0112-KDIL1-1.4012.633.2017.1.RW - Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu "Rewitalizacja Osiedla poprzez adaptację budynku na centrum aktywizacji i integracji społeczności lokalnej".

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2017 r. (data wpływu 30 listopada 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 grudnia 2017 r. (data wpływu 29 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu - jest prawidłowe.

W dniu 30 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu. W dniu 29 grudnia 2017 r. wniosek uzupełniono o podpis osoby upoważnionej do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego realizuje zadania własne wynikające z ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.; dalej: USG), służące zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Stosownie do dyspozycji art. 2 ust. 1 USG, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania gminy - w oparciu o art. 6 ust. 1 USG - należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym w szczególności w zakresie pomocy społecznej oraz wspierania rodziny. Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami.

Gmina posiada osobowość prawną i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Oprócz zadań własnych gmina wykonuje czynności, które wypełniają definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.; dalej: ustawy o VAT) i są ujmowane w odpowiednich rejestrach, a podatek należny wykazywany jest w deklaracji VAT-7.

W konsekwencji wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, zgodnie z którym "artykuł 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania głównego, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w tym przepisie", oraz na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1454) od 1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła rozliczanie w zakresie podatku od towarów i usług ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Zadania Gminy w zakresie wspierania rodziny (w odniesieniu do opieki nad dziećmi do lat trzech) są wykonywane przez żłobki miejskie. Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi do lat 3 (Dz. U. z 2017 r. poz. 60 z późn. zm.) gminy są podmiotami uprawnionymi do tworzenia żłobków i klubów dziecięcych w formie gminnych jednostek budżetowych, których prowadzenie należy do zadań własnych gminy. Rodzice dzieci przebywających pod opieką żłobka są zobowiązani do ponoszenia opłat stałych za pobyt dziecka w żłobku oraz za wyżywienie tzw. wsad do kotła określonych w Uchwale Rady Miejskiej w z dnia 30 czerwca 2011 r. w sprawie ustalenia opłaty za pobyt dziecka w Żłobku Miejskim.

Zgodnie z prezentowanym przez Ministra Finansów stanowiskiem odpłatności pobierane w przedszkolach, żłobkach, domach dziecka czy klubach dziecięcych są opłatami podlegającymi opodatkowaniu VAT, przy czym korzystającymi ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. b ustawy o VAT.

Dla celów realizacji zadań w zakresie wspierania rodziny oraz opieki społecznej Gmina planuje utworzyć placówkę wsparcia dziennego z elementami pracy ulicznej i animacji społecznej dla dzieci i młodzieży w dzielnicy, na terenie której istnieje deficyt w dostępie do placówek wsparcia dziennego. Placówka wsparcia dziennego będzie gminną jednostką budżetową działającą na podstawie przepisów art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697 z późn. zm.). Korzystanie z opieki w placówce wsparcia dziennego będzie miało charakter nieodpłatny. Placówki wsparcia dziennego oferują dzieciom i młodzieży pomoc w nauce, zapewniają opiekę wychowawczą i opiekę w czasie wolnym, zajmują się dożywianiem, współpracują z rodzinami, rozwijają talenty i zainteresowania podopiecznych.

Zarówno żłobki jak i placówka wsparcia dziennego są powoływane do życia uchwałami Rady Miejskiej w, co oznacza, że organizatorem ich działalności jest Gmina, a Prezydent Miasta sprawuje nad nimi nadzór i zapewnia jej odpowiednie warunki działania.

Gmina wystąpiła z wnioskiem o przyznanie dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 na realizację projektu pn.: "Rewitalizacja Osiedla poprzez adaptację budynku na centrum aktywizacji i integracji społeczności lokalnej".

Projekt realizowany jest w ramach Poddziałania 10.3.1. - Rewitalizacja obszarów zdegradowanych - ZIT RPO W (...) na lata 2014-2020. Inwestycja dotyczy adaptacji (przebudowy) części budynku w na żłobek oraz placówkę wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży. Zakres wykonanych prac, które zostały ujęte w wydatkach kwalifikowalnych przewidzianych do refundacji w projekcie obejmuje: wymianę okien i drzwi, ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu, montaż windy towarowej i osobowej, przeprowadzenie robót brukarskich, przebudowę dachu, wymianę instalacji odgromowej, wymianę obróbek blacharskich, instalację internetu światłowodowego oraz zagospodarowanie terenu wokół budynku. Uzupełnieniem robót jest zakup środków trwałych w postaci pierwszego wyposażenia obu placówek. W wyniku realizacji inwestycji w części udostępnionych pomieszczeń powstał nowy oddział żłobka miejskiego, który od 1 września 2017 r. zapewnia dostęp do usług opiekuńczych dla 25 dzieci do 3 lat.

W innej części budynku powstaje placówka wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży - która obejmie wsparciem dzieci w wieku 7-14 lat - docelowo 27 osób, w szczególności dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, przeżywających trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, korzystających z pomocy społecznej, w tym z rodzin, w których dzieci sprawiają problemy wychowawcze, i/lub zostały objęte nadzorem kuratorskim.

Funkcjonowanie placówki wsparcia dziennego będzie finansowane z budżetu Gminy, nie przewiduje się odpłatnego wynajmu powstałej infrastruktury. Pomieszczenia placówki wsparcia dziennego będą służyły celom społecznym i będą przeznaczone dla osób wykluczonych lub zagrożonych ubóstwem albo wykluczeniem społecznym w wieku do lat 14. W pomieszczeniach przygotowanych na potrzeby placówki wsparcia dziennego prowadzone będą nieodpłatne warsztaty aktywności edukacyjnej, udzielana będzie pomoc w nauce, kursy językowe i informatyczne, gry i zabawy, treningi umiejętności społecznych, rozwijanie zdolności plastycznych.

W budynku objętym projektem prowadzona będzie wyłącznie działalność statutowa utworzonych placówek, bez działalności komercyjnej, która wiązałaby się z czynnościami objętymi podatkiem VAT (np. najem, dzierżawa itd.). Powstała infrastruktura nie będzie zatem służyć do wykonywania czynności opodatkowanych.

Beneficjentem środków finansowych oraz wykonawcą projektu jest Gmina. Za eksploatację powstałej infrastruktury odpowiedzialny będzie Miejski Zakład Zasobów Lokalowych (MZZL). Podmiot ten posiada przedmiotową nieruchomość w swoim majątku - zarządza nim i administruje na podstawie przekazania dokonanego zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej w sprawie utworzenia zakładu budżetowego jakim jest MZZL w.

Realizacja projektu rozpoczęła się w listopadzie 2016 r. Faktury za usługi budowlane wystawiane w okresie do 31 grudnia 2016 r. wskazują jako nabywcę MZZL, natomiast od 1 stycznia 2017 r. - po podjęciu wspólnego rozliczania VAT przez Gminę i jej jednostki organizacyjne - wszystkie faktury wystawiane są na Gminę.

Przekazanie przedmiotowej nieruchomości zgodnie z zapisami ww. uchwały zostało dokonane z przeznaczeniem na działalność statutową MZZL, które to działania wpisują się w zadania własne Gminy niepozostające w przypadku tej konkretnej nieruchomości w związku z prowadzoną przez Gminę w innych obszarach działalnością gospodarczą.

W związku z tak przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Gmina powzięła wątpliwość w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z poniesionymi przez siebie wydatkami inwestycyjnymi związanymi z realizacją projektu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z poniesionymi przez nią wydatkami inwestycyjnymi związanymi z realizacją projektu pn.: "Rewitalizacja Osiedla poprzez adaptację budynku na centrum aktywizacji i integracji społeczności lokalnej" w trakcie, jak i po zakończeniu realizacji projektu?

Zdaniem Wnioskodawcy, w brzmieniu ustalonym przez art. 15 ust. 1 w związku z ust. 6 ustawy o VAT gmina w zakresie, w którym realizuje zadania własne, dla wdrażania których została powołana nie jest uważana za podatnika w rozumieniu tej ustawy.

Działalność gospodarcza została określona w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, zgodnie z definicją legalną działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Gmina jako wspólnota samorządowa wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność (art. 2 w związku z art. 1 USG).

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 6a USG do zadań własnych gminy zalicza się sprawy pomocy społecznej oraz wspierania.

Artykuł 9 ust. USG stanowi, iż w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Zgodnie ze stanem faktycznym gmina realizuje nałożone na nią zadania statutowe związane z działalnością opiekuńczą za pośrednictwem żłobków i planowanej do utworzenia placówki wsparcia dziennego. Projekt "Rewitalizacja Osiedla poprzez adaptację budynku na centrum aktywizacji i integracji społeczności lokalnej" stanowi wypełnienie zadań własnych Gminy.

W związku z powyższym rezultat osiągnięty poprzez realizację projektu nie będzie stanowił czynności opodatkowanej, ponieważ Gmina przekazując infrastrukturę na podstawie aktu prawa miejscowego, realizuje ciążący na niej obowiązek wynikający z ustawy o samorządzie gminnym.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższych regulacji prawnych wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi lub w sytuacji, gdy podmiot nie działa w charakterze podatnika VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ jest uznany za podatnika VAT w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych (czyli czynności sprzedaży, zamiany nieruchomości i ruchomości, wynajmu, dzierżawy itd.), umów prawa cywilnego nazwanych i nienazwanych.

Treść powołanego art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegające opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

W świetle wskazanych unormowań Gmina wykonując za pośrednictwem swoich jednostek organizacyjnych - żłobka i placówki wsparcia dziennego - czynności opisane w stanie faktycznym, na gruncie podatku od towarów i usług, występuje w dwoistym charakterze: podmiotu niebędącego podatnikiem, gdy realizuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa - w zakresie opieki społecznej i wsparcia rodziny, oraz podatnika podatku od towarów i usług, gdy wykonuje czynności na postawie umów cywilnoprawnych - z zakresu opieki nad dziećmi do lat 3. Z tym, że w tym ostatnim przypadku czynności te korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 lit.b.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będą zatem spełnione, ponieważ - jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego - Gmina realizując opisane we wniosku zadanie nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, a efekty zrealizowanego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Gminie nie przysługuje prawo do odzyskania podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu "Rewitalizacja Osiedla poprzez adaptację budynku na centrum aktywizacji i integracji społeczności lokalnej" zarówno w trakcie, jak i po zakończeniu realizacji projektu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie są i nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Zaznacza się, że na podstawie art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.