0112-KDIL1-2.4012.126.2020.2.MR - VAT od wywłaszczenia gruntu rolnego i leśnego w zamian za odszkodowanie.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 maja 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-2.4012.126.2020.2.MR VAT od wywłaszczenia gruntu rolnego i leśnego w zamian za odszkodowanie.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w zw. z art. 15zzs ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2020 r. (data wpływu 3 marca 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 kwietnia 2020 r. (data wpływu 4 maja 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie. Wniosek uzupełniono w dniu 4 maja 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest żoną rolnika zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT, z którym prowadzi gospodarstwo rolne. Zainteresowana wraz z mężem otrzymała gospodarstwo rolne po połowie umową o dożywocie od teściów dnia 5 grudnia 2003 r. W listopadzie 2007 r. mąż Wnioskodawczyni zarejestrował się jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w zakresie prowadzonej działalności rolniczej. Oboje nie prowadzą działalności gospodarczej.

W dniu 12 sierpnia 2019 r. wydano decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez Wojewodę (...) i plan zagospodarowania terenu na wniosek Spółki.

Na mocy decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności odebrano Wnioskodawczyni i jej mężowi działki leśne nr A i B oraz działkę rolną nr C. Działki podzielono na mniejsze części, a znaczną część zabrano wbrew ich woli pod drogę nr (...). Wszczęto postępowanie odszkodowawcze na ww. działki.

Procedura odszkodowawcza jest w toku, termin wydania decyzji przewidziany jest na dzień 31 marca 2020 r.

Na działki leśne nr A i B Wnioskodawczyni wraz z mężem nie ponosili żadnych nakładów, i nie dokonywali żadnych zakupów objętych podatkiem VAT. Nie były one wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej, nie były one zabudowane. Nie były również przedmiotem najmu, ani dzierżawy. Nie dokonano na nich żadnych zmian od dnia otrzymania ich umową o dożywicie. Otrzymane działki od teściów nie miały być odsprzedane i nie było celem Zainteresowanej, ani jej męża wykorzystywanie ich w inny sposób. Działki te nie mają w gminie planu zagospodarowania.

Z działki rolnej nr C to mąż Wnioskodawczyni otrzymywał przychody z gospodarstwa i to on był podatnikiem podatku VAT. Zainteresowana jest osobą dorosłą i jak do tej pory nie otrzymywała żadnych przychodów ze swojej pracy w gospodarstwie. Czuła się ubezwłasnowolniona, gdyż wszystkie przychody wpływały na konto podatnika VAT. Wnioskodawczyni opiekuje się teściami i główny ciężar pracy w domu spoczywa na jej barkach. Teściowa jest osobą niepełnosprawną z orzeczeniem niezdolności do samodzielnej egzystencji i I grupą inwalidzką, która wymaga ciągłej opieki.

Wszystkie działki, i te leśne nr A i B oraz działkę rolną nr C Wnioskodawczyni otrzymała umową o dożywocie. Zainteresowana wypełnia w całości swoje obowiązki więc uważa, że otrzymane odszkodowanie za wywłaszczone grunty po połowie należą się jej i powinna otrzymać je na jej osobiste konto.

Działki po podziale straciły na wartości, zostały zabrane pod rygorem natychmiastowej wykonalności bez możliwości odwołania się. Wywłaszczenie tych działek jest ogromną stratą dla Zainteresowanej. Był to jej osobisty majątek za dożywocie teściów i ciężką pracę przy osobie niepełnosprawnej. Wypłacone odszkodowanie nie pokryje w całości wartości zabranych gruntów.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

1. Działki leśne nr A i B oraz działka rolna nr C, które zostały wywłaszczone wchodzą w skład wspólnego gospodarstwa rolnego i są własnością wspólną Wnioskodawczyni i jej męża. Działki te Wnioskodawczyni otrzymała wraz z mężem umową o dożywicie po połowie.

2. Wszystkie wskazane działki, tj. A, B i C są niezabudowane.

3. Przedmiotowe działki wchodzą w skład małżeńskiej wspólności majątkowej.

4. Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnych nakładów (czynności) w celu przygotowania ww. działek do sprzedaży.

5. Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawczyni nie spełnia definicji rolnika ryczałtowego. Zgodnie z tym nie jest rolnikiem ryczałtowym.

