0111-KDIB2-2.4011.2.2017.1.MZ - Zwolnienie z PIT środków pieniężnych z zagranicznej polisy ubezpieczeniowej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 1 marca 2017 r. (data wpływu 10 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych z zagranicznej polisy ubezpieczeniowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 marca 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych z zagranicznej polisy ubezpieczeniowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Polski, w związku z czym podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca ma możliwość zostania wskazanym, jako uposażony, w produkcie ubezpieczeniowym - umowie ubezpieczenia na życie, zawartej przez osobę mającą rezydencję podatkową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej; sama umowa ubezpieczenia, jak też zakład ubezpieczeń ma zezwolenie na działalność w tym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Produkt ubezpieczeniowy, z którego może nastąpić uposażenie Wnioskodawcy, to polisa ubezpieczeniowa na życie, składająca się z dwóch elementów, tj. pierwsza część składki pochodząca od ubezpieczonego ma charakter społeczny - ochronny, tj. na fundusz społeczny, bez ryzyka dla wpłaconego kapitału; druga część składki ma charakter inwestycyjny, tj. zakład ubezpieczeń może lokować tą część składki w np. fundusz kapitałowy (akcji).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymanie świadczenia z zawartej ww. umowy ubezpieczenia jest zwolnione z podatku dochodowego i kwalifikuje się jako dochód zwolniony z opodatkowania, na podstawie zapisów art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2. W sytuacji odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 1, to czy zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczyć może tej części świadczenia pochodzącego od zakładu ubezpieczeń, jakie można przypisać do składki, która nie podlegała inwestowaniu przez zakład ubezpieczeń w fundusze kapitałowe?

3. W sytuacji negatywnej odpowiedzi na pytanie 1, to czy w zakresie świadczenia pochodzącego od zakładu ubezpieczeń, które jest przypisane do składki, która podlegała inwestowaniu przez zakład ubezpieczeń w fundusze kapitałowe, podatek należy zapłacić od różnicy pomiędzy kwotą składki uiszczonej na rzecz zakładu ubezpieczeń, a kwotą wypłaconą przez zakład ubezpieczeń na rzecz uposażonego, czy też od całej kwoty przyszłego świadczenia, niezależnie, czy zakład ubezpieczeń osiągnął zysk, czy też "uszczuplił" przekazaną przy ubezpieczeniu kwotę?

4. W zakresie pytania nr 3 - czy zastosowanie 19% stawki podatku do ustalonego dochodu będzie prawidłowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie należne osobie uposażonej winno być zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych w części, w jakiej świadczenie związane jest ze składką, która nie była inwestowana przez zakład ubezpieczeń w fundusze kapitałowe. W zakresie zaś świadczenia, które odpowiada składce inwestowanej przez zakład ubezpieczeń w fundusze kapitałowe, należy je opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych, według stawki 19% liczonej od dochodu; jeżeli dochód nie nastąpił (tj. wypłacone przez zakład ubezpieczeń świadczenie jest niższe niż kwota przekazanej na rzecz zakładu ubezpieczeń składki), wówczas podatek nie występuje, gdyż nie wystąpił dochód.

W uzasadnieniu swego stanowiska Wnioskodawca wskazał, co następuje: Otrzymanie świadczenia w ramach ww. ubezpieczenia, co do zasady powinno kwalifikować się jako dochód zwolniony z opodatkowania, a to na podstawie zapisów art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią przepisu, wolne od podatku są (m.in.):

kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Tym samym świadczenie, jeżeli będzie stanowiło dochód z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z ubezpieczeniem związanym z funduszami kapitałowymi, nie będzie zwolnione od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 7 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Gd 36/09. Zwolnienie podatkowe nie dotyczy tej części dochodu wypłaconego przez zakład ubezpieczeń każdemu beneficjentowi (bez względu czy jest to sam ubezpieczony, czy też osoba trzecia), który jest związany z częścią składki inwestowaną w fundusze kapitałowe. Jeżeli taki dochód w konkretnej sprawie nie wystąpi, wówczas wypłacone odszkodowanie w całości korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podobne stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji z 3 października 2013 r. (Znak: IPTPB2/415-461/13-4/Akr).

Zgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Z powyższego wynika, że w przypadku otrzymania świadczenia w postaci zysku z polisy ubezpieczeniowej, opodatkowaniu podlega dochód, rozumiany zgodnie z wyżej przytoczonym art. 24 ust. 15 ww. ustawy jako: "15. Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy."

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Co prawda ww. przepisy mówią o umowie ubezpieczenia zawartej na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, to jednak sytuacja podatnika państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie powinna być inaczej oceniana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Zatem, treść art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. b cyt. ustawy wyklucza ze zwolnienia od podatku kwoty otrzymane m.in. z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca może zostać wskazany, jako uposażony, w umowie ubezpieczenia na życie, zawartej przez osobę mającą rezydencję podatkową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Umowa ubezpieczenia, z której może nastąpić uposażenie Wnioskodawcy obejmuje polisę ubezpieczeniową na życie, składającą się z dwóch elementów - pierwsza część składki pochodząca od ubezpieczonego ma charakter społeczny - ochronny, tj. na fundusz społeczny, bez ryzyka dla wpłaconego kapitału; druga część składki ma charakter inwestycyjny, tj. zakład ubezpieczeń może lokować tą część składki w np. fundusz kapitałowy (akcji).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przepis art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał jednak zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ to nie Wnioskodawca zawrze umowę ubezpieczenia i zainwestuje składkę ubezpieczeniową, tylko inna osoba mająca rezydencję podatkową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, która może wskazać Wnioskodawcę jako uposażonego. Dyspozycja ww. przepisu jasno wskazuje, że ów szczególny sposób ustalenia dochodu do opodatkowania dotyczy osób, które były inwestorami składek na podstawie zawartej przez siebie umowy. O inwestowaniu składki nie może być natomiast mowy w przypadku Wnioskodawcy, gdyż Wnioskodawca jako uprawniony (wskazany) będzie mógł otrzymać jedynie sumę ubezpieczenia przypadającą po innej osobie. Skutkuje to tym, że otrzymana kwota nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz cytowane wyżej przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że - wbrew stanowisku Wnioskodawcy - całość świadczenia jakie może zostać wypłacone Wnioskodawcy z tytułu umowy ubezpieczenia, tj. zarówno w części, w jakiej świadczenie związane jest ze składką, która nie była inwestowana przez zakład ubezpieczeń w fundusze kapitałowe jak i w części, która odpowiada składce inwestowanej przez zakład ubezpieczeń w ww. fundusze, będzie zwolniona od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Wnioskodawca nie będzie w ogóle zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania środków pieniężnych z ww. umowy ubezpieczenia.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym jedynie część ww. świadczenia zwolniona jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku sądu administracyjnego wskazać należy, iż orzeczenie to dotyczy konkretnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w nim zawarte jest wiążące.

W odniesieniu natomiast do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego należy stwierdzić, że interpretacja ta została wydana w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla Organu wydającego niniejszą interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.