0112-KDIL1-2.4012.486.2023.2.AS - Odliczanie VAT od wydatków na samochód osobowy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wynikających z zawartej umowy leasingu na samochód elektryczny i od pozostałych kosztów związanych z jego użytkowaniem przy zastosowaniu proporcji.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 22 grudnia 2023 r. (wpływ 28 grudnia 2023 r.) oraz z 28 grudnia 2023 r. (wpływ 28 grudnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą przy (...) w (...), KRS: (...), NIP: (...) (dalej "Spółdzielnia") jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej "VAT" lub "podatek").

Spółdzielnia zawarła umowę z firmą leasingową, której przedmiotem jest samochód ciężarowy do 3,5 tony (samochód kategorii N1), o napędzie elektrycznym, fabrycznie nowy, który będzie wykorzystywany przez Spółdzielnię do statutowej działalności gospodarczej. Umowa została zawarta w ramach leasingu operacyjnego, z opcją wykupu samochodu po zakończeniu okresu trwania umowy. Spółdzielnia, za pośrednictwem firmy leasingowej, zamierza złożyć do Banku (...) wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia w ramach program (...), realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem tego programu jest zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez dofinansowanie przedsięwzięć polegających na obniżeniu zużycia paliw emisyjnych w transporcie. Program przewiduje możliwość dofinansowania przedsięwzięć polegających na zakupie nowego pojazdu kategorii M1, N1 oraz L1e-L7e, wykorzystujących do napędu wyłącznie energię elektryczną akumulowaną przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, lub energię elektryczną wytworzoną z wodoru w zainstalowanych w nich ogniwach paliwowych lub wyłącznie silnik, którego cykl pracy nie prowadzi do emisji gazów cieplarnianych lub innych substancji objętych systemem zarządzania emisjami gazów cieplarnianych, o którym mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2022 r. poz. 673 z późn. zm.).

Nabyty w drodze leasingu operacyjnego samochód elektryczny, będący ekonomicznym i ekologicznym środkiem transportu, służyć będzie do obsługi działalności eksploatacyjnej i remontowej zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, w ramach czynności zarządczych prowadzonych na rzecz mieszkańców będących członkami Spółdzielni, właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami oraz innych użytkowników posiadających lokale w zasobach Spółdzielni.

Spółdzielnia zarządza w trybie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zasobami mieszkaniowymi składającymi się z lokali mieszkalnych, garaży (w budynkach i w wolnostojących zespołach) oraz lokalami użytkowymi ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu lub prawem odrębnej własności, a także posiada własne lokale mieszkalne i użytkowe przeznaczone na wynajem.

Z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika, że podstawowym celem spółdzielni mieszkaniowych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych ludności poprzez dostarczanie im, oprócz lokali mieszkalnych, także lokali o innym przeznaczeniu. Spółdzielnia ma również obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte mienie jej członków. Do głównych zadań spółdzielni mieszkaniowych wynikających z art. 1 ust. 1, 3, 5, 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 438 z późn. zm.) - dalej: u.s.m - należy m.in.:

W ramach czynności związanych z zarządzaniem nieruchomościami Spółdzielnia wykonuje działania, które obejmują:

Osoby, w posiadaniu których znajdują się lokale, obowiązane są uczestniczyć w wydatkach nie tylko związanych z eksploatacją i utrzymaniem tych lokali, ale również z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych oraz kosztami ich zarządu, a także pokrywać koszty remontów bieżących. Spółdzielnia wykonuje wobec powyższego czynności związane z eksploatacją i utrzymaniem zasobów mieszkaniowych oraz remontów substancji mieszkaniowej na rzecz członków Spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, lokali użytkowych (w tym garaży) oraz właścicieli lokali będących członkami, właścicieli lokali niebędących członkami Spółdzielni, oraz wobec najemców.

Spółdzielnia, w ramach wskazanych wyżej czynności, pobiera opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2 i 4 i art. 6 ust. 3 u.s.m. Spółdzielnia nalicza ww. opłaty, proporcjonalnie do m² powierzchni użytkowej lub na lokal. Uwzględniając charakter wnoszonych opłat oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest właściwe rozumienie pojęcia zasobów mieszkaniowych.

Pojęcie zasobów mieszkaniowych zostało opisane w stanowisku Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 r. - interpretacja ogólna Nr DD6/8213/11/KWW/07/MB7/82, skierowanym do Dyrektorów Izb Skarbowych oraz Urzędów Kontroli Skarbowej. Przez zasoby mieszkaniowe należy rozumieć lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie i administrowanie. W skład tak rozumianych "zasobów mieszkaniowych" wchodzą tzw. pomieszczenia przynależne, jak np.: garaże, piwnice, komórki, strychy, balkony/loggie. Zasobami została objęta również tzw. nieruchomość wspólna, którą stanowią między innymi: grunty pod budynkami mieszkalnymi oraz części budynków i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, jak np. klatki schodowe, windy, chodniki, drogi wewnętrzne, media na terenach zajmowanych przez budynki oraz inne urządzenia i budowle związane z bezawaryjnym funkcjonowaniem osiedlowych budynków mieszkalnych, tj. pomieszczeń administracji, kotłowni oraz osiedlowych warsztatów konserwacyjno-remontowych. Do "zasobów mieszkaniowych" nie zalicza się lokali użytkowych wynajmowanych osobom fizycznym lub prawnym, wynajmowane powierzchnie budynków pod reklamy, dachów pod anteny satelitarne, dzierżawy gruntów, itp.

W zakresie opłat i czynszów najmu, pobieranych od lokali mieszkalnych, Spółdzielnia stosuje zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 11 i 36 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.) - dalej: ustawa o VAT. W zakresie opłat i czynszów, pobieranych od lokali użytkowych i garaży, Spółdzielnia nie stosuje zwolnienia z wyżej wskazanego artykułu, lecz powiększa opłatę o obowiązującą stawkę podatku VAT w wysokości 23%. W deklaracjach VAT Spółdzielnia wykazuje te czynności, jako sprzedaż opodatkowaną stawką 23%.

Analogicznie w zakresie zakupu towarów i usług Spółdzielnia stosuje prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług, na mocy art. 86 ust. 1, tj. pomniejsza wartość zakupu brutto o naliczony podatek VAT, w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które są wykonywane na rzecz lokali użytkowych i garaży. Natomiast w stosunku do czynności wykonywanych na rzecz lokali mieszkalnych, tj. działalności zwolnionej na mocy art. 43 ust. 11 i 36 - Spółdzielnia nie stosuje prawa do odliczenia, a podatek VAT staje się kosztem kwalifikowanym przy zakupie towarów i usług, wykorzystywanych w ramach czynności wykonywanych na rzecz utrzymania, eksploatacji i remontów zasobów mieszkaniowych.

Spółdzielnia, wykonując czynności w zakresie prowadzonej przez nią działalności, w stosunku do zakupu towarów i usług na rzecz utrzymania, eksploatacji i remontów zasobów mieszkaniowych, nie zawsze jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku VAT, wykazywanych w otrzymywanych fakturach do czynności opodatkowanych (odliczanie 100% kwoty VAT) lub czynności zwolnionych (100% VAT stanowi wówczas koszt kwalifikowany), w związku z czym stosuje w ciągu roku podatkowego odliczanie częściowe podatku z art. 90 ust. 2-10 ustawy o VAT, za pomocą "wstępnego" wskaźnika proporcji. Po zakończeniu roku dokonuje odpowiednio korekty podatku naliczonego realizując zapis art. 91 ust. 1 ustawy o VAT. Proporcję, według której odlicza się VAT od zakupów związanych z działalnością mieszaną (zwolnioną i opodatkowaną) Spółdzielnia ustala jako udział rocznego obrotu uzyskanego z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Spółdzielnia stosuje zatem proporcjonalne odliczenie podatku VAT w ustalonej wstępnie wysokości 4% w roku bieżącym (współczynnik ten od wielu lat jest na stałym poziomie), na podstawie wskazanego wyżej art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, a 96% z kwoty VAT stanowi koszt.

Podsumowując: Spółdzielnia zamierza starać się o dofinansowanie do zakupu elektrycznego samochodu ciężarowego w ramach programu (...), przy czym finansowanie pojazdu odbywać się będzie poprzez firmę leasingową i za jej pośrednictwem złożony zostanie wniosek do (...).

Samochód wykorzystywany będzie w ramach prowadzonej przez Spółdzielnię działalności gospodarczej polegającej na zarządzaniu nieruchomościami w zakresie eksploatacji i utrzymania oraz remontów bieżących nieruchomości, znajdujących się w zasobach Spółdzielni. Czynności te związane są z osiąganiem przychodów (sprzedaży) z tyt. wnoszonych opłat przez użytkowników lokali, podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym tylko opłaty wnoszone przez użytkowników lokali użytkowych (w tym garaży) są opodatkowane VAT (23%), natomiast opłaty wnoszone od lokali mieszkalnych podlegają zwolnieniu z podatku na mocy art. 43 ust. 11 i 36 ustawy.

Spółdzielnia zamierza odliczać podatek VAT od kosztów związanych z nabyciem i użytkowaniem ciężarowego samochodu elektrycznego, w tym od rat leasingowych, na potrzeby działalności gospodarczej, która kwalifikowana jest dla podatku VAT, jako działalność mieszana (zwolniona oraz opodatkowana), stosując zasadę proporcjonalnego odliczania VAT wskaźnikiem proporcji zgodnie z art. 90 ust. 2-10 i art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, który w Spółdzielni w roku podatkowym wynosi 4%, a 96% z kwoty podatku VAT odnosić w koszty. Spółdzielnia w składanym wniosku do Banku Ochrony Środowiska na dofinansowanie zakupu elektrycznego samochodu ciężarowego zobowiązana jest do złożenia oświadczenia, że będąc czynnym podatnikiem VAT ma prawo do odliczenia całej (100%) kwoty podatku naliczonego od podatku należnego lub oświadczyć, że będąc czynnym podatnikiem VAT nie ma prawnej możliwości odliczenia całej kwoty (100%) podatku naliczonego od podatku należnego, w jakiejkolwiek części, zgodnie z przepisami ustawy o VAT.

Ponadto Spółdzielnia stoi na stanowisku, że otrzymana dotacja z programu (...), realizowana przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, nie powinna mieć wpływu na prawo do odliczenia VAT.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1. "Czy zakupiony przez Państwa samochód elektryczny będzie wykorzystywany przez Państwa wyłącznie do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, czy również do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy"?

Odpowiedź: Nabyty w drodze leasingu operacyjnego samochód elektryczny będzie wykorzystywany przez Spółdzielnię tylko i wyłącznie do działalności gospodarczej w oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.).

2. "W przypadku, gdy samochód będzie wykorzystywany przez Państwa zarówno do celów prowadzonej przez Spółdzielnię działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT), należy wskazać, czy jest możliwe przypisanie ponoszonych wydatków w całości do działalności gospodarczej Spółdzielni"?

