0111-KDIB4.4014.82.2019.1.PM - PCC w odniesieniu do czynności przeniesienia prawa własności działek gruntu.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 marca 2019 r. (data wpływu - 1 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia prawa własności działek gruntu w trybie art. 231 Kodeksu cywilnego - jest prawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia prawa własności działek gruntu w trybie art. 231 Kodeksu cywilnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - jest spółką prawa polskiego (dalej: "Spółka" lub "Nabywca") i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest działalność w zakresie wynajmu powierzchni na cele komercyjne oraz zarządzania nieruchomościami. Do celów prowadzenia działalności gospodarczej Spółka nabywa, ulepsza, wynajmuje, wydzierżawia i wykorzystuje nieruchomości położone w Polsce.

Na początku 2018 r., Spółka nabyła zorganizowaną części przedsiębiorstwa spółki prawa luksemburskiego (dalej: "LuxCo"), obejmującą miedzy innymi szereg nieruchomości położonych w miejscowości Cz. (transakcja ta nie jest przedmiotem wniosku). Decydując się na przeprowadzenie ówczesnej transakcji, Spółka podjęła także decyzję o nabyciu dodatkowo działek gruntu przyległych do tych przejętych od LuxCo. Właścicielem tych przyległych działek była - i na dzień sporządzania wniosku nadal jest - Gmina Cz. (dalej: "Zbywca" lub "Gmina"), również będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przy czym przynajmniej na niektórych z tych działek przyległych, należących do Gminy, znajdowały się naniesienia, co do których roszczenie o zwrot ich wartości przysługiwało LuxCo (dalej: "Nakłady"). Naniesieniami tymi są przede wszystkim kładka dla pieszych z jej integralną częścią, czyli utwardzeniem i wyposażeniem przyległego do wejścia na schody parkingu.

Biorąc pod uwagę swój zamiar przejęcia od Gminy działek przyległych, Spółka - również na początku 2018 r. - zawarła z LuxCo porozumienie w zakresie przejęcia Nakładów oraz rozliczenia ich wartości. Przejęcie to wykonane miało zostać w ramach nabycia przez Spółkę od LuxCo zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w ramach ceny za tę zorganizowaną część przedsiębiorstwa - a zatem w ramach transakcji niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Do wykonania tego porozumienia doszło na początku grudnia 2018 r., kiedy to Spółka przejęła prawa do Nakładów za odpowiednim wynagrodzeniem (uwzględnionym w cenie za zorganizowaną część przedsiębiorstwa). Jak wspominano, Nakłady te stanowią w istocie naniesienia na działkach gruntu będących własnością Gminy.

Obecnie, Spółka przygotowuje się do wykonania kolejnego planowanego kroku, czyli przejęcia od Gminy wspomnianych działek (przyległych do tych przejętych od LuxCo w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa). W wykonaniu tego zamiaru, Gmina przeniesie umownie na Spółkę własność nieruchomości w trybie art. 231 § 2 ustawy - Kodeks cywilny (dalej: "Transakcja"). W ugodzie sądowej zawartej między Spółką a Gminą Cz. w dniu 4 marca 2019 r. w postępowaniu pojednawczym przed Sądem Rejonowym w. W., strony zobowiązały się do zawarcia umowy przenoszącej własność nieruchomości w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego (dalej: Umowa) do 31 lipca 2019 r.

Co istotne, w zamian za przeniesie nieruchomości w ramach Transakcji, Nabywca wypłaci Zbywcy wynagrodzenie, które nie będzie obejmować wartości Nakładów (gdyż wartość tych została już rozliczona z LuxCo).

I tak, w wykonaniu Umowy, Gmina zamierza przenieść na Spółkę własność nieruchomości obejmującej:

* prawo własności działki gruntu nr 6 (dalej: "Działka 6"),

* prawo własności działki gruntów nr 7 (dalej: "Działka 7"),

* prawo własności działki gruntu nr 8 (dalej: "Działka 8"),

* prawo własności działki gruntu nr 9 (dalej: "Działka 9"),

* prawo własności działki gruntu nr 11 (dalej: "Działka 11"),

* prawo własności działki gruntu nr 14 (dalej: "Działka 14").

Wszystkie wymienione tu działki gruntu (tj. Działka 6, Działka 7, Działka 8, Działka 9, Działka 11 i Działka 14) będą w dalszej części wniosku łącznie zwane "Działkami Gruntu".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie prawa własności Działek Gruntu nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Spółce nie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność prawna w postaci przeniesienia prawa własności nieruchomości w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem nie mieści się w przedmiotowym zakresie opodatkowania tym podatkiem i w konsekwencji, na Spółce nie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu przeniesienia na Spółkę prawa własności Nieruchomości w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego.

Uzasadniając własne stanowisko Wnioskodawca wskazał, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych definiuje zakres opodatkowania, odwołując się do katalogu tzw. umów nazwanych, określonych w przepisach Kodeksu cywilnego i tylko te czynności podlegają opodatkowaniu. Pogląd, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie kreuje własnych kategorii pojęciowych do celów opodatkowania i nie kształtuje samodzielnie własnego przedmiotu i używa terminów równokształtnych z tymi stosowanymi w Kodeksie cywilnym, został już wielokrotnie wyrażony w literaturze przedmiotu (m.in.: H. Filipczyk, art. 1 (w:) Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz. LEX, 2015). Przedmiotem podatku są "czynności cywilnoprawne w takiej formie w jakiej zdefiniowano je w przepisach prawa cywilnego" (tak: K. Radzikowski, Zwrot p.c.c. a wadliwość czynności prawnej oraz rozwiązanie umowy lub odstąpienie stron od jej realizacji, Przegląd Podatkowy 2010/2, s. 25).

Tym samym, zdaniem Spółki, o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne umowy), a nie nazwa. Zatem, dla oceny czy w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, istotne będą rzeczywiste prawa i obowiązki Spółki oraz Gminy wynikające z Umowy. W konsekwencji, dla ustalenia czy przeniesienie prawa własności dokonane na podstawie Umowy, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest ustalenie, czy Umowa spełnia warunki umowy sprzedaży określone w Kodeksie cywilnym.

Przepis art. 535 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że "przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę". Z kolei w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i w znanej Spółce praktyce organów podatkowych uznaje się, że przeniesienie własności działki gruntu czy prawa użytkowania wieczystego w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego nie jest umową sprzedaży.

Spółka wskazuje, że stanowisko takie wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów NSA z 9 września 1996 r. (sygn. akt FPS 1/96). NSA uznał, iż "umowne przeniesienie własności działki gruntu dokonywane w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego nie może być utożsamiane z umową sprzedaży i nie może rodzić takich samych konsekwencji podatkowych, jeśli ustawodawca wyraźnie tak nie postanowi". Sąd ten wskazał również, iż umowa sprzedaży to co innego niż umowa podobna w skutkach do umowy sprzedaży. W konsekwencji, zdaniem Spółki należy uznać, że przeniesienie własności nieruchomości w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego nie podlega opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, bowiem nie jest czynnością cywilnoprawną mogąca być utożsamianą z umową sprzedaży.

Mając na względzie powyższe argumenty, zdaniem Spółki, przeniesienie prawa własności nieruchomości na podstawie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako że nie przyjmuje formy sprzedaży w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W konsekwencji, na Spółce nie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie własnego stanowiska Wnioskodawca przywołał również wybrane interpretacje indywidualne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150, z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Zatem, jak z powyższego wynika, ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Zatem, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe ustalenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

W myśl art. 231 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.), samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze, który wzniósł na powierzchni lub pod powierzchnią gruntu budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem.

Właściciel gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby ten, kto wzniósł budynek lub inne urządzenie, nabył od niego własność działki za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 231 § 2 ww. Kodeksu).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca (spółka z o.o.) przygotowuje się do przejęcia od Gminy prawa własności nieruchomości - Działek Gruntu (Działka 6, Działka 7, Działka 8, Działka 9, Działka 11 i Działka 14). W wykonaniu tego zamiaru, Gmina przeniesie umownie na Spółkę własność nieruchomości w trybie art. 231 § 2 ustawy - Kodeks cywilny (Transakcja). W ugodzie sądowej zawartej między Spółką a Gminą Cz. w dniu 4 marca 2019 r. w postępowaniu pojednawczym przed Sądem Rejonowym w. W., strony zobowiązały się do zawarcia umowy przenoszącej własność nieruchomości w trybie art. 231 § 2 Kodeksu cywilnego (dalej: Umowa) do 31 lipca 2019 r. W zamian za przeniesie nieruchomości w ramach Transakcji, Nabywca wypłaci Zbywcy wynagrodzenie, które nie będzie obejmować wartości Nakładów.

Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przeniesienie prawa własności nieruchomości (Działek Gruntu) w trybie art. 231 Kodeksu cywilnego nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z uwagi na powyższe, na Spółce nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu planowanej transakcji opisanej we wniosku.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.