0111-KDIB2-2.4011.71.2017.1.JW - Przychód podatkowy w związku z przedawnieniem wierzytelności.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 7 kwietnia 2017 r. (data wpływu 12 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia wierzytelności:

* w części dotyczącej braku obowiązku wykazania ww. przychodu w zeznaniu za 2016 r. - jest prawidłowe,

* w pozostałej części - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 kwietnia 2017 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Firma windykacyjna skupująca przedawnione wierzytelności wniosła do sądu o wydanie nakazu zapłaty nieistniejącego długu. Sprawa dotyczyła zobowiązania przedawnionego w 2010 r. Ze względu na upływ czasu, przed sądem Wnioskodawczyni powołała się na przedawnienie roszczenia, nie przedstawiając dowodów wpłaty. Firma windykacyjna po oddaleniu wniosku przez sąd, sporządziła PIT-8C, w którym jako przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię w 2016 r. na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wpisała źródło przychodu - przedawnienie oraz kwotę przedawnionego roszczenia.

W związku z powyższym opisem sformułowano następujące pytanie:

Czy w sprawie Wnioskodawczyni przedawnienie wierzytelności spowoduje powstanie u niej przychodu do opodatkowania i za jaki okres?

Zdaniem Wnioskodawczyni, samo powołanie się przez nią na przedawnienie wierzytelności nie stanowi źródła przychodu podlegającego obowiązkowi podatkowemu za 2016 r., tym bardziej, że sama wierzytelność uległa przedawnieniu w 2010 r.

Wśród wymienionych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie występuje takie źródło jak "przedawnienie". Dodatkowo w świetle Kodeksu cywilnego, w przypadku przedawnienia roszczenia nie dochodzi do zwolnienia z długu jeśli on istnieje, a jedynie wierzyciel nie może go dochodzić na drodze sądowej. Tylko w przypadku umorzenia długu, takie zobowiązanie mogłoby powstać, ale taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca. W związku z powyższym sporządzona informacja PIT-8C przez firmę windykacyjną jest nieprawidłowa a Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazywać tego rodzaju "dochodu" w zeznaniu rocznym za 2016 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest częściowo prawidłowe a częściowo nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2010 r. - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Podkreślenia wymaga, że wymienione powyżej, przykładowe przysporzenia, nie stanowią katalogu zamkniętego, o czym świadczy użyte w treści tego przepisu sformułowanie "w szczególności".

Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w związku z oddaleniem przez sąd wniosku firmy windykacyjnej o wydanie nakazu zapłaty wobec przedawnionego w 2010 r. zobowiązania Wnioskodawczyni, firma windykacyjna sporządziła dla Wnioskodawczyni PIT-8C, w którym jako przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię w 2016 r. na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wpisała źródło przychodu - przedawnienie oraz kwotę przedawnionego roszczenia. Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawczyni jest ustalenie, czy jest ona obowiązana do wykazania przychodu/dochodu z tego tytułu w zeznaniu rocznym za 2016 r.

Odnosząc się do przedawnienia wierzytelności opisanej we wniosku należy stwierdzić, że doszło u Wnioskodawczyni do powstania realnego przysporzenia majątkowego, które - co do zasady - podlega opodatkowaniu.

Przedawnienie zobowiązania jest zdarzeniem prawnym, powodującym określone skutki w zakresie możliwości dochodzenia zobowiązań. Zgodnie z art. 117 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.) - po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Zobowiązanie przedawnione przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Nie może ono być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia.

Nie ulega zatem wątpliwości, że gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania, mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania.

Zasadnicze znaczenie ma bowiem, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia).

Skutki finansowe przedawnienia zobowiązania Wnioskodawczyni są zatem takie same jak przy jego umorzeniu. Dłużnik kosztem wierzyciela osiąga realne przysporzenie majątkowe.

Stosownie do art. 118 Kodeksu cywilnego - jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Jeżeli zatem Wnioskodawczyni, powołując się na przedawnienie zobowiązania, odmawia jego spłacenia, tym samym nie ma możliwości skutecznego wyegzekwowania tej wierzytelności, wówczas Wnioskodawczyni osiąga realne przysporzenie majątkowe, które - jako przychód z innych źródeł podlega - co do zasady - opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawczyni uznać należało za nieprawidłowe.

Odnosząc się jednakże do momentu powstania przychodu z tytułu przedawnienia zobowiązania, należy wskazać, że powstaje on w momencie upływu terminu przedawnienia. W opisie stanu faktycznego Wnioskodawczyni wskazała, że zobowiązanie przedawniło się w 2010 r. Z tego też powodu przychód ten winien być wykazany w zeznaniu podatkowym za 2010 r., a termin płatności podatku upłynął z dniem 30 kwietnia 2011 r.

W myśl art. 59 § 1 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.) - zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części na skutek przedawnienia. Stosownie do art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej - zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Skoro więc termin płatności podatku z ww. tytułu upłynął w 2011 r., to zobowiązanie podatkowe Wnioskodawczyni, w myśl przywołanych powyżej przepisów Ordynacji podatkowej przedawniło się z dniem 31 grudnia 2016 r. Wnioskodawczyni nie będzie więc zobowiązana do opodatkowania i wykazania omawianego przychodu powstałego z tytułu przedawnienia opisanego we wniosku zobowiązania, które to przedawnienie nastąpiło w 2010 r. w zeznaniu podatkowym za 2016 r. ani też nie będzie zobowiązana do skorygowania zeznania podatkowego za 2010 r. ze względu na upływ terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w części dotyczącej braku obowiązku wykazania ww. przychodu w zeznaniu rocznym za 2016 r. uznać należało za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.