0111-KDIB3-3.4012.112.2018.2.MAZ - Brak możliwości odliczenia i zwrotu podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług w ramach realizacji zadania pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie".

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 kwietnia 2018 r. (data wpływu - 8 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z 29 maja 2018 r. (data wpływu - 1 czerwca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie możliwości odliczenia i zwrotu podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług w ramach realizacji zadania pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie" - jest prawidłowe.

W dniu 8 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie możliwości odliczenia i zwrotu podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług w ramach realizacji projektu pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie". Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 29 maja 2018 r. (data wpływu - 1 czerwca 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - Gmina... (dalej jako: "Wnioskodawca" lub "Gmina") jest jednostką samorządu terytorialnego, osobą prawną zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT, posiada numer NIP.

W 2018 r. Gmina zawarła z Ośrodkiem Ruchu Drogowego w... umowę w zakresie finansowania wspólnego przedsięwzięcia pod nazwą "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie" (dalej jako: "zadanie" lub "miasteczko ruchu drogowego"). Przedmiotem zawartej umowy są zasady otrzymania dofinansowania do realizacji ww. zadania. Z umowy wynika, że po zakończeniu zadania Gmina obciąży ośrodek ruchu drogowego stosownym dokumentem - notą, na podstawie której otrzyma zwrot środków na poniesione w ramach zadania wydatki. Ww. zadanie realizowane jest w ramach projektu województwa pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie", przy współpracy z Ośrodkiem Ruchu Drogowego w....

Środki na realizację zadania zostały odpowiednio zabezpieczone w budżecie Gminy na 2018 rok.

Głównym celem przedsięwzięcia jest powstanie infrastruktury w postaci miasteczka komunikacyjnego, służącej kształtowaniu właściwych nawyków i umiejętności niezbędnych do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym.

Miasteczko ruchu drogowego w miejscowości... znajdować się będzie na otwartej, płaskiej przestrzeni nieogrodzonej i niezainwestowanej, na działkach będących własnością Gminy. Zakres rzeczowy inwestycji obejmuje budowę miasteczka ruchu drogowego w postaci sieci ścieżek rowerowych - projektuje się wykonanie systemu ścieżek rowerowych o szerokości 2,0 m, z lokalnymi poszerzeniami o łącznej długości ok. 452 m.b. oraz powierzchni ok. 1018 m², nawierzchni ścieżek z kostki brukowej betonowej, bezfazowej.

Miasteczko wyposażone będzie w:

Powstanie tor sprawnościowy wyposażony m in. w pachołki, równoważnie, tarkę, przedmiot do przewożenia, korytarz, piaskownice, bramkę wiszącą, rynnę, przewożenie przedmiotu na uwięzi, slalom z ograniczeniem. Pomiędzy torem, a ścieżkami rowerowymi znajdować się będzie miejsce obsługi rowerzystów w postaci utwardzonego placu o powierzchni ok. 40 m², o nawierzchni z kostki brukowej betonowej, wyposażone w zamykaną wiatę na rowery, stojaki na rowery, ławki, kosz na śmieci, urządzenie typu samoobsługowa - stacja naprawy rowerów oraz toaletę typu "toi toi". Uzupełnienie ścieżek rowerowych stanowić będzie zagospodarowanie terenów zielonych poprzez wykonanie zieleni i trawników. Projektuje się wykonanie sygnalizacji świetlnej oraz oświetlenie terenu miasteczka w postaci dwóch słupów z odpowiednio dwoma i czteroma oprawami wraz z systemem monitoringu. Teren miasteczka rowerowego będzie zabezpieczony ogrodzeniem systemowym. Zakres projektu obejmuje również wykonanie przyłącza energii elektrycznej dla potrzeb zasilania sygnalizacji świetlnej oraz oświetlenia inwestycji.

Teren obiektu miasteczka ruchu drogowego będzie terenem ogólnodostępnym dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Korzystanie z niego będzie nieodpłatne. Inwestor planuje zakupić cztery rowery: trzy średnie i jeden mały jako wyposażenie obiektu. Zasady korzystania z obiektu i użytkowania sprzętu regulował będzie regulamin.

