0111-KDIB3-2.4012.135.2017.3.MD - Wyłączenie z VAT transakcji przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 8 kwietnia 2017 r. (data wpływu 18 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania, które zostaną przejęte przez spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie, stanowić będą zorganizowaną część i w związku z czym transakcja ta będzie czynnością nieobjętą zakresem podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 18 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania, które zostaną przejęte przez spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie, stanowić będą zorganizowaną część i w związku z czym transakcja ta będzie czynnością nieobjętą zakresem podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - Zakład Budowlano-Montażowy.... Sp. z o.o. z siedzibą w..., jest spółką kapitałową, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (dalej: Spółka lub Spółka dzielona lub Wnioskodawca). Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. W przyszłości planowany jest podział Spółki dzielonej. Podział nastąpi w trybie przewidzianym w 529 § pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.), tj. w drodze podziału przez wydzielenie części majątku Spółki dzielonej na Spółkę przejmującą. Spółką przejmującą w ramach podziału będzie inna spółka kapitałowa, która w tym celu będzie zawiązana. Siedzibą Spółki przejmującej będzie terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, Spółka ta będzie podlegała w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (dalej: Spółka przejmująca). Na moment podziału, Spółka przejmująca będzie zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą prowadzącym szeroko pojętą działalność ogólnobudowlaną. W jej ramach świadczy usługi począwszy od przygotowywania terenów pod budowę, przez wznoszenie budynków i budowli, na robotach wykończeniowych budynków i ich remontach kończąc. Działalność tę Spółka rozpoczęła w 2003 r. prowadzi ją przez cały czas w niezmienionym składzie osobowym. Założeniem Spółki było stworzenie rodzinnego biznesu, którego twórcami byli bracia. Do Spółki jako Wspólnicy weszli jeden z braci wraz z żoną oraz dzieci drugiego z braci.

Do składu pierwszego zarządu, który pozostaje niezmieniony do dziś, powołano braci przy czym na Prezesa Zarządu powołano brata niebędącego Wspólnikiem zaś na Wiceprezesa Zarządu brata będącego zarazem Wspólnikiem. Każdy z członków zarządu upoważniony był i jest do samodzielnego reprezentowania Spółki. W początkowym okresie Spółki, w jej rozwoju uczestniczyli bracia, wspólnie wyznaczając kierunki rozwoju Spółki, oraz żona jednego z braci będąca zarazem Wspólnikiem Spółki, zajmująca się marketingiem. Pozostali Wspólnicy ze względu na wiek nie uczestniczyli czynnie w pracach Spółki. Z czasem jednak w Spółce zaczęło dochodzić do polaryzacji stosunków polegających na faktycznym wyodrębnianiu się dwóch ośrodków zarządzania i wpływania na kierunki rozwoju Spółki, jeden związany z jednym z braci i jego żoną, drugi związany z drugim z braci i jego dziećmi. Od 2009 r. do pracy w Spółce bowiem w charakterze specjalisty ds. logistyki przystąpił syn Prezesa Zarządu (zarazem Wspólnik), a od 2016 r. jego córka (zarazem Wspólniczka) w charakterze inżyniera ds. rozwoju.

Wobec faktycznego wyodrębniania się dwóch niezależnie działających wewnętrznie w Spółce ośrodków interesów, przy jednoczesnym istnieniu długoterminowych zobowiązań w postaci udzielonych przez Spółkę gwarancji na wykonane roboty budowlane, wystąpienie ze Spółki niektórych Wspólników przez umorzenie ich udziałów, obciąża interesy pozostałych Wspólników na co ci ostatni nie mogą się zgodzić. Ponadto wszyscy Wspólnicy, w związku z długoletnim istnieniem na rynku Spółki przejawiają wolę kontynuowania przedmiotu jej działalności. Wobec tego optymalnym w zaistniałej sytuacji jest przeprowadzenie restrukturyzacji Spółki.

Planowana restrukturyzacja polegać będzie na wyodrębnieniu w Spółce dwóch pionów tj. Pionu działalności związanej z osobą Prezesem Zarządu i jego dziećmi oraz Pionu działalności związanej z osobą Wiceprezesem Zarządu i jego żoną. Wyodrębnienie nastąpi w trzech aspektach: organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym.

I. Wyodrębnienie organizacyjne

Wyodrębnienie nastąpi na podstawie stosownych uchwał Zarządu Spółki, które zawierać będą oświadczenia o wyodrębnieniu w strukturze organizacyjnej Spółki Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu oraz Pionu działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu.

