0111-KDIB2-3.4015.18.2022.3.BB - Ulga mieszkaniowa w podatku od spadków i darowizn

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 27 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 18 maja 2022 r. (wpływ 30 maja 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Postanowieniem Sądu Rejonowego Wnioskodawczyni nabyła prawo do lokalu mieszkalnego, które pozostawiła jej w spadku ciocia H. A.-K. Ponieważ była ona osobą leciwą i schorowaną i potrzebowała opieki, Wnioskodawczyni mieszkała z nią do jej śmierci. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym druk SD-3, po czym otrzymała decyzję.

W listopadzie 2019 r. Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie i złożyła PIT-39, w którym zaznaczyła, że zamierza kupić inne mieszkanie. Wnioskodawczyni uzyskała informację, że ma 3 lata na zakup innego lokalu - wówczas termin zawieszenia podatku będzie uznany.

Wnioskodawczyni dotrzymała terminu - w 2021 r. kupiła inne mieszkanie - na współwłasność z córką i zięciem. Wnioskodawczyni miała na uwadze przyszłą opiekę nad sobą i mężem - oboje są niepełnosprawni.

Wnioskodawczyni w odziedziczonym po cioci mieszkaniu była zameldowana na pobyt stały i mieszkała w nim do czasu jego sprzedaży.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że:

- Ciocia Wnioskodawczyni zmarła 10 stycznia 2014 r.;

- Wnioskodawczyni złożyła zeznanie do Urzędu Skarbowego 4 maja 2015 r.;

- Wnioskodawczyni mieszkała z ciocią w jej mieszkaniu (będąc zameldowaną na pobyt stały) od 17 stycznia 2013 r. do 26 listopada 2019 r., czyli jeszcze po śmierci cioci (łącznie przez 6 lat);

- Decyzja z Urzędu Skarbowego dotyczyła wyłączenia z podstawy opodatkowania mieszkania odziedziczonego po cioci na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn;

- Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie 30 października 2019 r. Mieszkanie było bardzo drogie w eksploatacji, a Wnioskodawczyni mogła wyprowadzić się do domu po rodzicach;

- Wnioskodawczyni zakupiła nowe mieszkanie 20 listopada 2021 r. jest to spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Na jego zakup Wnioskodawczyni przeznaczyła większą część środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania po cioci.

Pytanie w zakresie podatku od spadków i darowizn

Czy decyzja zwalniająca Wnioskodawczynię z podatku od spadków i darowizn zostanie utrzymana w mocy?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, jest ona zwolniona z podatku od spadków i darowizn, ponieważ wywiązała się ze zobowiązania kupując w terminie inny lokal za środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania po cioci. W sprzedanym mieszkaniu Wnioskodawczyni mieszkała będąc zameldowaną prawie 6 lat. Dotrzymała terminu kupna nowego lokalu za środki otrzymane z tytułu sprzedaży lokalu po cioci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie Organ zaznacza, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest kwestia możliwości zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, na co jednoznacznie wskazuje treść wniosku i w takim kontekście Organ odczytuje zadane przez Panią pytanie. Kwestia postępowania podatkowego i procedury dotyczącej wydanej decyzji nie jest więc przedmiotem niniejszej interpretacji. Organ nie ma bowiem uprawnień do wypowiadania się w tym zakresie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

W myśl art. 5 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 16 ust. 1 omawianej ustawy:

W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie:

3) w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Z art. 16 ust. 2 analizowanej ustawy wynika, że ulga, o której wyżej mowa, przysługuje osobom, które łącznie spełniają wszystkie warunki w tym przepisie (tj. ust. 2 cyt. artykułu) określone.

Jednym z tych warunków jest obowiązek zamieszkiwania będąc zameldowanym na pobyt stały w nabytym lokalu. Warunek ten wynika z art. 16 ust. 2 pkt 5 cyt. ustawy. W myśl tego przepisu ulga przysługuje osobom, które będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:

W myśl art. 16 ust. 7 analizowanej ustawy:

Nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

W ww. przepisach ustawodawca wskazał kiedy zbycie substancji mieszkaniowej (lokalu mieszkalnego czy też spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) objętej ulgą nie powoduje utraty tej ulgi.

Jedna z przesłanek, określonych w pkt 2 ww. przepisu, której spełnienie powoduje zachowanie prawa do ulgi, to "konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania". Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co należy rozumieć przez "konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania" należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy więc tylko zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest przeznaczenie - w okresie dwóch lat od dnia zbycia - środków uzyskanych ze sprzedaży w całości na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych oraz aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzony był zameldowaniem na pobyt stały i wynosił 5 lat.

Z wniosku wynika, że 10 stycznia 2014 r. zmarła Pani ciocia, po której nabyła Pani w spadku prawo do lokalu mieszkalnego. Pani ciocia była osobą leciwą i schorowaną, potrzebowała opieki, więc mieszkała Pani z nią do jej śmierci. Była Pani zameldowana na pobyt stały w tym mieszkaniu od 17 stycznia 2013 r. do 26 listopada 2019 r., czyli jeszcze po śmierci cioci (łącznie przez 6 lat). Złożyła Pani zeznanie do Urzędu Skarbowego 4 maja 2015 r. i uzyskała decyzję przyznającą Pani tzw. ulgę mieszkaniową, na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. 30 października 2019 r. sprzedała Pani mieszkanie i złożyła PIT-39, w którym zaznaczyła, że zamierza kupić inne mieszkanie. 20 listopada 2021 r. kupiła Pani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - na współwłasność z córką i zięciem. Sprzedane mieszkanie było bardzo drogie w eksploatacji, a zakup nowego był podyktowany przyszłą opieką nad Panią i mężem - oboje są Państwo niepełnosprawni. Na zakup nowego mieszkania przeznaczyła Pani większą część środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania po cioci.

Przesłanki do zachowania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 7 omawianej ustawy muszą być spełnione łącznie.

Biorąc pod uwagę fakt, że - jak wskazała Pani we wniosku - na zakup nowego mieszkania przeznaczyła Pani większą część środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania po cioci, i zakupu tego nie dokonała Pani w terminie określonym w przepisie (termin ten wynosi dwa lata od dnia zbycia) to nie spełniła Pani drugiego warunku gwarantującego prawo do zachowania ulgi mieszkaniowej. Nie przeznaczyła Pani bowiem w całości środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku na nabycie innego lokalu, przeznaczając jedynie większą ich część na ten cel. Dodatkowo zakup lokalu nastąpił po upływie dwóch lat od sprzedaży mieszkania odziedziczonego po cioci.

Analizowany przepis jednoznacznie wskazuje, że środki uzyskane ze zbycia masy mieszkaniowej objętej ulgą, muszą być w całości przeznaczone w okresie dwóch lat od dnia zbycia na jeden z celów wskazanych w art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przeznaczenie środków w części i po określonym w tym przepisie terminie nie spełnia warunków do zachowania prawa do ulgi.

Tym samym sprzedaż przez Panią lokalu mieszkalnego nabytego w spadku i nieprzeznaczenie całości środków ze sprzedaży na zakup innego lokalu (w terminie dwóch lat) stanowi podstawę do utraty prawa do utrzymania ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z tym, że przesłanki do zachowania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 7 omawianej ustawy muszą być spełnione łącznie, bezprzedmiotowe stało się rozpatrywanie, czy spełniła Pani pierwszy z warunków do zachowania ulgi, tj. przesłankę "uzasadnionej konieczności" zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.