Faktury za nabyte towary i usługi (roboty budowlane) będą wystawiane na Wnioskodawcę. Gmina powstałe miasteczko ruchu drogowego planuje wykorzystać na potrzeby zajęć praktycznych dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz przedszkolnej, jak również na indywidualne, nielimitowane zajęcia pozalekcyjne pod opieką dorosłych. Ponadto w miasteczku odbywać się będą pozalekcyjne zajęcia indywidualne dla ww. dzieci i młodzieży szkolnej pod nadzorem osób dorosłych (rodziców, opiekunów).

Wybudowane miasteczko ruchu drogowego zostanie przekazane w trwały zarząd jednostce budżetowej Gminy - Szkole Podstawowej w..., która będzie zarządcą powstałej infrastruktury. Koszty utrzymania obiektu ponosić będzie Gmina. Teren miasteczka ruchu drogowego czynny będzie we wszystkie dni tygodnia, w godzinach od 8.00 do 20.00. Będzie ogólnodostępny dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Korzystanie z niego będzie nieodpłatne.

W uzupełnieniu wniosku z 29 maja 2018 r. Wnioskodawca wskazał, że powstała infrastruktura miasteczka ruchu drogowego nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. Tak jak opisano we wniosku, powstała infrastruktura będzie nieodpłatnie udostępniana, będzie infrastrukturą ogólnodostępną, wykorzystywaną przez Gminę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a co za tym nie będzie generować prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia i zwrotu podatku VAT naliczonego przy nabywaniu towarów i usług w ramach realizacji zadania pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie"?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku realizowanej inwestycji pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie" Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego.

Zgodnie z przepisami - art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.; dalej jako: "ustawa"), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku realizacji inwestycji opisanej we wniosku pn. "Budowa miasteczek ruchu drogowego w województwie" Gmina takiego prawa nie nabędzie, bowiem nie wystąpią przesłanki dające prawo odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki w ramach realizacji ww. projektu. Po zakończeniu realizacji projektu powstała infrastruktura zostanie przekazana swojej jednostce budżetowej - Szkole Podstawowej w..., będzie infrastrukturą ogólnodostępną dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Korzystanie z niej będzie nieodpłatne. A zatem efekty zrealizowanej operacji, o której mowa we wniosku, będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a co za tym idzie nie będą dawać prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.; dalej jako: "ustawa" lub "ustawa o VAT"), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z treści powołanych przepisów art. 15 ust. 1 i 2 ustawy wynika, że za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy). Zatem jednostka samorządu terytorialnego działa w charakterze podatnika wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określone w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem zgodnie z powołanymi wyżej przepisami o podatku VAT wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994, z późn. zm.; dalej jako: "ustawa o samorządzie gminnym"), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 8, 12 i 14 ustawy o samorządzie gminnym, obejmują sprawy edukacji publicznej, zieleni gminnej oraz bezpieczeństwa obywateli.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będzie realizował budowę miasteczka ruchu drogowego o charakterze ogólnodostępnym, przeznaczonego na potrzeby zajęć praktycznych dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także przedszkolnej. Korzystanie z miasteczka będzie nieodpłatne, a powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest możliwość odliczenia i zwrotu podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług w ramach budowy miasteczka ruchu drogowego.

Rozważając możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktur otrzymanych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją Projektu, należy wskazać, iż w świetle art. 86 ustawy o VAT, spełnienia wymagają dwa warunki:

* dokonywane zakupy towarów i usług są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT,

* Gmina powinna posiadać status podatnika - zgodnie z przepisami art. 15 ustawy o VAT.

Zatem prawo do odliczenia powstaje jako konsekwencja dokonania przez podmiot o statusie podatnika określonych zakupów, które są następnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie podatnika od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Tym samym w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej, podatnik nie uzyskuje uprawnienia do odliczenia. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego.

Jak wynika z okoliczności sprawy, w związku z realizacją zadania, Gmina nie będzie pobierała opłat z tytułu korzystania z powstałej infrastruktury miasteczka ruchu drogowego. Wobec powyższego, skoro efekt finalny zadania nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jak oświadczyła Gmina, to stwierdzić należy, że nie zostanie spełniony warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Analiza treści wniosku, przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz powołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a tym bardziej ubiegania się o zwrot zapłaconego wcześniej podatku, z tytułu wydatków poniesionych na budowę miasteczka ruchu drogowego, ponieważ nie wystąpi związek tych wydatków z czynnościami opodatkowanymi.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.