0111-KDIB3-3.4013.320.2021.1.JS - Zwolnienie od akcyzy wyrobów węglowych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

- nieprawidłowe w odniesieniu do zakresu danych finalnych nabywców węglowych, do pobierania i umieszczania których Spółka jest zobowiązana w oświadczeniu do celów zwolnienia od akcyzy w stanie faktycznym do 31 stycznia 2022 r.;

- prawidłowe w odniesieniu do zakresu danych finalnych nabywców węglowych, do pobierania i umieszczania których Spółka jest zobowiązana w oświadczeniu do celów zwolnienia od akcyzy w zdarzeniu przyszłym od 1 lutego 2022 r.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący zakresu danych finalnych nabywców węglowych, do pobierania i umieszczania których Spółka jest zobowiązana w oświadczeniu do celów zwolnienia od akcyzy w zdarzeniu przyszłym od 1 lutego 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") posiada status Pośredniczącego Podmiotu Węglowego (dalej: "PPW") o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 23a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 722 z późn. zm.; dalej: "ustawa" lub "ustawa o podatku akcyzowym").

Prowadzona przez Spółkę działalność gospodarcza koncentruje się na (...) sprzedaży węgla kamiennego objętego kodem CN 2701, który na gruncie ustawy o podatku akcyzowym kwalifikowany jest jako wyrób węglowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1a ustawy.

W poprzednim roku kalendarzowym ilość sprzedanych przez Spółkę wyrobów węglowych przekroczyła 30 mln kg. Równocześnie Spółka zakłada, że ilość sprzedanych przez nią wyrobów węglowych w bieżącym roku oraz kolejnych latach będzie każdorazowo przekraczała 30 milionów kilogramów rocznie.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka dokonuje m in. sprzedaży na terytorium kraju wyrobów węglowych na rzecz podmiotów posiadających status finalnych nabywców węglowych (dalej: "FNW") w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 23c ustawy, którzy deklarują przeznaczenie dostarczanych przez Spółkę wyrobów węglowych na cele objęte zwolnieniem od akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.

Każda dostawa wyrobów węglowych zwolnionych od akcyzy jest dokumentowana za pomocą faktury, zawierającej pozycję CN wyrobów węglowych oraz ich ilość wyrażoną w kilogramach.

Ponadto Spółka zajmuje się sprzedażą wyrobów węglowych na terytorium kraju innym PPW, dostawą wewnątrzwspólnotową oraz eksportem wyrobów węglowych. Spółka:

1. Dokonała zgłoszenia rejestracyjnego i została zarejestrowana jako PPW w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych;

2. Otrzymała Potwierdzenie Rejestracji Podmiotu w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu.

Znaczna część dostaw wyrobów węglowych zwolnionych od akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym jest realizowana na podstawie umów, które spełniają warunki dla uznania ich za okresowe umowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 37 ustawy (dalej: "Umowy"). Co do zasady, w zawieranych Umowach umieszczane są zapisy odnoszące się do przeznaczenia dostarczanych wyrobów do celów wskazanych w art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.

W ramach prowadzonej działalności część sprzedaży wyrobów węglowych realizowana jest bez zawierania Umów, osobom fizycznym i przedsiębiorcom, na cele objęte zwolnieniem od akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.

W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych FNW będących osobami fizycznymi, w celu objęcia ww. zwolnieniem od akcyzy wyrobów węglowych dostarczanych na rzecz FNW, Spółka:

- dokumentuje sprzedaż wyrobów węglowych fakturą zawierającą pozycję CN wyrobów węglowych oraz ich ilość wyrażoną w kilogramach,

- uzyskuje od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oświadczenie, że odebrane przez nie wyroby węglowe zostaną zużyte do celów uprawniających do zwolnienia w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę. Oświadczenie zawiera imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz numer PESEL, jeżeli został nadany.

W związku z nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym wprowadzoną ustawą z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.694) spółka będąca PPW sprzedającym powyżej 30 mln wyrobów węglowych nie ma pewności czy dotychczas stosowana praktyka w dalszym ciągu jest prawidłowa. Znowelizowane przepisy nie regulują bowiem wprost, jakie dane osobowe finalnych nabywców zobowiązany jest zbierać PPW sprzedający w roku kalendarzowym powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych w treści oświadczeń dotyczących celów, do jakich zostają zużyte wyroby węglowe odbierane od PPW.

