ILPP3/4512-1-67/15-2/DC - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o współczynnik struktury sprzedaży

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2015 r. (data wpływu 25 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o współczynnik struktury sprzedaży - jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o współczynnik struktury sprzedaży.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

A (dalej także Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Realizuje projekt pt. " (...)". Projekt jest realizowany w okresie od stycznia 2015 r. do czerwca 2017 r. Całkowity koszt realizacji projektu wynosi 1.150.000,00 PLN.

Jednostką finansującą jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, natomiast projekt realizowany jest we współpracy z Przedsiębiorstwem W.

Celem projektu jest opracowanie koncepcji nowoczesnej pompy wtryskowej typu common rail do zasilania silników o zapłonie samoczynnym. Zakłada się wykonanie prototypu pompy przy uwzględnieniu możliwości użycia w niej biopaliw o różnym stopniu przetworzenia. W celu realizacji założeń planuje się wzorowanie na najnowszych osiągnięciach nauki i przemysłu w tej dziedzinie (konstrukcje (...)).

Efektem końcowym ma być projekt oraz gotowy model pompy wysokiego ciśnienia do układu wtryskowego typu common rail. Oprócz finalnej konstrukcji, projekt przyniesie szereg pośrednich profitów. Przede wszystkim będzie to nawiązanie współpracy w wykonawstwie poszczególnych elementów z firmą W. Przedsiębiorstwo to posiada duże doświadczenie w produkcji m.in. elementów aparatury wtryskowej do wymagań stawianych przez omawiany projekt pompy wysokiego ciśnienia. Współpraca z tym przedsiębiorstwem daje możliwość poznania niuansów technologicznych i konfrontacji pomysłów konstrukcyjnych z różnorakimi ograniczeniami natury wykonawczej. Dla przedsiębiorstwa natomiast współpraca ta może stać się impulsem do rozwoju, a być może w przyszłości do poszerzania oferty produkcyjnej.

W okresie trwałości projektu planuje się wystosowanie co najmniej jednego zgłoszenia patentowego i wzoru użytkowego w celu ochrony praw własności przemysłowej. Wyniki badań i analiz zamierza się prezentować na prestiżowych międzynarodowych konferencjach dotyczących silników spalinowych oraz budowy i eksploatacji pojazdów takich jak m.in.: (...), a także publikować w czasopismach naukowych. Problematyka projektu badawczego będzie tematem prac dyplomowych oraz rozprawy doktorskiej. Ponadto, przedstawiony projekt posiada bardzo duży potencjał komercjalizacyjny, a jego praktyczne znaczenie jest nieocenione.

W celu wykonania zaplanowanych prac naukowo-badawczych zostanie zakupiony sprzęt:

* Licencja badawczo-edukacyjna (dla trzech stanowisk) programu (...)- 35.000,00 PLN;

* Drukarka 3D (...) - 50.000,00 PLN.

W ramach przedmiotowego projektu, faktury z tytułu zakupu sprzętu i usług niezbędnych do realizacji ww. projektu, są wystawiane na Politechnikę.

Wnioskodawca nie jest w stanie jednoznacznie przyporządkować wydatków związanych z zakupem sprzętu i usług poniesionych w ramach przedmiotowego projektu z poszczególnymi rodzajami działalności (opodatkowanej i zwolnionej).

Wnioskodawca zakłada, że zarówno sprzęt, jak i usługi nabyte w ramach tego projektu będą służyły czynnościom zwolnionym (publikacje naukowe, uzyskanie stopni i tytułów naukowych) oraz opodatkowanym (sprzedaż rezultatów projektu w formie patentu). Powyższy projekt związany jest zatem z działalnością zwolnioną i opodatkowaną.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Politechnice przy realizacji projektu pt. " (...)" finansowanego przez Narodowe Centrum Badań Rozwoju (...), przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy pomocy współczynnika struktury wyliczonego dla Politechniki.

Zdaniem Wnioskodawcy, podczas realizacji projektu pt. " (...)" finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (...), przysługuje mu jako podatnikowi VAT czynnemu, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego dotyczącego poniesionych wydatków w projekcie, obliczoną przy pomocy współczynnika struktury wyliczonego dla Politechniki. Tym samym podatek VAT będzie kosztem częściowo kwalifikowanym w projekcie. Procent kwot do odzyskania będzie wielkością zmienną, uzależnioną od zmian współczynnika procentowego, obliczonego po zakończeniu każdego kolejnego roku kalendarzowego. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z przepisu tego wynika wyraźnie, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług przysługuje wyłącznie:

Powyższa zasada wyłącza możliwość dokonywania odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które są wykorzystywane do czynności nieobjętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz do czynności zwolnionych od tego podatku. Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej.

Zgodnie natomiast z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z późn. zm., w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Dokonanie takiego podziału powoduje, ze podatnik odlicza podatek związany ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast nie odlicza podatku związanego ze sprzedażą zwolnioną, bądź niepodlegającą opodatkowaniu. Jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w powyższym przepisie, to w myśl art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego z zastrzeżeniem ust. 10.

Reasumując, ponieważ Wnioskodawca realizując ww. projekt występuje jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, a zakupione do realizacji tego działania towary i usługi będą służyły w przyszłości do wykonywania czynności zarówno opodatkowanych jak i zwolnionych, ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego stosując współczynnik struktury sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zauważyć należy, że w przypadku, gdy podatnik dokonuje zakupów, w stosunku do których przysługuje mu prawo do jego odliczenia i niedających takiego prawa, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ust. 1 ustawy, mający na celu określenie wartości podatku naliczonego, służącego wyłącznie czynnościom opodatkowanym, z pominięciem tej części podatku naliczonego, w jakiej nabyte towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie zatem z art. 90 ust. 1 ustawy - w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ustawy).

W myśl ust. 3 powołanego artykułu - proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej (art. 90 ust. 4 cytowanej ustawy).

Zatem w liczniku tak ustalanej proporcji uwzględnia się roczny obrót z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, tzn. wartość transakcji, które zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, dają podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. W mianowniku natomiast, uwzględnia się całkowity obrót uzyskany z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (czyli kwotę z licznika), oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo, a więc czynności zwolnionych od podatku VAT.

Podkreślić jednocześnie należy, że czynności niepodlegające opodatkowaniu nie są w ogóle objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, zatem nie uwzględnia się ich w proporcji.

Jak wynika z konstrukcji cytowanych wyżej przepisów, obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów czynności, z którymi wydatki te są związane (czynności podlegające opodatkowaniu, zwolnione, bądź niepodlegające opodatkowaniu). Natomiast zasada proporcjonalnego odliczania podatku ma zastosowanie do tej kategorii zakupów, których nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju czynności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Realizuje projekt pt. " (...)". Projekt jest realizowany w okresie od stycznia 2015 r. do czerwca 2017 r. Jednostką finansującą jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, natomiast projekt realizowany jest we współpracy z Przedsiębiorstwem W.

W ramach przedmiotowego projektu, faktury z tytułu zakupu sprzętu i usług niezbędnych do realizacji ww. projektu, są wystawiane na Politechnikę.

Wnioskodawca nie jest w stanie jednoznacznie przyporządkować wydatków związanych z zakupem sprzętu i usług poniesionych w ramach przedmiotowego projektu z poszczególnymi rodzajami działalności (opodatkowanej i zwolnionej). Wnioskodawca zakłada, że zarówno sprzęt, jak i usługi nabyte w ramach tego projektu będą służyły czynnościom zwolnionym (publikacje naukowe, uzyskanie stopni i tytułów naukowych) oraz opodatkowanym (sprzedaż rezultatów projektu w formie patentu). Powyższy projekt związany jest zatem z działalnością zwolnioną i opodatkowaną.

W związku z powyższym wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania, czy Politechnice przy realizacji projektu pt. " (...)", finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy pomocy współczynnika struktury wyliczonego dla Politechniki.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązkiem Wnioskodawcy w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Zainteresowany ma zatem obowiązek odrębnego określenia, czy podatek wynikający z otrzymanych faktur związany będzie z czynnościami opodatkowanymi, czy też zwolnionymi, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.

Jeżeli dokonanie bezpośredniej alokacji nie jest możliwe, czyli w przypadku gdy dokonane zakupy służą obu rodzajom działalności, podatnik może odliczyć tylko tę część podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom dającym prawo do odliczenia. A zatem zasada proporcjonalnego odliczania podatku ma zastosowanie do tej kategorii zakupów, których nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli "zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną".

Zatem zastosowanie proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy, dla określenia kwoty podatku naliczonego do odliczenia możliwe jest tylko w przypadku, gdy Wnioskodawca nie ma możliwości wyodrębnienia całości lub części kwot, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując zakupów związanych z realizacją projektu pn. " (...)", które dotyczą zarówno działalności opodatkowanej jak i zwolnionej, a jednocześnie nie da się przyporządkować kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów działalności, podatek naliczony winien odliczyć z uwzględnieniem proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy.

Podsumowując, Wnioskodawcy przy realizacji projektu pt. " (...) finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy pomocy współczynnika struktury wyliczonego dla Politechniki.

Zaznacza się, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym oraz we własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Tut. Organ wskazuje, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku udzielono w oparciu o przedstawiony stan faktyczny. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.