Odpowiedź: Spółdzielnia, jako podmiot posiadający osobowość prawną, jest podatnikiem podatku VAT w oparciu o art. 15 ust. 1 i podlega opodatkowaniu w zakresie i na zasadach ogólnych wynikających z tej ustawy. Przypisywanie ponoszonych wydatków na samochód opisany we wniosku będzie miało związek tylko i wyłącznie z prowadzoną przez Spółdzielnię działalnością gospodarczą, do której kwalifikuje się działalność statutową na rzecz członków Spółdzielni oraz osób niebędących członkami, w zakresie zarządzania nieruchomościami, będącymi zasobami mieszkaniowymi Spółdzielni.

3. "Jeżeli samochód będzie przez Państwa wykorzystywany również do działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, to czy prewspółczynnik - ustalony zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy - dla Spółdzielni nie przekroczy 2%? Jeżeli powyższy prewspółczynnik nie przekroczy 2%, to czy uznają Państwo, że proporcja ta wynosi 0%"?

Odpowiedź: Nie dotyczy Spółdzielni. W Spółdzielni prewspółczynnik osiąga wielkość 4% i od lat jest na niezmienionym poziomie (opisano we wniosku).

4. "Z uwagi na wskazanie przez Państwa, że »...[Spółdzielnia) nie zawsze jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku VAT (...) do czynności opodatkowanych (...) lub czynności zwolnionych...« prosimy wprost wskazać, czy w odniesieniu do wydatków związanych z zakupem i eksploatacją samochodu istnieje możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi i ze zwolnionymi od podatku VAT"?

Odpowiedź: W odniesieniu do wydatków związanych z nabyciem w drodze leasingu oraz eksploatacji samochodu nie istnieje możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi i ze zwolnionymi od podatku VAT, dlatego Spółdzielnia stosować będzie częściowe odliczanie podatku VAT według prewspółczynnika określonego w danym roku podatkowym zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 90 ww. ustawy.

5. "Prosimy o wskazanie marki i modelu samochodu, który Państwo zakupią".

Odpowiedź: Marka samochodu - (...) kategoria N1.

6. "Czy wykorzystanie samochodu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą będzie wykluczone"?

Odpowiedź: Wykorzystywanie ww. samochodu do celów innych niż działalność gospodarcza będzie wykluczona.

7. "Czy będzie istniał nadzór nad używaniem pojazdu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych (np. GPS) i w czym będzie się to przejawiać"?

Odpowiedź: Spółdzielnia będzie wykonywała bezpośredni nadzór nad używaniem pojazdu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych m.in.:

* wyjazdy służbowe na polecenie przełożonego,

* kontrola GPS

* monitoring w aplikacji (na podstawie zawartej umowy z firmą zewnętrzną).

8. "Czy zostaną określone zasady użytkowania samochodu, a jeżeli tak - w jakiej formie (np. regulaminu, wewnętrznego zarządzenia) i jakie będą jego postanowienia"?

Odpowiedź: Zasady użytkowania samochodów służbowych w SM (...) są określone w obowiązującym w Spółdzielni "Regulaminie w sprawie zasad korzystania z samochodów służbowych". Do najważniejszych postanowień regulaminowych należą:

* wykorzystanie samochodu służbowego wyłącznie dla celów związanych z działalnością gospodarczą Spółdzielni;

* brak możliwości korzystania z samochodu w czasie wolnym od pracy lub w celach nie związanych z działalnością gospodarczą;

* określone miejsce parkowania oraz deponowania kluczy od samochodu;

* zasady prowadzenia na potrzeby wewnętrzne Spółdzielni ewidencji przebiegu pojazdów.

9. "Czy będą Państwo prowadzić ewidencję przebiegu opisanego we wniosku samochodu? Jeśli tak, to czy ewidencja przebiegu ww. samochodu będzie zawierała wszystkie elementy wymienione w art. 86a ust. 7 ustawy"?

Odpowiedź: Spółdzielnia prowadzi na własne potrzeby ewidencję przebiegu pojazdów służbowych, która zawiera wszystkie elementy wymienione w art. 86a ust. 7 ustawy o VAT.

10. "Czy złożą Państwo właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego informację VAT-26 o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy? Jeśli tak, to w jakim terminie od dnia zakupu ww. informacja zostanie złożona"?

Odpowiedź: Spółdzielnia nie będzie składać Naczelnikowi Urzędu Skarbowego informacji VAT-26 w związku z nabyciem elektrycznego samochodu ciężarowego (...), o której mowa w art. 86a ust. 12. Pojazd spełniać będzie bowiem zapisy art. 86a ust. 9 pkt 2 oraz ust. 10 pkt 1. Spółdzielnia otrzymała potwierdzenie swojego stanowiska o braku konieczności składania deklaracji VAT-26, w związku z nabyciem ww. ciężarowego samochodu, który będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej - w drodze telefonicznej konsultacji z pracownikiem Krajowej Administracji Skarbowej oraz pracownikiem (...) Urzędu Skarbowego. Jednocześnie brak obowiązku składania deklaracji VAT-26 nie obliguje Spółdzielni do prowadzenia obowiązkowej ewidencji przebiegu pojazdu wg art. 86a ust. 6 i 7 ustawy VAT. Z konsultacji zostały spisane notatki służbowe.

11. "Czy sposób wykorzystywania pojazdu określony w zasadach jego użytkowania, potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu, wykluczy jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, a jeżeli tak, to w jaki sposób"?

Odpowiedź: Sposób wykorzystania pojazdu określony w ww. (p. 8) regulaminie w sposób jednoznaczny wyklucza użycie pojazdów służbowych do innych celów, niż związanych z prowadzoną przez Spółdzielnię działalnością gospodarczą poprzez m.in. nadzorowanie przez osoby odpowiedzialne wyjazdów służbowych, prowadzeniu na własne potrzeby ewidencji wyjazdów i jego przebiegu, nadzór GPS - monitorujący trasę przebiegu pojazdu, obowiązkowe parkowanie na terenie siedziby Spółdzielni (w garażu podziemnym), deponowanie kluczy po zakończeniu pracy.

12. "Czy zaistnieją obiektywne okoliczności potwierdzające brak możliwości wykorzystania pojazdu do celów osobistych pracowników - jeżeli tak to należy szczegółowo wskazać jakie to będą okoliczności"?

Odpowiedź: Spółdzielnia (Pracodawca) nie dopuszcza możliwości wykorzystania pojazdu w innych celach, niż związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

13. "Czy dołożą Państwo należytej staranności, aby wykluczyć możliwość użycia samochodu do celów osobistych pracowników? Należy wskazać jakie czynności zostaną podjęte, w czym ta staranność będzie się przejawiała".

14. "W jaki sposób będą Państwo nadzorować używanie samochodu wyłącznie do działalności Spółdzielni i w czym będzie się to przejawiać"?

Odpowiedź do pytań nr 13 i 14: Sposoby dochowania należytej staranności w celu wykluczenia możliwości użycia samochodu do celów osobistych pracowników oraz nie związanych z działalnością gospodarczą Spółdzielni, jak również nadzorowanie używania samochodu zostało przedstawione powyżej w odpowiedziach na pytania p. 8, 9, 11 i 12.

15. "Gdzie pojazd będzie garażowany w godzinach i po godzinach pracy"?

Odpowiedź: Pojazd służbowy w godzinach pracy oraz po godzinach pracy garażowany jest w garażu podziemnym na terenie siedziby SM (...) w (...).

16. "Czy w ramach wykonywania obowiązków służbowych przez pracowników Spółdzielni będzie istniała możliwość parkowania bądź dojazdu do jego miejsca zamieszkania lub innego miejsca parkowania samochodu niż Państwa siedziba"?

Odpowiedź: Nie ma możliwości, aby podczas wykonywania obowiązków służbowych pojazd był parkowany w miejscach zamieszkania lub innego parkowania samochodu (wykorzystywany do prywatnych celów pracowników) ze względu na fakt rozliczania się z przebiegu trasy podczas wykonywania obowiązków służbowych oraz bezpośredniego monitoringu GPS za pomocą specjalnej aplikacji.

17. "Czy pojazd, o którym mowa we wniosku, to pojazd konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą? Czy z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie"?

Odpowiedź: Nie - to nie jest pojazd tej kategorii.

18. "Czy pojazd, o którym mowa we wniosku, to pojazd, którego konstrukcja wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne (zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy)"?

Odpowiedź: Pojazd, o którym mowa we wniosku jest pojazdem, którego konstrukcja wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą - zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT.

19. "Czy samochód spełni jeden z wymogów określonych w art. 86a ust. 9 pkt 1-3 ustawy? Jeśli tak, to prosimy wskazać, do których pojazdów wymienionych w ww. artykule samochód, o który Państwo pytają, należy".

Odpowiedź: Pojazd, o którym mowa we wniosku spełnia wymogi art. 86a ust. 9 pkt 2.

20. "Czy spełnienie wymogów dla pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86a ust. 9 ustawy (zgodnie z art. 86a ust. 10 ustawy) zostanie potwierdzone w zaświadczeniu wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów, w wyniku przeprowadzonego dodatkowego badania technicznego oraz w dowodzie rejestracyjnym pojazdu znajdzie się odpowiednia adnotacja o spełnieniu tego wymagania? A jeżeli pojazd należy do wymienionych w art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy, tj. do pojazdów specjalnych, to czy z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynikać będzie, że samochód ten jest pojazdem specjalnym"?

Odpowiedź: Spełnienie wymogu, dla pojazdu wskazanego we wniosku, zostanie potwierdzone w zaświadczeniu wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów, w wyniku przeprowadzonego dodatkowego badania technicznego oraz wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu o spełnieniu tego wymagania. Pojazd nie należy do wymienionych w art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT, tzn. nie jest pojazdem specjalnym.