Jednocześnie obowiązuje art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.72), zgodnie z którym od dnia 1 lutego 2021 r. do dnia 31 stycznia 2022 r. do monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych, o których mowa w art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, dokonanych przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych finalnym nabywcom węglowym, mogą być również stosowane przepisy ustawy o podatku akcyzowym, w brzmieniu dotychczasowym. Spółka do monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych korzysta z tego uprawnienia, jako, że nie jest jeszcze gotowa do objęcia swoich dostaw systemem e-DD.

Mając na względzie powyższe konieczne stało się wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie stosowania ww. przepisów w aktualnym stanie faktycznym oraz w okresie od 1 lutego 2022 r.

Pytania

1. Pytanie 1, dotyczące aktualnego stanu faktycznego: Czy A jako pośredniczący podmiot węglowy sprzedający w ciągu roku powyżej 30 milionów kg wyrobów węglowych, w okresie do dnia 31 stycznia 2022 r. jest zobowiązana przy sprzedaży na terytorium kraju do pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania go w oświadczeniu o zużyciu odbieranego węgla do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020 r.722)?

2. Pytanie 2, dotyczące zdarzenia przyszłego: Czy A jako pośredniczący podmiot węglowy sprzedający w ciągu roku powyżej 30 milionów kg wyrobów węglowych, od dnia 1 lutego 2022 r. będzie zobowiązana przy sprzedaży na terytorium kraju do pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania go w oświadczeniu o zużyciu odbieranego węgla do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020 r.722)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020 r.722), dalej: u.p.a., zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do wskazanych w tym przepisie celów. Warunki uzyskania zwolnienia zostały określone w ust. 3 ww. przepisu. I tak w przypadku sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych (dalej: duży PPW), jednym z warunków zwolnienia jest złożenie oświadczenia przez finalnego nabywcę węglowego, że odebrane przez niego wyroby węglowe zostaną zużyte do celów uprawniających do zwolnienia w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez pośredniczący podmiot węglowy (art. 31a ust. 3 pkt 1) lit. b) tiret drugi u.p.a).

U.p.a. w aktualnym stanie prawnym nie reguluje, jaki zakres danych powinno zawierać to oświadczenie, gdyż w zmienionym ustawą z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz innych ustaw art. 31 ust. 3c u.p.a. wskazany został jedynie zakres dotyczący oświadczenia składanego w przypadku sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał do 30 mln kg wyrobów węglowych (dalej: mały PPW). Nie ma przepisu, który dawałby możliwość odpowiedniego stosowania tych regulacji do oświadczeń, o których mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugi u.p.a. W przypadku sprzedaży na terytorium kraju przez mały PPW oświadczenie finalnego nabywcy węglowego, będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, że odebrane przez niego wyroby węglowe są przeznaczone do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy, musi zawierać imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL, a jeżeli nie został nadany - nazwę i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość. Przed zmianami, pośredniczący podmiot węglowy, bez względu na ilość sprzedanych w roku wyrobów węglowych, był zobowiązany do umieszczenia w ww. oświadczeniu, nie tylko numeru PESEL osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, lecz także numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość. W ramach nowelizacji Ustawodawca pominął kwestie określenia zawartości oświadczenia złożonego przez finalnego nabywcę, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugi tj. oświadczenia składanego przez osobę fizyczną w przypadku nabycia wyrobów węglowych od dużego PPW. W uzasadnieniu do ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw wskazano, że "Zaproponowane zmiany są konsekwencją konieczności dostosowania aktualnych regulacji prawnych dotyczących pozyskiwania danych osobowych od finalnych nabywców węglowych do zasad wyrażonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz.UE.L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm). Powyższe rozporządzenie zawiera zasadę "minimalizacji danych" wyrażoną w art. 5 ust. 1 lit. c, zgodnie z którą dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. W konsekwencji w wyniku analizy przepisów art. 31a ust. 3b oraz ust. 3c pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym, zdecydowano się, w przypadku oświadczenia składanego przez finalnego nabywcę węglowego o przeznaczeniu wyrobów węglowych do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy oraz w przypadku sporządzania przez sprzedawcę wyrobów węglowych listy finalnych nabywców węglowych uprawnionych do odbioru deputatu węglowego, odstąpić, co do zasady, od wymogu podania w tych dokumentach numeru dowodu osobistego. Przy ewentualnej kontroli, na właściwą identyfikację osób składających oświadczenie w zakresie wyrobów węglowych pozwoli organom podatkowym numer PESEL a dopiero, gdy nie został nadany - nazwa i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość".

Jednocześnie zgodnie z art. 12 ust. 2 Ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.72) od dnia 1 lutego 2021 r. do dnia 31 stycznia 2022 r. do monitorowania sprzedaży zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych, o których mowa w art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, dokonanych przez duży PPW mogą być również stosowane przepisy u.p.a., w brzmieniu dotychczasowym. Biorąc pod uwagę treść ww. przepisów należałoby przyjąć, że duży PPW korzystający z uprawnienia, o którym mowa w ww. art. 12 ust. 2, zobowiązany jest w okresie do 31 stycznia 2022 r. pobierać oświadczenia dla celów zwolnienia od finalnych nabywców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadających nr PESEL, zawierające numery dowodów osobistych lub nazwy i numery innych dokumentów stwierdzających tożsamość.

Mając na uwadze powyższe:

1. W zakresie pytania 1, dotyczącego aktualnego stanu faktycznego, Spółka biorąc pod uwagę, że korzysta z możliwości, o której mowa w art. 12 ust. 2 Ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 72) oraz mając na względzie brak regulacji w ustawie z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw odnoszących się do zakresu danych pobieranych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1) lit. b) tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020.722) stoi na stanowisku, że jako pośredniczący podmiot węglowy sprzedający w ciągu roku powyżej 30 milionów kg wyrobów węglowych, w okresie do dnia 31 stycznia 2022 r. jest zobowiązana przy sprzedaży na terytorium kraju do pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania go w oświadczeniu o zużyciu odbieranego węgla do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1) lit. b) tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020.722).

2. W zakresie pytania 2, dotyczącego zdarzenia przyszłego, Spółka biorąc pod uwagę brak regulacji w ustawie z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw odnoszących się do zakresu danych pobieranych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020.722), a także mając na względzie zasadę minimalizacji danych wyrażoną w art. 5 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz.UE.L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), stoi na stanowisku, że jako pośredniczący podmiot węglowy sprzedający w ciągu roku powyżej 30 milionów kg wyrobów węglowych, od dnia 1 lutego 2022 r. nie będzie zobowiązana przy sprzedaży na terytorium kraju do pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania go w oświadczeniu o zużyciu odbieranego węgla do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1) lit. b) tiret drugi ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. 2020.722). Skoro bowiem ustawodawca nie uregulował przedmiotowej kwestii, a pobranie numeru PESEL pozwoli organom podatkowym na właściwą identyfikację osób składających oświadczenie w zakresie wyrobów węglowych, to pobieranie dodatkowych danych wydaje się zbędne z punktu widzenia zasady minimalizacji danych wyrażonej w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

- nieprawidłowe w odniesieniu do zakresu danych finalnych nabywców węglowych, do pobierania i umieszczania których Spółka jest zobowiązana w oświadczeniu do celów zwolnienia od akcyzy w stanie faktycznym do 31 stycznia 2022 r.;

- prawidłowe w odniesieniu do zakresu danych finalnych nabywców węglowych, do pobierania i umieszczania których Spółka jest zobowiązana w oświadczeniu do celów zwolnienia od akcyzy w zdarzeniu przyszłym od 1 lutego 2022 r.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143 z późn. zm.) zwanej dalej "ustawą":

Ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym, zwanym dalej "akcyzą", wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu wyrobami akcyzowymi, a także oznaczanie znakami akcyzy.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Wyrobami akcyzowymi są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie, określone w załączniku nr 1 do ustawy.

W rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1a ustawy:

Przez wyroby węglowe rozumie się wyroby energetyczne, określone w poz. 19-21 załącznika nr 1 do ustawy.

Pod poz. 19 załącznika nr 1 do ustawy pod kodem CN ex 2701 wymieniono węgiel; brykiety, brykietki i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla - jeżeli są przeznaczone do celów opałowych. Przeznaczenie wyrobów węglowych do celów opałowych pozwala zatem zaliczyć wyroby węglowe do wyrobów akcyzowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 18, 18b lit. b, 21, 22 lit. a, 23a, 23c, 26 lit. c, 31 lit. d, 32 lit. c, 37 i 38 ustawy użyte w ustawie określenia oznaczają:

* faktura - fakturę w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług zawierającą dane nabywcy i jego adres oraz dane dotyczące ilości (liczby) i miary nabywanych wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych;

* e-DD - elektroniczny dokument, na podstawie którego monitoruje się na terytorium kraju sprzedaż wyrobów węglowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie finalnemu nabywcy węglowemu przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych;

* sprzedaż - czynność faktyczną lub prawną, w której wyniku dochodzi do przeniesienia posiadania lub własności przedmiotu sprzedaży na inny podmiot;

* podmiot zużywający - podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, który wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie zużywa na cele uprawniające do zwolnienia;

* pośredniczący podmiot węglowy - podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju:

* finalny nabywca węglowy - podmiot, który:

* System - krajowy system teleinformatyczny służący do obsługi monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, w szczególności do przesyłania e-DD;

* podmiot wysyłający - pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych i który sprzedaje finalnemu nabywcy węglowemu wyroby węglowe, o których mowa w art. 31a ust. 1, jeżeli sprzedaż jest monitorowana z użyciem Systemu, przy czym za podmiot wysyłający uznaje się pośredniczący podmiot węglowy również w przypadku, gdy wyroby takie są do niego zwracane przez finalnego nabywcę węglowego;

* podmiot odbierający - finalny nabywca węglowy, który wyroby węglowe zwolnione od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie nabywa od pośredniczącego podmiotu węglowego, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych.

* okresowa umowa - umowę sprzedaży, z której treści wynika ilość sprzedawanych wyrobów akcyzowych w określonym czasie;

* umowa ramowa - umowę o gotowości zlecania usług i ich wykonania, określającą harmonogram dostaw, która nie zawiera postanowień dotyczących okresu, na jaki została zawarta.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy, w przypadku wyrobów węglowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:

Stosownie do art. 9a ust. 2 ustawy, za sprzedaż wyrobów węglowych uznaje się ich:

W myśl art. 9a ust. 3 ustawy:

Jeżeli w stosunku do wyrobów węglowych powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

Artykuł 9a ust. 4 ustawy:

W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych sprzedawca jest obowiązany ustalić, czy sprzedaje te wyroby pośredniczącemu podmiotowi węglowemu czy finalnemu nabywcy węglowemu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1, 1a i 1b ustawy:

1. Obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności lub zaistnienia stanu faktycznego podlegających opodatkowaniu akcyzą, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

1a. Obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju powstaje z dniem wydania wyrobów węglowych, w tym także przewoźnikowi, a w przypadkach, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2-9, z dniem wykonania tych czynności.

1b. Jeżeli sprzedaż wyrobów węglowych jest potwierdzona fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później niż w 7. dniu od dnia wydania wyrobów węglowych.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 11 ustawy:

Podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, w tym podmiot będący finalnym nabywcą węglowym - w przypadku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 pkt 5 ustawy.

Stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy, zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych:

Powyższy przepis określa czynności podlegające zwolnieniu od akcyzy, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych. W kolejnych ustępach tego przepisu prawodawca wskazał natomiast warunki, których spełnienie umożliwia podmiotom zastosowanie tych zwolnień.

I tak, zgodnie z art. 31a ust. 3 pkt 1 i ust. 3a, 3c, 3d, 3e, 3f, 3g, 3i, 3j i 3k ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:

3. Warunkiem zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, jest:

3a. Faktura, o której mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a, zawiera pozycję CN wyrobów węglowych oraz ich ilość wyrażoną w kilogramach.

3c. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a i c, zawiera:

3d. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a i c, dołącza się odpowiednio do faktury albo listy, o których mowa w tych przepisach. Oświadczenie może być złożone na wystawionej fakturze, jeżeli zostanie czytelnie podpisane.