Do uchwał załączone zostaną:

1. Lista pracowników przypisanych do poszczególnych Pionów,

2. Struktura organizacyjna Pionów;

3. Zestawienie przypisanych do Pionów materialnych i niematerialnych składników majątkowych (w tym zobowiązań i należności).

Do Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu zostaną alokowane składniki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności budowlanej przez ten Pion takie m.in. jak:

1. Majątek trwały i aktywa służące działalności budowlanej w tym przede wszystkim:

* 50% udział w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem stanowiącej bazę siedziby Spółki,

* prawo własności nieruchomości wykorzystywanych w działalności oraz stanowiących bazę (zaplecze logistyczne) dla wykorzystywanego w działalności sprzętu budowlanego i posiadanego taboru samochodowego,

* sprzęt budowlany, maszyny i urządzenia niezbędne do prowadzenia robót budowlanych.

* pojazdy (osobowe i ciężarowe) niezbędne do prowadzenia robót budowlanych jak i wykorzystywanych w działalności gospodarczej,

* majątek ruchomy przyporządkowany do wyodrębnionego Pionu stanowiący wyposażenie biur, miejsc pracy itp.

2. Zobowiązania wynikające z umów związanych z obsługą administracyjną alokowanych do wyodrębnionego Pionu składników majątkowych m.in. takie jak: umowy serwisowe dotyczące sprzętu budowlanego, umowy na dostawę wszelkiego rodzaju mediów, umowy ubezpieczenia majątku.

3. Należności przypadające od kontrahentów z tytułu kontraktów budowlanych realizowanych przez Pion związany z działalnością Prezesa Zarządu.

4. Zobowiązana związane z wykonywanymi kontraktami budowlanymi przez Pion związany z działalnością Prezesa Zarządu.

5. Prawa do wszelkiej dokumentacji projektowo-budowlanej sporządzonej dla składników majątkowych alokowanych do Pionu związanego z działalnością Prezesa Zarządu.

6. Otrzymane decyzje administracyjne dotyczące działalności związanej z alokowanym majątkiem.

7. Wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów cywilnoprawnych dotyczące Pionu działalności związanej z działalnością Prezesem Zarządu.

8. Rachunek bankowy przypisane do wyodrębnionego Pionu i środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku;

9. Zasoby ludzkie w postaci pracowników przypisanych do wyodrębnionego Pionu Działalności związanej z Prezesem Zarządu, realizujące zadania wyodrębnionego Pionu.

W Pionie działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu pozostaną składniki majątkowe, niezbędne do prowadzenia działalności przez ten Pion takie jak:

1. Majątek trwały i aktywa służące działalności budowlanej w tym przede wszystkim

* 50% udział w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem stanowiącej bazę siedziby Spółki,

* prawo własności nieruchomości wykorzystywanych w działalności oraz stanowiących bazę (zaplecze logistyczne) dla wykorzystywanego w działalności sprzętu budowlanego i posiadanego taboru samochodowego,

* sprzęt budowlany, maszyny i urządzenia niezbędne do prowadzenia robót budowlanych,

* pojazdy (osobowe i ciężarowe) niezbędne do prowadzenia robót budowlanych jak i wykorzystywanych w działalności gospodarczej,

* majątek ruchomy przyporządkowany do wyodrębnionego Pionu stanowiący wyposażenie biur. miejsc pracy itp.

2. Zobowiązania wynikające z umów związanych z obsługą administracyjną alokowanych do wyodrębnionego Pionu składników majątkowych m.in. takie jak; umowy serwisowe dotyczące sprzętu budowlanego, umowy na dostawę wszelkiego rodzaju mediów, umowy ubezpieczenia majątku.

3. Zobowiązania wynikające z udzielonych przez Spółkę gwarancji na wykonane roboty budowlane.

4. Zobowiązana związane z wykonywanymi kontraktami budowlanymi przez Pion związany z działalnością Wiceprezesa Zarządu.

5. Należności przypadające od kontrahentów z tytułu kontraktów budowlanych realizowanych przez Pion związany z działalności Wiceprezesa Zarządu,

6. Prawa do wszelkiej dokumentacji projektowo-budowlanej sporządzonej dla składników majątkowych alokowanych do Pionu związanego z działalnością Prezesa Zarządu.

