0111-KDIB3-1.4012.336.2019.2.AB

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 maja 2019 r. (data wpływu 29 maja 2019 r.), uzupełniony pismem z 15 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dopłat do wkładów budowlanych i mieszkaniowych wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r. oraz w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r. - jest prawidłowe.

W dniu 29 maja 2019 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dopłat do wkładów budowlanych i mieszkaniowych wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r. oraz w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 15 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 11 lipca 2019 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.336.2019.1.AB.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółdzielnia jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną tym podatkiem oraz działalność zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 i 36 w zakresie czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych oraz usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Pobierane opłaty pokrywają koszty bieżące eksploatacji utrzymania, jak również koszty odpisu na fundusz remontowy zasobów mieszkaniowych, który to odpis obciąża koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo wieczystego użytkowania gruntów zostało z mocy prawa przekształcone w prawo własności nieruchomości (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów). Spółdzielnia tym samym zaprzestała pobierania opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów. Zgodnie z art. 7 ust. 1-2 ww. ustawy przekształceniowej z tytułu przekształcenia Spółdzielnia ponosić będzie na rzecz dotychczasowego właściciela gruntów (Miasta) opłatę.

Prawo wieczystego użytkowania gruntów podlegające przekształceniu z dniem 1 stycznia 2019, zostało ustanowione na rzecz Spółdzielni w latach 1958-2003.

Wszystkie ustanowienia odrębnej własności lokali posadowionych na gruntach objętych ww. przekształceniem i jej przeniesienia na rzecz posiadaczy spółdzielczych prawa do lokali miały miejsce przed 1 stycznia 2019 r. Na nieruchomościach gruntowych, których dotyczy wniosek znajdują się wyłącznie wielorodzinne budynki mieszkalne bez lokali użytkowych.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności jest formą nabycia nieruchomości gruntowej a poniesioną opłatę przekształceniową należy traktować tak, jak poniesienie wydatku na nabycie gruntu stosownie do art. 16g ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.

Poniesione wydatki (opłaty przekształceniowe) na nabycie gruntów, nie mogą stanowić podatkowych kosztów uzyskania przychodów, gdyż z regulacji art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a u.p.d.o.p. wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów. Stają się one kosztem dopiero w dacie odpłatnego zbycia gruntu. Wartość nabycia gruntów na własność zwiększy wartość majątku trwałego w Spółdzielni. Nabyte grunty zabudowane budynkami mieszkalnymi przypisane są do tych konkretnych nieruchomości. W przypadku przekształcenia praw do mieszkań ze spółdzielczych w prawa odrębnej własności, zmniejszy się wartość majątku Spółdzielni (budynków mieszkalnych oraz gruntów) o wyodrębniony udział w nieruchomości wspólnej (art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o własności lokali). Zgodnie z Regulaminem rozliczeń finansowych Spółdzielni z członkami z tytułu wkładów mieszkaniowych i budowlanych zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą w powiązaniu z art. 6 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Spółdzielnia sfinansuje nabycie ww. gruntów z dopłat do wkładów mieszkaniowych lub budowlanych przez posiadaczy spółdzielczych praw do lokali związanych z tymi nieruchomościami. Należne dopłaty zwiększą odpowiednio wkłady mieszkaniowe lub budowlane wg wartości przypadającej na dany lokal mieszkalny. W budynkach tych spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych zostały ustanowione po raz pierwszy w latach oddania budynków do użytkowania (od 1958 r. do 1992 r.) tj. przed 1 maja 2004 r. W nieznacznej części lokali mieszkalnych, spółdzielcze prawa do lokali ustanowiono po raz kolejny po 1 maja 2004 r. w związku z wygaśnięciem prawa i ustaniem członkostwa itp.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dopłaty do wkładów wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r.?

2. Czy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dopłaty do wkładów wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r.?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zgodnie z art. 19a ustawy o podatku VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W art. 19a ust. 8 ww. ustawy określono szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu. Jeżeli przed ustanowieniem tego prawa otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Powyższy zapis ma taki skutek, iż każda wpłata (dopłata) wkładu budowlanego lub mieszkaniowego dokonana na poczet prawa ustanowionego przed 1 maja 2004 r., ale uiszczona po 1 maja 2004 r. nie podlega przepisom tej ustawy albowiem zgodnie z cytowanym wyżej zapisem ww. ustawy ostatecznym momentem powstania obowiązku podatkowego jest data ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu.

W związku z powyższym, Spółdzielnia nie jest zobowiązana do deklarowania i odprowadzania podatku VAT od dopłat do wkładów budowlanych i mieszkaniowych wniesionych po 1 maja 2004 r. w sytuacji, gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r.

Ad. 2

Dopłaty do wkładów, w przypadku, gdy spółdzielcze prawo ustanowiono po raz kolejny po 1 maja 2004 r., w ramach kolejnego zasiedlenia, korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, pod warunkiem, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku minął okres dłuższy niż dwa lata.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy w tym miejscu zauważyć, że zarówno ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, jak i przekształcenie tego prawa w prawo odrębnej własności, zostało z dniem 1 maja 2004 r. zrównane z dostawą towarów i w związku z tym, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, powyższe czynności od dnia 1 maja 2004 r. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Moment powstania obowiązku podatkowego dla tych czynności został określony w art. 19 ust. 13 pkt 10 ww. ustawy, który obowiązywał do dnia 31 grudnia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem w przypadku wykonywania czynności polegającej na:

a. ustanowieniu na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych,

b. przeniesieniu na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych * obowiązek podatkowy powstawał z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia lub przeniesienia tych praw przez spółdzielnię na członka spółdzielni.

Niemniej z art. 19 ust. 15 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) wynika, że otrzymanie części wkładu budowlanego i mieszkaniowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części. Oznacza to, że otrzymanie kolejnych zaliczek (rat) na poczet wkładu budowlanego powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą ich otrzymania.

Zgodnie z uchylonym z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29 ust. 6 ustawy, jako kwotę należną, będącą podstawą opodatkowania w przypadku czynności, o których mowa w wyżej powołanym art. 19 ust. 13 pkt 10, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Ponadto na podstawie uchylonego z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29 ust. 7 cyt. ustawy do podstawy opodatkowania wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl natomiast obecnie obowiązującego przepisu przejściowego zawartego w art. 153 ust. 1 ustawy, do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podlegają jedynie wkłady i opłaty wnoszone przez członków spółdzielni po dniu 30 kwietnia 2004 r.

Zatem, jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r., to dopłaty do wkładu budowlanego uiszczone po 1 maja 2004 r. nie będą podlegały przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż ostatecznym momentem powstania obowiązku podatkowego jest data ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo wieczystego użytkowania gruntów zostało z mocy prawa przekształcone w prawo własności nieruchomości (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów). Spółdzielnia tym samym zaprzestała pobierania opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów. Zgodnie z art. 7 ust. 1-2 ww. ustawy przekształceniowej z tytułu przekształcenia Spółdzielnia ponosić będzie na rzecz dotychczasowego właściciela gruntów (Miasta) opłatę. Prawo wieczystego użytkowania gruntów podlegające przekształceniu z dniem 1 stycznia 2019, zostało ustanowione na rzecz Spółdzielni w latach 1958-2003.

Na nieruchomościach gruntowych, których dotyczy wniosek znajdują się wyłącznie wielorodzinne budynki mieszkalne bez lokali użytkowych. Spółdzielnia sfinansuje nabycie ww. gruntów z dopłat do wkładów mieszkaniowych lub budowlanych przez posiadaczy spółdzielczych praw do lokali związanych z tymi nieruchomościami. Należne dopłaty zwiększą odpowiednio wkłady mieszkaniowe lub budowlane wg wartości przypadającej na dany lokal mieszkalny. W budynkach tych spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych zostały ustanowione po raz pierwszy w latach oddania budynków do użytkowania (od 1958 r. do 1992 r.) tj. przed 1 maja 2004 r. W nieznacznej części lokali mieszkalnych, spółdzielcze prawa do lokali ustanowiono po raz kolejny po 1 maja 2004 r. w związku z wygaśnięciem prawa i ustaniem członkostwa itp.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dopłaty do wkładów budowlanych i mieszkaniowych wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004 r. oraz gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny i związane z nim zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy członkowie spółdzielni posiadający spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych wnoszą dopłaty do wkładów budowlanych i mieszkaniowych z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni, gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione przed 1 maja 2004, dopłaty te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i w odniesieniu do tych wpłat obowiązek podatkowy nie powstaje.

Powyższe wynika z faktu, że zrównania czynności wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy z dostawą towarów dokonano dopiero od dnia 1 maja 2004 r. i od tego momentu czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów.

Oznacza to, że wnoszone obecnie przez członków spółdzielni posiadających spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych dopłaty do wkładów budowlanych i mieszkaniowych z tytułu nabycia prawa własności gruntów, należy traktować jako podwyższenie ceny pierwotnej dotyczącej czynności, która miała miejsce przed dniem 1 maja 2004 r. i nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku naliczenia podatku VAT z tego tytułu.

Natomiast w odniesieniu do dopłat do wkładów budowlanych i mieszkaniowych wnoszonych po 1 maja 2004 r. z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni, w sytuacji gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r., należy zauważyć, że jak już wyżej wskazano od dnia 1 maja 2004 r. ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu wymienioną w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy tj. dostawę towarów.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny i związane z nim zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy członkowie spółdzielni posiadający spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych wnoszą dopłaty do wkładów budowlanych z tytułu nabycia prawa własności gruntów zwiększającego środki trwałe Spółdzielni, gdy spółdzielcze prawa do lokali zostały ustanowione po raz kolejny po 1 maja 2004 r., dopłaty te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki właściwej, z uwzględnieniem ewentualnego zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie pytań sformułowanych we wniosku, stąd wszelkie inne kwestie nie objęte pytaniem nie były przedmiotem rozstrzygnięcia.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.