0111-KDIB2-2.4014.124.2018.4.AR - Wyłączenie z PCC transakcji cesji wierzytelności podlegającej pod podatek VAT.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 31 lipca 2018 r. (data wpływu 1 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym 4 października 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów cesji wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 1 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów cesji wierzytelności.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 19 września 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.124.2018.3.AR wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 4 października 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i podmiotem prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (dalej: "Ustawa LZiBH"). Jedynym akcjonariuszem Wnioskodawcy jest i w dacie dokonywania planowanych czynności będzie X Bank S.A.

Ustawa LZiBH w art. 12, wśród podstawowych czynności banku hipotecznego, wymienia:

Wnioskodawca w ramach działalności bankowej, zamierza nabywać od banków mających siedzibę na terytorium RP, w tym również od X Banku S.A., wierzytelności kredytowe zabezpieczone hipoteką. Każdorazowe nabycie portfela wierzytelności nastąpi w celu emisji listów zastawnych, gdyż Wnioskodawca zamierza dokonywać, w oparciu o nabyte wierzytelności, emisji listów zastawnych, na zasadach i warunkach opisanych w Ustawa LZiBH. W związku z nabyciem wierzytelności kredytowych, Wnioskodawca będzie udzielać zbywcom refinansowania portfela wierzytelności hipotecznych, obejmującego udzielenie refinansowania w postaci uzgodnionej przez strony kwoty refinansowania w zamian za przeniesienie na Wnioskodawcę portfela wierzytelności hipotecznych.

Zbywcy wierzytelności będą podatnikami podatku od towarów i usług i czynności zbycia będą dokonywać w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT.

Nabycie wierzytelności nastąpi na podstawie stosownej umowy przeniesienia wierzytelności. Wnioskodawca będzie miał przez pewien okres prawo do weryfikacji wierzytelności, podczas którego będzie mógł sprawdzić czy nabyte wierzytelności mogą stanowić podstawę emisji listów zastawnych. Jeśli dana wierzytelność nie będzie mogła być podstawą emisji listów zastawnych z uwagi na ryzyko nieściągalności lub inne ekonomiczne lub prawne doniosłe przyczyny, umowa przeniesienia takiej wierzytelności może zostać rozwiązana, a kwota wypłacona z tytułu nabycia wierzytelności ulegnie odpowiedniemu obniżeniu. W takim przypadku, w miejsce "zwróconej" wierzytelności, Wnioskodawca będzie mógł również nabyć od tego samego podmiotu inną wierzytelność lub wierzytelności, spełniające kryteria uznania takiej wierzytelności za podstawę emisji listów zastawnych.

Przedmiotem nabycia będą wierzytelności niewymagalne, tj. takie, których termin płatności bieżących rat kredytowych i odsetek nie upłynął w chwili nabycia. Wierzytelności te będą wierzytelnościami "pewnymi" w tym sensie, że na moment dokonywania ich cesji na Wnioskodawcę brak będzie przesłanek uzasadniających wątpliwości co do możliwości ich zaspokojenia lub też zwiększających ryzyko ich niezaspokojenia.

W wyniku przeniesienia wierzytelności hipotecznych na rzecz Wnioskodawcy, zbywający bank uzyska korzyść, której istota polegać będzie na wcześniejszym uzyskaniu przez zbywcę spłaty udzielonych uprzednio kredytów i pozyskaniu w ten sposób środków do prowadzenia działalności bankowej, zwiększających płynność finansową banku-zbywcy. Korzyść ta wystąpi także w przypadku, gdyby zapłata przez Wnioskodawcę kwoty refinansowania poszczególnego portfela wierzytelności, została odroczona do momentu uzyskania przez Wnioskodawcę środków z tytułu emisji listów zastawnych. Również w tym przypadku, zapłata przez Wnioskodawcę kwoty refinansowania wierzytelności następowałaby (w przeważającej części) przed terminem płatności cedowanych wierzytelności. Celem świadczonej przez Wnioskodawcę usługi jest zatem udzielenie zbywcy finansowania.

