0111-KDIB4.4014.428.2018.1.LB - PCC w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 listopada 2018 r. (data wpływu - 16 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 16 listopada 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością posiadającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będącą polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca wchodzi w skład międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: "Grupa").

Dotychczasowa działalność Wnioskodawcy finansowana była w istotnej części z kredytu odnawialnego, przysługującego jedynemu wspólnikowi Wnioskodawcy - spółce duńskiej (dalej: "Wspólnik"). Wnioskodawca planuje jednak zmianę obecnego modelu finansowania swojej działalności poprzez przystąpienie do funkcjonującego w Grupie systemu cash poolingu (dalej: "System"). System, do którego zamierza przystąpić Wnioskodawca, jest systemem cash poolingu typu rzeczywistego polegającym na bilansowaniu (zerowaniu) sald.

System cash poolingu Grupy obsługiwany jest przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "Bank").

Z perspektywy Spółki oraz podmiotów tworzących Grupę, zasadniczym elementem wprowadzenia Systemu cash poolingu jest wdrożenie procesu efektywnego zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych.

Jeden z podmiotów z Grupy, będący jednocześnie uczestnikiem Systemu cash poolingu, pełni w Systemie dodatkowo funkcję agenta rozliczeniowego (dalej: "Agent"). Pełnienie funkcji Agenta wiąże się z reprezentowaniem pozostałych uczestników Systemu wobec Banku w zakresie kwestii związanych z uczestnictwem w Systemie. Z tytułu pełnionej funkcji Agent nie uzyskuje wynagrodzenia od pozostałych uczestników Systemu.

Aby stać się członkiem Systemu cash poolingu Wnioskodawca będzie musiał przystąpić do porozumienia C. (dalej: "Porozumienie") tj. umowy systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków. W oparciu o to Porozumienie Bank świadczy na rzecz obecnych uczestników systemu, a po przystąpieniu przez Spółkę będzie świadczyć również na rzecz Spółki, usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, mające na celu ułatwienie Wnioskodawcy oraz poszczególnym spółkom z Grupy wspólne i efektywne zarządzanie środkami pieniężnymi. Wszelkie czynności faktyczne i prawne, jak np. operacje związane z przelewami środków finansowych, a także rozliczenia związane z tymi przelewami będą dokonywane jedynie przez Bank. Z tytułu wykonywania usług na podstawie Porozumienia Bank będzie pobierał wynagrodzenie (np. prowizja). Ewentualne czynności wykonywane przez Wnioskodawcę oraz innych uczestników w ramach Systemu będą stanowiły jedynie techniczne elementy funkcjonowania Systemu cash poolingu.

System opierać się będzie na trzech rodzajach rachunków bankowych, przy czym głównymi rachunkami będą dwa rodzaje rachunków bankowych:

Porozumienie zakłada przyjęcie Systemu bilansującego (zerującego) salda polegającego na rzeczywistym transferze środków pomiędzy Rachunkami Uczestników Systemu bądź ich wyodrębnionymi subkontami oraz Rachunkiem Agenta. Nadwyżki (tj. salda dodatnie) są przekazywane na Rachunek Agenta, natomiast deficyt (tj. salda ujemne) na Rachunkach Uczestników jest pokrywany z Rachunku Agenta. Operacje przeprowadza się na koniec każdego dnia obrachunkowego, a następnego dnia pieniądze ponownie przesyła się na Rachunki Uczestników.

Zgodnie z przyjętym przez Grupę Systemem polegającym na bilansowaniu (zerowaniu) sald, z rachunku Wnioskodawcy pod koniec dnia obrachunkowego dojdzie do transferu środków pieniężnych do Agenta (tj. na Rachunek Agenta), co będzie skutkowało tym, że pod koniec dnia obrachunkowego na rachunku Wnioskodawcy nie będzie żadnych środków finansowych.

