0111-KDIB2-2.4014.33.2020.4.MM - Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 lutego 2020 r. (data wpływu 19 lutego 2020 r.), uzupełnionym 8 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych objęcia udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zawarcia umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca nabędzie udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 lutego 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych objęcia udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zawarcia umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca nabędzie udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 15 maja 2020 r. Znak: 0113-KDIPT2-3.4011.198.2020.4.JŚ 0111-KDIB2-2.4014.33.2020.3.MM, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 8 czerwca 2020 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i posiada 400 udziałów o łącznej wartości nominalnej 20.000,00 zł. Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zamierzają podwyższyć kapitał zakładowy o 385 udziałów w celu ich sprzedaży po wartości nominalnej, tj. po 50 zł za jeden udział pracownikom spółki. W tym celu przyjęto uchwałą zarządu "Regulamin przyznawania pracownikom... spółki z o.o. z siedzibą... udziałów w spółce.". Zakłada on, że pracownicy nie będą mogli zbywać udziałów (zgodnie z umową spółki zbycie udziałów wymaga zgody zarządu spółki) oraz będą zobligowani do odsprzedania udziałów w związku z rozwiązaniem stosunku pracy łączącego ich ze spółką z o.o. Ponieważ Kodeks spółek handlowych ogranicza możliwość nabywania przez spółkę własnych udziałów uprawnienie do odkupienia udziałów ma służyć wspólnikowi, tj. Wnioskodawcy. W tym celu Wnioskodawca obejmie 385 nowo utworzonych udziałów pokrywając je wkładem gotówkowym w wysokości 119.250 zł, to jest po wartości nominalnej wynoszącej 50 zł za udział. Następnie tak nabyte udziały Wnioskodawca sprzeda pracownikom po wartości nominalnej (po 50 zł za udział). Jednocześnie z umową sprzedaży pracownicy zobowiążą się (w odrębnej umowie) do odsprzedaży udziałów Wnioskodawcy po wartości nominalnej (po 50 zł za udział) w wypadku rozwiązania stosunku pracy łączącego ich ze spółką z o.o. Wartość księgowa udziałów w sposób znaczący przekracza ich wartość nominalną.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wyjaśnił, że przedstawione w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych pytanie dotyczy zarówno (1) czynności prawnej polegającej na objęciu udziałów spółki przez Wnioskodawcę, (2) czynności prawnej polegającej na sprzedaży udziałów przez Wnioskodawcę pracownikom spółki (3) jak i czynności prawnej polegającej na odsprzedaży udziałów przez pracowników.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jaka wartość udziałów, nominalna po jakiej udziały będą obejmowane, a następnie sprzedawane, czy też księgowa, stanowić będzie podstawę opodatkowania dla podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1519 z późn. zm.) przy umowie sprzedaży podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa prawa majątkowego.

W przedstawionym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) zastosowanie wskazanego przepisu może budzić wątpliwości, a to wobec: (1) wyłączenia możliwości sprzedaży udziałów osobom trzecim, (2) dokonywania poszczególnych czynności (objęcia udziałów, sprzedaży udziałów, odsprzedaży udziałów) po z góry ustalonej wartości, tj. wartości nominalnej wynoszącej 50 zł za udział.

W ocenie Wnioskodawcy winno to skutkować przyjęciem, że wartość (rynkowa) obejmowanych i sprzedawanych 385 udziałów odpowiada ich wartości nominalnej (a nie znacznie wyższej wartości księgowej).

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej skutków podatkowych objęcia udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zawarcia umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca nabędzie udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca sprzeda udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 815) - podatkowi temu podlegają:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Należy zauważyć, że art. 1 ww. ustawy, zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Oznacza to, iż opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności wymienione w powyższym katalogu.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca m.in. obejmie udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz nabędzie w przyszłości na podstawie umowy sprzedaży udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością od pracowników spółki. Wnioskodawca ma wątpliwość w jaki sposób ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku objęcia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz w przypadku nabycia udziałów od pracowników spółki na podstawie umowy sprzedaży.

Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność prawna polegająca na objęciu przez Wnioskodawcę udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jako nie wymieniona w art. 1 ww. ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy podlegać będzie natomiast umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy - podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy - wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Natomiast art. 6 ust. 3 ww. ustawy stanowi, że - jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik (art. 6 ust. 3 i 4 cyt. ustawy).

Z treści powyższych przepisów wynika, że podatek od czynności cywilnoprawnych nalicza się od wartości przedmiotu transakcji ustalanej przez strony umowy sprzedaży, wyrażonej w cenie. Jednakże, w przypadku, gdy cena odbiega od wartości rynkowej, organ wezwie podatnika do jej zmiany. Nadmienia się, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych uznaje uprawnienie stron umowy sprzedaży do kreowania jej warunków, w tym ustalenia ceny. Jednakże w przypadku jej oszacowania w sposób odbiegający od wartości rynkowej nabywanych praw majątkowych, ustawa dopuszcza ingerencję organu podatkowego, przy czym organ ten może się posiłkować wskazanymi w art. 6 ust. 4 ustawy: opinią biegłego lub przedłożoną przez podatnika wyceną rzeczoznawcy.

W przypadku umowy sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stawka podatku zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy wynosi - 1%.

Stosownie do art. 10 ust. 1 omawianej ustawy - podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Ze zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca obejmie 385 nowo utworzonych udziałów pokrywając je wkładem gotówkowym w wysokości 119.250 zł, to jest po wartości nominalnej wynoszącej 50 zł za udział. Następnie tak nabyte udziały Wnioskodawca sprzeda pracownikom po wartości nominalnej (po 50 zł za udział). Jednocześnie z umową sprzedaży pracownicy zobowiążą się (w odrębnej umowie) do odsprzedaży udziałów Wnioskodawcy po wartości nominalnej (po 50 zł za udział) w wypadku rozwiązania stosunku pracy łączącego ich ze spółką z o.o. Wartość księgowa udziałów w sposób znaczący przekracza ich wartość nominalną.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi czy podstawą opodatkowania będzie wartość nominalna czy księgowa.

Ustalając w przedmiotowej sprawie podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych - mając na uwadze opisane zdarzenie oraz cytowane wyżej przepisy prawa, w szczególności art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stwierdzić należy, że podstawę opodatkowania stanowić będzie wartość rynkowa nabytych przez Wnioskodawcę na podstawie umowy sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. A zatem wskazana przez Wnioskodawcę wartość po jakiej nabędzie udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tj. 50 zł za udział, będzie stanowić podstawę opodatkowania tylko wówczas, jeżeli będzie odpowiadała ona wartości rynkowej nabywanego udziału w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tylko w takiej sytuacji podatek należy obliczyć od wskazanej wyżej kwoty.

Jeżeli natomiast kwota ustalona jako podstawa opodatkowania nie będzie ceną rynkową nabytych udziałów, Organ podatkowy ma prawo zwrócić Wnioskodawcy uwagę na konieczność jej zmiany, stosując uregulowania zawarte w art. 6 ust. 2-4 ww. ustawy. Wartość nabywanych udziałów musi bowiem dla celów podatkowych odpowiadać ich wartości rynkowej. To oznacza, że kwestionując wartość ceny podanej jako podstawę opodatkowania - bez względu na to jak ta cena została ustalona - Organ ma prawo wezwać stronę do podwyższenia lub obniżenia wartości przedmiotu transakcji i w ostateczności włączyć mechanizm ustalania wartości określony w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy należy przyjąć, że wartość sprzedawanych udziałów odpowiada ich wartości nominalnej, tym samym Wnioskodawca oczekuje potwierdzenia od tut. Organu, że jako podstawę opodatkowania będzie mógł przyjąć wartość nominalną udziałów. Z tak przedstawionym stanowiskiem Wnioskodawcy Organ nie może się zgodzić. Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jasno wskazują, że podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa przedmiotu czynności cywilnoprawnych a uprawnienie do zweryfikowania czy podana przez podatnika wartość jest wartością rynkową należy do Organu podatkowego.

Reasumując, Wnioskodawca będzie zobowiązany obliczyć i zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych od wartości rynkowej zakupionych od pracowników spółki udziałów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, z którego wynika, że czynność objęcia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz że podstawą opodatkowania umowy sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie wartość nominalna, uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.