0112-KDIL1-2.4012.119.2018.1.MR - Odwrotne obciążenie usług budowlanych wykonywanych na zlecenie spółdzielni mieszkaniowych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 stycznia 2018 r. (data wpływu 9 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia dla wykonywanych na zlecenie spółdzielni mieszkaniowych usług budowlanych, które to usługi są w całości lub w części finansowane przez użytkowników lokali mieszkalnych - jest prawidłowe.

W dniu 9 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia dla wykonywanych na zlecenie spółdzielni mieszkaniowych usług budowlanych, które to usługi są w całości lub w części finansowane przez użytkowników lokali mieszkalnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - czynny podatnik VAT - jest producentem okien, stolarki okiennej z pcv i aluminium oraz rolet zewnętrznych. Ponadto, w zakresie działalności firmy są usługi budowlane, w szczególności roboty instalacyjne stolarki budowlanej - PKWiU 43.32.10.0. W przedmiocie tychże robót Wnioskodawca wykonuje w szczególności wymianę okien wraz z wymianą parapetów zewnętrznych.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uczestniczy w przetargach organizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe na wymianę okien w budynkach zbiorowego zamieszkania. Spółdzielnie są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Spółdzielnie mieszkaniowe prowadzą swoją działalność na podstawie ustawy - Prawo spółdzielcze z dnia 16 września 1982 r., ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r., ustawy o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994 r., ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 r., ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r., ustawy - Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r., i innych ustaw oraz statutu spółdzielni.

Na podstawie przywołanych przepisów spółdzielnie mieszkaniowe są odpowiedzialne m.in. za wymianę stolarki okiennej i drzwiowej w lokalach mieszkalnych znajdujących się w zasobach spółdzielni. Przy czym obowiązek wymiany stolarki dotyczy całych budynków pozostających w gestii spółdzielni, tj. zarówno części wspólnych budynków (np. klatka schodowa, pralnia itp.) jak i poszczególnych lokali mieszkalnych.

W przypadku wymiany stolarki w częściach wspólnych budynków spółdzielnie ponoszą te koszty ze środków pozostających w dyspozycji spółdzielni. Spółdzielnie nie obciążają tymi kosztami użytkowników poszczególnych lokali mieszkalnych. A co za tym idzie to spółdzielnie mają status inwestora we wspomnianym zakresie.

Natomiast w przypadku wymiany stolarki w poszczególnych lokalach mieszkalnych spółdzielnia obciąża tymi kosztami użytkowników lokali mieszkalnych. Przy czym wysokość tego obciążenia wynika ze statutów i regulaminów wewnętrznych spółdzielni. Użytkownicy mogą być zatem obciążeni kosztami wymiany stolarki w całości, ale również tylko w jakiejś części, np. 50%. W takim przypadku to zatem użytkownicy lokali mieszkalnych będą posiadać status inwestora w zakresie wymiany stolarki okiennej, i to pomimo okoliczności, że mogą oni nie ponosić całego kosztu inwestycji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca, który na zlecenie spółdzielni mieszkaniowych wykonuje roboty budowlano-montażowe (w szczególności roboty instalacyjne stolarki budowlanej) wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, w lokalach mieszkalnych znajdujących się w zasobach spółdzielni, które to usługi są w całości lub w części finansowane przez użytkowników tychże lokali mieszkalnych, powinien wystawić fakturę z odwrotnym obciążeniem a VAT należny od takich usług powinny wykazać spółdzielnie mieszkaniowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego na rzecz spółdzielni mieszkaniowych roboty budowlano-montażowe (w szczególności roboty instalacyjne stolarki budowlanej), wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, wykonywane w lokalach mieszkalnych znajdujących się w zasobach spółdzielni, które to usługi są w całości lub w części finansowane przez użytkowników tychże lokali mieszkalnych, powinny zostać udokumentowane fakturą VAT z odwrotnym obciążeniem, a VAT należny od takich usług powinny wykazać spółdzielnie mieszkaniowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Natomiast art. 5a ustawy stanowi, że towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zaś działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

* usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,

* usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 17 ust. 1h ustawy, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Załącznik nr 14 do ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2017 r., zawiera (w poz. 2-48) zamkniętą listę usług budowlanych identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), podlegających mechanizmowi odwróconego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, należy wskazać, że art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 bądź 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca. Jednocześnie zauważyć należy, że przy każdej z usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, podano również symbol klasyfikacji statystycznej PKWiU, co wskazuje, że tylko konkretne usługi sklasyfikowane pod danym symbolem, wymagają rozliczania podatku na zasadzie odwrotnego obciążenia.

W świetle powyższego, nabywca usług budowlanych wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, świadczonych przez podwykonawcę, staje się odpowiedzialny za rozliczenia podatku VAT od tych usług.

Przy tym ustawa o VAT nie definiuje pojęcia "podwykonawca", w związku z tym dla prawidłowego rozumienia tego terminu należy posłużyć się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego PWN: "podwykonawca - to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy".

W świetle powołanych wyżej przepisów, ustalenie, czy dana usługa podlega rozliczeniu zgodnie z mechanizmem odwróconego obciążenia, czy też zastosowanie będzie miała ogólna zasada rozliczenia podatku, ma charakter indywidualny. Oznacza to, że w każdym konkretnym przypadku należy zbadać, czy dane świadczenie jest usługą wymienioną w załączniku nr 14 do ustawy oraz czy usługa ta jest świadczona przez podwykonawcę. Dla zastosowania odwrotnego obciążenia konieczne jest spełnienie obu ww. przesłanek łącznie.

W analizowanym stanie faktycznym Wnioskodawca świadczy na rzecz spółdzielni mieszkaniowych usługi budowlane. W przedmiocie tychże robót Wnioskodawca wykonuje w szczególności wymianę okien wraz z wymianą parapetów zewnętrznych. Przy czym usługi wymiany stolarki dotyczą całych budynków pozostających w gestii spółdzielni, tj. zarówno części wspólnych budynków (np. klatka schodowa, pralnia itp.) jak i poszczególnych lokali mieszkalnych.

W przypadku wymiany stolarki okiennej w poszczególnych lokalach mieszkalnych spółdzielnie mieszkaniowe obciążają tymi kosztami użytkowników lokali mieszkalnych. Przy czym wysokość tego obciążenia wynika ze statutów i regulaminów wewnętrznych spółdzielni. Użytkownik może być zatem obciążony kosztami wymiany stolarki w całości, ale również tylko w jakiejś części, np. 50%. W takim przypadku to zatem użytkownik lokalu mieszkalnego posiada status inwestora w zakresie wymiany stolarki okiennej, i to pomimo okoliczności, że może on nie ponosić całego kosztu inwestycji.

W konsekwencji Wnioskodawca działając na podstawie podpisanych umów o świadczenie usług ze spółdzielniami mieszkaniowymi, w ramach których wykonuje usługi polegające na dostawie i montażu stolarki okiennej i drzwiowej w lokalach mieszkalnych, które sklasyfikowane zostały do PKWiU 43.32.10.0 działa względem takich spółdzielni jako podwykonawca, bowiem w tej sytuacji spółdzielnie mieszkaniowe działają na rzecz użytkowników lokali jako główny wykonawca. A zatem w tym przypadku zastosowanie znajdzie mechanizm odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy, i to spółdzielnie mieszkaniowe będą zobowiązane do rozliczenia podatku z tytułu ww. usług wykonanych na ich rzecz przez Wnioskodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia dla wykonywanych na zlecenie spółdzielni mieszkaniowych usług budowlanych, które to usługi są w całości lub w części finansowane przez użytkowników lokali mieszkalnych. Natomiast w pozostałym zakresie wniosku zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.