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 czerwca 2018 r., o sygn. 0115-KDIT1-2.4012.311.2018.1.PS, w których w analogicznych stanach faktycznych organ odstąpił od uzasadnienia prawnego uznając przedstawione stanowiska wnioskodawców w pełni za prawidłowe.

Natura/charakter usług Gminy

Jeśli chodzi o naturę świadczonej przez Gminę usługi, Gmina pragnie wskazać, iż podstawowym celem tej usługi będzie trwałe zwiększenie sprawności energetycznej i cieplnej danej nieruchomości poprzez zapewnienie możliwości korzystania z urządzeń fotowoltaicznych, solarnych, pomp ciepła oraz kotłów na biomasę. Ze względu na swą naturę usługi te wiążą się z ingerencją w system elektryczny i cieplny danej nieruchomości poprzez rozbudowę tego systemu o określone urządzenia, które jednak w okresie Umowy pozostają własnością świadczącego usługę (Gminy) i są udostępniane do korzystania Mieszkańcowi.

Zważywszy zatem cel usług Gminy, usługi te mają ewidentnie charakter modernizacji (modernizacji elektroenergetycznej), gdyż w drodze określonej ingerencji w dany obiekt polegającej na jego ulepszeniu skutkują one zwiększeniem sprawności elektrycznej tego obiektu.

Należy także wyjaśnić, iż w przepisach prawa podatkowego brak jest ustawowego określenia pojęcia modernizacji elektroenergetycznej obiektu budowlanego. Definicji takiej nie zawiera również ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.; dalej: "Prawo budowlane").

Natomiast w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 22; dalej: "ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów") znajduje się określenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (art. 2 pkt 2), którym jest między innymi ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych. Co prawda ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów ma inny kontekst normatywny niż ustawa o VAT, ale skoro ustawodawca zdefiniował dane pojęcie w systemie prawnym to nie ma podstaw do tego, aby odrzucać istniejącą definicję i tworzyć nową. Należy więc zaznaczyć, że definiując pojęcie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ustawodawca kierował się wyłącznie skutkiem, jaki ma zostać osiągnięty w wyniku tego przedsięwzięcia; zaniechał nawet przykładowego wymienienia rodzajów prac, jakie mieszczą się w pojęciu tego przedsięwzięcia. Definicja określająca przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie na podstawie celu, jaki ma zostać osiągnięty, jest usprawiedliwiona zarówno na gruncie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, jak i na gruncie prawa podatkowego.

Z przedstawionego przez Gminę zdarzenia przyszłego wynika, iż cele realizowanej przez nią usługi mają być osiągnięte poprzez zamontowanie i wykorzystywanie Instalacji w/na/przy budynkach mieszkalnych. W założeniu działanie takie ma poprawić gospodarkę energetyczną danego gospodarstwa domowego (obniżenie ogólnych kosztów energii elektrycznej). Charakter świadczonej usługi nie pozostawia zatem wątpliwości, że usługę realizowaną przez Gminę należy zaklasyfikować jako modernizację elektroenergetyczną oraz, a zatem ogólniej jako modernizację w rozumieniu art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Obiekty, których dotyczą usługi modernizacji termoenergetycznej i elektroenergetycznej i stawka VAT

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się, w myśl art. 41 ust. 12a ww. ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, a także mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2389, z późn. zm.; dalej: "ustawa o OZE"), funkcjonalnie z nimi związaną, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Natomiast w myśl ust. 12b ww. art. 41, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, określonego w ust. 12a, nie zalicza się:

Należy również zwrócić uwagę na brzmienie art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Co do zasady, budynki, w których i/lub przy których będą montowane Instalacje i których w konsekwencji dotyczyć będzie usługa modernizacji termoenergetycznej i elektroenergetycznej świadczona przez Gminę stanowią jednorodzinne budynki mieszkalne. Budynki te stanowią zatem budynki stałego zamieszkania, zgodnie z PKOB zaliczone do działu 11. W przypadku, gdy powierzchnia użytkowa poszczególnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych nie przekracza 300 m², stanowią one obiekty budownictwa mieszkaniowego objęte społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, instalacje OZE będą montowane na/w budynkach mieszkalnych. Urządzenia zainstalowane na dachach i zakotwiczone do ściany budynku, jak również te zainstalowane w środku budynku, stanowią zatem instalacje wykonywane w obrysie budynku mieszkalnego. Oznacza to, że w odniesieniu do Instalacji, wykonywaną przez Gminę usługę należy uznać za modernizację obiektów budowlanych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli usługę, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

