0111-KDIB3-1.4012.839.2017.1.ICz - Określenie podstawy opodatkowania z tytułu wykonania usługi architektonicznej oraz poniesionych kosztów w związku z realizacją tej usługi.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 grudnia 2017 r. (data wpływu 21 grudnia 2017 r.), uzupełnione pismem z 24 stycznia 2018 r. (data wpływu 24 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania z tytułu wykonania usługi architektonicznej oraz poniesionych kosztów w związku z realizacją tej usługi - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2017 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z 24 stycznia 2018 r. (data wpływu 24 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania z tytułu wykonania usługi architektonicznej oraz poniesionych kosztów w związku z realizacją tej usługi.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka) jest pracownią projektową. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest świadczenie usług w zakresie projektowania architektonicznego.

W umowach zawartych z Inwestorem na wykonanie projektu architektonicznego dla danego zamierzenia inwestycyjnego oprócz wynagrodzenia za wykonanie dokumentacji projektowej zapisany jest również zwrot kosztów i opłat administracyjnych ponoszonych w związku z realizacją danej umowy na zasadzie refaktury.

Opłaty administracyjne i skarbowe dotyczą uzyskania od organów państwowych pozwoleń i decyzji administracyjnych wymaganych prawem, ich adresatem jest Inwestor, Wnioskodawca występuje na mocy udzielonych mu pełnomocnictw.

Przykładowe poniesione opłaty administracyjne, to opłaty za:

* udostępnienie materiałów geodezyjnych - map z ewidencji gruntów,

* wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych inwestycji,

* wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.

Zarówno za usługę projektową jak i zwrot kosztów poniesionych opłat Wnioskodawca wystawił Inwestorowi fakturę ze stawką podatku VAT 23%.

W piśmie uzupełniającym z 24 stycznia 2018 r. Wnioskodawca wyjaśnił co następuje:

W opisanym przypadku zostały wystawione dwie faktury z 23% stawką VAT: faktura za prace projektowe oraz faktura za zwrot kosztów opłat administracyjnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Z uwagi na to że jeden z kontrahentów Wnioskodawcy odmówił zapłaty podatku VAT naliczonego przy zwrocie kwoty za opłaty administracyjne Wnioskodawca zadaje pytanie, czy Wnioskodawca prawidłowo postąpił wystawiając za zwrot poniesionych opłat administracyjnych fakturę ze stawką podatku VAT 23%?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, natomiast art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 określa co stanowi podstawę opodatkowania.

Ponadto opłaty administracyjne mieszczą się w wyłączeniu podmiotowo-przedmiotowym wskazanym w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług i wyłączenie to dotyczy tylko organów władzy publicznej.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy Wnioskodawca uznał, że wydatki związane z czynnościami organów władzy publicznej są powiązane z podstawową usługą wykonywaną przez niego i powinny być opodatkowane tak jak usługi projektowania architektonicznego, tj. stawką 23%.

W piśmie z 24 stycznia 2018 r. Wnioskodawca uzupełnił własne stanowisko i stwierdził, że: prawidłowo postąpił wystawiając dwie faktury z 23% stawką VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Przez dostawę towarów - w świetle art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z kolei świadczeniem usług - na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy - jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Należy zwrócić uwagę, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega każde świadczenie usług na rzecz innego podmiotu, w zamian za wykonanie którego jest wypłacane wynagrodzenie. Konieczne jest jednak istnienie stosunku prawnego pomiędzy usługobiorcą oraz usługodawcą, w wykonaniu którego następuje świadczenie wzajemne. Zatem z zaistniałego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi płynąć bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

Na mocy art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

W art. 29a ust. 1 ustawy wskazano, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę z zastrzeżeniami wynikającymi z dalszych przepisów ustawy, dotyczącymi usług agentów, pośredników itp., wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, przypadków, gdy podstawa opodatkowania może być szacowana przez organ podatkowy oraz opodatkowania niektórych podatników dokonujących obrotów dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi, antykami i towarami używanymi.