Spółdzielnia zwraca się jednocześnie z prośbą o zmianę kwalifikacji zdarzenia polegającego na odliczaniu podatku VAT z tytułu kosztów ponoszonych na nabycie w drodze leasingu operacyjnego oraz eksploatację elektrycznego samochodu ciężarowego (...) z przyszłego na zaistniałe. Przyszłym zdarzeniem jest wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie do programu (...), w którym Spółdzielnia musi zadeklarować sposób odliczania podatku VAT od nabycia ww. pojazdu. Zgodnie z treścią wniosku w przypadku, gdy podmiot (Spółdzielnia) nie ma prawnej możliwości do odliczenia całej (100%) kwoty VAT od nabycia pojazdu - musi przedstawić indywidualną interpretację podatkową potwierdzającą sposób odliczania bądź braku możliwości odliczania podatku VAT, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy Spółdzielnia będąca zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT w zakresie prowadzonej działalności na rzecz lokali mieszkalnych i użytkowych, znajdujących się w jej zasobach, z tytułu eksploatacji i utrzymania oraz remontów nieruchomości - przy zakupie elektrycznego samochodu ciężarowego o masie całkowitej do 3,5 tony, przeznaczonego wyłącznie do działalności gospodarczej Spółdzielni - ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktur otrzymywanych w ramach zawartej umowy leasingu oraz pozostałych kosztów związanych z użytkowaniem pojazdu, w takiej części, w jakiej ustala corocznie procentową proporcję udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, do których przysługuje prawo do odliczenia w stosunku do całkowitego obrotu z czynności, do których to prawo przysługuje oraz nie przysługuje, na mocy art. 90 ust. 2-10 ustawy o VAT, w celu możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z tej proporcji?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Użytkowany przez Spółdzielnię w ramach umowy leasingu ciężarowy samochód elektryczny będzie służył do wykonywania czynności zwolnionych i opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, w zakresie obsługi, utrzymania i eksploatacji nieruchomości oraz remontów budynków mieszkalnych, w których znajdują się zarówno lokale mieszkalne oraz użytkowe, w tym garaże.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność spółdzielni mieszkaniowej w zakresie zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie i nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków jest obligatoryjną działalnością gospodarczą takiej spółdzielni (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2006 r., III CZP 21/02). Zgodnie z art. 4 ust. 1-2 i 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali (zarówno mieszkalnych jak i użytkowych) są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Natomiast członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Oprócz opłat wnoszonych na pokrycie kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości - członkowie spółdzielni, właściciele lokali nie będący członkami spółdzielni oraz osoby nie będące członkami, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - na podstawie art. 6 ust. 3 u.s.m. - mają obowiązek świadczenia na tworzony przez spółdzielnię fundusz na remonty, wnosząc stosowne opłaty. Opłaty te przeznacza się wyłącznie na cele określone w tych przepisach, tj. na koszty gospodarki zasobów mieszkaniowych w zakresie eksploatacji, utrzymania i remontów nieruchomości. Powinność ponoszenia opłat przez podmioty wymienione w art. 4 ust. 1-2 i 4 związana jest z wynikającym z art. 1 ust. 3 u.s.m. obowiązkiem zarządzania nieruchomościami, stanowiącymi mienie samej spółdzielni lub mienie jej członków, nabyte na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Przepis ten czyni ze spółdzielni mieszkaniowej instytucjonalnego zarządcę nieruchomości, który zarządza nieruchomościami swoimi i swoich członków, jak również może też zarządzać innymi nieruchomościami o dowolnych funkcjach, na mocy umowy zawartej z ich właścicielami.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Z kolei na mocy art. 43 ust. 1 pkt 36 ww. ustawy, zwolnione są również usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Ponadto Spółdzielnia świadcząc usługi w ramach statutowej działalności na rzecz mieszkańców, posiadających określony tytuł prawny do lokali innych niż mieszkalne, tj. lokali użytkowych lub garaży znajdujących się w zasobach mieszkaniowych Spółdzielni, również pobiera opłaty. Wnoszone opłaty z tytułu użytkowania tych lokali niemieszkalnych, stanowią podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu VAT. Wszystkie składniki opłaty z tytułu użytkowania lokali niemieszkalnych, stanowią elementy cenotwórcze usługi, jaką Spółdzielnia wykonuje na rzecz użytkowników tych lokali.

Reasumując - tylko opłaty wnoszone na podstawie art. 4 ust. 1- 2, 4 oraz art. 6 ust. 3 u.s.m. oraz czynsze najmu, ponoszone przez podmioty posiadające prawo do lokalu mieszkalnego - są zwolnione z podatku VAT. A contrario, opłaty i czynsze najmu ponoszone przez podmioty posiadające prawo do lokalu innego niż mieszkalny (lokale użytkowe, garaże), nie są zwolnione z podatku VAT. Spółdzielnia, wykonuje zatem czynności opodatkowane podatkiem VAT, a także zwolnione na mocy wyżej wskazanych artykułów.

W zakresie nabycia towarów i usług w ramach prowadzonej przez Spółdzielnię działalności gospodarczej jest ona czynnym podatnikiem VAT oraz stosuje prawo do odliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych lub stosuje zwolnienie. Czynny podatnik VAT ma więc prawo odliczać podatek w 100% od zakupu towarów i usług, w zakresie w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych lub stosuje proporcję do odliczenia kwoty podatku VAT w przypadku, gdy nie jest w stanie wyodrębnić z kwoty podatku VAT części związanej z działalnością opodatkowaną oraz części związanej z działalnością nieopodatkowaną, tj. zwolnioną.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w art. 90 ust. 1, Spółdzielnia pomniejsza kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, którą proporcjonalnie przypisuje do czynności, w stosunku do których przysługuje obniżenie kwoty podatku należnego. Proporcję taką Spółdzielnia ustala jako udział rocznego obrotu uzyskanego z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Proporcję taką Spółdzielnia ustala corocznie, zaokrąglając w górę do liczby całkowitej, na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy (art. 90 ust. 4). Po zakończeniu roku Spółdzielnia - przy zmianie proporcji - dokonuje korekty podatku należnego o podatek naliczony, stosując zapisy art. 91 ustawy o VAT.

Przedstawiona wyżej zasada proporcjonalnego odliczania podatku VAT, daje prawo Spółdzielni do odliczenia w trakcie roku podatkowego kwoty VAT z otrzymywanych faktur, w tym z tytułu opłat leasingowych, których przedmiotem jest elektryczny samochód ciężarowy, w wysokości wstępnie obliczonego wskaźnika (obecnie 4%). Po zakończeniu roku Spółdzielnia dokona korekty kwoty odliczonego podatku, zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT.

