IPTPB2/436-99/14-2/KK - PCC w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2014 r. (data wpływu 21 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 21 lipca 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest członkiem międzynarodowej grupy kapitałowej, składającej się ze spółek zlokalizowanych w różnych krajach (dalej: "Grupa").

Spółka zamierza przystąpić do centralnego systemu cash-poolingu (dalej: "Struktura") w ramach Grupy. W tym celu, planuje przystąpić do Umowy Struktury Cash-Pooling (dalej: "Umowa struktury") zawartej przez inną spółkę z Grupy z siedzibą w Polsce, pełniącą funkcję Lidera w Strukturze (dalej: "Lider"), z Bankiem (dalej: "Bank"). Spółka będzie pełnić funkcję Uczestnika w Strukturze.

Do Struktury włączone zostaną także inne podmioty z Grupy z siedzibą w Polsce (dalej: "Uczestnicy"), które w tym celu, podobnie jak Spółka, podpiszą z Liderem i Bankiem stosowne Umowy przystąpienia.

Zgodnie z Umową struktury, celem Struktury jest optymalizacja kosztów i pożytków Uczestników związanych z zarządzaniem ich bieżącą płynnością finansową.

Na potrzeby realizacji Umowy Struktury, Lider będzie posiadał Rachunek Lidera oraz Rachunek Lidera jako Uczestnika, oba prowadzone w PLN przez Bank, natomiast pozostali Uczestnicy posiadać będą Rachunki Uczestnika prowadzone w PLN przez Bank.

Struktura cash-poolingu polegać będzie na bilansowaniu (zerowaniu) sald na Rachunkach Uczestników z wykorzystaniem Rachunku Lidera.

Zgodnie z Umową struktury, na koniec dnia, w dacie transferu, Bank dokonywać będzie transferów:

W sytuacji, kiedy w dacie transferu po dokonaniu transferów wszystkich kwot sald dodatnich suma:

i. środków zgromadzonych na rachunku Lidera; oraz

ii. kwoty dostępnego Kredytu,

będzie niższa od sumy sald kwot ujemnych, które powinny być przedmiotem transferu w tej dacie transferu, Bank jest uprawniony do dokonania, bez dodatkowych dyspozycji Uczestników, transferów sald kwot ujemnych w zakresie możliwym do wykonania, biorąc pod uwagę łączną wysokość środków określonych w punkcie i) i ii) powyżej, przy czym Bank będzie mógł według swojego swobodnego uznania określić, na które rachunki Uczestników zostaną dokonane te transfery i w jakiej kwocie.

Oznacza to, że salda kredytowe na Rachunkach Uczestników na koniec dnia będą transferowane na Rachunek Lidera, natomiast salda debetowe będą uzupełniane środkami z Rachunku Lidera. W każdej dacie transferu, po dokonaniu wszystkich transferów, Bank naliczy odsetki kapitałowe.

Jeśli saldo na wszystkich rachunkach uczestników będzie równe zero, a:

A. saldo na rachunku Lidera będzie dodatnie, wówczas Bank zapłaci Liderowi odsetki kapitałowe naliczone od kwoty środków zgromadzonych na Rachunku Lidera (niemniej, zgodnie z załącznikiem "Parametry Struktury" na ten moment są one równe zeru, a więc Bank nie będzie naliczał odsetek od sald dodatnich na Rachunku Lidera);

B. saldo na Rachunku Lidera będzie ujemne, wówczas Lider zapłaci bankowi odsetki kapitałowe naliczone od kwoty niespłaconego kredytu.

W przypadku natomiast, gdy na którymkolwiek Rachunku Uczestnika pozostawać będzie niespłacony debet techniczny, Lider zapłaci Bankowi odsetki kapitałowe naliczone od kwoty niespłaconego kredytu.

Odsetki kapitałowe płatne będą na zasadach określonych w umowie kredytu zawartej pomiędzy Bankiem i Liderem, i Umowie rachunku bankowego dotyczącej Rachunku Lidera. Odsetki kapitałowe należne Liderowi od Banku będą wpłacane przez Bank na Rachunek Lidera. Naliczenia odsetek kapitałowych dokonuje Bank, a naliczone odsetki są doliczane do salda kwotą zbiorczą za cały miesiąc.