W konsekwencji usługa Gminy w przypadku świadczenia jej za pomocą ww. Instalacji będzie podlegać obniżonej stawce 8%. Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 12 ustawy o VAT stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 (8%), stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Natomiast w przypadku montażu Instalacji poza obrębem budynku mieszkalnego, tj. w przypadku, gdy urządzenia te będą zainstalowane na/w/przy budynkach gospodarczych lub bezpośrednio na gruncie, dla takiego montażu Gmina będzie zobowiązana zastosować stawkę w wysokości 23%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał do dnia 22 listopada 2019 r. włącznie. Jednak w odniesieniu do montowanych poza obrębem budynku mieszkalnego (na/w/przy budynkach gospodarczych lub bezpośrednio na gruncie) paneli fotowoltaicznych, mając na uwadze treść art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, Gmina - począwszy od 23 listopada 2019 r. będzie również mogła zastosować stawkę obniżoną 8%.

Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 12a ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 23 listopada 2019 r., przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, a także mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2018 r. poz. 2389, z późn. zm.), funkcjonalnie z nimi związaną, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Zgodnie natomiast z powołanym w tym przepisie art. 2 pkt 19 ustawy o OZE, przez mikroinstalację należy rozumieć instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowanym niższym niż 110 kW albo o mocy osiąganej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW. Definicję tę spełniają właśnie montowane w ramach Projektu przez Gminę instalacje fotowoltaiczne.

Przedstawione wyżej stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 marca 2020 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.841.2019.2.ALN:

"Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że w przypadku gdy wykonywany jest montaż instalacji fotowoltaicznych oraz solarnych na dachach, ścianach budynków mieszkalnych o powierzchni nieprzekraczającej 300 m² oraz kotłów na biomasę w budynkach mieszkalnych o powierzchni nieprzekraczającej 300 m² w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, a budynki te stanowią obiekty budowlane zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy, to ww. czynności będą opodatkowane 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 12 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy. Powyższe dotyczy wpłat dokonanych zarówno do dnia 22 listopada 2019 r., jak i wpłat dokonanych od dnia 23 listopada 2019 r. (...)

W przypadku zaś wpłat zaliczek dokonanych przed dniem 23 listopada 2019 r. na poczet montażu instalacji fotowoltaicznych i solarnych poza bryłą budynku mieszkalnego, zastosowania nie znajduje 8% stawka podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy, gdyż w stanie prawnym obowiązującym przed 23 listopada 2019 r. montaż przedmiotowych instalacji poza bryłą budynku mieszkalnego podlegał opodatkowaniu według 23% stawki podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy. (...)

Zatem odnosząc się do opodatkowania usługi montażu paneli fotowoltaicznych poza bryłami budynków mieszkalnych, w przypadku gdy powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego nie przekracza 300 m², dla wpłaty otrzymanej na ten cel od dnia 23 listopada 2019 r. zastosowanie znajduje obniżona stawka VAT 8% odnosząca się do mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii funkcjonalnie związanej z obiektami budownictwa mieszkaniowego, objętego społecznym programem mieszkaniowym".