3e. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a oraz lit. b tiret drugie, może być zastąpione oświadczeniem złożonym w okresowej umowie lub umowie ramowej zawartej między pośredniczącym podmiotem węglowym będącym sprzedawcą a finalnym nabywcą węglowym, które wywiera skutek jedynie w stosunku do nabywanych wyrobów węglowych w ilości wynikającej z tych umów, pod warunkiem potwierdzenia każdej sprzedaży tych wyrobów fakturą.

3f. Dokumenty, o których mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a i c, oraz umowa, o której mowa w ust. 3e, powinny być przechowywane do celów kontroli przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały sporządzone.

3g. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, o których mowa w ust. 3c pkt 1 lit. b, są obowiązane do okazania sprzedawcy dokumentu w celu potwierdzenia tożsamości.

3i. Odbiór przez finalnego nabywcę węglowego faktury dokumentującej sprzedaż, będącej podstawą do sporządzenia projektu e-DD, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b tiret pierwsze, w przypadku gdy sprzedaż nie jest realizowana w ramach wykonania umów, o których mowa w ust. 3e, stanowi realizację warunku, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugie.

3j. W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych finalnemu nabywcy węglowemu będącemu osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej sprzedawca jest obowiązany zastosować stawkę określoną w art. 89 ust. 1 pkt 1 w przypadku, gdy:

3k. W przypadku, o którym mowa w ust. 3j pkt 2, organ podatkowy nie wszczyna postępowania podatkowego, a wszczęte - umarza, jeżeli w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego zostanie ustalone, że wyroby akcyzowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 1, zostały zużyte przez uprawniony podmiot, który je nabył w ramach zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, a podmiot ten dokona korekty danych zawartych w złożonym oświadczeniu, potwierdzając naniesione zmiany czytelnym podpisem z podaniem daty dokonania korekty.

Należy zauważyć, że brzmienie cytowanego wyżej przepisu art. 31a ustawy, dotyczącego warunków sprzedaży wyrobów węglowych finalnym nabywcom węglowym z zastosowaniem zwolnienia, ulegało zmianom m.in. w związku z nowelizacją ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. (ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. z 2021 r. poz. 72).

Nowelizacja ta wprowadziła nowe zasady sprzedaży wyrobów węglowych w ramach zwolnień z opodatkowania akcyzą, a w szczególności - objęcie monitorowaniem w Systemie EMCS PL2 sprzedaży zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych, realizowanej przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych.

W stanie prawnym obowiązującym przed tą nowelizacją (tj. przed 1 lutego 2021 r.), przepis art. 31a ust. 3 i 3c ustawy stanowił, że:

3. Warunkiem zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, jest:

- oraz uzyskanie od finalnego nabywcy węglowego oświadczenia, że nabywane wyroby węglowe są przeznaczone do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy.

3c. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, zawiera:

Natomiast stosownie do art. 31a ust. 3 pkt 1 oraz ust. 3c ustawy w brzmieniu wprowadzonym ww. nowelizacją, od dnia 1 lutego 2021 r.:

3. Warunkiem zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, jest:

3c. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a, zawiera:

Należy również wskazać, że zgodnie z art. 12 ww. ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw:

1. Do sprzedaży zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych, o których mowa w art. 31a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, dokonanych przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych finalnym nabywcom węglowym, rozpoczętych i niezakończonych do dnia 31 stycznia 2021 r., stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

2. Od dnia 1 lutego 2021 r. do dnia 31 stycznia 2022 r. do monitorowania sprzedaży, o których mowa w ust. 1, mogą być stosowane przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

Ustawodawca przewidział zatem w zakresie monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych okres przejściowy, w trakcie którego sprzedaż wyrobów węglowych zwolnionych od akcyzy dokonywana przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych finalnym nabywcom węglowym - mogła być dokonywana na podstawie dotychczasowych warunków wynikających z przepisów ustawy.

W przedstawionym opisie sprawy Spółka wskazała, że posiada status pośredniczącego podmiotu węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 23a ustawy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych. Równocześnie Spółka zakłada, że ilość sprzedanych przez nią wyrobów węglowych w bieżącym roku oraz kolejnych latach będzie każdorazowo przekraczała 30 milionów kilogramów rocznie. Spółka dokonała zgłoszenia rejestracyjnego i została zarejestrowana jako PPW w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych oraz otrzymała potwierdzenie tej rejestracji.

Część sprzedaży wyrobów węglowych realizowana jest bez zawierania umów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 37 ustawy, osobom fizycznym i przedsiębiorcom, na cele objęte zwolnieniem od akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych FNW w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 23c ustawy, będących osobami fizycznymi, w celu objęcia ww. zwolnieniem od akcyzy wyrobów węglowych dostarczanych na rzecz FNW, Spółka dokumentuje sprzedaż wyrobów węglowych fakturą zawierającą pozycję CN wyrobów węglowych oraz ich ilość wyrażoną w kilogramach oraz uzyskuje od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oświadczenie, że odebrane przez nie wyroby węglowe zostaną zużyte do celów uprawniających do zwolnienia w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez Spółkę. Oświadczenie zawiera imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz numer PESEL, jeżeli został nadany.

Ponadto, z opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że do dnia 31 stycznia 2022 r., tj. w trakcie trwania okresu przejściowego wprowadzonego na mocy art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.72), Spółka do monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych nie stosowała dokumentu e-DD, gdyż nie była gotowa do objęcia swoich dostaw Systemem.

Wątpliwości Spółki dotyczą w pierwszej kolejności kwestii, czy jako pośredniczący podmiot węglowy sprzedający w ciągu roku powyżej 30 milionów kg wyrobów węglowych, w okresie do dnia 31 stycznia 2022 r. Spółka jest zobowiązana przy sprzedaży na terytorium kraju do pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania go w oświadczeniu o zużyciu odbieranego węgla do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy.

W odniesieniu do powyższych wątpliwości, należy w pierwszej kolejności wskazać, że treść art. 31a ust. 3c ustawy wprowadzona ww. nowelizacją ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r., uległa zmianie na podstawie art. 1 pkt 20 lit. b ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 694). Tym samym, od dnia 1 maja 2021 r., z przepisu tego wykreślono obowiązek w myśl którego oświadczenie, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. a, ma zawierać numer dowodu osobistego, w przypadku nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Powyższa zmiana była zatem w istocie ograniczeniem katalogu danych osobowych podawanych przez finalnego nabywcę węglowego w oświadczeniu o przeznaczeniu nabytych wyrobów węglowych do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy. Była ona konsekwencją konieczności dostosowania regulacji prawnych dotyczących pozyskiwania danych osobowych od finalnych nabywców węglowych do zasad wyrażonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz.UE.L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.).

Rozporządzenie to zawiera zasadę "minimalizacji danych", wyrażoną w art. 5 ust. 1 lit. c, zgodnie z którą dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Stąd też, w wyniku analizy przepisów art. 31a ust. 3b oraz ust. 3c pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym, ustawodawca zdecydował się, w przypadku oświadczenia składanego przez finalnego nabywcę węglowego o przeznaczeniu wyrobów węglowych do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy (oraz w przypadku sporządzania przez sprzedawcę wyrobów węglowych listy finalnych nabywców węglowych uprawnionych do odbioru deputatu węglowego), odstąpić, co do zasady, od wymogu podania w tych dokumentach numeru dowodu osobistego. Przy ewentualnej kontroli, na właściwą identyfikację osób składających oświadczenie w zakresie wyrobów węglowych pozwoli organom podatkowym numer PESEL a dopiero, gdy nie został nadany - nazwa i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w stanie faktycznym objętym wnioskiem Spółki z 22 listopada 2021 r. (data wpływu 2 grudnia 2021 r.), Wnioskodawca korzystający z okresu przejściowego do monitorowania sprzedaży wyrobów węglowych z zastosowaniem zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 1 - wypełniając warunki tego zwolnienia od dnia 1 maja 2021 r. nie miał obowiązku umieszczania na oświadczeniu do celów zwolnienia numeru i serii dowodu osobistego osób fizycznych nieprowadzących działalności, posiadających nadany numer PESEL.

