0111-KDIB3-2.4012.232.2020.2.MGO - Opodatkowanie podatkiem VAT darowizny nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 9 marca 2020 r. (data wpływu 12 marca 2020 r.) uzupełnionym pismem z 26 maja 2020 r. (data wpływu 1 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania darowizny nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 12 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania darowizny nieruchomości.

Wniosek został uzupełniony pismem z 26 maja 2020 r. (data wpływu 1 czerwca 2020 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 19 maja 2020 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.232.2020.1.MGO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

S.A. (dalej "Spółka", bądź "Wnioskodawca") jest spółką prawa handlowego. S.A. jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa, której podstawowym zadaniem jest prowadzenie likwidacji kopalń, zabezpieczenie sąsiednich zakładów górniczych przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym. Spółka realizuje zadania związane z usuwaniem szkód górniczych i rekultywacją terenów pogórniczych. Spółka zagospodarowuje także majątek oraz sprzedaje nieruchomości likwidowanych kopalń.

Spółka w ramach prowadzonej regulacji stanu prawnego nieruchomości, planuje przenieść zgodnie z postanowieniami art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego na rzecz G. (dalej "G.") w drodze darowizny nieruchomości położone w obrębie S. na które składają się:

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta (Uchwała nr. Rady Miejskiej w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta dla obszaru obejmującego dzielnicę S.) nieruchomości wymienione w punktach 1-8 leżą na obszarze oznaczonym symbolami: 39MW, 40 MW - tereny istniejącej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

Dnia 24 lutego 1984 r. Dyrektor K. "S." wydał zarządzenie w sprawie określenia zasad funkcjonowania G. mającej na celu zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych pracowników K. "S.". Spółdzielnia otrzymała wsparcie w postaci porozumienia spisanego z udziałem Urzędu Miejskiego i Z. w Z., w którym ustalono plan realizacji budownictwa mieszkaniowego wraz z podziałem zadań finansowania i wykonania do roku 1990.

Zgodnie z zapisami decyzji uwłaszczeniowych, wydanych przez Wojewodę:

* nr... z dnia 30 maja 2007 r.,

* nr... z dnia 15 stycznia 2004 r.,

* nr... z dnia 17 lutego 2005 r.,

budynki posadowione na nieruchomościach Skarbu Państwa będących własnością oraz w użytkowaniu wieczystym S.A. jako następcy prawnego K. S.A., wymienionych w pkt 1-8, zostały wybudowane ze środków pochodzących z kredytów inwestycyjnych zaciągniętych w latach 1985-1990 przez G. w P.

Budynki wielorodzinne nie są ujęte w ewidencji środków trwałych S.A., wyłącznym właścicielem poniesionych nakładów jest G., jedynie działki gruntu stanowią składnik majątku Spółki.

Prawo własności działki nr X1 zostało nabyte w drodze kupna od osób fizycznych przez poprzednika prawnego Spółki ¬ - K. "S." dniu 13 października 1992 r.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem planowanej umowy darowizny w trybie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego na rzecz G. będzie własność i prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynków, zlokalizowanych w obrębie przedmiotowych nieruchomości o łącznej wartości rynkowej... zł, w tym wartość rynkowa prawa własności działki X1 wynosi... zł, prawa użytkowania wieczystego pozostałych działek gruntu wynosi..., a wartość prawa własności budynków wynosi... zł.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego ww. działek gruntu w trybie administracyjnym, z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, wydanych przez Wojewodę:

* nr... z dnia 30 maja 2007 r.,

* nr... z dnia 15 stycznia 2004 r.,

* nr... z dnia 17 lutego 2005 r.,

Przed planowaną darowizną nie nastąpi rozliczenie przez Wnioskodawcę nakładów poniesionych przez G. na budynki zlokalizowane na działkach mających być przedmiotem darowizny.

Na pytanie Organu: "Czy rozliczenie nakładów nastąpi przed darowizną nieruchomości czy też po jej przeprowadzeniu?", Wnioskodawca odpowiedział, "Nie nastąpi rozliczenie nakładów."

Na pytanie Organu: "Czy z tytułu rozliczenia nakładów Wnioskodawcy przysługiwało będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego?", Wnioskodawca odpowiedział, "Nie nastąpi rozliczenie nakładów, zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego."

Wnioskodawca nie wejdzie w faktyczne, ekonomiczne posiadanie budynków posadowionych na działkach mających być przedmiotem darowizny i nie będzie ich wykorzystywał do prowadzenia działalności.

