0111-KDIB3-1.4012.636.2019.2.IK - Zwolnienie od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych na rzecz agenta ubezpieczeniowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 17 grudnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB3-1.4012.636.2019.2.IK Zwolnienie od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych na rzecz agenta ubezpieczeniowego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 września 2019 r. (data wpływu 3 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z 29 listopada 2019 r. (data wpływu 2 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz agenta ubezpieczeniowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz agenta ubezpieczeniowego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 29 listopada 2019 r. (data wpływu 2 grudnia 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 18 listopada 2019 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.636.2019.1.IK.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W ramach prowadzonej działalności w uzupełnieniu bezpośredniej współpracy z zakładami ubezpieczeń Wnioskodawca zamierza podjąć współpracę z podmiotem - innym agentem ubezpieczeniowym, zajmującym się pośrednictwem w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych. Zamierza świadczyć na rzecz podmiotu pośredniczącego w sprzedaży ubezpieczeń usługi, m.in. w zakresie pośrednictwa w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych - jako tzw. osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne (OFWCA).

Zgodnie z postanowieniami umowy pomiędzy Wnioskodawcą (OFWCA), a innym agentem ubezpieczeniowym w zakresie usług pośrednictwa zobowiązuję się w szczególności do:

1.

informowania klientów o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia/zakupu polisy ubezpieczeniowej,

2.

przedstawiania klientom warunków oferty ubezpieczenia, w tym poinformowania o wysokości składki ubezpieczeniowej,

3.

wykonywania czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia tj. zbierania i przekazywania dokumentów niezbędnych do wystawiania polisy, doręczania klientom potwierdzenia ubezpieczenia, inkasowania oraz rozliczania składek ubezpieczeniowych, monitorowania płatności z tytułu zawartych umów ubezpieczenia.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

Ad. 1. Rola Wnioskodawcy polega na przedstawianiu, informowaniu oraz sprzedaży produktów ubezpieczeniowych. Klient za pośrednictwem Wnioskodawcy wybierając produkt ubezpieczeniowy któregoś z oferowanych przez Wnioskodawcę Towarzystw Ubezpieczeniowych nabywa za określoną składkę ubezpieczeniową ochronę określoną w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Sytuacja teraz wygląda następująco: Klient płaci składkę ubezpieczeniową Zakładowi Ubezpieczeń. Zakłady ubezpieczeń z którymi Wnioskodawca ma podpisana umowę, wypłacają mu prowizję zależną od wysokości zapłaconych składek przez klientów.

W sytuacji, jeżeli Wnioskodawca zdecyduje się na współpracę z którymś Agentem, który posiada bezpośrednie umowy z Zakładami Ubezpieczeń, z którym Wnioskodawca nie ma umowy będzie występował w roli Osoby Fizycznej Wykonującej Czynności Agencyjne i prowizję będzie mu płacił Agent, gdyż to jemu zakład będzie wypłacał prowizje z tytułu zawartych przez Wnioskodawcę polis.

Czynności jakie będzie wykonywał Wnioskodawca w stosunku do klientów będą zasadniczo takie same zarówno jeżeli sprzedawana przez Wnioskodawcę polisa będzie wystawiona przez Zakład Ubezpieczeń z którym Wnioskodawca ma bezpośrednią umowę agencyjną, czy też przez Zakład Ubezpieczeń z którym Wnioskodawca nie ma bezpośredniej umowy, ale wykonuje czynności agencyjne (jako Osoba Fizyczna Wykonująca Czynności Agencyjne). Różnica będzie polegała na tym, że Wnioskodawca będzie mógł zainteresowanym klientom przedstawić oferty większej ilości Zakładów Ubezpieczeń, co może korzystnie wpłynąć na konkurencyjność na lokalnym rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Ad. 2. Celem Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę (a Wnioskodawca nie ma żadnego Interesu w zakresie treści umowy). Podczas rozmowy z klientem Wnioskodawca bada jego potrzeby, potem na podstawie przeprowadzonej analizy potrzeb klienta przedstawia klientowi produkt lub produkty (ich warunki zakresowe i cenowe) odpowiadający jego potrzebom. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Treść umowy ubezpieczeniowej określa zakład Ubezpieczeń, a klient akceptuje bądź nie akceptuje treści umowy ubezpieczenia.

Ad. 3. Działalność Wnioskodawcy ma na celu doprowadzenie do zawarcia umowy dotyczącej kupna/sprzedaży polisy.

Ad. 4.Wynagrodzenie jest wyłącznie prowizyjne i zależy od faktu zawarcia umowy.

Ad. 5. Wnioskodawca wykonuje usługi obecnie w imieniu i na rzecz Zakładów Ubezpieczeń. Obecnie nie wykonuje czynności na rzecz agenta ubezpieczeniowego. Przed podjęciem czynności jako Osoba Fizyczna Wykonująca Czynności Agencyjne w pierwszej kolejności Wnioskodawca chciał uzyskać informację co do tego czy działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego będzie obciążona podatkiem VAT. Dlatego też złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej co do zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle opisanego stanu faktycznego będę zwolniony z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w piśmie z 29 listopada 2019 r.):

Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego, która będzie świadczona przez Wnioskodawcę działającego w charakterze Osoby Fizycznej Wykonującej Czynności Agencyjne na podstawie umowy o wykonywanie czynności agencyjnych spełnia przesłanki kwalifikujące ją jako usługę pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, a zatem korzystać będzie ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.W opinii Wnioskodawcy opisane czynności, które będzie wykonywać powinny zostać uznane za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, rozumiane jako świadczenie usług przez podmiot, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktów ubezpieczeniowych. W literaturze branżowej oraz na podstawie interpretacji podobnych przypadków dominuje pogląd, że o zwolnieniu z podatku VAT decyduje charakter czynności, a nie wykonawcy. Bez znaczenia jest fakt świadczenia bezpośrednio usług na rzecz zakładów ubezpieczeń lub też na rzecz innego agenta, który posiada umowy z zakładami ubezpieczeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi art. 43 ust. 15 powołanej ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza podjąć współpracę z podmiotem - innym agentem ubezpieczeniowym, zajmującym się pośrednictwem w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych. Wnioskodawca zamierza świadczyć na rzecz podmiotu pośredniczącego w sprzedaży ubezpieczeń usługi, m.in. w zakresie pośrednictwa w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych - jako tzw. osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne (OFWCA). Zgodnie z postanowieniami umowy pomiędzy Wnioskodawcą (OFWCA), a innym agentem ubezpieczeniowym w zakresie usług pośrednictwa zobowiązuję się w szczególności do informowania klientów o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia/zakupu polisy ubezpieczeniowej, przedstawiania klientom warunków oferty ubezpieczenia, w tym poinformowania o wysokości składki ubezpieczeniowej, wykonywania czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia tj. zbierania i przekazywania dokumentów niezbędnych do wystawiania polisy, doręczania klientom potwierdzenia ubezpieczenia, inkasowania oraz rozliczania składek ubezpieczeniowych, monitorowania płatności z tytułu zawartych umów ubezpieczenia.

Rola Wnioskodawcy polega na przedstawianiu, informowaniu oraz sprzedaży produktów ubezpieczeniowych. Klient za pośrednictwem Wnioskodawcy wybierając produkt ubezpieczeniowy któregoś z oferowanych przez Wnioskodawcę Towarzystw Ubezpieczeniowych nabywa za określoną składkę ubezpieczeniową ochronę określoną w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Sytuacja teraz wygląda następująco: Klient płaci składkę ubezpieczeniową Zakładowi Ubezpieczeń. Zakłady ubezpieczeń z którymi Wnioskodawca ma podpisana umowę, wypłacają mu prowizję zależną od wysokości zapłaconych składek przez klientów. W sytuacji, jeżeli Wnioskodawca zdecyduje się na współpracę z którymś Agentem, który posiada bezpośrednie umowy z Zakładami Ubezpieczeń, z którym Wnioskodawca nie ma umowy będzie występował w roli Osoby Fizycznej Wykonującej Czynności Agencyjne i prowizję będzie mu płacił Agent, gdyż to jemu zakład będzie wypłacał prowizje z tytułu zawartych przez Wnioskodawcę polis. Czynności jakie będzie wykonywał Wnioskodawca w stosunku do klientów będą zasadniczo takie same zarówno jeżeli sprzedawana przez Wnioskodawcę polisa będzie wystawiona przez Zakład Ubezpieczeń z którym Wnioskodawca ma bezpośrednią umowę agencyjną, czy też przez Zakład Ubezpieczeń z którym Wnioskodawca nie ma bezpośredniej umowy, ale wykonuje czynności agencyjne (jako Osoba Fizyczna Wykonująca Czynności Agencyjne). Różnica będzie polegała na tym, że Wnioskodawca będzie mógł zainteresowanym klientom przedstawić oferty większej ilości Zakładów Ubezpieczeń, co może korzystnie wpłynąć na konkurencyjność na lokalnym rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Celem Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Wynagrodzenie jest wyłącznie prowizyjne i zależy od faktu zawarcia umowy.