Wnioskodawca oprócz udzielenia zbywcy ww. finansowania, nie będzie zasadniczo wykonywał na rzecz zbywcy innych czynności, związanych z nabytymi wierzytelnościami. Wnioskodawca wstąpi w prawa zbywcy wierzytelności, związane z nabytymi wierzytelnościami, stanie się wierzycielem w stosunku do dłużników nabytych wierzytelności i będzie ponosił ryzyko ich niewypłacalności. Celem usługi nie jest zatem dokonywanie przez Wnioskodawcę na rzecz banku-zbywcy wierzytelności czynności windykacji długu, lecz wyłącznie udzielenie finansowania.

Nabyte przez Wnioskodawcę wierzytelności stanowić będą następnie podstawę emisji listów zastawnych. W wyniku emisji listów zastawnych, Wnioskodawca będzie pozyskiwał środki niezbędne do prowadzenia działalności banku hipotecznego, w tym do udzielania kredytów, a także do sfinansowania nabycia wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych przez inne banki oraz, gdy Wnioskodawca przed emisją listów zastawnych zapłaci z innych środków za nabywane wierzytelności na rzecz banku zbywającego - do zrefinansowania kwot zapłaconych wcześniej bankowi zbywającemu wierzytelności z tytułu nabycia od niego wierzytelności kredytowych. Wnioskodawca zakłada, że nabywane wierzytelności będą miały co do zasady wyższą marżę odsetkową niż emitowane przez Wnioskodawcę listy zastawne, co umożliwi Wnioskodawcy osiąganie zysku z nadwyżki przychodu z odsetek od nabytych wierzytelności, ponad ponoszone przez Wnioskodawcę łączne koszty z tytułu odsetek od wyemitowanych przez Wnioskodawcę listów zastawnych. Powyższe założenie pozostaje w związku z art. 18 ust. 2 Ustawy LZiBH, który stanowi, że dochód banku hipotecznego z tytułu odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką (...) nie może być niższy od kosztów z tytułu odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych.

Kwota refinansowania wierzytelności przez Wnioskodawcę zostanie ustalona z uwzględnieniem warunków rynkowych. W związku z powyższym, może być ona według jednego z trzech wariantów, tj:

Poprzez wartość nominalną kredytów należy rozumieć wartość nominalną kwot podstawowych (kapitału) kredytów na dzień nabycia Portfela Kredytowego.

W każdym z wyżej opisanych wariantów, kwota refinansowania płatnego przez Wnioskodawcę zostanie ustalona w oparciu o zasady rynkowe. Nadto, każdy z ww. opisanych wariantów może wystąpić w dwóch wersjach tj. z prowizją w związku ze świadczoną przez Wnioskodawcę usługą refinansowania jak i bez tej prowizji.

Ustalona w umowie kwota refinansowania w związku z nabyciem portfela wierzytelności kredytowych będzie zasadniczo stanowić ostateczną kwotę finansowania udzielonego przez Wnioskodawcę na rzecz zbywcy wierzytelności. Może ona ulec zmniejszeniu w przypadku rozwiązania umowy przeniesienia w zakresie określonej wierzytelności w razie jej zweryfikowania przez Wnioskodawcę jako wierzytelności niemogącej stanowić podstawy emisji listów zastawnych zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wnioskodawca podkreśla w tym miejscu, że w razie ustalenia kwoty refinansowania portfela wierzytelności poniżej lub powyżej jego wartości nominalnej, ewentualna różnica może odzwierciedlać spadek lub wzrost wartości ekonomicznej nabywanego portfela wierzytelności. Może jednak również odzwierciedlać wynagrodzenie Wnioskodawcy. Zasadniczo bowiem zamierza on nabywać "zdrowe" wierzytelności kredytowe, ponieważ podstawą emisji listów zastawnych nie mogą być wierzytelności wątpliwe, ani wierzytelności nieściągalne. Z tych powodów, w przypadku ustalenia kwoty refinansowania portfela wierzytelności poniżej jego wartości nominalnej, ewentualna różnica może także odzwierciedlać zwiększenie kwoty wynagrodzenia Wnioskodawcy z tytułu wykonania świadczenia finansowania na rzecz banku zbywającego wierzytelności. W szczególności, Wnioskodawca zarabiać bowiem będzie na różnicy między kwotami uzyskanymi z tytułu spłaty nabytych od innych banków wierzytelności kredytowych, w tym odsetek liczonych według stopy stałej lub zmiennej oraz innych należności ubocznych, a wydatkami poniesionymi na nabycie tych wierzytelności. W konsekwencji, im większa będzie ta różnica, tym większe będzie wynagrodzenie Wnioskodawcy.