6. Zgodnie z art. 15 ust. 1, ust. 2 i art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawczyni nie wykonuje tych czynności, więc nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

7. Dokonywane zbiory z działki rolnej nr C przeznaczone były w całości na własne potrzeby gospodarstwa rolnego.

8. Działka rolna nie była nigdy udostępniana osobom innym i nie zawierano żadnych umów.

9. Urząd Gminy, na której terenie leży działka rolna nr C nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i działka ta była wykorzystywana na działalność rolniczą.

10. Do dnia wydania decyzji wywłaszczającej przez Wojewodę działka nr C była wykorzystywana rolniczo. Decyzję wywłaszczeniową z dnia 12 sierpnia znak 2019 r. wydał Wojewoda pod rygorem natychmiastowej wykonalności i to Wojewoda (...) na wniosek Spółki wydał decyzję o warunkach zabudowy, a firma wykonawcza w dniu 12 sierpnia 2019 r. weszła na grunt, który od tego dnia nie był już własnością Wnioskodawczyni.

11. Działki leśne nr A i B wykorzystywane były wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług. Działka rolna nr C wykorzystywana była do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez męża Wnioskodawczyni, który jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

12. Doszło już do wywłaszczenia tych działek i wydano decyzję o ich wywłaszczeniu w dniu 12 sierpnia 2019 r. z rygorem natychmiastowej wykonalności. Sprawy odszkodowawcze trwają, wydano decyzję odszkodowawczą na działkę nr C, ale wszystkie procedury zostały wstrzymane przez utrzymujący się stan epidemiczny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni w związku z otrzymaną połową odszkodowania za wywłaszczone działki leśne nr A i B musi rozliczyć się z podatku VAT?

2. Czy Wnioskodawczyni w związku z otrzymaną połową odszkodowania za grunt orny nr C musi rozliczyć się z podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymany las jest jej własnością osobistą i nie widzi ona podstaw do uznania, że transakcja powinna być opodatkowana. Zainteresowana jest osobą pokrzywdzoną, gdyż nigdy nie miała zamiaru sprzedawać lasu (działek nr A i B), a na tym terenie jest on niemożliwy do odtworzenia, gdyż lasu brzozowo-olchowego nie ma na rynku nieruchomości i nikt takiego nie sprzedaje. Tylko zakup podobnej działki leśnej, w całości pokrywałby jej stratę.

Celem Wnioskodawczyni i jej męża nie była sprzedaż otrzymanych za dożywocie działek leśnych nr A i B, ani prowadzenia w lesie działalności rolniczej. Na działki leśne (las) Zainteresowana, ani jej mąż nie ponosili żadnych nakładów. Nie dokonywano zakupów objętych podatkiem od towarów i usług, a wywłaszczenie, podział działek na mniejsze oraz zabranie wbrew woli Wnioskodawczyni jest dużą stratą. Zainteresowana nigdy nie miała zamiaru sprzedaży tych działek, a odszkodowanie nie pokryje w całości wartości gruntu leśnego. Wojewoda (...) nie jest w stanie naprawić wyrządzonej krzywdy, bo tylko podobny las mógłby wynagrodzić jej stratę.

Działka rolna nr C została podzielona na mniejsze kawałki, przecięta na połowę i wywłaszczona wbrew woli Zainteresowanej.

Wnioskodawczyni nigdy nie była czynnym podatnikiem podatku VAT (był nim tylko jej mąż), więc uważa ona że nie powinna się rozliczać jako podatnik podatku VAT od swojej połowy odszkodowania.

Zainteresowana wywiązuje się z umowy o dożywocie i opiekuje się teściami, z których to teściowa jest niezdolna do samodzielnej egzystencji.

Wnioskodawczyni chce, aby odszkodowanie a mianowicie jej połowa wpłynęła na jej konto osobiste. Nie chce się rozliczać z tego odszkodowania osobiście. Wywłaszczenie jest krzywdą dla Zainteresowanej i jej rodziny. Ww. działki nie są zabudowane i nigdy nie miały innego przeznaczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej "Dyrektywą 2006/112/WE", państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a.

określone udziały w nieruchomości,

b.

prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

c.

udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego).

