WPI/200000/43/307/2022 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawnie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości dodatkowej opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 7 marca 2022 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawnie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości dodatkowej opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem z 7 marca 2022 r., (zwana dalej "Przedsiębiorcą) wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy z 6 marca 2018 r., - Prawo przedsiębiorców jeśli wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji nie spełnia wymogów określonych w ust. 1,3,4 lub 6 wzywa się Przedsiębiorcę do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że nieusunięcie braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. Jeżeli braki nie zostaną usunięte w tym terminie, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

17 marca 2022 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę pod rygorem pozostawienia złożonego 10 stycznia 2022 r. wniosku o indywidualną interpretację bez rozpatrzenia, zgodnie z art. 34 ust. 7 w związku z art. 34 ust. 3 i 6 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, do jego uzupełnienia poprzez wskazanie: 1. czy wartość finansowanych przez Przedsiębiorcę składek za opiekę medyczną będzie stanowiła przychód dla pracowników? Informacja ta jest niezbędnym elementem opisu stanu faktycznego, 2. dokonanie opłaty za wniosek na rachunek bankowy Oddziału: PKO BP SA I Regionalny Oddział Korporacyjny w Warszawie I Centrum Korporacyjne w Warszawie: 61 1020 5590 0000 0302 8160 1019.

Wezwanie zostało dostarczone 21 marca 2022 r., Przedsiębiorca w terminie ustawowym 7 dni od dnia odebrania wezwania tj. 25 marca 2022 r. przystał uzupełnienie wniosku, w którym stwierdził, że wartość finansowanych przez przedsiębiorcę składek za opiekę medyczną będzie stanowiła przychód pracowników oraz 24 marca 2022 r. dokonał opłaty w kwocie 40 zł.

Opis stanu faktycznego Przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca (...) od dnia 1 stycznia 2022 r. zawarł umowę na

Składka za ubezpieczenie grupowe jest finansowana w całości przez pracowników. Natomiast składka za opiekę medyczną jest finansowana w 95% przez pracodawcę a w 5% przez pracowników.

Przedsiębiorca na dzień 31 stycznia 2022 r. ma zatrudnionych 9 pracowników. Sposób finansowania składki oraz sposób przyznawanie świadczeń medycznych pracowniom określony został uchwałą zarządu spółki.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca uważa, że jeżeli pracownik ponosi częściową odpłatność za pakiety medyczne, to wartość uzyskanego przez niego przychodu ze stosunku pracy, czyli wartość pakietu w części finansowanej przez pracodawcę może być zwolniona z oskładkowania. Jak wynika z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), nie stanowią podstawy wymiaru składek korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej 118 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2O17 r. poz. 1949).

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przedstawionego przez Przedsiębiorcę opisu stanu faktycznego wynika, iż pracodawca zawarł umowę na Składka na ubezpieczenie grupowe w całości jest finansowana przez pracowników. Natomiast składka za opiekę medyczną jest finansowana w 95% przez pracodawcę, a w 5% przez pracowników. Przedsiębiorca na dzień 31 stycznia 2022 r. zatrudnia 9 osób. Sposób finasowania składek oraz przyznawanie świadczeń medycznych pracownikom określony został uchwałą zarządu spółki. Dodatkowo Przedsiębiorca poinformował, że wartość finansowanych przez Pracodawcę składek za opiekę medyczną będzie stanowiła przychód pracowników.

Podkreślić należy, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu Przedsiębiorcy w powyższej kwestii.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Przedsiębiorca powołuje się na pkt 26 cytowanego rozporządzenia, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek - powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych nią detaliczne lub formę usługi). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegającego na umożliwieniu pracownikowi skorzystanie z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Z uwagi na fakt, że zasady finansowania i przyznawania benefitu w postaci finasowania składek za opiekę medyczną wynikają z uchwały zarządu, a nie z przepisów prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) tj. układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, Przedsiębiorca nie może skorzystać z możliwości zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w części finansowanej przez przedsiębiorcę.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając powyższe, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład uznał za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy zaprezentowane we wniosku złożonym 7 marca 2022 r. i uzupełniony pismem z 25 marca 2022 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawnie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości dodatkowej opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.