Także w przypadku udzielenia finasowania w kwocie wyższej od wartości nominalnej nabywanych wierzytelności, Wnioskodawca może uzyskać wynagrodzenie z tego tytułu w wysokości powołanej powyżej różnicy między kwotami uzyskanymi z tytułu spłaty nabytych od innych banków wierzytelności kredytowych, w tym odsetek oraz innych należności ubocznych, a wydatkami poniesionymi na nabycie tych wierzytelności. Nabywane wierzytelności obejmować będą bowiem kwotę podstawową kapitału, podczas, gdy Wnioskodawca będzie otrzymywał spłatę tych wierzytelności, obejmującą, oprócz spłaty kapitału, zapłatę odsetek naliczonych do końca okresu kredytowania. Jeżeli wartość odsetek pozostałych do zapłaty po dniu nabycia wierzytelności kredytowych przez Wnioskodawcę będzie odpowiednio wysoka, bank zbywający wierzytelności będzie oczekiwał od Wnioskodawcy zrekompensowania aktualnej wartości przyszłych wpływów Wnioskodawcy także z tytułu odsetek naliczonych do końca okresu kredytowania. Prowadzić to może do podwyższenia kwoty finansowania na rzecz zbywcy wierzytelności ponad wartość nominalną kapitału. Ponadto do ważnych przyczyn uzasadniających zapłatę kwoty przekraczającej wartość nominalną nabywanych wierzytelności zaliczyć należy bowiem także sytuację, gdy oprocentowanie nabywanych wierzytelności kredytowych jest ustalane według stopy zmiennej, a po nabyciu tych wierzytelności stopa oprocentowania tych kredytów ma wzrosnąć.

Natomiast, w niektórych przypadkach, w szczególności, gdy Wnioskodawca i zbywca wierzytelności uznają, że taka powyżej określona kwota wynagrodzenia Wnioskodawcy jest zbyt niska, Umowa przeniesienia portfela wierzytelności może przewidywać, że zbywający bank będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy dodatkowego wynagrodzenia w postaci określonej kwoty prowizji, w związku ze świadczoną przez Wnioskodawcę usługą finansowania. Wówczas, w takich przypadkach, kwota tego wynagrodzenia prowizyjnego zostanie ustalona odrębnie od kwoty refinansowania portfela wierzytelności, niezależnie od tego czy kwota refinansowania zostanie ustalona wg wskazanych powyżej punktów a), b), c). Kwota wynagrodzenia prowizyjnego zostanie przez Wnioskodawcę uwzględniona w fakturze lub innym dokumencie finansowym wystawionym na rzecz zbywającego wierzytelności banku.

Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że umowy, na podstawie których Wnioskodawca będzie nabywał wierzytelności kredytowe od innych banków, nie zostały jeszcze zawarte i ich forma prawna nie została jeszcze ostatecznie przesądzona. Opisane we wniosku zdarzenie przyszłe należy rozumieć w ten sposób, że nabywanie przez Wnioskodawcę pakietów wierzytelności będzie następowało w ramach umowy o świadczeniu usług finansowych, przy czym na potrzeby złożonego wniosku Wnioskodawca zakłada, że możliwe będą w tym zakresie dwa warianty:

Po pierwsze, umowa o świadczenie usług może zawierać istotne elementy (essentialia negotii) umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 w zw. z art. 555 kodeksu cywilnego.

Po drugie, umowa o świadczenie usług finansowych może zawierać postanowienia regulujące przeniesienie wierzytelności na Wnioskodawcę, które to postanowienia nie będą dawały podstaw do kwalifikacji czynności przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę jako umowy sprzedaży, ani też jako innej czynności prawnej wskazanej w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy p.c.c.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy świadczenie dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz banku zbywającego portfel wierzytelności, polegające na udzieleniu przez Wnioskodawcę opisanego wyżej finansowania, stanowić będzie usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT?

2. W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie Nr 1, czy usługa ta jest usługą, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy VAT jest zwolniona od podatku od towarów i usług?

