0111-KDIB3-2.4012.224.2018.1.AZ - VAT w zakresie wyłączenia z opodatkowania otrzymanej kwoty stanowiącej równowartość roszczenia gminy z tytułu bezumownego korzystania z gruntu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2019 r., (data wpływu 18 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania otrzymanej kwoty stanowiącej równowartość roszczenia gminy z tytułu bezumownego korzystania z gruntu - jest nieprawidłowe,

W dniu 18 kwietnia 2019 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania otrzymanej kwoty stanowiącej równowartość roszczenia gminy z tytułu bezumownego korzystania z gruntu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy: gospodarki nieruchomościami (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 506). Gmina na mocy decyzji wojewody otrzymała od skarbu państwa działki.

I tak:

* na mocy decyzji wojewody nr x z dnia 9 maja 2018 r. gmina nabyła z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. nieodpłatnie prawo własności nieruchomości państwowej, położonej w jednostce ewidencyjnej, obrębie ewidencyjnym 0001, oznaczonej w ewidencji gruntów działkami nr 1079 o pow. 433 m², 1122 o pow. 266 m², 1126/1 o pow. 748 m²,

* na mocy decyzji wojewody nr x z dnia 7 marca 2018 r. gmina nabyła z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. "nieodpłatnie prawo własności nieruchomości państwowej, położonej w jednostce ewidencyjnej, obrębie ewidencyjnym 0001, oznaczonej w ewidencji gruntów działkami nr 1100 o pow. 2998 m², 1101 o pow. 1 ha 5054 m²,

* na mocy decyzji wojewody nr x z dnia 4 września 2018 r. gmina nabyła z mocy prawa z dniem 1 lipca 2000 r. "nieodpłatnie na własność nieruchomość położoną w obrębie ewidencyjnym 0003, w jednostce ewidencyjnej, oznaczoną działką nr 527/36 o pow. 0,0701 ha,

* na mocy decyzji wojewody nr x z dnia 30 stycznia 2019 r. gmina nabyła z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. "nieodpłatnie prawo własności nieruchomości państwowej, położonej w jednostce ewidencyjnej, obręb: 0001, oznaczonej w ewidencji gruntów na ark. mapy 2 działkami: nr 1174 o powierzchni 7,9072 ha i 1184 o powierzchni 0,6153 ha.

Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego gminy dla działki:

* nr ewidencyjny 1079 - przeznaczenie 20U - teren zabudowy usługowej, B42.US - tereny sportu i rekreacji.

* nr ewidencyjny 527/36 - przeznaczenie 21.U - teren zabudowy usługowej, 79.RZ tereny łąk i pastwisk,

* nr ewidencyjny 1174 - przeznaczenie B42.US - teren sportu i rekreacji B64.ZNU - teren zieleni nieurządzonej,

* nr ewidencyjny 1184 - przeznaczenie B42.US - tereny sportu i rekreacji.

* nr ewidencyjny 1122 - przeznaczenie B42.US - tereny sportu i rekreacji,

* nr ewidencyjny 1129/1 - przeznaczenie B42.US - tereny sportu i rekreacji, B64.ZNU - teren zieleni nieurządzonej,

* nr ewidencyjny 1100 - przeznaczenie B42.US - tereny sportu i rekreacji,

* nr ewidencyjny 1101 - przeznaczenie B42.US - tereny sportu i rekreacji.

Spółka węglowa użytkuje powyższe działki i prowadzi na nich inwestycje w postaci budowy zwałowiska odpadów powęglowych, które realizowane jest na podstawie pozwolenia na budowę, wydanego przez prezydenta miasta nr (...) z dnia 29 kwietnia 2002 r. W ramach tego postępowania o wydanie pozwolenia na budowę, urząd gminy wydał postanowienie nr (...) z dnia 16 lipca 2001 r. pozytywnie opiniując przedmiotową inwestycje. Ponadto należy nadmienić, że uchwała z dnia 27 stycznia 1997 r. rada gminy pozytywnie zaopiniowała podwyższenie rzędnej zwałowiska do poziomu +327 m n.p.m. pomniejszona o wielkość osiadania.

Powyższy stan faktyczny nie budzi wątpliwości.

