IPPB4/4511-231/15-4/JK - Ustalenie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 19 maja 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/4511-231/15-4/JK Ustalenie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2015 r. (data wpływu 18 lutego 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 6 kwietnia 2015 r. (data nadania 7 kwietnia 2015 r., data wpływu 10 kwietnia 2015 r.) stanowiącego odpowiedź na wezwanie z dnia 26 marca 2015 r. Nr IPPB4/4511-231/15-2/JK (data nadania 27 marca 2015 r., data doręczenia 31 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami, jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej opodatkowania otrzymanych odsetek,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania dotyczącego brak możliwości korzystania z budynku (brak czynszu) oraz dewastacji lokalu i urządzeń na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lutego 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów procesu oraz stawki opodatkowania.

Pismem z dnia 26 marca 2015 r. Nr IPPB4/4511-231/15-2/JK (data nadania 27 marca 2015 r., data doręczenia 31 marca 2015 r.), tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie zdarzenia przyszłego, przeformułowanie pytań, które winny być związane z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będącymi przedmiotem interpretacji indywidualnej i przyporządkowane do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz dotyczyć indywidualnej sprawy Wnioskodawcy, a także przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego w odniesieniu do przeformułowanych pytań.

Pismem z dnia 6 kwietnia 2015 r. (data nadania 7 kwietnia 2015 r., data wpływu 10 kwietnia 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca uzyskał prawomocne wyroki sądów:

* Sądu Okręgowego w X.,

* Sądu Apelacyjnego w X.,

zasądzające odszkodowanie od Gminy Miejskiej X. (X.) in solidium z 3 osobami fizycznymi. X. dokonała wpłat odszkodowania na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

X.

przesłała Wnioskodawcy PIT-8C, w którym jako podstawę opodatkowania podała należności zasądzone przez sądy w wyrokach obejmujące:

* odszkodowanie za dewastację budynku,

* odszkodowanie za utracone korzyści w związku z uniemożliwieniem korzystania przez Wnioskodawcę z budynku,

* zwrot poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów sądowych,

* odsetki ustawowe liczone do dnia zapłaty.

X.

w PIT-8C w punkcie D określiła wpłaty jako dwa rodzaje przychodu z tytułu:

* odszkodowanie za niedostarczenie lokalu socjalnego,

* odsetek naliczonych na podstawie wyroków sądowych.

Stanowisko X. przedstawione w PIT-8C obliguje Wnioskodawcę do uiszczenia podatku dochodowego od wszystkich należności.

W uzupełnieniu z dnia 6 kwietnia 2015 r. (data nadania 7 kwietnia 2015 r., data wpływu 10 kwietnia 2015 r.), Wnioskodawca wskazał:

* datę zasądzenia: Sąd Okręgowy - 19 grudnia 2013 r., Sąd Apelacyjny - 21 sierpnia 2014 r.,

* datę wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami: wypłata pierwszej części 29 stycznia 2014 r., wypłata reszty 17 września 2014 r.,

* podstawę prawną zasądzenia i wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami: art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów w związku z art. 417 oraz 361 i 363 k.c.

Sąd Okręgowy zasądził odszkodowanie wraz z odsetkami od kilkorga osób fizycznych in solidum w części z gminą właściwą terytorialnie. Sąd Apelacyjny utrzymał sumaryczną kwotę odszkodowania jednak zwiększył zakres odpowiedzialności gminy in solidum.

Wypłacone odszkodowanie pokrywało poniesione szkody, w szczególności za to, że:

1. Wnioskodawca nie mógł osobiście korzystać ze swojej nieruchomości i był zmuszony do tolerowania osób z wyrokiem eksmisji, którym gmina nie wskazała lokalu socjalnego i pomieszczeń tymczasowych,

2.

dokonano dewastacji lokalu i urządzeń technicznego wyposażenia,

3.

poniesiono koszty niezbędne do prowadzenia procesu sądowego w I instancji, koszty procesu przed sądem apelacyjnym wzajemnie zniesiono.

Ponadto gmina została zobowiązana do zapłaty odsetek ustawowych od zasądzonych kwot z pozycji (1) i (2) za okresy wskazane w wyroku.

Odszkodowanie zostało wypłacone przez gminę w czterech ratach w formie przekazów na rachunek bankowy wierzyciela. Gmina wystawiła i przesłała PIT-11 obejmujący całą sumaryczną kwotę przelewów na konto Wnioskodawcy. Gmina powiadomiona o zastrzeżeniach Wnioskodawcy podtrzymała swoje stanowisko.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie od właściwej gminy obliczone jako suma kwot za zdewastowanie budynku oraz ewentualnego czynszu jaki mógłby uzyskać Wnioskodawca, a które zostało przyznane wyrokiem sądowym na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, w związku z art. 417 oraz 361 i 363 k.c. jest wolne od podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek dochodowy powinien zapłacić tylko od kwoty otrzymanych odsetek. W uzasadnieniu Wnioskodawca podnosi zasadność stosowania zróżnicowania podmiotowego. Inaczej organ podatkowy powinien traktować przedsiębiorcę zawodowo trudniącego się wynajmem mieszkań i czerpiącym z tego tytułu dochody, a inaczej osobę fizyczną, która nie była i jest w ogóle zainteresowana wynajmowaniem mieszkania, wręcz domaga się eksmisji osób trzecich, aby móc osobiście korzystać z własnego mieszkania, znalazła się wbrew swojej woli w sytuacji poszkodowanego.

Odszkodowanie za szkody wymienione w punktach (1), (2) i (3) nie jest dochodem Wnioskodawcy i dlatego winno być zwolnione od podatku dochodowego. Wnioskodawca nie miał woli wynajmowania lokalu komukolwiek i po ostatecznym wykonaniu eksmisji lokal mieszkalny jest przezeń sukcesywnie remontowany i wykorzystywany osobiście do celów mieszkaniowych. Wnioskodawca zniechęcony złymi doświadczeniami z obowiązującym w Polsce prawem lokalowym w latach od roku 1996 (tekst jedn.: od daty uzyskania prawa własności) do daty wykonania eksmisji (data wejścia w posiadanie) postanowił, że nie jest zainteresowany czerpaniem dochodów z wynajmu (czerpaniem dochodów czynszowych) teraz ani nigdy w przyszłości, że nie wynajmie ani nie użyczy nikomu żadnej ze swoich obecnych i ewentualnie przyszłych nieruchomości.

Wnioskodawca nie ma stosownego wykształcenia i wiedzy o rynku nieruchomości mieszkaniowych, ani uprawnień zawodowego administratora lokali mieszkalnych na wynajem. Dlatego Wnioskodawca nigdy nie chciał wchodzić w tę dziedzinę biznesu. Posiadanie tylko jednego domu i czerpanie dochodów czynszowych z jego wynajmu nie jest interesujące, korzystne finansowo dla Wnioskodawcy bowiem uważa on, że są w Polsce i w Europie inne sektory gospodarki o znacznie lepszych stopach zwrotu zainwestowanego kapitału i o mniejszym poziomie ryzyka.

Sąd I instancji, w ślad za biegłym sądowym, zastosował w swoim wyroku metodykę oszacowania szkody doznanej przez Wnioskodawcę bazującą na obliczeniu stawek czynszów rynkowych uzyskiwanych za wynajem podobnych nieruchomości i o podobnej lokalizacji. Tylko takie instrumentalne podejście do oszacowania szkody jest możliwe i logiczne.

Przyjęcie takiej metodyki opartej o czynsze nie oznacza jednak tego, że Wnioskodawca miał zamiar czerpać dochody z wynajmu i dlatego poniósł szkodę finansową przez to, że lokatorzy nie płacili mu czynszów.

Dlatego też, zdaniem Wnioskodawcy na powyższe pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. W niniejszej sprawie zwolnienie od podatku dochodowego przysługuje po myśli art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z wyroku zasądzającego odszkodowanie wynika, że zasady przedmiotowego odszkodowania zostały ustalone w oparciu o art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów w związku z art. 417 oraz 361 i 363 k.c.

Natomiast ratio legis przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., jest takie, że wolne od podatku są odszkodowania przyznane wprost ustawą zredagowaną w ten sposób, że nie pozostawia ona wątpliwości, że danej osobie należy się odszkodowanie z mocy prawa i to w wysokości lub zgodnie z zasadami jego ustalenia wynikającej wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych.

Odszkodowanie jest świadczeniem polegającym na naprawieniu szkody przez osobę zobowiązaną na rzecz poszkodowanego. W Kodeksie cywilnym zasady naprawienia szkody ujęte są jako przepisy ogólne (art. 361-363), mają zatem zastosowanie do wszystkich stosunków zobowiązaniowych, których treścią jest obowiązek naprawienia szkody, chyba że co innego wynika z przepisów ustawy lub umowy.

Definicję odszkodowania w polskim prawie cywilnym zawiera art. 361 k.c. - naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Naprawienie szkody powinno zapewnić poszkodowanemu całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku (art. 361 w zw. z art. 363 k.c.). Jeżeli przepisy szczególne lub umowa nie stanowią inaczej, naprawienie szkody obejmuje, zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wysokość szkody wyznacza rozmiar obowiązku odszkodowawczego i jej górny pułap. Wyraża się to w zasadzie restytucji, która wskazuje na niedopuszczalność wzbogacenia się poszkodowanego na skutek uzyskania odszkodowania.

Zatem w niniejszej sprawie zwolnienie od podatku przysługuje na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro wysokość i zasady odszkodowania przyznanego Wnioskodawcy wyrokiem sądowym wynikają wprost z odrębnych ustaw.

Gdyby Izba Skarbowa nie przychyliła się do powyższego stanowiska Wnioskodawcy i uznała, że podatek dochodowy od przyznanej pełnej kwoty odszkodowania wraz z odsetkami należy zapłacić, to Wnioskodawca stawia pytanie o właściwą stawkę: czy winna to być stawka 18%/32% jaką podatnicy płacą od uzyskiwanych dochodów osobistych według np. PIT-37, czy winna być zastosowana stawka zryczałtowana 8,5% jaką płacą kamienicznicy zawodowo wynajmujący lokale mieszkalne dla zysku.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami, natomiast w zakresie stawki opodatkowania zostanie wydane postanowienie bez rozpatrzenia.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z treścią tego przepisu przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie m.in. w pkt 9 wymieniono jako źródło przychodów "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że wyrokiem sądu okręgowego z dnia 19 grudnia 2013 r. oraz sądu apelacyjnego z dnia 21 sierpnia 2014 r., na rzecz Wnioskodawcy zostało zasądzone odszkodowanie obejmujące: odszkodowanie za dewastację budynku, odszkodowanie za utracone korzyści w związku z uniemożliwieniem korzystania przez Wnioskodawcę z budynku, zwrot poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów sądowych, odsetki ustawowe liczone do dnia zapłaty. Odszkodowanie wraz z odsetkami wypłacono w dwóch ratach: w dniu 29 stycznia 2014 r. oraz w dniu 17 września 2014 r. Została wystawiona informacja o uzyskanych dochodach, w której zostały ujęte: odszkodowanie za niedostarczenie lokalu socjalnego, odsetki naliczone na podstawie wyroków sądowych. Podstawa prawna zasądzenia i wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami to art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów w związku z art. 417 oraz 361 i 363 k.c.

Odnośnie wypłaconego odszkodowania, należy podkreślić, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda, w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia zadośćuczynienia z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Należy jednak zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają m.in. wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje więc tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wskazać należy, że na gruncie analizowanej sprawy istotne znaczenie ma przepis art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), w myśl którego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 ww. ustawy).

W myśl art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 150) osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.

Jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze do gminy, na podstawie art. 417 ustawy - Kodeks cywilny (art. 18 ust. 5 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 417 § 1 i § 2 ustawy - Kodeks cywilny, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli wykonanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.

Powołany powyżej art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz art. 417 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego regulują jedynie możliwość wystąpienia strony o odszkodowanie, nie określają jednak wprost jego wysokości, a także nie wskazują zasad ustalania odszkodowania. Przepisy te dają więc właścicielowi rzeczy wynajmującemu lokal mieszkalny prawo do roszczenia o wynagrodzenie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel uzyskałby, gdyby rzecz (lokal mieszkalny) wynajął (wydzierżawił). Utrata korzyści w szczególności polega na nie uzyskaniu pożytków cywilnych (czynsz z najmu, dzierżawy), które rzecz przynosi.

W konsekwencji, otrzymane przez właściciela lokalu mieszkalnego kwoty nie są naprawieniem szkody wyrządzonej, lecz zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą posiadacz musiałby uiścić właścicielowi, gdyby jego posiadanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. Roszczenie o to wynagrodzenie jest odrębnym roszczeniem, niezależnym od przesłanek o naprawienie szkody i zwrot bezpodstawnego wzbogacenia.

Zatem, zasądzone wyrokiem sądu właścicielowi lokalu odszkodowanie z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego osobie uprawnionej, nie podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3, ani też na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie stanowi więc przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Stanowisko Wnioskodawcy w tej części jest nieprawidłowe.

Natomiast w zakresie zasądzonych wyrokiem sądu odsetek, należy wskazać, że instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 ustawy - Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek z odszkodowaniem, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń - zwalnia od opodatkowania jedynie odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, 95, 119 i 130 oraz w art. 52a ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

Nie można też przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych. Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą zadośćuczynienia a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie tychże przepisów.

W związku z powyższym wynikające z wyroku sądowego odsetki od odszkodowania nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Stanowisko w tej części jest prawidłowe.

Podsumowując powyższe należy stwierdzić, że wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie dotyczące braku możliwości korzystania z budynku (brak ewentualnego czynszu) oraz dewastacji lokalu i urządzeń wraz z odsetkami nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwoty te stanowią przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki te winny zostać przez Wnioskodawcę wykazane oraz opodatkowane w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym je otrzymał (PIT-36).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl