0111-KDIB3-1.4012.368.2018.4.WN - Zwolnienie od podatku czynności udzielania pożyczek.

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 maja 2018 r. (data wpływu 11 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z 14 maja 2018 r. (data wpływu 18 maja 2018 r.) oraz pismem z 27 czerwca 2018 r. (data wpływu 27 czerwca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od osób towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności udzielania pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 11 maja 2018 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności udzielania pożyczek.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 14 maja 2018 r. (data wpływu 18 maja 2018 r.) oraz pismem z 27 czerwca 2018 r. (data wpływu 27 czerwca 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 21 czerwca 2018 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.368.2018.3.WN, 0111-KDIB2-2.4014.67.2018.3.BF.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej zwana: "Spółką" albo "Wnioskodawcą") jest polską spółką kapitałową i polskim rezydentem podatkowym, jak również jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT Spółka aktualnie nie prowadzi aktywnej działalności gospodarczej, przy czym w przedmiocie działalności ujawniła w KRS PKD 64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów. Spółka jak dotąd nie udzielała pożyczek na rzecz innych osób fizycznych bądź prawnych. Wnioskodawca planuje emisję obligacji. Obligacje te stanowić będą obligacje oprocentowane (wyemitowane w PLN), płatne w okresach zdefiniowanych w dokumentacji dotyczącej emisji. Obligacje zostaną wyemitowane na podstawie przepisów ustawy o obligacjach, która stanowi, że obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Spółka planuje przeznaczać środki finansowe uzyskane od obligatariuszy na rozpoczęcia działalności finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek innym spółkom w ramach "grupy kapitałowej" tj. w ramach powiązanych kapitałowo bądź osobowo firm zajmujących się działalnością deweloperską. Pożyczki udzielane będą spółkom celowym prowadzącym inwestycję deweloperską i na potrzeby jej realizacji, tj. pokrycia wkładu własnego niezbędnego do finansowania inwestycji przez bank. Co do zasady, pożyczkobiorcami będą spółki osobowe, których Wnioskodawca nie jest wspólnikiem. Wnioskodawca będzie dokonywał spłaty zobowiązań na rzecz obligatariuszy wynikających z wyemitowanych obligacji, głównie ze środków pochodzących ze spłaty udzielanych pożyczek przez ww. spółki jako pożyczkobiorców. Udzielane przez Wnioskodawcę pożyczki będą miały charakter oprocentowanych pożyczek pieniężnych, w związku z czym będą miały charakter odpłatny - z tytułu ich udzielenia Spółka otrzyma od pożyczkobiorców wynagrodzenie w postaci odsetek. Umowy pożyczek będą zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pożyczkobiorcy będą mieli siedzibę na terytorium RP. Pożyczki będą udzielane w walucie PLN i będą wypłacane na terytorium RP z rachunku bankowego Wnioskodawcy prowadzonego przez bank mający siedzibę na terytorium RP. Wynagrodzenie z tytułu udzielanych pożyczek stanowić będzie dla Spółki przychód z prowadzonej działalności gospodarczej. Celem udzielanych przez Spółkę pożyczek będzie prowadzenie działalności finansowej ze środków pozyskanych z emisji obligacji. Udzielone pożyczki będą spełniać warunki wskazane w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej zwanej "p.c.c."), w związku z tym Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy opisana powyżej planowana działalność Spółki w zakresie prowadzenia działalności finansowej, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy informując, że oczekuje wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie:

Czy udzielanie przez Spółkę pożyczek na rzecz pożyczkobiorców będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zw. z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 i 2 tej ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy udzielanie przez Spółkę pożyczek na rzecz pożyczkobiorców będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.; dalej zwanej "ustawą o VAT") w zw. z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z powołanego przepisu wynika, że usługą jest każde, co do zasady, odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów i które przejawia się tym, że świadczeniobiorca wynosi z niego choćby nawet potencjalną korzyść. Za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być relacje, w których: a) istnieje jakiś związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, b) wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy, c) istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy usługi, d) odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem, e) istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Warunkiem uznania danego świadczenia/zaniechania za opodatkowane VAT jest, aby dokonujący tego świadczenia działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Z powyższych przepisów wynika, że nie wystarczy by daną czynność wykonał podatnik prowadzący jakąś działalność gospodarczą i ze względu na tę działalność zarejestrowany był na potrzeby VAT. Warunkiem sine qua non opodatkowania czynności jest to, aby: 1) dana czynność zawarta była w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu i 2) wykonana została przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku VAT. Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Udzielenie oprocentowanej pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy stanowi realizację istniejącego pomiędzy stronami stosunku cywilnoprawnego. Stosunek ten składa się z dwustronnego zobowiązania stron transakcji do wykonania skonkretyzowanego świadczenia - z jednej strony świadczenia pożyczkodawcy (udzielenie pożyczki), a z drugiej strony świadczenia pożyczkobiorcy w zamian za udostępnienie kapitału, tj. zapłaty wynagrodzenia w formie odsetek od udzielonej pożyczki, stanowiących wynagrodzenie za wyświadczoną przez pożyczkodawcę usługę. O odpłatnym charakterze usługi pożyczkodawcy przesądza zatem istnienie po stronie pożyczkobiorcy obowiązku spełnienia na jego rzecz świadczenia w zamian za tę usługę, tj. zapłaty wynagrodzenia (odsetek) w zamian za możliwość czasowego korzystania z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę. W ocenie Wnioskodawcy działalność Spółki polegająca na udzielaniu oprocentowanych pożyczek pieniężnych stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Planowane udzielanie pożyczek stanowić bowiem będzie świadczenie przez Spółkę odpłatnej usługi na rzecz innego podmiotu mającego siedzibę na terytorium kraju, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie pożyczki okres. Czynność udzielenia pożyczki będzie dokonywana przez Spółkę odpłatnie - w zamian za korzyść w postaci wynagrodzenia, tj. odsetek z tytułu korzystania z cudzego kapitału - a jednocześnie powyższa usługa będzie wykonywana przez Spółkę jako podatnika VAT, gdyż udostępnianie kapitału przez Spółkę odbywać się będzie w ramach jej działalności gospodarczej - z uwagi na cel zarobkowy wykonywanej usługi. Przy czym, udzielanie pożyczek przez Spółkę spełniać będzie przesłanki działalności gospodarczej, niezależnie od częstotliwości i przeznaczenia tych pożyczek, a także niezależnie od tego, czy pożyczkobiorca będzie miał status czynnego podatnika podatku VAT. Działalność w zakresie udzielania pożyczek przez Spółkę spełniać również będzie przesłankę ciągłości w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT "Ciągłość" to niejednorazowość, nieincydentalność wykorzystania składników majątku. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku rozumie się takie wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Spółka planuje udzielać oprocentowanych pożyczek wielu podmiotom, w różnych okresach czasu, nie jednorazowo, lecz w sposób powtarzalny. Celem udzielanych przez Spółkę pożyczek będzie prowadzenie działalności finansowej ze środków pozyskanych z emisji obligacji i będzie to główna bądź jedna z głównych działalności wykonywanych przez Wnioskodawcę. Ponadto, należy wskazać, że Spółka ujawniła w KRS jako przedmiot swojej działalności m.in. udzielanie pożyczek pieniężnych poza systemem bankowym (PKD 64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów). W ocenie Wnioskodawcy, również okoliczność, że pożyczki będą udzielane przez Spółkę ograniczonemu kręgowi podmiotów (spółkom z "grupy kapitałowej") nie ma wpływu na kwestię ich opodatkowania VAT. Potwierdził to również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 czerwca 2013 r., sygn. I FSK 696/12, wskazując że profesjonalnego charakteru działalności pożyczkowej podatnika " (...) nie przekreśla w żaden sposób fakt, że pożyczki udzielane są (będą) jedynie ograniczonemu kręgowi podmiotów (spółkom zależnym). Całokształt aktywności pożyczkowej spółki (udzielanie pożyczek oraz planowanie ich udzielania) wskazuje, iż świadcząc usługi pożyczkowe na rzecz podmiotów powiązanych spółka występuje w charakterze podatnika VAT, tj. jako podmiot angażujący środki podobne do wykorzystywanych przez usługodawcę". Dalej należy wskazać, iż stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT. wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Z kolei zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwolnione z VAT są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Powyższe zwolnienie ma charakter przedmiotowy tj. zwolnione z opodatkowania VAT są dane usługi, niezależnie od tego, jaki podmiot je świadczy. W ocenie Wnioskodawcy zamierzone przez Spółkę działania polegające na odpłatnym świadczeniu usług udzielania pożyczek stanowić będą czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie mieścić się będą w zakresie czynności określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, a zatem będą one objęte zwolnieniem od podatku VAT przewidzianym w tym przepisie. Należy wskazać, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w licznych indywidualnych interpretacjach podatkowych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2017 r. nr 1462-IPPP2.4512.11.2017.1.JO uznał, że: "Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (np. odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki z tytułu zawarcia umowy otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. (...) W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki przez Pożyczkodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielania pożyczek przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.". Analogiczne rozstrzygnięcia odnaleźć można w wydanych na gruncie podobnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych, następujących interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia

25 kwietnia 2018 r. nr 0114-KDIP4.4012.161.2018.1.MP; - 6 października 2017 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.274.2017.1.k.c.; - 27 lipca 2017 r. nr 0112-KDIL2-2.4012.234.2017.1.EW; - 21 lipca 2017 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.255.2017.2.MD; - 24 maja 2017 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.157.2017.1.AB; - 16 lutego 2017 r. nr 1462-IPPP2.4512.52.2017.1.AM. Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że czynność udzielania przez Wnioskodawcę pożyczek będzie stanowić czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednakże z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie podatku od osób towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.