7. Otrzymane decyzje administracyjne dotyczące działalności związanej z alokowanym majątkiem.

8. Wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów cywilnoprawnych dotyczące Pionu działalności związanej z działalnością Wiceprezesa Zarządu.

9. Rachunek bankowy przypisany do wyodrębnionego Pionu i środki pieniężne znajdujące się na tych rachunkach

10. Zasoby ludzkie w postaci pracowników przypisanych do wyodrębnionego Pionu Działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu, realizujące zadania wyodrębnionego Pionu.

II. Wyodrębnienie Finansowe

Wyodrębnienie dla Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu oraz dla Pionu działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, nastąpi w taki sposób, że Spółka będzie w stanie przyporządkować odpowiednio do poszczególnych Pionów, konkretne zdarzenia gospodarcze, a w konsekwencji przychody i koszty, oraz aktywa i pasywa związane z daną zorganizowaną częścią działalności gospodarczej Spółki. W konsekwencji w ewidencji księgowej Spółki wyodrębnione zostaną konta analityczne umożliwiające ewidencję przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów (w tym zobowiązań) dla każdego z wyodrębnionych Pionów Spółki. W przypadku kosztów, których nie będzie można przypisać bezpośrednio do określonego Pionu, koszty te będą dzielone według klucza alokacji ustalonego w uchwałach Zarządu. Aktualnie księgowość Spółki prowadzona jest przez zewnętrzne biuro rachunkowe, które pozostanie właściwe również w późniejszym okresie dla Spółki przejmującej.

Ponadto do jednego z Pionów przypisane zostanie odrębne subkonto do rachunku bankowego Spółki.

III. Wyodrębnienie funkcjonalne

Wyodrębnienie w Spółce Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu oraz Pionu działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu będzie też wyodrębnieniem pod względem funkcjonalnym, w stopniu pozwalającym potencjalnie na niezależne realizowanie przez te Piony zadań gospodarczych jako samodzielnych podmiotów. Oba wyodrębnione Piony mogą stanowić niezależne przedsiębiorstwa realizujące samodzielnie zadania gospodarcze. Bowiem przedmiotem działalności prowadzonej przez Spółkę jest szeroko pojęta działalność budowlana. W jej ramach Spółka przygotowuje teren po budowę, wykonuje roboty budowalne związane ze wznoszeniem różnego rodzaju budynków, modernizuje drogi, wykonuje remonty i inne specjalistyczne roboty budowlane. Działalność ta była rozwijana przez prawie 15 lat, co przyczyniło się do zgromadzenia majątku i stworzenia zaplecza osobowo-organizacyjnego umożliwiającego realizowanie jednocześnie różnych niezależnych kontraktów budowlanych. To zaś przy opisanym stopniu i sposobie wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego zasobów poszczególnych Pionach, gwarantuje zdolność do realizacji powierzonych działalności gospodarczych w strukturach odrębnych podmiotów gospodarczych, w sposób niezależny. Ponadto rozpoznawalność na rynku Spółki mocno wiąże się z osobami jej Prezesa Zarządu i Wiceprezesa Zarządu, co również gwarantuje kontynuowanie tej działalności przez odrębne prawnie podmioty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisane w zdarzeniu przyszłym składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania, które zostaną przejęte przez spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie, stanowić będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług w związku z czym transakcja ta na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie wyłączona spod opodatkowania tym podatkiem?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania, które zostaną przejęte przez Spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie, stanowić będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e u.p.t.u, w związku z czym transakcja ta jest wyłączona na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u z opodatkowania tym podatkiem.

Na gruncie podatku od towarów i usług ustawodawca nie przewidział szczególnej procedury dla rozliczenia VAT z tytułu podziału spółki i przejęcia części jej majątku (jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa) przez inną spółkę kapitałową.

W związku z tym należy mieć na uwadze art. 6 pkt 1 u.p.t.u. Zgodnie z jego treścią, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 27e u.p.t.u. przez zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania.