W pierwszej kolejności należy ustalić czy wszystkie opisane czynności świadczone przez Wnioskodawcę stanowią jedno świadczenie kompleksowe w postaci pośrednictwa ubezpieczeniowego.

W odniesieniu do kwestii świadczeń kompleksowych należy wskazać, że zarówno przepisy ustawy, jak i prawo unijne nie zawierają stosownych definicji świadczenia złożonego (kompleksowego). Pojęcie to zdefiniowane zostało w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a w ślad za nim w orzecznictwie administracyjnym. Punktem wyjścia przy definicji świadczenia złożonego jest teza, że każde świadczenie powinno być traktowane odrębnie i niezależnie (jako przedmiot opodatkowania), a traktowanie ich jako świadczeń złożonych ma charakter wyjątkowy. Pogląd taki pojawił się w orzeczeniu Trybunału z dnia 25 lutego 1999 r. C-349/96 Card Protection Plan Ltd, gdzie Trybunał uznał, że świadczenie obejmujące jedną usługę z ekonomicznego punktu widzenia nie powinno być sztucznie dzielone, by nie zakłócić funkcjonowania systemu VAT, należy określić zasadnicze cechy transakcji w celu ustalenia, czy podatnik świadczy na rzecz klienta, kilka odrębnych usług zasadniczych czy też jedną usługę. Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Pogląd ten był powtarzany w orzeczeniach późniejszych np. w wyroku z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV. Z kolei w wyroku z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN Trybunał wyraził pogląd, że mając na uwadze dwie okoliczności, mianowicie po pierwsze, z art. 2 (1) szóstej dyrektywy wynika, że każda transakcja powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej transakcji celem określenia, czy podatnik zapewnia klientowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy jedno świadczenie (teza 22).

Zatem, aby stwierdzić, czy dane świadczenie jest świadczeniem złożonym (kompleksowym), winno ono składać się z różnych czynności, których realizacja prowadzi do jednego celu. Na świadczenie takiego rodzaju składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast za pomocniczą należy uznać taką czynność, jeśli nie stanowi celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania świadczenia zasadniczego. Innymi słowy, pojedyncza czynność lub świadczenie traktowana jest jak element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne, które zarazem nie może zostać wykonane lub wykorzystane bez świadczenia pomocniczego.

W ocenie tut. Organu, nie wszystkie wymienione przez Wnioskodawcę czynności mają charakter jednej złożonej usługi, w której można wyróżnić usługę główną, wobec której reszta świadczeń ma zadanie uzupełniające i pomocnicze. Czynności świadczone przez Wnioskodawcę nie mają charakteru jednolitego świadczenia, usługi związane z pośrednictwem ubezpieczeniowym stanowią tylko część z jego składników; natomiast występują w nim również czynności, które swoimi cechami nie wykazują związku z pośrednictwem ubezpieczeniowym sensu stricte. W analizowanym przypadku oddzielenie poszczególnych czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie ma więc charakteru sztucznego. Zasadne jest zatem, aby czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie traktować jako świadczenia kompleksowego właśnie dlatego, że czynności te ze względu na swoje właściwości i charakter nie mogą tworzyć razem ekonomicznie spójnej usługi dla nabywcy.

Zwolnienia zawarte w art. 43 ustawy uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.; dalej Dyrektywa 2006/112/WE Rady).

W myśl art. 135 ust. 1 pkt a Dyrektywy 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zatem w pierwszej kolejności należy określić, jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Użyte w powyższym przepisie pojęcie "usługi ubezpieczeniowej" nie zostało zdefiniowane w dyrektywie 112, zatem należy w tym względzie odwołać się do orzeczeń TSUE.