Zgodnie z treścią Porozumienia, rachunek Agenta nie będzie miał charakteru deficytowego, w związku z czym nie zaistnieje konieczność uiszczenia odsetek przez Grupę na rzecz Banku. Natomiast, w przypadku jeśli na Rachunku Agenta znajdzie się nadwyżka środków finansowych, Bank nie będzie zobowiązany do wpłaty odsetek od tej nadwyżki na rachunek Agenta. Transfery odsetek będą dokonywane pomiędzy uczestnikami Systemu (w tym Wnioskodawcą) a Agentem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zarówno przystąpienie do Porozumienia w sprawie cash poolingu jak i wykonywanie czynności w ramach struktury cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w zdarzeniu przyszłym przystąpienie do Porozumienia w sprawie cash poolingu oraz wykonywanie czynności w ramach struktury cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150) podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Ponadto, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany wymienionych powyżej umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych i umowy pożyczki pieniędzy łub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Wnioskodawca wskazał, że powyższy katalog ma charakter katalogu zamkniętego, co oznacza, że jedynie enumeratywnie wymienione w nim czynności, zmiany umów oraz orzeczenia podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie może być interpretowany rozszerzająco, a więc jakakolwiek inna czynność prawna, niewymieniona w przytoczonym wyliczeniu, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy zawarcie umowy cash poolingu oraz czynności wykonywane w ramach cash poolingu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako że nie mieszczą się one w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że System cash poolingu nie jest umową pożyczki. W ocenie Wnioskodawcy umowa cash poolingu stanowi umowę nienazwaną, gdyż ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.), nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. W strukturze cash poolingu, niektórzy jego uczestnicy mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, w czasie gdy inni uczestnicy mogą posiadać deficyt tychże środków. Z tytułu uczestnictwa w transakcjach cash poolingu wszyscy uczestnicy nabywają pewne prawa i obowiązki, ale nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki. Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że transakcje typu cash pooling nie stanowią umów pożyczek, a tym samym brak jest podstaw do objęcia tych transakcji obowiązkiem podatkowym wynikającym z przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z tych samych względów, w ocenie Wnioskodawcy umowa cash poolingu nie stanowi również umowy depozytu nieprawidłowego, która została wymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako czynność podlegająca opodatkowaniu. Zgodnie bowiem z treścią art. 845 Kodeksu cywilnego, przez depozyt nieprawidłowy należy rozumieć umowę, zgodnie z którą przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do tego rodzaju umów stosuje się przepisy o pożyczce, a czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu. Biorąc pod uwagę powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że umowa cash poolingu nie wyczerpuje znamion instytucji jaką jest depozyt nieprawidłowy.

Zdaniem Spółki czynności dokonywane w ramach cash poolingu są w swojej istocie zbliżone do instytucji subrogacji, uregulowanej w art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, gdyż Wnioskodawca, jako uczestnik cash poolingu, może wstępować w prawa zaspokojonego wierzyciela. Biorąc pod uwagę, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym oraz że subrogacja nie została wprost wymieniona we wspomnianym zamkniętym katalogu ani nie nosi znamion żadnej z umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, czynności wykonywane w ramach mechanizmu zbliżonego do subrogacji nie będą opodatkowane tym podatkiem.

Mając powyższe na uwadze, w opinii Spółki, Porozumienie w sprawie cash poolingu dotyczącego zarządzania płynnością finansową, której stroną jest Wnioskodawca, spółki z Grupy oraz Bank, jak również żadne czynności wykonywane w ramach tego Porozumienia nie mogą być utożsamiane z pożyczką w znaczeniu Kodeksu cywilnego i w konsekwencji nie mogą być opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przedmiotowym Systemie zarządzania płynnością finansową, w przeciwieństwie do umowy pożyczki, żaden z podmiotów w nim uczestniczących nie zobowiązuje się do udostępnienia i przeniesienia określonej ilości środków pieniężnych na określony w Porozumieniu podmiot, ani też nie zobowiązuje się do zwrotu określonej ilości środków pieniężnych na rzecz określonego podmiotu.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie Porozumienia w sprawie cash poolingu oraz czynności dokonywane w ramach tego Systemu, które zostały opisane w zdarzeniu przyszłym, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał kilka interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając zatem powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Organ informuje, że z dniem 1 stycznia 2019 r. weszła w życie zmiana do tekstu jednolitego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych; zmiana zawarta jest w Dz. U. poz. 2159.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie informuje się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem - została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy i tylko on może czerpać z niej ochronę.

Zgodnie z art. 14na § 1 i 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.