Ww. przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi implementację art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą, z treści którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak stanowi art. 78 Dyrektywy, do podstawy opodatkowania wlicza się następujące elementy:

Do celów akapitu pierwszego lit. b, państwa członkowskie mogą uznać koszty objęte odrębną umową za koszty dodatkowe.

Przepis ten wyjaśnia, jakie elementy uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia, stanowiącego podstawę opodatkowania i wymienia przykładowo kilka rodzajów kosztów mieszczących się w pojęciu podstawy opodatkowania. Dotyczy on kosztów bezpośrednio związanych z zasadniczą dostawą towarów lub usług, które zwiększają łączną kwotę należną z tytułu transakcji. Zgodnie z tą regulacją, każdy koszt bezpośrednio związany z dostawą towarów lub świadczeniem usług, którym dostawca obciążył nabywcę lub klienta, powinien być włączony do podstawy opodatkowania. Zasada włączenia tych świadczeń do podstawy opodatkowania oznacza, że wartości tego typu kosztów, których ciężar przerzucany jest na nabywcę, nie wykazuje się jako odrębnego świadczenia, lecz traktuje, jako element świadczenia zasadniczego, z zastosowaniem stawki podatku właściwej dla świadczenia zasadniczego.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 41 ust. 13 ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W świetle art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W załączniku nr 3 do ww. ustawy zawierającym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, pod poz. 181 wskazano, iż stawką tą objęte są, bez względu na symbol PKWiU, usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "twórcy" i "artysty" wobec tego należy posiłkować się ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880 z późn. zm.), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Artykuł 8. ust. 1 ww. ustawy stanowi, że prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Z przepisu art. 5 ww. ustawy wynika, że twórcą jest obywatel polski lub jest obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) (...).

Z powołanych powyżej unormowań ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynika, że twórcą może być wyłącznie osoba fizyczna (człowiek) będący autorem utworu w rozumieniu tej ustawy. Jeżeli utwór powstaje w ramach funkcjonowania określonej osoby prawnej, np. spółki z o.o., to de facto jest on kreowany przez osoby fizyczne, przez tę osobę prawną zatrudnione, np. w charakterze pracowników albo przyjmujących zamówienie na podstawie umowy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z przepisu art. 106e ust. 1 pkt 7 ustawy wynika, że faktura powinna zawierać nazwę (rodzaj) towaru lub usługi.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi pracownię projektową. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest świadczenie usług w zakresie projektowania architektonicznego. W umowach zawartych z Inwestorem na wykonanie projektu architektonicznego dla danego zamierzenia inwestycyjnego oprócz wynagrodzenia za wykonanie dokumentacji projektowej zapisany jest również zwrot kosztów i opłat administracyjnych ponoszonych w związku z realizacją danej umowy na zasadzie refaktury.

Opłaty administracyjne i skarbowe dotyczą uzyskania od organów państwowych pozwoleń i decyzji administracyjnych wymaganych prawem, ich adresatem jest Inwestor, Wnioskodawca występuje na mocy udzielonych mu pełnomocnictw.

Przykładowe poniesione opłaty administracyjne, to opłaty za:

* udostępnienie materiałów geodezyjnych - map z ewidencji gruntów,

* wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych inwestycji,

* wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.

W opisanym przypadku zostały wystawione dwie faktury z 23% stawką VAT: faktura za prace projektowe oraz faktura za zwrot kosztów opłat administracyjnych.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opis sprawy należy wskazać, że podstawę opodatkowania stanowi wszystko co jest zapłatą otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu wykonania usługi, tj. wykonanie projektu architektonicznego. Jednocześnie z treści art. 29a ust. 6 ustawy wprost wynika, że podstawa opodatkowania w podatku od towarów i usług obejmuje także koszty dodatkowe. Przy czym, chodzi tu o koszty bezpośrednio związane z konkretnym świadczeniem usług, pobierane przez sprzedawcę od nabywcy usługi. Powyższe przesądza o tym, że koszty te są wliczane do podstawy opodatkowania, czyli nie podlegają opodatkowaniu jako odrębne świadczenia. Co więcej, koszty te wpływają bezpośrednio na wysokość zapłaty (wynagrodzenia) należnej z tytułu sprzedaży.

