WPI/200000/43/925/2019 - Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nagrody jubileuszowej wypłaconej pracownikowi.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 września 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nagrody jubileuszowej wypłaconej pracownikowi.

W dniu 27 września 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca przedstawiając opis stanu faktycznego poinformował, że w firmie obowiązuje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracowników (dalej ZUZP), który w swoich założeniach uprawnia pracowników do nagród jubileuszowych nie częściej niż co 5 lat. Pracownik w miesiącu 09/2014 dostał nagrodę jubileuszową za 40 lat pracy w poprzednim Zakładzie Pracy. Pod koniec miesiąca 04/2019 otrzymał 3 miesięczne wypowiedzenie umowy o pracę z powodu redukcji stanowiska pracy. Z dniem (...) 07.2019 r. zakończyła się umowa z ww. pracownikiem. W roku 2017 pracownik został przejęty przez obecny Zakład Pracy z art. 23' Kodeksu Pracy. W miesiącu 09/2019 dostarczył obecnemu pracodawcy świadectwo pracy, które dokumentuje łącznie z obecnym zatrudnieniem 44 i 10 miesięcy lat pracy. Zgodnie z zapisem w ZUZP: ("W przypadku rozwiązania przez Pracodawcę stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli w okresie 6 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy, pracownik nabyłby prawo do nagrody jubileuszowej to nagroda jubileuszowa zostanie wypłacona według zasad obowiązujących w dniu rozwiązania stosunku pracy") pracownik nabył prawo do nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy. Wypłata nastąpiłaby w miesiącu 10/2019, czyli po 5 latach od poprzedniej wypłaty, ale ponieważ umowa zakończyła się -07.2019 r. osoba uprawniona nie przepracowała pełnych 5 lat. Nagroda stanowi przychód ze stosunku pracy.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w związku z tym, nagroda jubileuszowa jest podstawą do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego? Co w przypadku nie przepracowania pełnych 45 lat a otrzymania nagrody w okresie powyżej 5 lat od poprzedniej?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy od nagrody jubileuszowej należy naliczyć składki społeczne oraz zdrowotne, ponieważ: - pracownik nie przepracował pełnych 45 lat - nabycie prawa do nagrody jest zgodne z ZUZP, iż dopuszczalny jest brak przepracowanego okresu do 6 miesięcy ale nie jest związane z przejściem na emeryturę, rentę, świadczenie przedemerytalne itp. - jak przy włączeniach z ustawy - aby nagroda jubileuszowa była zwolniona z zapłaty składek warunkiem jest przepracowanie określonego czasu a nie termin wypłaty.

Do wniosku Przedsiębiorca załączył: pełnomocnictwo załatwienia wszelkich spraw w ZUS i dostępu do PUE oraz potwierdzenie przelewu za interpretację.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek no ubezpieczenia społeczno-ubezpieczanie zdrowotne. Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż nie rozstrzyga co do charakteru nagród przyznawanych przez Wnioskodawcę oraz podstawy ich wypłaty. Należy również zaznaczyć, iż we wskazanym trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje interpretacji przepisów wewnętrznych obowiązujących u przedsiębiorcy (nie wynika z nich bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne), jak również nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez Wnioskodawcę we wniosku. W konsekwencji ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji.

Powyższe oznacza, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wynika to z faktu braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez Przedsiębiorcę we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie przedstawionego opisu stanu faktycznego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. wtoku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę, obciąża więc jedynie przedsiębiorcę.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Zgodnie natomiast z treścią art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1373), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób będących pracownikami stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z tym zastrzeżeniem, iż nie stosuje się przy jej obliczeniu włączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźna, jak również ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy Ich wysokość została 2 góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Jednocześnie wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Organ dokonał interpretacji przepisów dotyczących obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne opierając się na zawartym w treści wniosku, wskazaniu Przedsiębiorcy, że "Nagroda stanowi przychód ze stosunku pracy."

Jak podniesiono powyżej, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Podkreślić należy, że wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określonych kategorii przychodów enumeratywnie wymienionych w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia - stanowi wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej, w przypadku Wnioskodawcy, w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód, dlatego przepisy te muszą być interpretowane ściśle, bez stosowania wykładni rozszerzającej. Pośród tych przychodów, w § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, wymienia się nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Z analizy obowiązujących przepisów jednoznacznie wynika, że decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń pieniężnych z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca przypisał periodycznemu (nie częstszemu niż co 5 lat) nabywaniu przez pracownika prawa do ich uzyskania na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy. Podstawą zwolnienia ze składek świadczenia pieniężnego wypłacanego pracownikowi z tytułu jego stażu pracy jest wyłącznie fakt przepracowania określonej liczby lat. Przy czym okres ten nie może być krótszy niż 5 lat liczonych od daty nabycia prawa do poprzedniej nagrody jubileuszowej. Bez znaczenia prawnego pozostaje natomiast fakt daty wypłacenia tych świadczeń pracownikowi (wypłata tych świadczeń może nastąpić więc w okresie krótszym niż 5 lat od dnia uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej). Zatem, by nagroda jubileuszowa mogła zostać wyłączona z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, istotnym jest fakt, że prawo do nagrody uregulowane w wewnętrznych przepisach przedsiębiorcy obwarowane jest zastrzeżeniem, iż przysługuje ona pracownikowi nie częściej niż co 5 lat. Wypłaty nagrody może wtedy nastąpić nawet w okresie krótszym, niż 5 lat.

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca, w sytuacji przedstawionej we wniosku o indywidualną interpretację, wypłata nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy co prawda nastąpiłaby po upływie 5 lat licząc od dnia wypłaty poprzedniej nagrody z tytułu przepracowania 40 lat, jednakże pracownik na dzień zakończenia pracy u Wnioskodawcy nie uzyskał do niej prawa, gdyż nie przepracował pełnych 5 lat liczonych od daty nabycia prawa do poprzedniej nagrody jubileuszowej. Mając na uwadze treść wniosku złożonego 27 września 2019 r. oraz powołane wyżej przepisy prawne stanowisko przedsiębiorcy: (...), w sprawie obowiązku naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wypłaconej kwoty nagrody jubileuszowej - uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.