W analizowanej sprawie - pomimo, że Spółdzielnia jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT - warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uprawniające do odliczenia nie będą spełnione w zakresie prawnej możliwości odliczenia całej kwoty (100%) VAT, ani też nie można stwierdzić, że Spółdzielnia nie ma prawnej możliwości do odliczenia 100% kwoty podatku - wtedy cała kwota VAT staje się kosztem kwalifikowanym. Samochód ciężarowy będący przedmiotem rozważań, będzie bowiem wykorzystywany na cele związane z czynnościami opodatkowanymi a także zwolnionymi z VAT, czyli tzw. działalności mieszanej.

Zasady odliczania VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zostały szczegółowo uregulowane w art. 86a ustawy o VAT.

Na mocy art. 86a ust. 3 ustawy wynika, że podatnik ma - co do zasady - prawo pełnego odliczenia podatku VAT w przypadku, gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, tj.m.in. gdy sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Elektryczny samochód ciężarowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, który jest przedmiotem umowy leasingu, spełnia wymagania samochodu, który będzie służył tylko i wyłącznie dla celów prowadzenia działalności gospodarczej Spółdzielni, tj. będzie służył na potrzeby działalności eksploatacyjnej i remontowej mieszkaniowych zasobów spółdzielczych. Jednocześnie dla tego pojazdu ustalone zostaną zasady jego używania oraz będzie prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu zgodnie z warunkami określonymi w ust. 6 i 7 art. 86a. Dodatkowo konstrukcja pojazdu będącego przedmiotem leasingu, zostanie potwierdzona poprzez wydanie odpowiedniego zaświadczenia po wykonaniu badania technicznego, przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów i dokonaniu wpisu do dowodu rejestracyjnego samochodu, na podstawie którego będzie można wykluczyć użycie samochodu do innych celów, niż działalność gospodarcza Spółdzielni, zgodnie z zapisami art. 86a ust. 10.

W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1047 z późn. zm.), pojazd samochodowy definiuje się, jako pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, a z kolei w ustawie z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 875 z późn. zm.) wskazano, że pojazd elektryczny to pojazd samochodowy w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, wykorzystujący do napędu wyłącznie energię elektryczną akumulowaną przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania. Zatem regulacje dotyczące pojazdów samochodowych stosuje się również do samochodów o napędzie elektrycznym.

Wobec powyższego prawo do odliczenia podatku VAT - na wskazanych powyżej zasadach - przysługiwać będzie również dla samochodów o napędzie elektrycznym. Biorąc pod uwagę specyfikę działalności Spółdzielni w zakresie czynności zwolnionych i opodatkowanych podatkiem VAT - wykazanych powyżej - prawo Spółdzielni do odliczania podatku VAT w zakresie użytkowania samochodu ciężarowego do 3,5 tony, przysługiwać będzie w zależności od tego do jakich czynności związanych z opodatkowaniem podatkiem VAT, będzie ten samochód służył. Zatem, skoro samochód będzie służył wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej, tj. obsługi zarządczej działalności eksploatacyjnej i remontowej mieszkaniowych zasobów spółdzielczych, do których należą zarówno lokale mieszkalne jak i niemieszkalne (tj. garaże wbudowane, wolnostojące oraz lokale użytkowe z własnościowym prawem do lokalu lub prawem odrębnej własności), a także w stosunku do lokali mieszkalnych i użytkowych wynajmowanych przez Spółdzielnię, określenie kwoty podatku VAT do odliczenia w całej wysokości (100%) nie jest możliwe. Nie jest jednocześnie możliwe zastosowanie zwolnienia całej kwoty podatku VAT od nabycia towarów i usług w zakresie użytkowania ww. pojazdu i zakwalifikowania jej w koszty. Spółdzielnia będzie jednak mogła skorzystać z prawa do proporcjonalnego ujęcia kwoty podatku VAT do odliczenia, wynikającego z faktur wystawianych na poczet opłat zawartych w ramach umowy leasingu operacyjnego, a także z innych wydatków ponoszonych z tytułu użytkowania elektrycznego samochodu ciężarowego o masie całkowitej do 3,5 tony. Spółdzielnia zastosuje "wstępny" wskaźnik proporcji - w roku podatkowym w wysokości 4% - ustalony na podstawie art. 90 ust. 3-4. Natomiast część podatku VAT, która nie będzie podlegała odliczeniu z proporcji (pozostałe 96%) - Spółdzielnia zaliczy jako koszt kwalifikowany.

Otrzymanie dotacji z NFOŚiGW w ramach programu (...) nie ma zaś wpływu na prawo do odliczenia podatku VAT, bowiem nie stanowi warunku do odliczania podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy:

W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Stosownie do zapisu ust. 2 tego artykułu:

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Jak stanowi art. 2 pkt 34 ustawy:

Przez pojazdy samochodowe - rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Zatem zgodnie z ww. regulacjami podatnikowi przysługuje ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku "mieszanego".

Dla celów stosowania tego ograniczenia za wykorzystywanie "mieszane" należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób "mieszany".

Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów "mieszanych".

Jednakże od tej zasady występują także wyjątki.

Na podstawie art. 86a ust. 3 ustawy:

Przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

W świetle art. 86a ust. 4 ustawy:

Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

W myśl art. 86a ust. 5 ustawy:

Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

Zgodnie z art. 86a ust. 6 ustawy:

Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.

W myśl art. 86a ust. 7 ustawy:

Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:

W świetle art. 86a ust. 9 ustawy:

Do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:

- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Jak wynika z art. 86a ust. 12 ustawy:

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Na podstawie art. 86a ust. 13 ustawy:

W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.