Obowiązek podatkowy w odniesieniu do dotacji

Obowiązek podatkowy zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem m.in. ust. 5 i 7-11. Niemniej, od ww. zasady ustawodawca określił szereg wyjątków, ustalających w sposób odmienny moment powstania obowiązku podatkowego. I tak, stosownie do treści art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1. W myśl natomiast art. 19a ust. 6 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Mając na uwadze powyższe, obowiązek podatkowy w odniesieniu do otrzymanej przez Gminę dotacji do Instalacji powstaje zdaniem Gminy każdorazowo w momencie wpływu dotacji na rachunek Gminy. Wysokość stawki VAT od dotacji z kolei powinna zostać ustalona zgodnie z jej obowiązywaniem w dniu powstania obowiązku podatkowego, a więc w dniu wpływu dotacji. W odniesieniu zatem do dotacji do Instalacji stanowiącej mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy o OZE, funkcjonalnie związanej z budynkiem należącym do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w myśl art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, która wpłynęła na rachunek Gminy po dniu 22 listopada 2019 r. zastosowanie powinna znaleźć obniżona, 8% stawka VAT. Zdaniem Gminy, nie ma znaczenia w tym przypadku, czy np. mieszkaniec uiścił wkład własny od takiej Instalacji przed dniem 23 listopada 2019 r., dla której to wpłaty wkładu własnego zastosowanie znalazła podstawowa stawka VAT w wysokości 23%.

Podsumowując, zdaniem Gminy kwota podatku VAT należnego, o której mowa w pytaniu 1, powinna zostać skalkulowana według stawki VAT obowiązującej w dniu wpływu dotacji na rachunek Gminy, tj. w przypadku wpływu dotacji od dnia 23 listopada 2019 r. według obniżonej stawki VAT w wysokości 8%, również w odniesieniu do dotacji do Instalacji montowanych poza obrębem opisanych w stanie faktycznym budynków mieszkalnych (tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców) funkcjonalnie związanych z tymi budynkami, nawet jeżeli opłacenie wkładu własnego przez Mieszkańca miało miejsce przed 23 listopada 2019 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

* stawki podatku dla otrzymanej przez Gminę dotacji - jest nieprawidłowe,

* metody obliczenia kwoty podatku od otrzymanej przez Gminę dotacji - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarami - w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Jednocześnie należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność, tj. dostawa towaru bądź usługa, a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego są zatem podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) - tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w rozpatrywanej sprawie wystąpiły skonkretyzowane świadczenia, które były wykonywane między dwiema stronami umowy, tj. między Gminą (która zobowiązała się do wykonania określonych czynności na rzecz mieszkańców), a właścicielami nieruchomości, którzy zobowiązali się do wniesienia wynagrodzenia na rzecz Gminy w związku z realizacją przedmiotowego projektu.

W związku z powyższym wystąpił bezpośredni związek (ekwiwalentność) pomiędzy świadczeniem Gminy, a zapłatą wnoszoną przez ww. właścicieli. Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz właścicieli nieruchomości należy stwierdzić, że usługi, które wykonała Gmina w zamian za otrzymane wpłaty od mieszkańców, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z wniosku wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca realizuje inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii polegającą na zakupie i montażu paneli fotowoltaicznych (dalej jako: "Instalacje") na/przy/w budynkach stanowiących własność mieszkańców Gminy (dalej: "Mieszkańcy" lub "Właściciele nieruchomości").

Zakup i montaż Instalacji został zrealizowany w ramach projektu partnerskiego pn. " (...)" (dalej: "Projekt"), na którego realizację Gmina otrzymała dofinansowanie (dotację) z Województwa (...) (dalej: "instytucja dofinansowująca") ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej (...) Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 (dalej: "RPO"). Liderem Projektu jest Gmina (...) (dalej: "Lider").

Co do zasady elementy Instalacji będą zainstalowane na/w budynkach należących do Mieszkańców. Gmina dopuszcza również możliwość zainstalowania niektórych Instalacji przy budynkach należących do Mieszkańców, tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców.

Instalacje (panele fotowoltaiczne) stanowią zdaniem Gminy mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Budynki mieszkalne objęte przedmiotową inwestycją (na/przy/w których zamontowane zostaną Instalacje) będą budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Ponadto, zgodnie z powołaną powyżej klasyfikacją wspomniane budynki stanowią jednorodzinne budynki mieszkalne (sklasyfikowane w PKOB pod grupą 111). Powierzchnia użytkowa budynków nie będzie przekraczać 300 m².

Inwestycja w Instalacje obejmować będzie nieruchomości należące do Mieszkańców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza. Zamontowane Instalacje wykorzystywane będą tylko do celów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego.

Instalacje nie będą również realizowane na budynkach użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynkach należących do Gminy (lub jej jednostek organizacyjnych objętych centralizacją rozliczeń VAT).