Jak wynika z opisanego w niniejszym wniosku zdarzenia przyszłego, w wyniku podziału Spółki dojdzie do transakcji w wyniku, której nastąpi przeniesienie części majątku Spółki dzielonej do majątku nowo powstałej Spółki przejmującej. Przenoszony do Spółki przejmującej majątek obejmował będzie organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w Spółce dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczone do realizacji robót budowlanych, który zarazem będzie stanowić niezależne przedsiębiorstwo do realizacji tych robót. Dlatego też należy przyjąć, że transakcja ta będzie wyłączona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 ust. 1 u.p.t.u.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest przedsiębiorcą prowadzącym szeroko pojętą działalność ogólnobudowlaną. W jej ramach świadczy usługi począwszy od przygotowywania terenów pod budowę, przez wznoszenie budynków i budowli, na robotach wykończeniowych budynków i ich remontach kończąc. W przyszłości planowany jest podział Spółki dzielonej. Podział nastąpi w trybie przewidzianym w 529 § pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, tj. w drodze podziału przez wydzielenie części majątku Spółki dzielonej na Spółkę przejmującą. Spółką przejmującą w ramach podziału będzie inna spółka kapitałowa, która w tym celu będzie zawiązana. Planowana restrukturyzacja polegać będzie na wyodrębnieniu w Spółce dwóch pionów tj. Pionu działalności związanej z osobą Prezesem Zarządu i jego dziećmi oraz Pionu działalności związanej z osobą Wiceprezesem Zarządu i jego żoną. Do Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu zostaną alokowane składniki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności budowlanej przez ten Pion takie m.in. jak: majątek trwały i aktywa służące działalności budowlanej. Wnioskodawca wyjaśnia, że z Pionem działalności związanej z Prezesem Zarządu, wiążą się również zobowiązania wynikające z umów związanych z obsługą administracyjną alokowanych do wyodrębnionego Pionu składników majątkowych, a także należności przypadające od kontrahentów z tytułu kontraktów budowlanych realizowanych przez ten Pion oraz zobowiązania związane z wykonywanymi przez Pion kontraktami budowlanymi. Ponadto do ww. Pionu zostanie alokowany rachunek bankowy przypisany do wyodrębnionego Pionu i środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku. Wnioskodawca podał, że z Pionem działalności związanej z Prezesem Zarządu związane są również prawa do wszelkiej dokumentacji projektowo-budowlanej sporządzonej dla składników majątkowych alokowanych do ww. Pionu, a także otrzymane decyzje administracyjne dotyczące działalności związanej z alokowanym majątkiem, wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów cywilnoprawnych dotyczące Pionu. Jednocześnie, w ramach planowanego podziału, na Spółkę przejmującą zostaną przeniesione również zasoby ludzkie w postaci pracowników przypisanych do wyodrębnionego Pionu Działalności związanej z Prezesem Zarządu, realizujące zadania wyodrębnionego Pionu.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania, które zostaną przejęte przez spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie, stanowić będą zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z czym transakcja ta na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy będzie czynnością nieobjętą zakresem podatku od towarów i usług

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 z późn. zm.), podział może być dokonany, przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Nie budzi wątpliwości, że przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeks spółek handlowych, podział dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. W sytuacji gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie i przeniesienie na nową spółkę części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

* istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

Podkreślić należy, że interpretacji pojęcia "zorganizowana część przedsiębiorstwa", określonego w art. 2 pkt 27e ustawy, należy dokonywać w ramach wykładni prowspólnotowej, z uwzględnieniem cyt. normy art. 19 Dyrektywy 112. Regulacja ta natomiast była przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń - innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz - w zależności od konkretnego przypadku - składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów". Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

W wyroku z dnia 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever, Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Nawet, jeżeli charakter tej działalności wymaga użytkowania określonych pomieszczeń, mogą one zostać udostępnione nabywcy w drodze dzierżawy. Nabywca może także sam dysponować odpowiednią nieruchomością, do której może przenieść całość przejętych aktywów i kontynuować działalność gospodarczą. W takich przypadkach dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa będącego poza zakresem VAT. W analizowanej sprawie W ocenie Organu wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.).