3. W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie Nr 1, czy opisana wyżej umowa cesji wierzytelności, podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: Ustawa p.c.c.)?

Z uwagi na przedmiot niniejszej interpretacji, tj. podatek od czynności cywilnoprawnych, Organ poniżej przywołał stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się tylko do podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli do pytania oznaczonego we wniosku nr 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, cesja wierzytelności nie podlega p.c.c.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca będzie zawierał umowy, na podstawie których będzie nabywał odpłatnie wierzytelności kredytowe zabezpieczone hipoteką. Zbywcą tych wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy będą banki mające siedzibę na terytorium RP i umowy te będą zawierane na terytorium RP i w ramach działalność gospodarczej prowadzonej przez zbywców/banki.

Wnioskodawca wskazuje, że zbywając wierzytelności będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług, w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy VAT, a nabycie przez niego wierzytelności będzie następowało w ramach usługi (usługi finansowania) świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz zbywcy wierzytelności. Usługa ta zasadniczo podlegać będzie przepisom Ustawy VAT, jednakże będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT.

Rozważając skutki zawarcia umów cesji wierzytelności na gruncie przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych należy mieć na uwadze poniższe regulacje.

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęte są m.in. umowy sprzedaży i zamiany rzeczy i praw majątkowych (por. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy p.c.c.), przy czym zgodnie z art. 1 ust. 4 Ustawy p.c.c. powyższe umowy podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

Stosownie do art. 4 pkt 1 ustawy p.c.c., obowiązek podatkowy w tym podatku, w przypadku umowy sprzedaży ciąży na kupującym.

Przelew (cesja) wierzytelności regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego (art. 509 § 1 k.c.). Zgodnie z tym przepisem, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wskazana wyżej cesja wierzytelności nie ma jednak charakteru samoistnej czynności prawnej. Dla wywołania skutku polegającego na przelewie wierzytelności, musi zostać dokonana odpowiednia czynność cywilnoprawna. Stosownie do art. 510 § 1 k.c. taką czynnością stanowiącą podstawę cesji, powodującą przeniesienie wierzytelności na osobę trzecią, może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności.

Zważywszy, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego, przeniesienie wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy będzie miało charakter odpłatny, następować będzie w zamian za określone w umowie wynagrodzenie należne zbywcy wierzytelności, zawierane przez Wnioskodawcę umowy dotyczące nabycia wierzytelności kredytowych stanowić mogą umowę sprzedaży, tj. czynność cywilnoprawną, która co do zasady powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy jednak mieć na uwadze, że Ustawa p.c.c. w art. 2 pkt 4 przewiduje, że wyłączone z opodatkowania tym podatkiem są czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Ponieważ, jak wykazano wyżej, przelew wierzytelności będzie następować w ramach działalności gospodarczej prowadzonej zarówno przez zbywcę, jak i przez Wnioskodawcę (w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę usługi finansowej), którzy będą przy tych czynnościach działać jako podatnicy VAT, które to czynności podlegać będą przepisom o podatku od towarów i usług, wskazany wyżej art. 2 pkt 4 Ustawy p.c.c., wyłączający zawierane przez Wnioskodawcę umowy sprzedaży z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, znajdzie zastosowanie.

Wobec powyższego, opisana wyżej umowa przeniesienia wierzytelności hipotecznych, podlegać będzie wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 Ustawy p.c.c.

Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że gdyby elementy umowy sprzedaży przesądzały o kwalifikacji podatkowej dokonywanej przez Wnioskodawcę czynności prawnej jako umowy sprzedaży, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a Ustawy p.c.c., to w takim w przypadku uważa, iż do tej czynności prawnej zastosowanie mieć będzie art. 2 pkt 4 Ustawy p.c.c., wyłączający tę czynność z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W uzupełnieniu tym Wnioskodawca wskazał również, że jeśli umowa o świadczenie usług finansowych będzie zawierać postanowienia regulujące przeniesienie wierzytelności na Wnioskodawcę, które to postanowienia nie będą dawały podstaw do kwalifikacji czynności przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę jako umowy sprzedaży, ani też jako innej czynności prawnej wskazanej w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy p.c.c. to, zdaniem Wnioskodawcy, czynność przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę, jako niewskazana w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na gruncie powołanego w wyżej wymienionym wniosku art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało w dniu 28 września 2018 r. odrębne rozstrzygnięcie, tj. interpretacja indywidualna Znak: 0111-KDIB3-1.4012.607.2018.3.IK.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1150) - podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań, prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.) wynika, że - czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie, w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Zauważyć jednak należy, że o kwalifikacji prawnej określonej czynności prawnej dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, decyduje wyłącznie jej treść (elementy przedmiotowo istotne), z pominięciem innych elementów, np. nazwy.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w ramach działalności bankowej, zamierza nabywać od banków mających siedzibę na terytorium RP, w tym również od X Banku S.A., wierzytelności kredytowe zabezpieczone hipoteką. W związku z nabyciem wierzytelności kredytowych, Wnioskodawca będzie udzielać zbywcom refinansowania portfela wierzytelności hipotecznych, obejmującego udzielenie refinansowania w postaci uzgodnionej przez strony kwoty refinansowania w zamian za przeniesienie na Wnioskodawcę portfela wierzytelności hipotecznych.

Nabycie wierzytelności nastąpi na podstawie stosownej umowy przeniesienia wierzytelności.

Umowy, na podstawie których Wnioskodawca będzie nabywał wierzytelności kredytowe od innych banków, nie zostały jeszcze zawarte i ich forma prawna nie została jeszcze ostatecznie przesądzona. Nabywanie przez Wnioskodawcę pakietów wierzytelności będzie następowało w ramach umowy o świadczeniu usług finansowych.

Umowa o świadczenie usług może zawierać istotne elementy (essentialia negotii) umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 w zw. z art. 555 Kodeksu cywilnego, bądź też umowa ta może zawierać postanowienia regulujące przeniesienie wierzytelności na Wnioskodawcę, które to postanowienia nie będą dawały podstaw do kwalifikacji czynności przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę jako umowy sprzedaży, ani też jako innej czynności prawnej wskazanej w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy p.c.c.

W wyniku przeniesienia wierzytelności hipotecznych na rzecz Wnioskodawcy, zbywający bank uzyska korzyść, której istota polegać będzie na wcześniejszym uzyskaniu przez zbywcę spłaty udzielonych uprzednio kredytów i pozyskaniu w ten sposób środków do prowadzenia działalności bankowej, zwiększających płynność finansową banku-zbywcy.

Nabyte przez Wnioskodawcę wierzytelności stanowić będą następnie podstawę emisji listów zastawnych.

Jeżeli zatem opisane we wniosku umowy dotyczące nabycia wierzytelności kredytowych nie przybiorą postaci jednej z umów wymienionych w ustawowym katalogu określonym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to jako umowy nie wymienione wyraźnie w tym przepisie nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Inna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy opisana we wniosku umowa o świadczenie usług finansowych, w ramach której Wnioskodawca nabywać będzie pakiety wierzytelności, przyjmie formę umowy sprzedaży. Umowa sprzedaży jako umowa wymieniona w zamkniętym katalogu czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych co do zasady podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a obowiązek uiszczenia tegoż podatku - zgodnie z art. 4 pkt 1 tej ustawy - ciąży na kupującym.

Stosownie do art. 1 ust. 4 cyt. ustawy - czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jeżeli prawa majątkowe będące jej przedmiotem są wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie została zawarta umowa i gdzie mają miejsca zamieszkania strony umowy. Umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych również wtedy, gdy prawo majątkowe będące przedmiotem umowy sprzedaży wykonywane jest za granicą pod warunkiem, że kupujący ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów sprzedaży o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W interpretacji indywidualnej z 28 września 2018 r., Znak: 0111-KDIB3-1.4012.607.2018.3.IK wydanej dla Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, że "W świetle przedstawionych okoliczności zdarzenia przyszłego, usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz zbywcy wierzytelności, stanowić będzie usługę w zakresie długów, do której zastosowanie mieć będzie zwolnienie z podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT i do której nie będzie miał zastosowania art. 43 ust. 15 ustawy VAT."

W związku z powyższym, jeśli umowy o świadczenie usług, na podstawie których Wnioskodawca będzie nabywał wierzytelności kredytowe, przybiorą postać umowy sprzedaży i będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie, umowy te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie również należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.