Dalej, odsetki będą rozliczane na Uczestników przez grupową jednostkę operacji finansowych (dalej: "Dział Treasury"). Odsetki naliczane będą na podstawie comiesięcznych zestawień i będą w ramach tych zestawień automatycznie doliczane do salda poszczególnych Uczestników. W związku z tym, nie będzie to miało formy klasycznego przelewu - odsetki nie będą w żaden sposób wypłacane, przekazywane, pobierane itp. Odsetki te powiększać będą należność bądź zobowiązanie Lidera wobec danego Uczestnika. W związku z odsetkami, nie będzie wystawiany żaden dodatkowy dokument poza wspomnianym zestawieniem. Odsetki naliczane będą przez Dział Treasury co miesiąc od dziennego salda rozliczeń pomiędzy Uczestnikiem a Liderem, wynikającego z zestawienia od Grupy (nie od salda na rachunku bankowym Uczestnika). W przypadku, gdy w danym okresie Uczestnik wykazuje saldo dodatnie/ujemne, od którego naliczane są odsetki, odsetki te widnieją jako "ulokowane" w Strukturze w następnym okresie i w przypadku ujemnego/dodatniego salda w kolejnym okresie, podlegają rozliczeniu z odsetkami naliczonymi od tego ujemnego/dodatniego salda (widniejącymi jako "ulokowane" w Strukturze w następnym okresie).

Stopa procentowa stosowana przez Dział Treasury w celu naliczania wysokości odsetek dla poszczególnych Uczestników będzie miała charakter rynkowy.

Pomiędzy Liderem a Działem Treasury zostanie podpisana umowa, która będzie regulować zasady tych rozliczeń. Odsetki naliczane będą od sald ujemnych i dodatnich.

Dział Treasury będzie posiadał podgląd do Rachunków Uczestników, a po naliczeniu odsetek będzie przesyłać zestawienia Liderowi. Na podstawie tych zestawień, Lider księgowo będzie dopisywał odsetki każdemu Uczestnikowi w ten sposób, że saldo z dnia poprzedniego (wraz z odsetkami) będzie korygowane o obroty w dniu następnym (tekst jedn.: bilans zamknięcia danego dnia jest bilansem otwarcia dla dnia następnego).

Lider będzie dysponować pełną analityką księgową w stosunku do rozrachunków z innymi Uczestnikami. Na kontach księgowych ewidencjonowane będą również naliczone przez Dział Treasury odsetki. Konta rozrachunkowe będą korespondować z kosztami (odsetki dodatnie), bądź przychodami (odsetki ujemne).

Jeśli Uczestnik nie zapłaci Bankowi jakiejkolwiek kwoty przypadającej do zapłaty przez niego w ramach Struktury (innej niż zaległe odsetki), będzie zobowiązany zapłacić Bankowi odsetki za opóźnienie od zaległej kwoty za okres od daty wymagalności do dnia faktycznej zapłaty. Odsetki za opóźnienie będą płatne w dacie określonej przez Bank, tj. będą pobierane bezpośrednio przez Bank odpowiednio z Rachunku Lidera, w tym również w ciężar dostępnego kredytu, lub z Rachunku Uczestnika.

Uczestnicy mają udostępnione debety techniczne w Rachunku Uczestnika z przeznaczeniem na realizację swoich dyspozycji związanych ze swoimi bieżącymi potrzebami korporacyjnymi, w wysokości określonej dla Uczestnika lub Lidera, pod warunkiem wcześniejszego podpisania oświadczenia o poddaniu się egzekucji. Kwoty wykorzystane w ramach debetu technicznego nie są oprocentowane. Wartość każdej dyspozycji wykonanej w ciężar debetu technicznego pomniejsza kwotę debetu technicznego dostępną dla Uczestnika. W przypadku niespłacenia debetu technicznego w dacie jego wymagalności (tekst jedn.: w dacie transferu, w której został wykorzystany), Bank może pobrać kwotę niezbędną do jego spłaty z każdego innego rachunku Uczestnika w Banku, bez jego odrębnej dyspozycji. Od niespłaconego debetu technicznego naliczane są odsetki.

Także Lider ma do dyspozycji Kredyt w Rachunku Lidera, w określonej umownie kwocie, z przeznaczeniem na realizację dyspozycji Lidera, związanych z jego bieżącymi potrzebami korporacyjnymi oraz na realizację transferów kwot salda ujemnego. Jednocześnie, wartość każdej dyspozycji i każdego transferu kwoty salda ujemnego wykonanych w ciężar kredytu oraz - w okresie, w którym kwota salda struktury jest równa lub mniejsza od zera - sumy kwot debetów technicznych wykorzystanych i niespłaconych przez Uczestników, każdorazowo w okresie po ostatnim osiągnięciu przez kwotę salda struktury wartości zero, pomniejszają kwotę kredytu dostępną Liderowi w ramach limitu kredytu.

Zgodnie z Umową struktury, Uczestnicy zrzekną się prawa do potrąceń i roszczeń wzajemnych i wszystkie płatności dokonywane przez Uczestnika z tytułu Umowy Struktury, Umowy przystąpienia, Umowy kredytu, Umowy rachunku bankowego i pozostałych dokumentów związanych ze Strukturą, będą obliczane i dokonywane bez potrąceń i roszczeń wzajemnych oraz odliczeń na ich poczet.

Zgodnie z Umową struktury, relacje pomiędzy Uczestnikami w ramach Struktury będą miały charakter rynkowy.

W związku z udostępnieniem Struktury Uczestnikom, Lider będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Banku prowizji w wysokości i w terminach określonych w Załączniku 1 do Umowy Struktury (Parametry Struktury).

Uczestnicy będą ponosić koszty opłat bankowych związanych z prowadzeniem Rachunków Uczestnika. Ponadto, zostanie zawarta umowa pomiędzy Uczestnikami i Liderem, na podstawie której na rzecz Lidera będzie płacone wynagrodzenie za usługi wykonywane w ramach Umowy struktury.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych usługa cash-poolingu realizowana na rzecz Spółki nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa cash-poolingu realizowana na rzecz Spółki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako że nie mieści się ona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, zdefiniowanym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Spółka wskazuje, że art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawych zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Oznacza to, że jakakolwiek inna czynność prawna niewymieniona w tym wyliczeniu pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają wyłącznie następujące czynności cywilnoprawne:

Umowy, których przedmiotem jest zarządzanie płynnością finansową (tekst jedn.: umowy typu cash-pooling), nie zostały wymienione w powyższym katalogu. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej "NSA"), katalog czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym, obejmującym jedynie czynności cywilnoprawne w nim wymienione. Stanowisko to zostało wyrażone m.in. w następujących wyrokach NSA: z dnia 7 lutego 1997 r. (sygn. I SA/Gd 916/96), z dnia 10 maja 1994 r. (sygn. SA/Ka 1736/93), czy wyroku NSA z dnia 16 lipca 1997 r. (sygn. III SA 508/96).

Równocześnie, ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji podleganiu opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

W opinii Spółki, operacje dokonywane przez Spółkę lub na jej rzecz w ramach cash-poolingu, w tym m.in. przelew środków pieniężnych z Rachunku Uczestnika Spółki w Banku na Rachunek Lidera (jak również operacja odwrotna) i czynności rozliczeniowe wykonywane przez Lidera oraz Dział Treasury, stanowią czynności, które nie są wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W opinii Spółki, czynności wykonywane w ramach cash-poolingu nie spełniają bowiem w szczególności definicji pożyczki, uregulowanej w art. 720 Ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 - dalej "Kodeks cywilny").

W myśl art. 720 Kodeksu cywilnego, dający potyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Konstrukcja cash-poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników tego systemu, nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki. W przedmiotowej Strukturze, Uczestnicy mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inni mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich Uczestników powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

W związku z powyższym, w opinii Spółki, brak jest podstaw do zakwalifikowania transakcji typu cash-pooling jako umów pożyczek, a tym samym brak jest podstaw do objęcia takich transakcji obowiązkiem podatkowym wynikającym z przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Spółka zwraca uwagę, że brak konieczności opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy nienazwanej typu cash-pooling, z powodu jej pominięcia przez ustawodawcę w katalogu czynności opodatkowanych tym podatkiem, potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 14 grudnia 2009 r. (sygn. ILPB2/436-184/09-3/MK), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, odnosząc się do umowy typu cash-pooling, wskazał: "Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy opisanej we wniosku dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki lub depozytu nieprawidłowego wymienionych w tym katalogu. Tym samym z tytułu zawarcia umowy "cash poolingu" Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych."

Podobnie, ostatnio wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 3 stycznia 2013 r. (sygn. IPTPB2/436-162/12-2/k.k.): "Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową cash pooling nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy sprzedaży lub depozytu nieprawidłowego. Tym samym, wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych."

Wnioskodawca wskazuje, że powyższy pogląd został potwierdzony m.in. w:

* interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2014 r. (nr IPTPB2/436-121/13-4/k.k.) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi,

* interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2013 r. (nr ILPB2/436-209/13-2/AJ) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu,

* interpretacji indywidualnej z dnia 28 czerwca 2013 r. (nr ILPB2/436-81/13-2/WM) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu,

* interpretacji indywidualnej z dnia 7 stycznia 2013 r. (nr IPTPB2/436-161/12-4/k.k.) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi,

* interpretacji indywidualnej z dnia 7 stycznia 2013 r. (nr PTPB2/436-156/12-4/k.k.) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi,

* interpretacji indywidualnej z dnia 27 września 2012 r. (nr IPPB2/436-358/12-2/MZ) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie,

* interpretacji indywidualnej z dnia 26 września 2012 r. (nr IPPB2/436-331/12-2/AF) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie,

* interpretacji indywidualnej z dnia 7 września 2012 r. (nr IPTPB2/436-82/12-2/k.k.) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi,

* interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2012 r. (nr IPPB2/436-284/12-4/AF) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie,

* interpretacji indywidualnej z dnia 30 sierpnia 2012 r. (nr IPPB2/436-307/12-2/MZ) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie,

* interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2012 r. (nr IPTPB2/436-75/12-2/k.k.) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi,

* interpretacji indywidualnej z dnia 2 sierpnia 2012 r. (nr ILPB2/436-99/12-2/MK) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu,

* interpretacji indywidualnej z dnia 22 września 2011 r. (nr ILPB2/436-122/11-2/AJ) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu,

* interpretacji indywidualnej z dnia 6 kwietnia 2011 r. (nr ILPB2/436-3/11-4/MK) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

Dodatkowo Spółka wskazuje, że niezależnie od braku włączenia przez ustawodawcę umów typu cash-pooling do katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zastosowanie znajdzie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazujący, że opodatkowaniu nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług (dalej: "VAT"), z wyjątkiem (i) umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, (ii) umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zdaniem Spółki, usługa cash-poolingu podlegać będzie opodatkowaniu VAT. Niemniej, usługa ta jest objęta zwolnieniem, o którym mowa art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten zwalnia z opodatkowania usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stwierdza, że Lider świadczy na rzecz Spółki usługi zwolnione z VAT. Zatem, zgodnie z wyżej powołanym przepisem art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nawet gdyby uznać, że Umowa struktury oraz czynności wykonywane w jej ramach, jak również w ramach umów zawartych pomiędzy Liderem a Spółką, podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to byłyby wyłączone z zakresu opodatkowania, na mocy art. 2 pkt 4 lit. b ww. ustawy.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, usługi cash-poolingu nie zostały enumeratywnie wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie można też tego typu czynności zakwalifikować jako umowy pożyczki, wymienionej w tym katalogu. Ponadto, usługi te podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT. Tym samym czynności dokonywane w ramach Umowy struktury nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli więc strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy stwierdzić, że umowa cash pooling (zarządzania płynnością finansową) pozostaje umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje - jak wynika z przedstawionego schematu-istotnych jej znamion.

Cash pooling - co do zasady - polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw, należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z przynajmniej trzema podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem, czy też innym podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu, posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, co do zasady, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że umowa cash poolingu nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, wszelkie czynności dokonywane w ramach tej umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, opisana we wniosku umowa cash poolingu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, bezprzedmiotowa stała się analiza, czy w opisanej sprawie ma zastosowanie przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś pozostałych stron umowy cash poolingu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.