Ponadto należy zauważyć, że w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy:

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Stosownie do art. 90 ust. 3 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zgodnie z art. 90 ust. 4 ustawy:

Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Zgodnie z art. 90 ust. 10 ustawy:

W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

Należy również wskazać, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Zawarli Państwo umowę z firmą leasingową, której przedmiotem jest samochód ciężarowy do 3,5 tony, (...) kategoria N1, o napędzie elektrycznym. Zamierzają Państwo złożyć wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia w ramach program (...). Nabyty samochód elektryczny służyć będzie do obsługi działalności eksploatacyjnej i remontowej Państwa zasobów mieszkaniowych. Zarządzają Państwo zasobami mieszkaniowymi składającymi się z lokali mieszkalnych, garaży oraz lokalami użytkowymi, a także posiadają Państwo własne lokale mieszkalne i użytkowe przeznaczone na wynajem. W zakresie opłat i czynszów najmu, pobieranych od lokali mieszkalnych, stosują Państwo zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 11 i 36 ustawy. W zakresie opłat i czynszów, pobieranych od lokali użytkowych i garaży, nie stosują Państwo zwolnienia z ww. artykułu. W deklaracjach VAT wykazują Państwo te czynności, jako sprzedaż opodatkowaną. Analogicznie, w zakresie zakupu towarów i usług, stosują Państwo prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które są wykonywane na rzecz lokali użytkowych i garaży. Natomiast w stosunku do czynności wykonywanych na rzecz lokali mieszkalnych, tj. działalności zwolnionej nie stosują Państwo prawa do odliczenia. Samochód wykorzystywany będzie w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej polegającej na zarządzaniu nieruchomościami w zakresie eksploatacji i utrzymania oraz remontów bieżących nieruchomości. Czynności te związane są z osiąganiem przychodów z tyt. wnoszonych opłat przez użytkowników lokali, podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym tylko opłaty wnoszone przez użytkowników lokali użytkowych są opodatkowane, natomiast opłaty wnoszone od lokali mieszkalnych podlegają zwolnieniu od podatku VAT. Zamierzają Państwo odliczać podatek VAT od kosztów związanych z nabyciem i użytkowaniem samochodu elektrycznego stosując zasadę proporcjonalnego odliczania VAT wskaźnikiem proporcji zgodnie z art. 90 ust. 2-10 i art. 91 ust. 1 ustawy, który w roku podatkowym wynosi 4%, a 96% z kwoty podatku VAT odnosić w koszty. Samochód elektryczny będzie wykorzystywany przez Państwa tylko i wyłącznie do działalności gospodarczej. W odniesieniu do wydatków związanych z nabyciem oraz eksploatacją samochodu nie istnieje możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi i ze zwolnionymi od podatku VAT. Wykorzystywanie ww. samochodu do celów innych niż działalność gospodarcza będzie wykluczona. Będą Państwo wykonywali bezpośredni nadzór nad używaniem pojazdu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych m.in.: wyjazdy służbowe na polecenie przełożonego, kontrola GPS, monitoring w aplikacji. Zasady użytkowania samochodów służbowych są określone w obowiązującym w Spółdzielni regulaminie. Prowadzą Państwo na własne potrzeby ewidencję przebiegu pojazdów służbowych, która zawiera wszystkie elementy wymienione w art. 86a ust. 7 ustawy. Nie będą Państwo składać informacji VAT-26 w związku z nabyciem samochodu. Pojazd spełniać będzie bowiem zapisy art. 86a ust. 9 pkt 2 oraz ust. 10 pkt 1 ustawy. Sposób wykorzystania pojazdu określony w ww. regulaminie w sposób jednoznaczny wyklucza użycie pojazdów służbowych do innych celów, niż związanych z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą poprzez m.in. nadzorowanie wyjazdów służbowych, prowadzenie na własne potrzeby ewidencji wyjazdów i jego przebiegu, nadzór GPS, obowiązkowe parkowanie na terenie siedziby Spółdzielni, deponowanie kluczy po zakończeniu pracy. Nie dopuszczają Państwo możliwości wykorzystania pojazdu w innych celach, niż związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Pojazd służbowy w godzinach pracy oraz po godzinach pracy garażowany jest w garażu podziemnym na terenie Spółdzielni. Nie ma możliwości, aby podczas wykonywania obowiązków służbowych pojazd był parkowany w miejscach zamieszkania lub innego parkowania samochodu. Przedmiotowy samochód nie jest pojazdem konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą. Jest to pojazd, którego konstrukcja wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą - zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy. Pojazd, o którym mowa we wniosku spełnia wymogi art. 86a ust. 9 pkt 2 ustawy. Spełnienie wymogu, dla pojazdu wskazanego we wniosku, zostanie potwierdzone w zaświadczeniu wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów, w wyniku przeprowadzonego dodatkowego badania technicznego oraz wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu o spełnieniu tego wymagania. Pojazd nie należy do wymienionych w art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy, tzn. nie jest pojazdem specjalnym.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wynikających z zawartej umowy leasingu na samochód elektryczny i od pozostałych kosztów związanych z jego użytkowaniem przy zastosowaniu proporcji.

Jak wyżej wskazano, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku VAT, ma związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności, tj. działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy tj. opodatkowanej i zwolnionej oraz działalności innej niż gospodarcza (niepodlegającej opodatkowaniu).

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku.

Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.

Następnie, z uwagi na przedmiot wniosku, kluczową rolę w kwestii prawa do częściowego odliczenia podatku VAT w przedmiotowej sprawie odgrywa przepis art. 86a ust. 1-13 ustawy.

Jak wynika z powołanych powyżej uregulowań art. 86a ustawy zasadą jest, że w przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ograniczonej wysokości.

Jednocześnie z przepisów tych wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem i użytkowaniem pojazdów samochodowych w przypadku gdy są one wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

W grupie pojazdów, uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, mieszczą się pojazdy ustawowo uznane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, przy wykorzystywaniu których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Są to pojazdy o konstrukcji wskazującej na ich podstawowe przeznaczenie do celów gospodarczych, wykluczającej ich użycie do celów prywatnych lub powodującej, że ewentualny użytek do celów prywatnych będzie nieistotny.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że aby dokonać odliczenia pełnej kwoty podatku VAT z tytułu wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy, warunkiem koniecznym jest, aby pojazdy te posiadały zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów, po przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego, przy czym powyższe winno wynikać również z dowodu rejestracyjnego zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Wykonanie dodatkowego badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem okręgowej stacji kontroli pojazdów oraz posiadanie stosownej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym pojazdu staje się obowiązkiem podatnika, w sytuacji, gdy podatnik chce dokonać obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego od nabywanych przez podatnika wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy. Dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesienia takich wydatków jest prawem podatnika, z którego to prawa podatnik może lecz nie musi skorzystać. Zatem jeżeli podatnik chce z powyższego prawa skorzystać, powinien być w posiadaniu stosownych dokumentów (zaświadczenia i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym), które by to prawo do odliczenia potwierdzały.

Jak wskazano wyżej, w art. 86a ust. 10 ustawy wyraźnie uregulowano, że spełnienie wymagań określonych w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 w związku z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy stwierdza się na podstawie badania technicznego, co stanowi dowód potwierdzający prawidłowość dokonywanych przez podatnika odliczeń podatku od wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją samochodu.

Z przepisu art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy nie wynika, w jakim terminie podatnik powinien przeprowadzić dodatkowe badania techniczne i uzyskać wpis w dowodzie rejestracyjnym, potwierdzające spełnienie wymagań z art. 86a ust. 9 pkt 2 ustawy. Niemniej jednak badanie to wpływa na prawo do odliczenia podatku naliczonego, dlatego powinno ono być przeprowadzone niezwłocznie. Wobec braku terminu należy więc przyjąć, że zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów i adnotacja w dowodzie rejestracyjnym powinny zostać uzyskane niezwłocznie po zakupie pojazdu, nie później jednak niż do czasu złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy.

W przypadku niewykonania dodatkowego badania technicznego do czasu złożenia deklaracji VAT za okres, w którym nastąpi nabycie pojazdów uznaje się, że pojazd nie mieści się w katalogu pojazdów wskazanych w art. 86a ust. 9 ustawy, czyli pojazdów, które ze względu na swoją konstrukcję ustawowo uznawane są za pojazdy wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Oznacza to, że w stosunku do takiego pojazdu zastosowanie znajdą zasady ogólne. Odliczenie podatku VAT w pełnej wysokości uzależnione wówczas będzie od spełnienia warunków wskazanych w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Zgodnie z ww. przepisem odliczenie pełne przysługuje jeżeli sposób wykorzystania pojazdu przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach jego używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu, wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Ponadto w takim przypadku wystąpi również obowiązek złożenia do naczelnika urzędu skarbowego informacji o tym pojeździe (VAT-26).

Wskazali Państwo, że zakupiony samochód spełnia wymogi art. 86a ust. 9 pkt 2 ustawy, tj. jest pojazdem samochodowym, innym niż samochód osobowy, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu. Jednocześnie spełnienie ww. wymogu, dla pojazdu wskazanego we wniosku, zostanie potwierdzone w zaświadczeniu wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów, w wyniku przeprowadzonego dodatkowego badania technicznego oraz wpisem w dowodzie rejestracyjnym pojazdu o spełnieniu tego wymagania. Ponadto podkreślają Państwo, że użycie pojazdu do celów innych niż działalność gospodarcza będzie wykluczone.

Zatem w odniesieniu do zakupionego pojazdu przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT w 100% na podstawie art. 86a ust. 3 ustawy, z uwagi na spełnienie warunku wykorzystywania pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej.

Przy czym należy zauważyć, że w sytuacji, gdy wydatki dotyczące pojazdów samochodowych służą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, jak również do czynności zwolnionych od podatku, to w sytuacji gdy nie ma możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, podatnik jest zobowiązany do proporcjonalnego odliczenia podatku, zgodnie z art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że skoro samochód wykorzystywany jest w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej, polegającej na zarządzaniu nieruchomościami, tj. zarówno do czynności opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku VAT oraz - jak wskazali Państwo we wniosku - w odniesieniu do wydatków związanych z nabyciem oraz eksploatacją samochodu nie istnieje możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi i ze zwolnionymi od podatku VAT, to są Państwo zobowiązani do odliczenia podatku VAT przy zastosowaniu wskaźnika proporcji, o którym mowa w art. 90 ustawy.

Podsumowując, przy zakupie samochodu elektrycznego, przeznaczonego wyłącznie do działalności gospodarczej Spółdzielni mają Państwo prawo do odliczenia podatku VAT z faktur otrzymywanych w ramach zawartej umowy leasingu oraz pozostałych kosztów związanych z użytkowaniem pojazdu, w takiej części, w jakiej ustalają Państwo corocznie procentową proporcję udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, do których przysługuje prawo do odliczenia w stosunku do całkowitego obrotu z czynności, do których to prawo przysługuje oraz nie przysługuje, na mocy art. 90 ust. 2-10 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).