0111-KDIB2-2.4014.27.2018.1.PB - Określenie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.) - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 marca 2018 r. (data wpływu - 16 marca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 16 marca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej, mającą miejsce zamieszkania w Polsce. W dniu 26 lutego 2018 r. Wnioskodawca zawarł nieoprocentowaną umowę pożyczki (dalej jako "Umowa pożyczki") z osobą fizyczną będącą obywatelem austriackim (dalej jako Pożyczkodawca), mającym miejsce zamieszkania w Austrii. Środki pieniężne z ww. Umowy pożyczki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na sfinansowanie wspólnej inwestycji Wnioskodawcy oraz jego współmałżonki, tj. budowy domu jednorodzinnego w Polsce. Umowa pożyczki została zawarta w Austrii (Wiedeń) i ma formę aktu notarialnego (została zawarta przed austriackim notariuszem). Pieniądze będące przedmiotem Umowy pożyczki, po ustanowieniu zabezpieczenia określonego w tej umowie pożyczki, zostaną przekazane przez Pożyczkodawcę z zagranicznego (austriackiego) rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawcy prowadzony również za granicą (w banku austriackim). Następnie Wnioskodawca, w miarę potrzeby (ze względu na stopień i zakres realizacji prac budowlanych) będzie sukcesywnie wypłacać środki z własnego rachunku bankowego prowadzonego w austriackim banku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Umowa pożyczki zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Pożyczkodawcą podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce?

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Pożyczkodawcą Umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1150) podatkowi podlegają m.in. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Przy czym stosownie do art. 1 ust. 4 ustawy, umowa podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jej przedmiotem są:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli zawarcia umowy pożyczki.

Stosownie do postanowień art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W ocenie Wnioskodawcy, przedmiot umowy pożyczki (środki pieniężne) powinien być kwalifikowany dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych jako rzecz (takie stanowisko przyjął m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji wydanej 20 marca 2014 r. Znak: IPTPB2/436-151/13-3/TS). W konsekwencji, miejsce położenia (ulokowania) pieniędzy będących przedmiotem umowy pożyczki będzie determinować zakres opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przedstawionym stanie faktycznym środki pieniężne z ww. Umowy pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (na rachunku bankowym Pożyczkodawcy prowadzonym w banku austriackim), a po ustanowieniu zabezpieczenia spłaty wierzytelności wynikającej w ww. umowy pożyczki również będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (środki te zostaną przekazane na rachunek bankowy Wnioskodawcy prowadzony w austriackim banku). Jak zaś stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r. o sygn. akt II FSK 1301/09, w przypadku pieniędzy znajdujących się na rachunku bankowym należy wziąć pod uwagę miejsce, w którym rachunek ten jest prowadzony, to jest siedzibę banku (oddziału).

Co więcej, nawet gdyby uznać środki pieniężne za prawo majątkowe (z czym Wnioskodawca się nie zgadza), to opisana w stanie faktycznym umowa i tak nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ te prawa majątkowe były wykonywane za granicą, a czynność cywilnoprawna również została dokonana poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zgodne ze stanowiskiem organów podatkowych, prezentowanych w publikowanych przez Ministra Finansów indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego. Między innymi, stanowisko takie zostało zaprezentowane w następujących interpretacjach wydanych przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 27 stycznia 2017 r. o sygn. 2461-IBPB-2-1.4514.663.2016.1.BJ, który stwierdził, że "Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że zawarta przez Wnioskodawczynię umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ jak wskazano we wniosku środki pieniężne w chwili jej zawarcia znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz umowa pożyczki została zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (we Włoszech)".

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 24 października 2014 r. o sygn. IPPB2/436-603/14-2/MZ, zgodnie z którą: "Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy. Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że zamieszkały w Polsce Wnioskodawca pożyczył pieniądze od osoby prawnej - Fundacji z siedzibą w Liechtensteinie (dalej: "Fundacja"). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze znajdowały się w Liechtensteinie. W wyniku wykonania umowy pożyczki, pieniądze zostały przelane przez Fundację na konto Wnioskodawcy prowadzone przez bank w Liechtensteinie. Do podpisania umowy pożyczki doszło w następujący sposób. Wnioskodawca wyraził wobec Fundacji wstępne zainteresowanie otrzymanej pożyczki i poprosił o ofertę. Fundacja elektronicznie (emailowo) przelała Wnioskodawcy ofertę zawierającą m.in. projekt umowy pożyczki ze wszystkimi kluczowymi elementami (essentialia negotii) takimi jak kwota pożyczki, oprocentowanie, termin zwrotu, etc. Następnie, Wnioskodawca złożył Fundacji - także w formie elektronicznej (emailowej) oświadczenie o przyjęciu oferty, po czym wydrukował umowę w dwóch egzemplarzach, podpisał i wysłał do Fundacji. Po otrzymaniu papierowych egzemplarzy, Fundacja także je podpisała, jeden egzemplarz pozostawiła w swoich aktach, a drugi odesłała Wnioskodawcy. Umowa pożyczki stwierdza explicite, że miejscem jej zawarcia jest Vaduz (Liechtenstein).Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż umowa pożyczki nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca środki pieniężne w chwili jej zawarcia znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz umowa pożyczki została zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej".

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 2 maja 2011 r. o sygn. ILPB2/436-32/11-3/MK, który stwierdził, że: "Reasumując, skoro umowa pożyczki została zawarta poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Wielka Brytania) i środki pieniężne będące jej przedmiotem w chwili jej zawarcia również znajdowały się poza granicami kraju, to pożyczka ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy)".

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 20 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPB2/436-21/11-2/AF, który potwierdził stanowisko podatnika, że "każda pożyczka, która zostanie udzielona przez Pożyczkodawcę, nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w przypadku, gdy umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w momencie podpisania umowy pożyczane pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej".

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 18 stycznia 2011 r. o sygn. ILPB2/436-241/10-2/MK, który potwierdził, iż: "umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z zapisem art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdowały się za granicą oraz czynność została dokonana poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej".

Wnioskodawca podkreślił również, iż przedstawione w niniejszym wniosku stanowisko jest zbieżne z linią orzeczniczą prezentowaną przez sądy administracyjne. Jako przykład można wskazać następujące wyroki:

* wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. II FSK 1548/08, zgodnie z którym: "Przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych jest, zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b oraz art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) sam fakt zawarcia umowy pożyczki, o ile rzeczy lub prawo majątkowe będące przedmiotem tej umowy znajduje się lub jest wykonywane na terytorium RP. Tymczasem, na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje w chwili dokonania danej czynności cywilnoprawnej. Natomiast inne czynności prawne dokonywane pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą nie są istotne z punktu widzenia treści wydawanej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest bowiem sam fakt świadczenia na podstawie umowy pożyczki, lecz fakt zawarcia umowy, w której jedna ze stron, czyli pożyczkodawca jest zobowiązany, a druga ze stron, to jest pożyczkobiorca jest uprawniony do otrzymania określonego świadczenia".

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 października 2008 r., sygn. I SA/Po 916/08, w którym Sąd stwierdził, że "zawarcie umowy pożyczki rodzi obowiązek podatkowy (o ile nie wystąpią inne okoliczności przewidziane w ustawie wyłączające opodatkowanie, np. przedmiot umowy nie znajdował się w Polsce)".

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. I SA/GI 646/07, w którym Sąd uznał, iż "skoro rzeczy, czyli pieniądze będące przedmiotem umowy, w dniu jej zawarcia nie znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to w sprawie nie mógł mieć zastosowania art. 1 ust. 4 pkt 1 u.p.c.c., gdyż sposób wykonania umowy zawartej poza granicami kraju, tj. przekazanie przedmiotu umowy na rachunek skarżącego, nie miał znaczenia dla oceny zasadności opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż znaczenie to miało miejsce położenia rzeczy będącej przedmiotem czynności cywilnoprawnej".

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, jako że przedmiotem Umowy pożyczki będą środki pieniężne, które w chwili powstania obowiązku podatkowego znajdowały się poza terytorium Polski, jak również Umowa pożyczki została zawarta poza terytorium Polski, czynność ta nie będzie podlegała w Polsce opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej - interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając zatem powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.