Przed dokonaniem darowizny na Wnioskodawcę nie zostanie przeniesione prawo do rozporządzania posadowionymi na działkach budynkami jak właściciel.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy darowizna opisanych nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, że darowizna - jako czynność prawna nieodpłatna - jest na gruncie podatku od towarów i usług traktowana specyficznie. Będzie ona stanowić czynność opodatkowaną tym podatkiem tylko wówczas, gdy spełniony zostanie warunek określony w art. 7 ust. 2 in fine ustawy o VAT, tj. gdy darczyńcy przysługiwało prawo do odliczenia choćby części podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia przedmiotu darowizny lub jego części składowych. Wspomniany warunek ma charakter sine qua non, a zatem jego niespełnienie powoduje, że czynność darowizny w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego działek gruntu, opisanych w pkt 2-8 w trybie administracyjnym, z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990, tj. przed wejściem w życie ustawy o VAT, nabycie działki X1 również miało miejsce przed dniem 5 lipca 1993. Budynki mieszkalne wznoszone były przez odrębny podmiot ¬- G. w latach 1985-1990.

Zatem planowana umowa darowizny opisanych nieruchomości na rzecz G. wobec niespełnienia przesłanki z art. 7 ust. 2 ustawy pozostaje poza zakresem obowiązywania ustawy o VAT. 

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, zwanym dalej "podatkiem" podlegają:

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zbycie towarów może być również przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości bądź w części.

Powyższe oznacza, że darowiznę uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.

W konsekwencji niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Przy czym, zauważyć należy, że definicja pojęcia "wytworzenie nieruchomości" zawarta jest w art. 2 pkt 14a cytowanej ustawy, zgodnie z którym ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o wytworzeniu nieruchomości - rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług darowizny nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca planuje przenieść zgodnie z postanowieniami art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego na rzecz G. w drodze darowizny nieruchomości położone w obrębie S. na które składają się:

Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego ww. działek gruntu w trybie administracyjnym, z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, wydanych przez Wojewodę. Prawo własności działki nr X1 zostało nabyte w drodze kupna od osób fizycznych przez poprzednika prawnego Spółki ¬w dniu 13 października 1992 r. Budynki posadowione na nieruchomościach Skarbu Państwa będących własnością oraz w użytkowaniu wieczystym S.A. jako następcy prawnego K. S.A., zostały wybudowane ze środków pochodzących z kredytów inwestycyjnych zaciągniętych w latach 1985-1990 przez G. Budynki wielorodzinne nie są ujęte w ewidencji środków trwałych Spółki, wyłącznym właścicielem poniesionych nakładów jest G., jedynie działki gruntu stanowią składnik majątku Spółki. Przed planowaną darowizną nie nastąpi rozliczenie przez Wnioskodawcę nakładów poniesionych przez G. na budynki zlokalizowane na działkach mających być przedmiotem darowizny. Wnioskodawca nie wejdzie w faktyczne, ekonomiczne posiadanie budynków posadowionych na działkach mających być przedmiotem darowizny i nie będzie ich wykorzystywał do prowadzenia działalności. Przed dokonaniem darowizny na Wnioskodawcę nie zostanie przeniesione prawo do rozporządzania posadowionymi na działkach budynkami jak właściciel.

Jak wskazano wyżej nieodpłatne przekazanie towarów (np. darowiznę) uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem lub wytworzeniem tych towarów lub ich części składowych. Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania darowizny - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Z powyższych przepisów wynika, że darowizna nieruchomości ze względu na nieodpłatny charakter czynności podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT tylko przy spełnieniu przesłanki określonej w art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. w sytuacji gdy podatnikowi przysługiwało prawo w całości lub w części do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tej nieruchomości lub jej części składowych.

W przedmiotowej sprawie istotnym dla rozstrzygnięcia jest brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę przy nabyciu prawa wieczystego użytkowania działek gruntu nr X2, X3, X4, X5, X6, X7, X8 i własności działki nr X1. Należy również zaznaczyć, że budynki wielorodzinne posadowione na nieruchomościach gruntowych nie są ujęte w ewidencji środków trwałych Spółki. Wyłącznym właścicielem poniesionych nakładów jest G., jedynie działki gruntu stanowią składnik majątku Spółki.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy stwierdzić, że darowizna opisanych nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z opisanych okoliczności sprawy wynika bowiem, że Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych nieruchomości, gdyż Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego działek gruntu nr X2, X3, X4, X5, X6, X7, X8 w trybie administracyjnym, z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, wydanych przez Wojewodę, natomiast prawo własności działki nr X zostało nabyte w drodze kupna od osób fizycznych przez poprzednika prawnego Spółki w dniu 13 października 1992 r. Ponadto przed dokonaniem darowizny nie nastąpi rozliczenie przez Wnioskodawcę nakładów poniesionych przez G. na budynki zlokalizowane na przedmiotowych działkach. Prawo do rozporządzania jak właściciel posadowionymi na działkach budynkami nie zostanie na Wnioskodawcę przeniesione.

Zatem darowizna prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanych działek nr X2, X3, X4, X5, X6, X7, X8 oraz prawa własności zabudowanej działki nr X1 na rzecz G. nie będzie stanowiła odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, a zatem będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.