Montaż poszczególnych instalacji został zrealizowany na podstawie kontraktu na roboty budowlane z wyłonionym wykonawcą (dalej: "Wykonawca"), u którego zakupione zostały usługi dostosowania instalacji wewnętrznej oraz dostarczenia i zainstalowania całej Instalacji. Wykonawca wystawiał na poszczególnych nabywców (Gminę oraz pozostałe gminy partnerskie, w tym Lidera, realizujące Projekt) odrębne faktury VAT, tytułem wykonania usług na rzecz poszczególnych nabywców.

Okres trwałości Projektu wynosi 5 lat, licząc od dnia przekazania kwoty dofinansowania na rachunek bankowy, co jest zgodne z przepisami regulującymi zasady przyznania dofinansowania od instytucji dofinansowującej. Gmina pozostanie właścicielem instalacji powstałych na jej terenie oraz podmiotem odpowiedzialnym za ich eksploatację przez cały okres trwałości Projektu, tj. przez okres 5 lat licząc od dnia zakończenia Projektu (od końcowej płatności instytucji dofinansowującej).

Kwoty dofinansowania będą przekazywane Gminie przed upływem okresu trwałości Projektu.

W związku z realizacją ww. inwestycji Gmina zawarła z Mieszkańcami umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji (dalej: "Umowy"). Zawarcie Umów było konieczne ze względu na montaż Instalacji na terenie nieruchomości Mieszkańców, które to Instalacje pozostają własnością Gminy.

Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Gminy. Ponadto, Mieszkańcy zobowiązani będą do opłacenia wkładu własnego w odpowiedniej wysokości, powiększonego o podatek VAT. W przypadku zwiększenia kosztów realizacji projektu z mocy umowy zmianie ulegnie również kwota udziału finansowego (wkład własny) mieszkańca.

Zgodnie z Umowami, Mieszkańcy obowiązani są do wpłaty na rachunek bankowy Gminy w określonych terminach rat wynagrodzenia obejmującego wkład własny. Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców.

Zgodnie z Umową, Mieszkaniec m.in.: użycza część nieruchomości będącej jego własnością do przeprowadzenia montażu Instalacji zgodnie z indywidualną koncepcją montażu przedstawioną przez Wykonawcę; na własny koszt dostosuje instalację elektryczną/wodną/centralnego ogrzewania do wymagań Instalacji; wykona niezbędne prace remontowo-odtworzeniowe (takie jak uzupełnienie okładzin podłóg, malowanie, uzupełnianie tynku, etc.); zobowiązuje się do właściwej eksploatacji Instalacji, ponoszenia kosztów tej eksploatacji wraz z kosztami ubezpieczenia; zobowiązuje się do umożliwienia przeprowadzenia kontroli/inwentaryzacji/pomiarów liczników przez uprawnionych pracowników Gminy. Z kolei zobowiązania Gminy polegają na zabezpieczeniu rzeczowej realizacji projektu, tj. zapewnieniu odpowiedniego Wykonawcy, ustaleniu harmonogramu montażu Instalacji, sprawowania bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, przeprowadzenia odbiorów końcowych oraz rozliczenia finansowego.

Po upływie 5 letniego okresu trwania Projektu (licząc od dnia zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji Projektu), własność całości Instalacji zostanie przekazana na własność Mieszkańca bez dodatkowego wynagrodzenia.

Wykonawca dnia 30 sierpnia 2019 r. zakończył prace związane z montażem paneli fotowoltaicznych przy budynkach mieszkalnych należących do mieszkańców Gminy, tj. na gruncie i na budynkach gospodarczych należących do mieszkańców.

Instalacje o których mowa we wniosku zostały zrealizowane przez Wnioskodawcę w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), tj. termomodernizacji.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą stawki dla dofinansowania otrzymanego po wejściu w życie ustawy zmieniającej, tj. po 23 listopada 2019 r., w części dotyczącej Instalacji montowanych poza obrębem budynków mieszkalnych (tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców) funkcjonalnie związanych z tymi budynkami, nawet jeżeli opłacenie wkładu własnego przez Mieszkańca miało miejsce przed 23 listopada 2019 r.