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W analizowanej sprawie wyodrębnienie organizacyjne nastąpi na podstawie stosownych uchwał Zarządu Spółki, które zawierać będą oświadczenia o wyodrębnieniu w strukturze organizacyjnej Spółki Pionu działalności związanej z Prezesem Zarządu oraz Pionu działalności związanej z Wiceprezesem Zarządu. Do uchwał załączone zostaną; lista pracowników przypisanych do poszczególnych Pionów, struktura organizacyjna Pionów, zestawienie przypisanych do Pionów materialnych i niematerialnych składników majątkowych (w tym zobowiązań i należności). Na skutek podziału, na Spółkę Przejmującą zostaną alokowane składniki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności budowlanej przez ten Pion takie jak: majątek trwały i aktywa służące działalności budowlanej, zobowiązania wynikające z umów związanych z obsługą administracyjną alokowanych do wyodrębnionego Pionu składników majątkowych, a także należności przypadające od kontrahentów z tytułu kontraktów budowlanych oraz zobowiązania związane z wykonywanymi kontraktami budowlanymi. Ponadto do ww. Pionu zostanie alokowany rachunek bankowy przypisany do wyodrębnionego Pionu i środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku. Wnioskodawca podał, że z Pionem związane są również prawa do wszelkiej dokumentacji projektowo-budowlanej sporządzonej dla składników majątkowych alokowanych do Pionu, a także otrzymane decyzje administracyjne dotyczące działalności związanej z alokowanym majątkiem, wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów cywilnoprawnych dotyczące Pionu. Jednocześnie, w ramach planowanego podziału, na Spółkę przejmującą zostaną przeniesione również zasoby ludzkie w postaci pracowników przypisanych do wyodrębnionego Pionu Działalności, realizujące zadania wyodrębnionego Pionu.

Zaznaczenia wymaga również, że składniki niematerialne i materialne w tym zobowiązania, mające stanowić przedmiot przeniesienia do Spółki przejmującej są wyodrębnione pod względem finansowym, o czym świadczy fakt, że Spółka będzie w stanie przyporządkować odpowiednio do poszczególnych pionów, konkretne zdarzenia gospodarcze, a w konsekwencji przychody i koszty oraz aktywa i pasywa związane z daną zorganizowaną częścią działalności gospodarczej spółki. W konsekwencji w ewidencji księgowej Spółki wyodrębnione zostaną konta analityczne umożliwiające ewidencję przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów (w tym zobowiązań) dla każdego z wyodrębnionych Pionów Spółki. W przypadku kosztów, których nie będzie można przypisać bezpośrednio do określonego Pionu, koszty te będą dzielone według klucza alokacji ustalonego w uchwałach Zarządu.

Oprócz wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania są również wyodrębnione funkcjonalnie w stopniu pozwalającym potencjalnie na niezależne realizowanie przez ten Pion zadań gospodarczych jako samodzielny podmiot. Z treści wniosku wynika, że Pion może stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące samodzielnie zadania gospodarcze. Jak wskazał Wnioskodawca wyodrębnienie zasobów poszczególnych Pionów, gwarantuje zdolność do realizacji powierzonych działalności gospodarczych w strukturach odrębnych podmiotów gospodarczych, w sposób niezależny. Ponadto wszyscy Wspólnicy, w związku z długoletnim istnieniem na rynku Spółki przejawiają wolę kontynuowania przedmiotu jej działalności.

Jak wskazano na wstępie, dla uznania, że zespół składników materialnych i niematerialnych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy zespół ten jest zdolny do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. W rozpatrywanej sprawie - jak wskazał Wnioskodawca - oba wyodrębnione Piony mogą stanowić niezależne przedsiębiorstwa realizujące samodzielne zadania gospodarcze. Powyższe wskazuje również na kontynowanie przez Spółkę Przejmującą działalności gospodarczej realizowanej do tej pory przez Działalność Spółki dzielonej. Wnioskodawca wskazał, że na skutek podziału na Spółkę Przejmującą alokowane zostaną składniki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności budowlanej przez ten Pion oraz należności i zobowiązania związane z wykonywanymi kontraktami budowlanymi, rachunek bankowy i środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku, a także prawa do wszelkiej dokumentacji projektowo-budowlanej oraz otrzymane decyzje administracyjne dotyczące działalności związanej z alokowanym majątkiem, wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów cywilnoprawnych dotyczące Pionu oraz pracownicy przypisani do wyodrębnionego Pionu Działalności, realizujące zadania wyodrębnionego Pionu.

Analiza zaprezentowanego opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych w tym zobowiązań, które zostaną przejęte przez spółkę przejmującą na skutek podziału przez wydzielenie za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

W konsekwencji czynność polegająca na przeniesieniu na Spółkę Przejmującą części majątku Spółki dzielonej w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 ustawy kodeks spółek handlowych, stanowiącej w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy na dzień podziału zorganizowaną część przedsiębiorstwa, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Niniejszą interpretacją indywidualną załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. W odpowiedzi na pytania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (oznaczone we wniosku 1 i 2) wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.