Skoro w umowach zawartych z Inwestorem na wykonanie projektu architektonicznego dla danego zamierzenia inwestycyjnego oprócz wynagrodzenia za wykonanie dokumentacji projektowej zapisany jest również zwrot kosztów i opłat administracyjnych ponoszonych w związku z realizacją danej umowy, a poniesione przez Wnioskodawcę koszty są niezbędne do wykonania projektu architektonicznego, to stanowią tym samym jeden z elementów kalkulacyjnych otrzymanego wynagrodzenia (część odpłatności za usługę).

Zatem koszty te składają się na całość świadczenia należnego od nabywcy usługi na równi z wypłacanym wynagrodzeniem za wykonanie dokumentacji projektowej. Poniesione wydatki z tytułu kosztów opłat administracyjnych stanowią element rachunku kosztów, zmierzających do ustalenia kwoty odpłatności za wykonywaną usługę. Stanowią więc zapłatę, którą dokonujący świadczenia (usługodawca) otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od usługobiorcy, opodatkowaną podatkiem od towarów i usług według stawki właściwej dla usługi głównej (projektu architektonicznego).

Jak wskazano powyżej, podstawą opodatkowania jest wartość usługi, na którą w przedmiotowej sprawie składają się zarówno wynagrodzenie Wnioskodawcy za wykonanie projektu, jak i poniesione przez niego koszty (wydatki) konieczne do wykonania tej usługi, zatem wartość całego świadczenia jest opodatkowana jedną stawką podatku VAT.

W konsekwencji w rozpatrywanej sprawie do podstawy opodatkowania Wnioskodawca powinien wliczyć wszystkie składniki wynagrodzenia należnego za wykonaną usługę projektu architektonicznego. Są to wszystkie elementy kalkulacyjne wyświadczonej usługi, tj. wynagrodzenie Wnioskodawcy za wykonanie dokumentacji projektowej oraz poniesione wydatki w celu sporządzenia projektu (tj. koszty i opłaty administracyjne).

Zatem wszystkie elementy kalkulacyjne wyświadczonej usługi będą opodatkowane z zastosowaniem stawki podatku VAT właściwej dla usługi wykonania projektu architektonicznego.

Ponadto odnosząc się do zastosowania właściwej stawki podatku dla wykonanych czynności należy wyjaśnić, iż w przedmiotowej sprawie nie będzie miała zastosowania obniżona stawka podatku. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą jako osoba prawna zatem nie wpisuje się w definicję twórcy lub artysty w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, o której mowa w załączniku nr 3 poz. 181 ustawy o VAT zezwalającej na zastosowanie obniżonej stawki podatku dla usługi architektonicznej.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że do usługi architektonicznej świadczonej przez Wnioskodawcę nie ma zastosowania art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie ma zastosowania stawka VAT w wysokości 8%. W konsekwencji przedmiotowe usługi powinny być opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 23%, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 106e ust. 1 pkt 7 ustawy wynika, że to sprzedawca obowiązany jest dołożyć wszelkich starań aby nazwa towaru lub usługi na fakturze była tak skonstruowana, aby można było na jej podstawie dokładnie określić indywidualnie zakupiony towar lub usługę a także przyporządkować dla nich właściwe stawki podatku. Oznacza to, że podatnik powinien wystawiać dokument sprzedaży (fakturę) zawierającą nazwę usługi na tyle szczegółowo, żeby z jednej strony pozwalał on organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia podatku, a z drugiej strony zapewnił konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów.

Zatem Wnioskodawca winien wystawić jedną fakturę wykazując na fakturze nazwę wykonanej usługi wraz z wykazaniem właściwej stawki podatku tj. wykazać wykonanie usługi architektonicznej opodatkowanej stawką w wysokości 23%.

Wobec powyższego stanowisko, uznające, że Wnioskodawca prawidłowo postąpił wystawiając dwie faktury z 23% stawką VAT jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.