W przypadku bowiem sprzedaży wyrobów węglowych przez Spółkę z zastosowaniem zwolnienia, ustawa wskazuje, że od 1 maja 2021 r. Wnioskodawca miał obowiązek w przypadku nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej umieszczać na oświadczeniu: imię i nazwisko tego nabywcy, adres zamieszkania oraz numer PESEL, a jeżeli nie został nadany - nazwę i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Tym samym, oceniając stanowisko Wnioskodawcy dotyczące pytania nr 1, odnoszące się do stanu faktycznego wniosku z 22 listopada 2021 r. w którym Spółka wskazała, że jako pośredniczący podmiot węglowy ma obowiązek do dnia 31 stycznia 2022 r. pobierania i umieszczania w oświadczeniu od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej posiadającymi nadany numer PESEL również serii i numeru dowodu osobistego tych nabywców lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość - należało uznać je za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do pytania nr 2, odnoszącego się do zdarzenia przyszłego od 1 lutego 2022 r., należy podkreślić, że od tego dnia nie obowiązuje już okres przejściowy rezygnacji ze stosowania e-DD, wynikający z art. 12 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 72).

Oznacza to, że pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych, w przypadku sprzedaży wyrobów węglowych finalnym nabywcom węglowym z zastosowaniem zwolnienia od akcyzy na te wyroby ze względu na ich przeznaczenie, obowiązany jest do wystawiania elektronicznych dokumentów dostawy e-DD i przesyłania ich za pomocą Systemu oraz do wypełnienia warunków wynikających ze znowelizowanego brzmienia art. 31a ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że w odniesieniu do tych podmiotów (tj. PPW, którzy sprzedali powyżej 30 mln kg wyrobów węglowych w poprzednim roku kalendarzowym), ustawa nie narzuca zakresu danych osobowych, jakie mają znaleźć się w ww. oświadczeniu do celów zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugie. W szczególności więc, podmioty te nie mają wynikającego z ustawy o podatku akcyzowym obowiązku pobierania od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz umieszczania ich w oświadczeniu.

Zaznaczenia przy tym wymaga, że w interesie pośredniczącego podmiotu węglowego sprzedającego wyroby węglowe z zastosowaniem zwolnienia jest prawidłowe i rzetelne wypełnienie warunku, o którym mowa w art. 31a ust. 3 pkt 1 lit. b tiret drugie ustawy. Z oświadczenia składanego przez finalnego nabywcę węglowego winno zatem jednoznacznie wynikać, że odebrane przez niego (czyli tego określonego FNW) wyroby węglowe zostaną zużyte do celów uprawniających do zwolnienia, w ilości wskazanej na fakturze wystawionej przez pośredniczący podmiot węglowy (czyli Wnioskodawcę).

Przy czym, należy nadmienić, że ewentualna kontrola spełnienia przez Wnioskodawcę warunków zwolnienia od akcyzy w przypadku konkretnej sprzedaży na rzecz danego finalnego nabywcy węglowego - w tym również analiza treści złożonego przez nabywcę oświadczenia i możliwość identyfikacji finalnego nabywcy węglowego składającego oświadczenie, nie leży w kompetencjach tut. Organu. Uprawnienie to przysługuje jedynie właściwemu organowi podatkowemu w ramach prowadzonego odpowiedniego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej.

Zapewnienie należytej staranności przy wypełnianiu warunków zwolnienia od akcyzy wyrobów węglowych jest więc w interesie samych pośredniczących podmiotów węglowych, które mogą zostać objęte postępowaniami zmierzającymi do wyjaśnienia rozbieżności.

Mając na uwadze powyższe, oceniając stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 2 odnoszące się do zdarzenia przyszłego od dnia 1 lutego 2022 r., zgodnie z którym Spółka w oświadczeniu od finalnych nabywców węglowych będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, posiadającymi nadany numer PESEL, nie ma ustawowego obowiązku pobierania i umieszczania serii i numeru dowodu osobistego lub nazwy i numeru innego dokumentu stwierdzającego tożsamość tych nabywców - należało uznać je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Natomiast w stosunku do zdarzenia przyszłego, interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ zastrzega, że ocena Państwa stanowiska dotyczy wyłącznie zagadnienia objętego pytaniami. Natomiast inne kwestie, nie mogły być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. W szczególności, w niniejszej interpretacji nie podlegało ocenie przeznaczenie wyrobów węglowych do celów opałowych zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy ani ocena dopełnienia przez Spółkę pozostałych waunków zwolnieniaod akcyzy. Kwestie te wynikały wprost z opisu sprawy i nie były przedmiotem analizy.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

1. Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

1) Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).