Trybunał orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się w przypadku gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (wyroki TS w sprawie Card Protection Plan C-349/96, EU:C:1999:93, pkt 17; Skandia C-240/99, EU:C:2001:140, pkt 37; Taksatororringen C-8/01, EU:C:2003:621, pkt 39). Trybunał wyraził stanowisko, że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczenia i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z kolei, w celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa" warto odnieść się do wyroku w sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien. W wyroku tym TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności. Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek ze stron umowy, dotyczącej produktu ubezpieczeniowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Ponadto w wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową.

Z kolei w uzasadnieniu wyroku w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

W kwestii znaczenia słowa "negocjacje", w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5 Dyrektywy TSUE w ww. wyroku wskazał, że odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem".

Powyższe tezy znalazły potwierdzenie w wyroku w sprawie C-40/15, gdzie Trybunał wskazał (w kontekście uznania danej działalności za usługi "świadczone przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych" w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT), że w pierwszej kolejności usługodawca powinien pozostawać w stosunku z ubezpieczycielem i ubezpieczonym. Stosunek ten może być wyłącznie pośredni, jeżeli usługodawca jest podwykonawcą brokera lub agenta. W drugiej kolejności jego działalność powinna obejmować istotne aspekty pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem.

Jak wynika z powołanych przepisów krajowych, wskazanego przepisu Dyrektywy oraz orzecznictwa TSUE, zwolnieniu od podatku podlegają usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, w tym wykonywane przez brokerów i agentów ubezpieczeniowych. W orzecznictwie TSUE dotyczącym tej tematyki wyraźnie jednak zostało podkreślone, że pośrednictwo ubezpieczeniowe, to czynności których celem jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę ubezpieczenia. Zgodnie z tym orzecznictwem, istotnymi aspektami pośrednictwa ubezpieczeniowego jest wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem w celu zawarcia umowy.

W związku z tym, mając na uwadze treść powołanych przepisów prawnych oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że spośród czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę, tylko usługi polegające na pośredniczeniu w zawieraniu umów ubezpieczenia, których celem będzie doprowadzenie do zawarcia umów ubezpieczeniowych, stanowią pośrednictwo ubezpieczeniowe zwolnione od podatku VAT.

W konsekwencji, zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy będą następujące czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na:

* informowaniu klientów o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia/zakupu polisy ubezpieczeniowej,

* przedstawianiu klientom warunków oferty ubezpieczenia, w tym poinformowaniu o wysokości składki ubezpieczeniowej,

* wykonywaniu czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia tj. zbierania i przekazywania dokumentów niezbędnych do wystawiania polisy, doręczania klientom potwierdzenia ubezpieczenia, inkasowania oraz rozliczania składek ubezpieczeniowych,

Natomiast czynność, która wykonywana jest przez Wnioskodawcę w celu uczestniczenia w wykonaniu umów ubezpieczenia lub obsłudze umów ubezpieczenia w trakcie ich trwania, bądź też świadczenia dodatkowe - pomocnicze, nie stanowią pośrednictwa ubezpieczeniowego, gdyż nie polegają one na wyszukiwaniu klientów i kontaktowaniu ich z zakładem ubezpieczeń w celu zawarcia umów ubezpieczenia i nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy. Wskazać przy tym należy, że otrzymywanie przez Spółkę jednego wynagrodzenia za poszczególne opisane we wniosku usługi, nie może rzutować na skutki prawne w podatku VAT, z uwagi na autonomię prawa podatkowego. Wskazanie, że za dany rodzaj usługi przysługuje jedno wynagrodzenie nie przesądza o uznaniu, że na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy mamy do czynienia z jedną kompleksową usługą. Podatnik kalkulując wynagrodzenie uwzględnia wszelkie aspekty ekonomiczne, biorąc pod uwagę wszelkie rodzaje wykonywanych czynności, także tych, które na potrzeby zwolnienia z opodatkowania VAT uznaje za jedną kompleksową usługę.

W konsekwencji analiza wymienionych w opisie sprawy czynności, do których zobowiązał się Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy, w kontekście powołanych przepisów prawa oraz orzeczeń TSUE prowadzi do wniosku, że czynność monitorowania płatności z tytułu zawartych umów ubezpieczenia będzie przejawem uczestniczenia Wnioskodawcy w wykonaniu lub utrzymaniu zawartych wcześniej umów ubezpieczenia. W konsekwencji, czynność te nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, gdyż nie stanowi ona usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Tym samym oceniając całościowo, stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki podatkowoprawne tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl