IPTPP2/4512-226/15-3/SM - Brak obowiązku opodatkowania czynności przekazania w drodze darowizny nieruchomości gruntowej

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 kwietnia 2015 r. (data wpływu 16 kwietnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 11 czerwca 2015 r. (data wpływu 17 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności przekazania w drodze darowizny nieruchomości gruntowej - jest prawidłowe.

W dniu 16 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności przekazania w drodze darowizny nieruchomości gruntowej.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 czerwca 2015 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (Wnioskodawca) jest właścicielem nieruchomości położonej w..., przy ulicy..., oznaczonej jako działki o nr 178/10 i pow. 0,910 ha oraz nr 178/11 i pow. 0,3262 ha. Nieruchomość ta posiada urządzoną w Sądzie Rejonowym w... księgę wieczystą nr. Przedmiotowa nieruchomość objęta jest w ok. 95% obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego zwanym "..." na obszarze miasta..., zatwierdzonym uchwałą nr. Rady Miasta... z dnia 22 lutego 2002 r. ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Województwa... w 2002 r. Nr.., poz...., zgodnie z którym jest to teren oznaczony symbolem UH, UI, P, przeznaczony pod budownictwo usługowo - handlowe i przemysłowe nieuciążliwe, zaś na pozostałą część wydana została decyzja o ustaleniu warunków zabudowy znak:. z dnia 22 lutego 2006 r. dla inwestycji budowy parkingu dla samochodów osobowych - do 100. stanowisk oraz wjazdu od strony ulicy... na działkach o numerach 177/2, 178/10 i 178/11.

Wartość działek nr 178/10 i 178/11 została wyceniona przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego na kwotę... zł (słownie:..).

Opisaną wyżej nieruchomość Wnioskodawca rozważa na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami darować na rzecz Skarbu Państwa na cele publiczne określone w art. 6 pkt 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. na cele budowy nowej Komendy Powiatowej Policji..., po uzyskaniu na to wymaganej przez przepisy art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym zgody Rady Miasta.

Na opisanej nieruchomości Komenda Wojewódzka Policji w... rozpoczęła już realizowanie inwestycji na podstawie oświadczenia właściciela - Wnioskodawcy o udzieleniu zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane. Inwestor korzysta obecnie z przedmiotowej nieruchomości czasowo na podstawie podpisanej między Gminą a Komendą Wojewódzką Policji w... umowy użyczenia.

Gmina nie ponosiła nakładów na opisaną nieruchomość poza dwoma ogrodzeniami istniejącymi na gruncie i wykazanymi w księgach finansowych Urzędu Miasta o wartości odpowiednio:. zł (słownie:..) i... zł (słownie:..).

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gminie nie przysługiwało w całości ani w części prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowej nieruchomości.

Nieruchomość ma charakter budowlany i w chwili obecnej wydane jest na ww. nieruchomość pozwolenie na budowę dla inwestycji, która jak wspomniano wyżej już się rozpoczęła.

Nadto Wnioskodawca wskazał, że z posiadanych dokumentów i informacji wynika, że Gmina nigdy nie dokonywała odliczenia podatku VAT z tytułu wykonanych ogrodzeń znajdujących się na ww. działkach.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przy zawieraniu notarialnej umowy darowizny ww. nieruchomości, Gmina będzie zobowiązana do uiszczenia podatku VAT od wartości nieruchomości wynikającej z aktualnego operatu szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego rzeczoznawcę.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego ww. nieruchomości - transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. tj. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Nieruchomość objęta wnioskiem jest więc towarem w rozumieniu przepisów ustawy.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zdaniem Wnioskodawcy, darowizna, jako czynność nieodpłatna, może być jednak w świetle ww. przepisów traktowana jako podlegająca opodatkowaniu VAT tylko na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy.

W opisanej przez Wnioskodawcę sprawie, żadna przesłanka wskazanego wyżej przepisu nie ma miejsca (Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, a nadto nie przysługiwało jej w całości ani w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych) stąd według Wnioskodawcy Gmina nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Cechą wspólną wszystkich czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług jest ich przedmiot, czyli towar lub usługa, w rozumieniu ustawy.

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zbycie towarów może być również przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości bądź w części.

Powyższe oznacza, że darowiznę uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem.

W konsekwencji niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to, zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, darowizny.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 ww. Kodeksu cywilnego, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Powyższy wymóg koresponduje z treścią art. 158 ww. ustawy, w myśl którego, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną uregulowaną w tytule.... Księgi trzeciej Kodeksu cywilnego, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Wobec powyższego należy uznać, iż dokonując darowizny nieruchomości Gmina działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina będąca czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług jest właścicielem nieruchomości, oznaczonej jako działki o nr 178/10 i pow. 0,910 ha oraz nr 178/11 i pow. 0,3262 ha. Nieruchomość ta posiada urządzoną w Sądzie Rejonowym księgę wieczystą i objęta jest w ok. 95% obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym jest to teren przeznaczony pod budownictwo usługowo - handlowe i przemysłowe nieuciążliwe, zaś na pozostałą część wydana została decyzja o ustaleniu warunków zabudowy. Działki nr 178/10 i 178/11 zostały wycenione przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego na kwotę... zł.

Gmina na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami ma zamiar dokonać darowizny ww. nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, z przeznaczeniem na cele publiczne określone w art. 6 pkt 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. na cele budowy nowej Komendy Powiatowej Policji, po uzyskaniu na to wymaganej przez przepisy art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym zgody Rady Miasta. Na opisanej nieruchomości Komenda Wojewódzka Policji rozpoczęła już realizowanie inwestycji na podstawie oświadczenia właściciela - Wnioskodawcy o udzieleniu zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane. Inwestor korzysta obecnie z przedmiotowej nieruchomości czasowo, na podstawie podpisanej między Gminą a Komendą Wojewódzką Policji umowy użyczenia. Z tytułu nabycia przedmiotowej nieruchomości Gminie nie przysługiwało w całości ani w części prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nieruchomość ma charakter budowlany i w chwili obecnej wydane jest na ww. nieruchomość pozwolenie na budowę dla inwestycji, która jak wspomniano wyżej już się rozpoczęła.

Nadto Wnioskodawca wskazał, że nigdy nie dokonywał odliczenia podatku VAT z tytułu wykonanych ogrodzeń znajdujących się na ww. działkach.

Treść powołanych wyżej regulacji prawnych wskazuje, że opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Powyższe oznacza, że przekazanie towarów należących do podatnika w formie darowizny uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem. Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów, jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

W niniejszej sprawie darowizna nastąpi w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a sama Gmina wystąpi w roli podatnika podatku VAT. Jednakże czynność ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie spełnia przesłanek do uznania jej za dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, ze względu na fakt, iż Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług przy nabyciu przedmiotowych gruntów, a także Gmina nie dokonywała odliczenia podatku VAT z tytułu wykonanych ogrodzeń znajdujących się na ww. działkach.

Biorąc zatem pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, stwierdzić należy, że w przypadku zawarcia umowy darowizny przedmiotowej nieruchomości w formie aktu notarialnego, dokonanej przez Wnioskodawcę na rzecz Skarbu Państwa, czynność ta nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, a tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane regulacje prawne stwierdzić należy, iż darowizna nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działki o nr 178/10 i nr 178/11, nie będzie podlegała opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.