0111-KDIB2-2.4014.55.2018.1.MSI - Brak opodatkowania umowy cash poolingu.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 29 marca 2018 r. (data wpływu 24 kwietnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 24 kwietnia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

We wniosku złożonym przez:

Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

* "B." S.A. (Zainteresowany 1),

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:

* A. P. Sp. z o.o. (Zainteresowany 2),

* "A. T. P. P." Sp. z o.o. (Zainteresowany 3),

* B. O. G. Sp. z o.o. (Zainteresowany 4),

* A. I. F. B.V. (Zainteresowany 5),

* "C. P." Sp. z o.o. (Zainteresowany 6),

* F. Sp. z o.o. (Zainteresowany 7),

* H. H. T. Sp. z o.o. (Zainteresowany 8),

* "M. M. T." Sp. z o.o. (Zainteresowany 9),

* "M. P." Sp. z o.o. (Zainteresowany 10),

* P. U. Z. M. Sp. z o.o. (Zainteresowany 11)

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

B. S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca lub Uczestnik) prowadzi działalność gospodarczą w sektorze przemysłowym. Spółka należy do międzynarodowej grupy kapitałowej A. I. (dalej: Grupa).

Grupa planuje wdrożenie zautomatyzowanego systemu zarządzania płynnością finansową (dalej: System Cash Pooling lub System). Celem Systemu Cash Pooling jest ogólna poprawa płynności finansowej poszczególnych uczestników (podmiotów z grupy, które dołączą do Systemu) jak również wzrost efektywności finansowania całej Grupy.

Do Systemu należeć będą następujące podmioty:

* B. S.A.

* H. H. T. Sp. z o.o.

* F. Sp. z o.o.

* C. P. Sp. z o.o.

* M. M.-T. Sp. z o.o.

* M. P. Sp. z o.o.

* P. M. Sp. z o.o.

* B. O. & G. Sp. z o.o.

* A. P. Sp. z o.o.

* A. T. P. P. Sp. z o.o (dalej łącznie jako: Polscy Uczestnicy Systemu) oraz

* A. I. F. B.V. (dalej: AI Finance lub Agent)

Polscy Uczestnicy Systemu:

AI Finance jest podmiotem gospodarczym mającym siedzibę na terytorium Królestwa Niderlandów (dalej: Holandia), podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w Holandii bez względu na miejsce ich osiągania. AI Finance jest zarejestrowana dla celów VAT w Holandii, jednocześnie nie jest zarejestrowana dla celów VAT w Polsce. AI Finance nie posiada w Polsce zakładu dla celów CIT ani stałego miejsca prowadzenia działalności dla celów VAT.

Polscy Uczestnicy Systemu oraz Agent nazywani są dalej łącznie jako Uczestnicy.

System Cash Pooling jest usługą świadczoną przez bank z siedzibą w Niemczech posiadający oddziały i filie w innych państwach europejskich, w tym także w Polsce (dalej jako: Bank). Zasady i warunki funkcjonowania Systemu określone zostaną na mocy umów zawartych między Bankiem, Agentem oraz Polskimi Uczestnikami Systemu. Szczegółowe warunki Systemu mogą być również uregulowane na mocy dodatkowej dokumentacji np. formularzy ustanawiających poszczególne parametry Systemu (tzw. set-up forms). Agent będzie reprezentował Polskich Uczestników Systemu w relacjach z Bankiem np. na etapie negocjacji umowy z Bankiem.

Opis Systemu Cash Pooling

Uczestnicy Systemu posiadają lub będą posiadać konta bankowe w Banku, które będą wykorzystywane do transferu środków w ramach Systemu. Polscy Uczestnicy Systemu będą dysponowali tzw. kontami źródłowymi (dalej: Konta źródłowe), natomiast Agent będzie dysponował tzw. kontem centralnym (dalej: Konto docelowe). Konta źródłowe Polskich Uczestników Systemu będą mogły być wykorzystywane do wszelkich innych operacji biznesowych, np. do dokonywania/przyjmowania płatności od i na rzecz zewnętrznych kontrahentów oraz innych firm z Grupy w związku działalnością prowadzoną przez Polskich Uczestników Systemu.

Zasadniczo planowane jest utworzenie Kont źródłowych i Konta docelowego w Polsce, niemniej możliwe jest również, iż do Systemu zostaną dołączone inne konta utworzone w innych krajach. Planowana struktura Systemu zakłada, że Konta źródłowe i Konta docelowe będą obsługiwane w złotych polskich (PLN) oraz euro (EUR). W konsekwencji, Uczestnicy będą partycypować w dwóch Systemach tj. w Systemie który będzie funkcjonować w polskiej walucie, wykorzystującym tym samym strukturę kont bankowych założonych w tej walucie, oraz w Systemie, który będzie funkcjonować w walucie euro, wykorzystującym z kolei strukturę kont bankowych założonych w walucie euro. Niemniej, w przyszłości Grupa nie wyklucza wprowadzania Systemu operującego również w innych walutach.

Środki Uczestników będą codziennie (lub w innym uzgodnionym czasie) automatycznie gromadzone na Koncie docelowym w Systemie Cash Pooling. W rezultacie środki Uczestników będą fizycznie przelewane z Kont źródłowych na Konto docelowe i/lub z Konta docelowego na Konta źródłowe, zgodnie z uzgodnionymi warunkami. Uczestnicy dokonają ustaleń w zakresie wysokości salda Konta źródłowego - saldo docelowe może wynosić np. zero lub być równe innej uzgodnionej kwocie (dalej: Saldo docelowe).

W konsekwencji w ramach Systemu mogą wystąpić następujące przypadki:

* Niedobór środków - saldo dzienne na Koncie źródłowym Uczestnika spada poniżej Salda docelowego. W takim przypadku, w celu utrzymania Salda docelowego na uzgodnionym poziomie, niedobór zostanie pokryty przelewem środków (zgromadzonych w Systemie) z Konta docelowego na określone Konto źródłowe,

* Nadwyżka środków - saldo dzienne na Koncie źródłowym Uczestnika przekracza Saldo docelowe. W takim przypadku środki w wysokości przekraczającej uzgodnione Saldo docelowe zostaną przelane z Konta źródłowego na Konto docelowe.

Uczestnicy mogą dokonywać uzgodnień poszczególnych parametrów Systemu i zmieniać je np. w zakresie:

* minimalnego lub maksymalnego limitu całkowitej kwoty transferów pieniężnych w jednym dniu,

* maksymalnego całkowitego limitu środków przekazanych na/z Kont źródłowych,

* harmonogramu przelewu środków pomiędzy Kontami źródłowymi a Kontem docelowym (przelew może być dokonywany np. codziennie, co tydzień lub w określonych dniach każdego miesiąca).

Agent zapewniać będzie dostępność wystarczającej ilości środków pieniężnych na Koncie docelowym, tak aby w każdej chwili możliwe było wykonanie niezbędnych przelewów pieniężnych.

Kalkulacja odsetek

Uczestnictwo w Systemie zakłada efektywne przekazywanie środków pieniężnych pomiędzy Uczestnikami (technicznie przelewy dokonywane będą z Kont źródłowych na Konto docelowe oraz z Konta docelowego na Konta źródłowe). W przypadku Niedoboru środków zostaną naliczone odsetki należne od danego Uczestnika Systemu. W przypadku Nadwyżki środków zostaną natomiast naliczone odsetki należne danemu Uczestnikowi Systemu.

Odsetki w ramach Systemu Cash Pooling będą obliczane przy użyciu oprogramowania wykorzystywanego do obsługi finansowej Grupy (dalej: "System Finansowy"). Zgodnie z założeniami odsetki będą naliczane dziennie i rozliczane na koniec ustalonego okresu np. dwa razy w roku: na koniec czerwca (za okres od stycznia do czerwca) oraz na koniec grudnia (za okres od lipca do grudnia).

Na koniec ustalonego okresu rozliczeniowego dla każdego Polskiego Uczestnika Systemu zostaną obliczone następujące kwoty:

* Suma odsetek, które są należne od danego Uczestnika (tj. odsetek które są należne od danego Uczestnika w związku z uczestnictwem w Systemie w danym okresie rozliczeniowym), kalkulowana jako suma odsetek należnych za dni w których wystąpiły Niedobory środków (dalej: Odsetki Należne od Uczestnika),

* Suma odsetek, które zostały naliczone w Systemie na rzecz danego Uczestnika (tj. odsetek które są należne Uczestnikowi w związku z uczestnictwem w Systemie w danym okresie rozliczeniowym), kalkulowana jako suma odsetek należnych za dni w których wystąpiły Nadwyżki środków.

Odsetki zostaną uregulowane (w formie zapłaty lub potrącenia) na koniec każdego okresu rozliczeniowego.

Wynagrodzenie

Każdy Uczestnik płacić będzie Bankowi stałą opłatę za świadczone przez Bank usługi związane z obsługą Systemu. Wynagrodzenie będzie naliczane bezpośrednio Uczestnikom - każdemu podmiotowi osobno. Ponadto, Grupa nie wyklucza że Agent będzie obciążać Uczestników za działania w ramach Systemu, tj. za reprezentowanie Uczestników przed Bankiem, dostarczanie raportów lub innej dokumentacji na potrzeby Systemu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisana w zdarzeniu przyszłym usługa cash poolingu, w tym zawarcie umowy w przedmiotowym zakresie oraz czynności realizowane przez Uczestników w ramach Systemu, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Zainteresowanych, opisana w zdarzeniu przyszłym usługa cash poolingu, w tym zawarcie umowy w przedmiotowym zakresie oraz czynności realizowane przez Uczestników w ramach Systemu, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko Zainteresowani wskazali, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1150, dalej: ustawa o p.c.c.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: p.c.c.) podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Ponadto stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli skutkują one podwyższeniem podstawy opodatkowania oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, że ustawodawca wymieniając w art. 1 ust. 1 ustawy o p.c.c. poszczególne czynności cywilnoprawne, stworzył ich zamknięty katalog. Zatem jedynie czynności wprost wymienione w ustawie o p.c.c. mogą podlegać opodatkowaniu p.c.c., jak również nie jest dopuszczalne objęcie zakresem opodatkowania tym podatkiem innych niż wymienione w komentowanym artykule czynności (por. T. Nierobisz, A. Wacławczyk, Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, Warszawa 2011).

Powyższy katalog czynności podlegających opodatkowaniu p.c.c. nie zawiera umowy cash poolingu, dlatego też w ocenie Wnioskodawcy taka umowa lub czynności realizowane w jej zakresie, mogłyby podlegać opodatkowaniu tym podatkiem tylko w przypadku gdyby czynności realizowane w jej ramach odpowiadały charakterowi czynności przedstawionych w powyższym katalogu ustawy o p.c.c. Analogiczne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 10 listopada 2016 r. Znak: 2461-IBPB-2-1 4514.500.2016.1.JKu, który stwierdził że "jeżeli umowa cash poolingu nie przyjmie charakteru żadnej z czynności wymienionych w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - omawiane czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Jak zostało przedstawione powyżej, przedmiotem opodatkowania p.c.c. są m.in. umowy pożyczki. Przy czym, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (por. art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm., dalej: "Kodeks Cywilny").

Należy zauważyć, że w ramach Systemu poszczególni Uczestnicy - tak jak w przypadku umowy pożyczki - mogą co prawda korzystać ze środków pieniężnych innych Uczestników, poprzez dokonywanie automatycznego transferu środków pieniężnych pomiędzy poszczególnymi Kontami Źródłowymi oraz Kontem docelowym, niemniej, w ocenie Wnioskodawcy, udostępnianie środków w ramach Systemu ma charakter bardziej kompleksowy od umowy pożyczki. Pomimo pewnych zbieżnych elementów z umową pożyczki, w ocenie Wnioskodawcy nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego.

W szczególności Spółka zaznaczyła, iż w ramach Systemu, żadna ze stron nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy oraz żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Uczestnicy Systemu wyrażają jedynie gotowość udostępniania środków finansowych innym podmiotom, a dokładnie do transferowania określonej nadwyżki środków pieniężnych na Konto docelowe.

Ponadto, zarządzanie i poprawa płynności finansowej Uczestników będzie realizowana co do zasady automatycznie dzięki rozwiązaniu oferowanemu przez Bank - transfery środków pieniężnych będą realizowane zgodnie z ustalonymi parametrami Systemu. Jednak, należy podkreślić, że na żadnym etapie funkcjonowania Systemu Cash Pooling pomiędzy jego Uczestnikami nie będzie dochodzić do zawarcia umowy pożyczki, tj. zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy z jednego określonego umownie podmiotu na drugi.

Powyższe wynika m.in. z faktu, iż Uczestnik posiadający nadwyżkę środków finansowych w chwili jej przekazywania nie będzie posiadać wiedzy na rzecz którego z pozostałych Uczestników środki te zostaną przekazane. Podobnie, Uczestnik posiadający niedobór środków finansowych w chwili jego uzupełnienia nie będzie posiadać wiedzy w zakresie wielkości i dokładnego źródła pochodzenia otrzymanego transferu. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, brak jest co do zasady możliwości określenia drugiej strony transakcji jak również jej przedmiotu, tj. wielkości przekazywanych lub otrzymywanych środków finansowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że umowy zawierane pomiędzy Uczestnikami a Bankiem oraz pomiędzy Polskimi Uczestnikami Systemu a Agentem w zakresie Systemu Cash Pooling, nie zostały wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu p.c.c. Ponadto, również czynności realizowane w ramach Systemu Cash Pooling przez Uczestników, nie przyjmują charakteru żadnej z czynności wymienionej w katalogu określonym w przepisach ustawy o p.c.c.

Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 9 października 2017 r. Znak: 0114-KDIP3-2.4014.100.2017.2.LS, w której organ podatkowy stwierdził, że " (...) skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.".

Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko w zakresie braku obowiązku opodatkowania p.c.c. usługi cash poolingu oraz czynności realizowanych przez Uczestników w ramach Systemu Cash Pooling znajduje potwierdzenie także w innych interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Infomracji Skarbowej przekładowo w:

* interpretacji indywidualnej z 25 lipca 2017 r. Znak: 0114-KDIP3-2.4014.75.2017.1.LS, w której wskazano, że "umowa cash poolingu, czyli kompleksowa umowa systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków, do której przystąpił Wnioskodawca oraz świadczone w jej ramach czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych",

* interpretacji indywidualnej z 20 kwietnia 2017 r. Znak: 1462-IPPB2.4514.48.2017.1.MM, w której stwierdzono, że "umowa cash poolingu rzeczywistego czyli kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową, do której przystąpi Wnioskodawca oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych",

* interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2017 r. Znak: 0111-KDIB4.4014.177.2017.1.MCZ, w której stwierdzono, że "czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, ani zawarcie umowy umożliwiającej uczestnictwo w Systemie ani czynności wykonywane przez Spółkę w ramach Systemu (w tym przepływy pieniężne realizowane pomiędzy uczestnikami) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Zainteresowanych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r. § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.