Należy jednak stwierdzić, że użytkownik powyższych działek nie posiada tytułu prawnego do użytkowania powyższego terenu. Stwierdzić należy, że powyższy stan faktyczny jest nie akceptowalny przez właściciela terenu. Koniecznym staje się uregulowanie prawa korzystania z przedmiotowej nieruchomości oraz uregulowanie należności za bezumowne korzystanie z terenu. Pomiędzy gminą a spółką węglową korzystającą bezumownie z nieruchomości nie istniał żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane były (lub mogły być) świadczenia wzajemne w rozumieniu prawa cywilnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w przypadku otrzymania kwoty stanowiącej równowartość roszczenia gminy kwota powyższa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Czy dla opodatkowania będzie miał znaczenie fakt, czy strony dojdą do porozumienia na etapie przedsądowym czy też na etapie sądowym?

Stanowisko wnioskodawcy:

Jak już wcześniej wspomniano pomiędzy gminą, a spółką węglową - korzystającą bezumownie z nieruchomości nie istniał żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane były (lub mogły być) świadczenia wzajemne w rozumieniu prawa cywilnego.

Świadczenie nieoparte na tytule prawnym wskazującym na istnienie obowiązku świadczenia usługi oraz wysokości wynagrodzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przypadku bezumownego korzystania z cudzej własności właścicielowi przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za bezprawne korzystanie z jego rzeczy. Zapłata określonej kwoty pieniężnej wiąże się z prawem żądania naprawienia wynikłej szkody z tytułu bezprawnego korzystania z rzeczy. Żądanie wynagrodzenia (roszczenia pieniężnego) w swojej istocie nie stanowi należności za wykonanie usług, lecz jest rekompensatą za niemożność pobierania pożytków i używania rzeczy przez właściciela w okresie bezumownego korzystania.

Tym samym bezumowna czynność dokonywana bez zgody Wnioskodawcy (wyraźnej lub dorozumianej) nie stanowi usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a zapłata z tego tytułu odszkodowania nie stanowi należności za jej wykonanie. W związku z tym nie stanowi transakcji opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Powyższe potwierdza stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 23 czerwca 2016 r. nr IBPP1/4512-205/16/AW.

Zdaniem Wnioskodawcy na fakt opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie będzie miało znaczenia czy strony dojdą do porozumienia na etapie przedsądowym, czy też sądowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 cyt. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Należy zauważyć, że zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W zakresie odpłatności za ww. świadczenie, ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

W tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie C-89/81 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem).

Pojęcie "odpłatności" pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin "zapłata" stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje również orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność "podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy".

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższego, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ww. ustawy podstawa opodatkowania obejmuje:

Wskazać ponadto należy, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia "bezumowne korzystanie". Kwestie związane z bezumownym korzystaniem z cudzej rzeczy regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 222 § 1 i § 2 kodeksu cywilnego, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Na podstawie art. 224 § 1 kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 kodeksu cywilnego).

Na podstawie art. 225 kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z dyspozycją art. 230 kodeksu cywilnego, przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego.

Stosownie do art. 336 kodeksu cywilnego, posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

Artykuł 674 kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nieoznaczony.

Zgodnie z treścią art. 471 ww. ustawy, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na podstawie analizy powołanych przepisów kodeksu cywilnego i ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że przy rozstrzyganiu wątpliwości, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydują w każdym przypadku konkretne okoliczności.

W przypadku, gdy rzecz (np. nieruchomość) została objęta w posiadanie przez podmiot nieuprawniony, a właściciel wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem i korzystającym bezumownie z tej rzeczy nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. W tej sytuacji świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania rzeczą i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy oceniać sytuację, kiedy właściciel rzeczy - z różnych względów - toleruje stan, w którym przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy. W takich okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy stanowi zapłatę za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji należy stwierdzić, że decydujące znaczenie dla opodatkowania lub nieopodatkowania bezumownego korzystania bez zawiązywania stosunku zobowiązaniowego mają okoliczności faktyczne. Co do zasady, sytuacja ta pozostaje poza opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednak okoliczności wskazują na dorozumianą, milczącą zgodę właściciela rzeczy na jej użytkowanie przez dotychczasowego użytkownika - czynność ta podlega opodatkowaniu jako świadczenie usług.

Zatem stwierdzić należy, że w zakresie w jakim otrzymana należność stanowi wynagrodzenie za świadczoną usługę podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w sytuacji zaś, gdy otrzymano świadczenie będące odszkodowaniem (karą), to nie podlega ono regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka węglowa użytkuje działki będące własnością gminy i prowadzi na nich inwestycje w postaci budowy zwałowiska odpadów powęglowych, które realizowane jest na podstawie pozwolenia na budowę, wydanego przez prezydenta miasta. W ramach postępowania o wydanie pozwolenia na budowę, urząd gminy wydał postanowienie pozytywnie opiniując przedmiotową inwestycje. Ponadto podjętą uchwałą, rada gminy pozytywnie zaopiniowała podwyższenie rzędnej zwałowiska do poziomu +327 m n.p.m. W tak przedstawionych okolicznościach sprawy nie ulega wątpliwości, że pomimo, iż użytkownik powyższych działek nie posiada tytułu prawnego do użytkowania terenu, to jednak Gmina toleruje sytuację, w której spółka korzysta z nieruchomości i Gmina nie podejmuje czynności mających na celu bezwzględne odzyskanie nieruchomości. Dla Gminy nie do zaakceptowania jest fakt, że użytkownik nie posiada tytułu prawnego do użytkowania terenu, a nie fakt, że w ogóle go użytkuje.

Jak sam wskazuje Wnioskodawca, konieczne staje się uregulowanie prawa korzystania z przedmiotowej nieruchomości oraz uregulowanie należności za bezumowne korzystanie z terenu. Gmina nie sprzeciwia się wykorzystywaniu terenu przez Spółkę, lecz dąży do prawnego uregulowania stanu korzystania z nieruchomości. W ten sposób Gmina wyraża zgodę na użytkowanie działek przez Spółkę.

Należy zauważyć, że w przedstawionych okolicznościach Gmina nie podjęła żadnych czynności zmierzających do odzyskania nieruchomości będących przedmiotem bezumownego korzystania - wręcz przeciwnie Gmina podjęła działania, które umożliwiają Spółce korzystanie z przedmiotowych działek, uczyniła to wydając pozwolenie na budowę oraz podejmując uchwałę pozytywnie zaopiniowała podwyższenie rzędnej zwałowiska.

Zatem, w analizowanej sytuacji, mamy do czynienia z nieformalną zgodą na korzystanie z nieruchomości, Gmina toleruje stan bezumownego korzystania i nie czyni starań mających na celu odzyskanie nieruchomości. Skoro Gmina nie dąży do odzyskania działek lecz jedynie do uregulowania prawa korzystania z przedmiotowej nieruchomości oraz uregulowania należności za bezumowne korzystanie z gruntu to nie może być mowy o odszkodowaniu bez względu na to, czy strony dojdą do porozumienia na etapie przedsądowym czy też na etapie sądowym. Przedmiotem ewentualnego postępowania nie jest odzyskanie nieruchomości lecz wynagrodzenie za korzystanie z niej.

W konsekwencji uznać należy, że Gmina świadczy usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, które ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z ww. nieruchomości będzie stanowić bowiem w rzeczywistości wynagrodzenie za świadczoną usługę, dającą wypłacającemu je wyraźne i bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania z tych nieruchomości.

Zatem otrzymane wynagrodzenie stanowić będzie należność za wykonanie czynności wymienionych w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług i podlegać będzie opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 czerwca 2016 r. nr IBPP1/4512-205/16/AW, należy wyjaśnić, że interpretacje organów podatkowych wydawane są w indywidualnych sprawach podatników na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawa i stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. Ponadto w sprawie będącej przedmiotem ww. interpretacji stan faktyczny był diametralnie odmienny od obecnie rozpatrywanej, bowiem Wnioskodawca niezmiennie podejmował wszelkie czynności zmierzające do odzyskania nieruchomości, tj. wypowiedział umowę dzierżawy, dwukrotnie kierował do dzierżawcy pisma przypominające o terminie jej rozwiązania i konieczności usunięcia posadowionego na nieruchomości kiosku oraz informujące o tym, że do czasu wydania przedmiotu dzierżawy będzie naliczana opłata za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości dwukrotnej stawki czynszowej, wskazał, że dzierżawca winien zaprzestać prowadzenia działalności i zwrócić nieruchomość prawnemu posiadaczowi, wystosował pozew do Sądu Rejonowego o wydanie nieruchomości, uzyskał wyrok z 29 grudnia 2015 r. nakazujący dzierżawcy wydanie nieruchomości. Jak wskazano we wniosku, zamiarem wydzierżawiającego było odzyskanie nieruchomości. Natomiast w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji Wnioskodawca nie ma zamiaru odzyskać nieruchomości.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - ¬ Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.