ITPP3/4512-682/15/AP - VAT w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości zabudowanej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2015 r. (data wpływu 30 listopada 2015 r.), uzupełnionym w dniach 2 i 18 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości zabudowanej - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 listopada 2015 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 2 i 18 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości zabudowanej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W toku prowadzonego sądowego postępowania egzekucyjnego zostanie dokonane przeniesienie własności nieruchomości w trybie przepisu 999 k.p.c. Nabywcą nieruchomości będzie wierzyciel egzekwujący, który na podstawie art. 984 k.p.c. złożył do Sądu Rejonowego w B. wniosek o przejęcie nieruchomości. Dłużnik przeciwko, któremu prowadzone było postępowanie egzekucyjne złożył oświadczenie o wykorzystaniu nieruchomości do celów prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą X. Według danych z ewidencji GUS dłużnik zakończył działalność gospodarczą w dniu 1 lutego 2012 r. Nieruchomość będąca przedmiotem postępowania to nieruchomość gruntowa zabudowana o pow. 0,9729 oznaczona nr działki 172/3, położona:.., dla której jest prowadzona księga wieczysta nr....

W uzupełnieniach do wniosku z dnia 2 i 18 lutego 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość w dniu 23 lutego 2006 r. Na gruncie będącym przedmiotem zbycia znajdują się:

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że nie ustalono, aby naniesienia były przedmiotem najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość jako niezabudowaną za kwotę 180000,00 zł. Dłużnikowi przy nabyciu nieruchomości nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, osoba od której dłużnik zakupił nieruchomość nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Dłużnik po nabyciu działki gruntu wybudował ww. budynki i budowle. Dostawa obiektów znajdujących się na nieruchomości zabudowanej dokonywana będzie w ramach pierwszego zasiedzenia. Dłużnik wybudował we własnym zakresie budynki i użytkował je na cele własnej działalności gospodarczej. Dłużnik nie oddał budynków do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych. Dłużnik nie dokonywał ulepszeń obiektów znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości, gdyż zakupił nieruchomość niezabudowaną i wybudował na niej budynki i budowle. W związku z tym miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących usług budowlanych, związanych z budową budynków oraz budowli znajdujących się na nieruchomości.

Przedmiotowa nieruchomość została oszacowana przez biegłego sądowego w dniu 25 października 2013 r. na kwotę 1.707.035,00 zł. Dłużnik prowadził działalność gospodarczą przez okres od dnia 1 kwietnia 2005 r. do dnia 2 stycznia 2012 r. i w tym czasie był podatnikiem VAT czynnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na Wnioskodawcy jako płatniku będzie ciążył obowiązek obliczenia i pobrania od wierzyciela przejmującego nieruchomość dłużnika, podatku VAT od przejmowanej w trybie art. 984 k.p.c. nieruchomości i wpłacenia go organowi podatkowemu właściwemu dla dłużnika.

Zdaniem Wnioskodawcy nie będzie na nim ciążył obowiązek obliczenia i pobrania od wierzyciela przejmującego nieruchomość podatku i wpłacenia go organowi podatkowemu. Komornik nie będzie występował jako płatnik podatku do dostawy, gdyż dłużnik nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Co do zasady stosownie do treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane #8722; na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy #8722; rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu #8722; zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z kolei, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W art. 2 pkt 14 ustawy, ustawodawca określił co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Z treści powyższego przepisu wynika, że aby nastąpiło pierwsze zasiedlenie, musi dojść do oddania budynków, budowli lub ich części, do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że jeżeli podatnik wybuduje obiekt lub zmodernizuje go ponosząc przy tym nakłady na ulepszenie przekraczające 30% wartości początkowej, a następnie obiekt ten (po wybudowaniu lub ulepszeniu) zostanie oddany do użytkowania w rozumieniu przepisów budowlanych i wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych, nie jest to równoznaczne z jego zasiedleniem. W takim przypadku oddanie do użytkowania nie nastąpi bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało natomiast miejsce, gdy nowowybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub oddany w dzierżawę, czy najem, gdyż nastąpi wówczas wykonanie czynności podlegających opodatkowaniu.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10 pod warunkiem, że:

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (ust. 7a ww. artykułu).

Jednocześnie na mocy art. 43 ust. 10 omawianego artykułu, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

Z treści ust. 11 ww. artykułu wynika, że oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Zatem, grunty zabudowane podlegają opodatkowaniu według stawki właściwej dla obiektów budowlanych, które się na nim znajdują. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków lub budowli trwale z nim związanych. Jeżeli dostawa budynków lub budowli korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym dany obiekt jest posadowiony.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że w dniu 23 lutego 2006 r. dłużnik nabył nieruchomość jako niezabudowaną działkę gruntu, a następnie wybudował na niej następujące budynki i budowle: budynek mieszkalny jednorodzinny, budynek gospodarczy (konstrukcja stalowa), budynek gospodarczy (konstrukcja szkieletowa drewniana), studnia kopna, szambo. Wnioskodawca poinformował, że nie ustalono, aby naniesienia były przedmiotem najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dostawa obiektów znajdujących się na nieruchomości zabudowanej dokonywana będzie, zdaniem Wnioskodawcy, w ramach pierwszego zasiedzenia. Dłużnik wybudował we własnym zakresie budynki i użytkował je na cele własnej działalności gospodarczej, nie oddał budynków do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych oraz nie dokonywał ulepszeń obiektów znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości. W związku z tym miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących usług budowlanych, związanych z budową budynków oraz budowli znajdujących się na nieruchomości. Ponadto Wnioskodawca poinformował, że dłużnik prowadził działalność gospodarczą przez okres od dnia 1 kwietnia 2005 r. do dnia 2 stycznia 2012 r. i w tym czasie był podatnikiem VAT czynnym.

Nieruchomość jest obecnie przedmiotem sądowego postępowania egzekucyjnego, w toku którego nastąpi przeniesienie własności w trybie przepisu art. 999 k.p.c. Nabywcą nieruchomości będzie wierzyciel.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy na tle powołanych przepisów, stwierdzić należy, że planowane zbycie nieruchomości zabudowanej dokonywana będzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Budynki były bowiem wykorzystywane w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej (odliczono podatek naliczony). Zbycie zaś nieruchomości wykorzystywanej w prowadzonej działalności nie stanowi sprzedaży majątku prywatnego, bowiem w takim przypadku dochodzi do sprzedaży składników majątkowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej.

W konsekwencji dostawa przedmiotowej nieruchomości, która była wykorzystywana w prowadzonej działalności przez dłużnika będącego podatnikiem VAT czynnym, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, iż w momencie zbycia niniejszej nieruchomości dojdzie do pierwszego zasiedlenia w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu pierwszemu nabywcy, planowana sprzedaż nie będzie podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jako, że dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących usług budowlanych, brak jest również podstaw do zwolnienia zbycia nieruchomości od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zatem dostawa nieruchomości zabudowanej podlegać będzie opodatkowaniu podstawową stawką podatku od towarów i usług, tj. stawką 23% VAT.

Ponadto stwierdzić należy, że do opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycia gruntu zastosowanie znajdą odpowiednio te same zasady opodatkowania, jak do budynków i budowli, w myśl powołanego wyżej art. 29a ust. 8 ustawy.

Końcowo podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, iż w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.