Odnosząc się do powyższego należy w pierwszej kolejności określić moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania dofinansowania.

Na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (art. 19a ust. 8 ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.

W myśl art. 19a ust. 6 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Ww. przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, od tej zasady ustawodawca określił szereg wyjątków, ustalających w sposób odmienny moment powstania obowiązku podatkowego.

Odnosząc się na podstawie obowiązujących przepisów prawa do dofinansowania otrzymanego przez Wnioskodawcę po wejściu w życie ustawy zmieniającej tj. po 23 listopada 2019 r. stwierdzić należy, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do otrzymanej dotacji powstał na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy w momencie otrzymania tej części dotacji.

Przechodząc do kwestii zastosowania właściwych stawek podatku VAT dla przyznanej dotacji (płatności zaliczkowej), należy wskazać, że podatek od towarów i usług dla przedmiotowego dofinansowania powinien być określony według stawki właściwej dla czynności, z którą dofinansowanie to jest związane - a więc według stawki właściwej dla usługi montażu instalacji fotowoltaicznych wykonywanych na gruncie bądź budynku gospodarczym.

Co do zasady, w myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%:

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%,

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zauważyć jednak należy, że stosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania stawki obniżonej czy zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, w brzmieniu stosowanym do dnia 31 marca 2020 r., stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym w brzmieniu obowiązującym do dnia 22 listopada 2019 r. rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (ust. 12a ww. artykułu).

Z kolei, zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 23 listopada 2019 r., przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, a także mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2018 r. poz. 2389, z późn. zm.), funkcjonalnie z nimi związaną, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Przez obiekty budownictwa mieszkaniowego - rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (art. 2 pkt 12 ustawy).

Odnosząc się do kwestii zastosowania właściwej stawki podatku VAT dla otrzymanego dofinansowania, należy wskazać, że podatek od towarów i usług dla przedmiotowego dofinansowania powinien być określony według stawki właściwej dla czynności, z którą dofinansowanie to jest związane - a więc według stawki właściwej dla usługi montażu paneli fotowoltaicznych montowanych na gruncie bądź budynku gospodarczym.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prace związane z Instalacją zostały zakończone 30 sierpnia 2019 r. Zainteresowany pobrał od Mieszkańców wkład własny przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 2166), tj. przed 23 listopada 2019 r.

Zatem, w stanie prawnym obowiązującym do dnia 22 listopada 2019 r., a więc obejmującym okres, w którym powstał obowiązek podatkowy dla ww. usług, obniżona stawka w wysokości 8% VAT miała zastosowanie do czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, wykonywanych w obiektach budowlanych lub w ich częściach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Obniżona stawka podatku nie znajdowała natomiast zastosowania do czynności wymienionych w ww. przepisie, gdy nie są one wykonywane w/na obiektach budowlanych lub ich częściach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (np. na gruncie, budynkach niemieszkalnych).

Tym samym dla usług montażu paneli fotowoltaicznych poza budynkiem mieszkalnym - na gruncie lub na budynku gospodarczym, zastosowanie miała 23% stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, w odniesieniu do (części) dotacji otrzymanej po dniu 23 listopada 2019 r., w części dotyczącej paneli fotowoltaicznych montowanych na gruncie bądź na budynku gospodarczym, zastosowania nie miała 8% stawka podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy, gdyż w stanie prawnym obowiązującym w chwili wykonania usług (tj. przed 23 listopada 2019 r.) montaż przedmiotowych instalacji na gruncie czy na budynkach gospodarczych podlegał opodatkowaniu według 23% stawki podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym, kwota podatku VAT należnego nie powinna zostać skalkulowana według stawki VAT obowiązującej w dniu wpływu dotacji na rachunek Gminy, tj. w przypadku wpływu dotacji od dnia 23 listopada 2019 r. według obniżonej stawki VAT w wysokości 8%, również w odniesieniu do dotacji do Instalacji montowanych poza obrębem opisanych w stanie faktycznym budynków mieszkalnych (tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców) funkcjonalnie związanych z tymi budynkami, nawet jeżeli opłacenie wkładu własnego przez Mieszkańca miało miejsce przed 23 listopada 2019 r.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie stawki podatku dla otrzymanej przez Gminę dotacji jest nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również metody obliczenia kwoty podatku od otrzymanej przez Gminę dotacji.

Zgodnie z przepisem art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Według art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że podstawa opodatkowania musi być kwotą niezawierającą podatku. Skoro bowiem podstawa opodatkowania jest kwotą, od jakiej oblicza się podatek, to sama nie może zawierać podatku. Tę cechę podstawy opodatkowania wyraża przepis art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy. Wynika z niego, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku (należnego od danych czynności). To znaczy, że zapłata, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, jest kwotą brutto i stanowi podstawę opodatkowania dopiero po pomniejszeniu jej o należny podatek.

W kontekście powyższego należy przywołać wyrok TSUE z 7 listopada 2013 r. w sprawach połączonych C-249/12 i C-250/12 (Corina-Hrisi Tulică v. Agenţia Naţională de Administrare Fiscală - Direcţia Generală de Soluţionare a Contestaţiilor oraz Călin Ion Plavoşin v. Direcţia Generală a Finanţelor Publice Timiş - Serviciul Soluţionare Contestaţii, Activitatea de Inspecţie Fiscală - Serviciul de Inspecţie Fiscală Timiş). W wyroku tym Trybunał stwierdził, że przepisy unijne należy interpretować w ten sposób, że jeżeli cena towaru została ustalona przez strony bez żadnej wzmianki dotyczącej podatku od wartości dodanej, a dostawcą tego towaru jest podatnik, ustalona cena, w przypadku gdy dostawca nie może odzyskać od nabywcy podatku od wartości dodanej, którego żąda organ podatkowy, powinna być uznana za cenę obejmującą już podatek od wartości dodanej.

Ponadto, trzeba zauważyć, że pewne regulacje dotyczące podatku od towarów i usług - w kontekście uznawania określonych wartości za kwoty netto, bądź brutto - są zawarte w przepisach ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 178). Artykuł 3 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stanowi, że cena oznacza wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Stosownie zaś do treści ust. 2 tego artykułu, w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową. Te przepisy przyjmują zatem jako zasadę, że cena jest kwotą brutto.

Wskazać w tym miejscu należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny, trzeba mieć jednak na względzie, że ustawodawca dopuszcza, możliwość obliczenia podatku zarówno metodą "do sta" jak też metodą "w stu".

Natomiast, rozstrzygnięcie, według której metody należy obliczyć podatek należny od danej transakcji, uzależnione jest od tego jak strony transakcji ustaliły kwotę należną sprzedawcy z tytułu transakcji. Jeżeli bowiem strony ustalą, że należna sprzedawcy kwota jest kwotą netto (tzn. niezawierającą w sobie należnego podatku), to kwotę należnego podatku należy obliczyć według metody "do sta". Jeżeli natomiast ustalona w umowie należność dla sprzedawcy/usługodawcy od nabywcy/usługobiorcy, jest jedyną i całą należnością jaką ten ostatni winien uiścić, to tę umówioną kwotę należy potraktować jako kwotę brutto a podatek należny trzeba obliczyć według metody "w stu".

Trzeba w tym miejscu zauważyć, że choć powyższe rozważania odnoszą się do relacji sprzedawca - nabywca, to jednak uzasadnionym jest przyjęcie, że zachowują one swoją aktualność w odniesieniu do dotacji, podlegającej opodatkowaniu.

Mając na uwadze powołane wcześniej przepisy oraz fakt, że dotacja otrzymana na realizację Instalacji montowanych poza obrębem budynków mieszkalnych, tj. na gruncie lub na budynkach gospodarczych należących do Mieszkańców jest opodatkowana stawką w wysokości 23%, to kwota podatku należnego powinna być wyliczona metodą "w stu", traktując otrzymaną dotację jako kwotę brutto, tj. kwotę zawierającą podatek należny.

Zatem należy przyjąć, że otrzymana kwota dotacji stanowi kwotę "brutto" zawierającą w sobie podatek należny, który należy wyliczyć metodą "w stu".

Tym samym, stanowisko w zakresie metody obliczenia kwoty podatku od otrzymanej przez Gminę dotacji jest prawidłowe.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.