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy - Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Zatem wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku zbywania nieruchomości ocenie podlegać muszą przede wszystkim okoliczności związane z nabyciem, wykorzystaniem nieruchomości, czy działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Stosownie do treści art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zgodnie z przywołanym wyżej art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, wywłaszczenie nieruchomości, czyli przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie, stanowi dostawę towarów i - co do zasady - w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu VAT.

Należy jednak zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów - przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest żoną rolnika zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT, z którym prowadzi gospodarstwo rolne. Zainteresowana wraz z mężem otrzymała gospodarstwo rolne po połowie umową o dożywocie od teściów. W dniu 12 sierpnia 2019 r. wydano decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez Wojewodę i plan zagospodarowania terenu na wniosek Spółki. Na mocy decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności odebrano Wnioskodawczyni i jej mężowi działki leśne nr A i B oraz działkę rolną nr C, wszystkie działki są niezabudowane. Działki te wchodzą w skład wspólnego gospodarstwa rolnego i są własnością wspólną Wnioskodawczyni i jej męża. Działki podzielono na mniejsze części, a znaczną część zabrano wbrew ich woli pod drogę. Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnych nakładów (czynności) w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży. Nie były one wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej. Nie były również przedmiotem najmu, ani dzierżawy. Nie dokonano na nich żadnych zmian od dnia otrzymania ich umową o dożywicie. Otrzymane działki od teściów nie miały być odsprzedane i nie było celem Zainteresowanej, ani jej męża wykorzystywanie ich w inny sposób. Wnioskodawczyni nie jest rolnikiem ryczałtowym, ani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dokonywane zbiory z działki rolnej nr C przeznaczone były w całości na własne potrzeby gospodarstwa rolnego. Urząd Gminy, na której terenie leży działka rolna nr C nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i działka ta była wykorzystywana na działalność rolniczą przez męża Wnioskodawczyni, który jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W tak przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni ma wątpliwości, czy w związku z otrzymaną połową odszkodowania za niezabudowane działki leśne nr A i B oraz działkę rolną nr C musi rozliczyć się z podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni objętych zadanym pytaniem należy ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy, tj. w związku z przeniesieniem własności przedmiotowych działek z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, Zainteresowana działała w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej, w przypadku osób fizycznych, które dokonują zbycia towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Jednocześnie należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) - jako podatnik VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie brak jest podstaw do uznania Wnioskodawczyni w związku z opisaną czynnością, tj. zbyciem działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie - za podatnika podatku od towarów i usług. Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka aktywność Wnioskodawczyni, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Działki stanowiły dotychczas ustawową wspólność majątkową małżeńską Wnioskodawczyni i jej męża. Wywłaszczenie przedmiotowych działek było niezależne od woli Zainteresowanej. Wnioskodawczyni nie czyniła żadnych starań aby nastąpiło wywłaszczenie przedmiotowego gruntu. Wywłaszczone działki nigdy nie były wykorzystywane przez Wnioskodawczynię na cele rolnicze, ani żadne inne, nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej. Z wniosku wynika jedynie, że działka rolna nr C była wykorzystywana przez męża Wnioskodawczyni w prowadzonej działalności rolniczej. Ponadto, z treści wniosku nie wynika, aby Wnioskodawczyni podejmowała jakiekolwiek aktywne działania w zakresie obrotu przedmiotową nieruchomością.

Wobec powyższego należy uznać, że dostawa przez Wnioskodawczynię działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie, nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Wnioskodawczyni w przedmiocie zbycia opisanych działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa nieruchomości gruntowej wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni - jak wynika z okoliczności sprawy - nie podjęła aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Z opisu sprawy wynika, że przedmiotowe działki zostały nabyte przez Wojewodę z mocy prawa w związku z planowaną inwestycją drogową. Wywłaszczenie, jak już wcześniej wskazano, nie nastąpiło z inicjatywy Wnioskodawczyni, tylko na skutek działań niezależnych od niej.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że Wnioskodawczyni dokonując dostawy działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C w zamian za odszkodowanie wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Wnioskodawczynię należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Podsumowując, Wnioskodawczyni z tytułu zbycia działek leśnych nr A i B oraz działki rolnej nr C w zamian za odszkodowanie nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, dostawa ww. działek w zamian za odszkodowanie, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku w związku z otrzymaną połową odszkodowania za przedmiotowe działki.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla męża Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID- 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, z późn. zm.).

Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu

Skargę wnosi się na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl