0111-KDIB4.4015.178.2017.1.JKu - Zwolnienie z PSD nabycia gospodarstwa rolnego na podstawie darowizny.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 października 2017 r. (data wpływu - 31 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do zwolnienia z tytułu nabycia gospodarstwa rolnego na podstawie darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 31 października 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych umowy darowizny gospodarstwa rolnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 28 kwietnia 1995 r. rodzice Wnioskodawcy - Zofia i Tadeusz K. darowali Wnioskodawcy w drodze aktu notarialnego gospodarstwo rolne położone w miejscowości S., tj. działki 48/4,45/1 i 45/2 o powierzchni 3,2098 ha, udział 1/2 w działce nr 53 o powierzchni 1,4926 ha oraz udział 2/3 w działce 48/5 o powierzchni 3,1933 ha.

Jako, że część gospodarstwa Wnioskodawcy pozostawała we współwłasności, stryj Wnioskodawcy - Jerzy K. wniósł do sądu o zniesienie współwłasności na ww. działkach nr 53 i 48/5. W trakcie postępowania sądowego została zawarta ugoda, w wyniku której Wnioskodawca nabył działkę 53/1 o powierzchni 0,7463 ha (z podziału działki nr 53 o powierzchni 1,4926 ha, w której Wnioskodawca posiadał udział 1/2) oraz działkę nr 48/7 o powierzchni 1,8202 ha (z podziału działki nr 48/5 o powierzchni 3,1933, w której Wnioskodawca posiadał udział 2/3). Takie uregulowanie własności części gospodarstwa Wnioskodawcy nie wpłynęło na zmianę jego powierzchni, a jedynie uregulowało stan faktyczny związany z użytkowaniem gruntów i pozwoliło na prowadzenie gospodarstwa o niezmienionej powierzchni - rozliczenie powierzchni było adekwatne do posiadanych udziałów.

Naczelnik II Urzędu Skarbowego w B. stwierdził, że podatek od spadków i darowizn z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie należy się.

W 2017 r. okazało się, że na części gospodarstwa Wnioskodawcy usytuowany jest budynek mieszkalny sąsiada (wybudowany w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia). Celem uregulowania takich nieprawidłowości Wnioskodawca wraz z sąsiadem dokonali podziału nieruchomości.

Aktem notarialnym z 18 września 2017 r. Wnioskodawca wraz z sąsiadem dokonali zamiany gruntu w sposób następujący: Wnioskodawca przekazał właścicielowi grunt pod jego budynkiem o powierzchni 0,0901 ha w formie wydzielonej działki nr 58/8 i nabył od niego grunt rolny niezabudowany o identycznej powierzchni 0,0901 ha, w formie działki nr 46/1.

W trakcie zawierania umowy zamiany Wnioskodawca otrzymał ustną informację, że właściwy naczelnik urzędu skarbowego może naliczyć mu podatek od otrzymanej darowizny gospodarstwa rolnego od rodziców. Gospodarstwo rolne nie uległo zmniejszeniu zarówno w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności jak i dokonanej zamiany - powierzchnia zamienianych gruntów jest identyczna i służyła wyłącznie uregulowaniu powstałych sprzed wielu lat nieprawidłowościom.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym, w którym gospodarstwo rolne Wnioskodawcy od momentu jego przejęcia nie uległo zmniejszeniu a dokonywanie czynności (zniesienie współwłasności i zamiana) nie miały wpływu na zmianę powierzchni i jego uszczuplenie a jedynie miały na celu uporządkowanie jego stanu, Wnioskodawca miałby być obciążony podatkiem od darowizn w myśl ustawy o podatku od spadków i darowizn ?

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na to, że przez cały okres od przyjęcia darowizny Wnioskodawca użytkuje gospodarstwo rolne o niezmienionej powierzchni, nie powinien być obciążany podatkiem od przyjętej darowizny.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane w darowiźnie w 1995 r. gospodarstwo rolne nie uległo zmniejszeniu a dokonane czynności w formie sądowego zniesienia współwłasności oraz notarialne dokonanie zamiany gruntów o identycznej powierzchni nie miały wpływu na zmianę powierzchni gospodarstwa rolnego i jego uszczuplenie a jedynie miały na celu uporządkowanie jego stanu.

Wnioskodawca wskazał, że zniesienie współwłasności nie wpłynęło na zmianę powierzchni użytkowanego przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego, a jedynie uregulowało stan faktyczny związany z użytkowaniem gruntów i pozwoliło na prowadzenie gospodarstwa o niezmienionej powierzchni, ponieważ rozliczenie powierzchni było adekwatne do posiadanych udziałów.

Wnioskodawca wskazał także, że budynek mieszkalny sąsiada był wybudowany przed dziesiątkami lat i w dniu przyjmowania darowizny był już usytuowany na przejmowanych gruntach - zamiana dokonana aktem notarialnym z 18 września 2017 r. jedynie regulowała stan gospodarstwa rolnego bez wpływu na jego uszczuplenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy - zgodnie ze sformułowanym pytaniem i zajętym stanowiskiem - wyłącznie kwestii związanej z zachowaniem prawa do zwolnienia z tytułu nabycia w drodze darowizny. Niniejsza interpretacja nie dotyczy zatem skutków podatkowych czynności zniesienia współwłasności oraz umowy zamiany. Jeżeli więc Wnioskodawca oczekiwałby w zakresie tych zagadnień interpretacji, to koniecznym jest złożenie odrębnego wniosku w zakresie zachowania prawa do ulgi (jeśli taka miała miejsce) w związku z czynnością zniesienia współwłasności a następnie zamiany.

Organ pragnie także podkreślić, iż ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem darowizny, nastąpiło - jak zostało wskazane we wniosku - 28 kwietnia 1995 r., w niniejszej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629 z późn. zm.) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Ze względu na to, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia "darowizna", w tym zakresie należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Jak stanowi art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

Stosownie do zapisów art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny - powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem:

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia "gospodarstwa rolnego", odsyłając w tej kwestii do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1984 r. Nr 52, poz. 268).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy, za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar użytków rolnych, lasów i gruntów leśnych, gruntów pod stawami oraz gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni przekraczającej 0,5 ha, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu:

Jak wynika z treści powołanego art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, aby móc skorzystać z tego zwolnienia, nabywana nieruchomość winna stanowić gospodarstwo rolne lub jego część.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 28 kwietnia 1995 r. rodzice Wnioskodawcy darowali mu w drodze aktu notarialnego gospodarstwo rolne, tj. działki 48/4,45/1 i 45/2 o powierzchni 3,2098 ha, udział 1/2 w działce nr 53 o powierzchni 1,4926 ha oraz udział 2/3 w działce 48/5 o powierzchni 3,1933 ha. Jako, że część gospodarstwa Wnioskodawcy pozostawała we współwłasności, stryj Wnioskodawcy wniósł do sądu o zniesienie współwłasności na ww. działkach nr 53 i 48/5. W trakcie postępowania sądowego została zawarta ugoda, w wyniku której Wnioskodawca nabył działkę 53/1 o powierzchni 0,7463 ha (z podziału działki nr 53) oraz działkę nr 48/7 o powierzchni 1,8202 ha (z podziału działki nr 48/5). Takie uregulowanie własności części gospodarstwa Wnioskodawcy nie wpłynęło na zmianę jego powierzchni, a jedynie uregulowało stan faktyczny związany z użytkowaniem gruntów i pozwoliło na prowadzenie gospodarstwa o niezmienionej powierzchni - rozliczenie powierzchni było adekwatne do posiadanych udziałów. Naczelnik II Urzędu Skarbowego w B. stwierdził, że podatek od spadków i darowizn z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie należy się. W 2017 r. okazało się, że na części gospodarstwa Wnioskodawcy usytuowany jest budynek mieszkalny sąsiada (wybudowany w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia). Celem uregulowania takich nieprawidłowości Wnioskodawca wraz z sąsiadem dokonał podziału nieruchomości. Aktem notarialnym z 18 września 2017 r. Wnioskodawca wraz z sąsiadem dokonał zamiany gruntu w sposób następujący: Wnioskodawca przekazał właścicielowi grunt pod jego budynkiem o powierzchni 0,0901 ha w formie wydzielonej działki nr 58/8 i nabył od niego grunt rolny niezabudowany o identycznej powierzchni 0,0901 ha, w formie działki nr 46/1.

Na tle powyższego należy stwierdzić, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia uregulowanego w treści art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r., jest wyłącznie nabycie gospodarstwa rolnego lub jego części - w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. W konsekwencji powyższego dokonane przez Wnioskodawcę zniesienie współwłasności nieruchomości oraz umowa zamiany dokonana w 2017 r., w sytuacji, gdy ustawodawca nie nałożył obowiązku prowadzenia gospodarstwa rolnego nabytego w drodze darowizny, jak też nie wprowadził zakazu jego zbywania (sprzedaż, darowizna, zniesienie współwłasności nieruchomości) nie spowoduje utraty zwolnienia w podatku od spadków i darowizn, z tytułu darowizny otrzymanej w 1995 r.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicz 84, 15-950 Białystok, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.